Ngày 17/10/2016. CNN Health. Kết cục dành cho thứ nước uống ghê tởm khi khám soi ruột kết? (RIP for the dreaded colonoscopy drink?). Khi trải qua xét nghiệm soi ruột kết, dùng để kiểm tra ung thư nhiều bệnh nhân đồng ý rằng phần chuẩn bị chính là khâu kém nhất.

Để làm sạch ruột kết và trực tràng để các bác sĩ khám phát hiện sớm các triệu chứng ung thư ở đây, bệnh nhân phải uống hết một lượng lớn thứ nước uống mặn, có mùi ghê tởm và thuốc nhận tràng. Trong khi phần lớn thương hiệu sản xuất thứ nước uống này trên thị trường đều có yếu tố “ick” (kinh tởm). TS. Doughlas Rex, giảng viên y khoa tại Đại học Indiana cho biết nhiều bệnh nhân cố tình trốn tránh thủ tục này vì không thể chịu đựng sự ghê tởm của thứ nước đó. Tuy nhiên, theo Trường Y tế Công cộng Havard, 40% ung thư ruột kết có thể được ngăn ngừa nếu họ được khám xét nghiệm ruột kết thường xuyên. Rex cho biết: “Quá trình chuẩn bị ruột chính là lý do được