Bill Gates ca ngợi nỗ lực làm giảm tử vong sốt rét ở vùng cận Saharan châu Phi
Ngày 12/10/2016. Malaria News-Chia sẻ một báo cáo xuất bản trên Tạp chí New England Journal ofMedicine, nhà tỷ phú Bill Gates ca ngợi nỗ lực làm giảm tử vong sốt rét ở vùng cận Saharan châu Phi (Bill Gates Celebrates the Reduction of Malaria-related Deaths in sub-Saharan Africa) và hy vọng thế giới sẽ tiêu diệt sốt rét từ khu vực này.
Bill Gates đã ca ngợi những nỗ lực làm giảm 57% tử vong sốt rét vùng cận Saharan châu Phi trong bài viết đăng tải trên blog với tiêu đề "Lập bản đồ chấm dứt bệnh sốt rét" (Mapping the End of Malaria) và cho rằng điều này mang lại cho ông ta "niềm vui lớn" (great joy) về tham vọng tiêu diệt sốt rét toàn cầu: "Với gần 500.000 trẻ em tử vong do sốt rét mỗi năm, rõ ràng chúng ta phải mất một chặng đường dài để tới đích cuối cùng nhưng việc giảm thấp tỷ lệ tử vong sốt rét tới hơn một nửa là một phép màu và là một trong những câu chuyện thành công nhất trong lịch sử y tế toàn cầu". Từ năm 1999, nhà tỷ phú sáng lập ra Microsoft thông qua các sáng kiến của Quỹ Bill và Melinda Gates tái khẳng định sự cần thiết phải tiêu diệt sốt rét ở vùng cận Saharan châu Phi và thế giới. Năm ngoái, Quỹ Bill & Melinda Gates và Ray Chambers-Đặc phái viên về sốt rét của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (UN) đã đưa ra một kế hoạch tiêu diệt hoàn toàn bệnh sốt rét vào năm 2040, khả năng cứu được 11 triệu sinh mạng và 2 nghìn tỷ đô la (USD) về tác động kinh tế toàn cầu. Cải thiện ở châu Phi (Improvements in Africa) Theo nghiên cứu này, ước tính 4 quốc gia ở Tây Phi có tỷ lệ tử vong sốt rét cao nhất năm 2000 đã chứng kiến sự giảm mạnh trong năm 2015. Burkina Faso làm giảm tỷ lệ tử vong sốt rét so với 10.000 dân từ 33,9 người xuống còn 7,6 người; Mali giảm từ 31,4 xuống còn 23,1 người; Sierra Leone giảm từ 31,0 xuống còn 14,4 người; Mozambique giảm từ 30,9 xuống còn 9,5 người/10.000 dân mỗi năm. Nghiên cứu, được tài trợ bởi Quỹ Bill và Melinda Gates lưu ý "2 nước có gánh nặng sốt rét cao nhất cũng chứng kiến sự giảm mạnh về tỷ lệ tử vong sốt rét như ở Nigeria giảm từ 23,6 xuống còn 10,5 người chết sốt rét/10.000 dân và Cộng hòa dân chủ Congo (DRRC) giảm từ 24,8 xuống còn 0,3 ca chết sốt rét/10.000 dân mỗi năm". Các quốc gia khác cũng có sự sụt giảm đáng kể là Uganda từ 25,6 xuống còn 4,1 người chết sốt rét /10.000 dân và Burundi giảm 29,6 xuống còn 4,7 ca chết sốt rét/10.000 dân mỗi năm. Nhóm làm việc theo mơ ước (Teamwork Makes the Dream Work) Gates thừa nhận sự giảm số ca tử vong do sốt rét ở châu lục này đạt được là nhờ cam kết của cả nước giàu và nghèo trong việc thanh toán căn bệnh này, ông viết: "Trong một thời gian dài, chúng ta đã biết đến số ca tử vong sốt rét đang giảm dần, tầm quan trọng của nghiên cứu mới này được tiến hành bởi Viện đánh giá và đo lường y tế do vậy đến nay chúng ta có bằng chứng mạnh nhất làm thế nào giảm được sốt rét" và giải thích: "Sự tiến bộ này về sốt rét không phải là ngẫu nhiên, số tiền sẵn có để chi phí mua màn ngủ, mua các thuốc chống sốt rét hiệu quả và nghiên cứu sốt rét tăng lên1.000% từ năm 2000 đến 2015 thúc đẩy nỗ lực phòng chống và kiểm soát mới trên diện rộng tại các nước bị ảnh hưởng nặng bởi sốt rét". Gates đánh giá cao những nỗ lực của hơn 50 quốc gia trên toàn cầu cùng nhau huy động nhiều tỷ đô la tiêu diệt sốt rét qua Quỹ Toàn cầu. Các nước châu Phi là một phần của sáng kiến này bao gồm Benin, Côte d'Ivoire, Kenya, Namibia, Nigeria, Senegal, Nam Phi, Togo, và Zimbabwe.Ông lưu ý: "Vì vậy thời gian đến khi bạn thấy người nào hoài nghi cáo buộc viện trợ nước ngoài không hiệu quả thì chỉ tới sốt rét, viện trợ nước ngoài không thay thế các nguồn lực tại chỗ mà còn khuyến khích các quốc gia châu Phi tăng cường nỗ lực về sức khỏe của chính họ và kết quả không có gì thiếu sót đáng kể". Gates chỉ ra sốt rét giảm cũng có thể được hỗ trợ bởi các bản đồ sốt rét chính xác làm ngân quỹ của mình có khả năng xác định vị trí các khu vực có gánh nặng sốt rét cao nhất ở cận Sahara châu Phi. "Điều đó là vô giá cho các can thiệp ngắn hạn như giúp đỡ một quốc gia xác định nơi triển khai các nhân viên y tế, nó chỉ có giá trị cho những nỗ lực lâu dài để giảm tỷ lệ lây truyền và thu hẹp bản đồ sốt rét", ông cho biết: "Khi phóng to các bản đồ độ nét cao, ngồi ở nhà bạn cũng có thể nhanh chóng biết được các điểm nóng sốt rét khó giải quyết do công cụ hiện có như màn ngủ không được bao phủ đủ rộng, thực sự những bản đồ này cho thấy hầu hết các nước chỉ có tỷ lệ rất nhỏ sốt rét và những nước có gánh nặng bệnh tật cao để từ đó tập trung các biện pháp can thiệp phù hợp". Có nhiều yếu tố quan trọng khác được Gates coi là chìa khóa tiêu diệt sốt rét toàn cầu trong thập kỷ tới như phát triển các loại thuốc làm sạch ký sinh trùng sốt rét hoàn toàn khỏi cơ thể chỉ với một liều duy nhất, cũng như các công cụ ngăn ngừa lây truyền sốt rét như hiệu quả vaccine sốt rét hay biện pháp giảm quần thể muỗi truyền bệnh sáng tạo và hiệu quả. Quỹ Bill và Melinda Gates cũng đang giới thiệu một công nghệ “chỉnh sửa gen” (genome editing) làm thay đổi gen muỗi truyền sốt rét hiệu quả ở châu Phi, từ đó giảm lan truyền sốt rét. Gates tin rằng tử vong sốt rét là lý do chính tại sao “muỗi là động vật nguy hiểm nhất thế giới” (mosquitoes are the deadliest animals in the world), cùng với đầu tư tiêu diệt sốt rét nhà tỷ phú này còn đi đến một số quốc gia châu Phi để tận mắt biết được người dân bị sốt rét tác động như thế nào. Ông nói:“Ở Tanzania, một quốc gia dẫn đầu biện pháp can thiệp mở rộng quy mô lớn, trong giai đoạn 2000-2015 tỷ lệ tử vong sốt rét giảm hơn 80%. Tôi nhớ chuyến viếng thăm Tanzania vào mùa mưa năm ngoái rất nhiều người nhập viên, một năm sau quay trở lại quốc gia này hầu như không còn trẻ em sốt rét trong bệnh viện”.
|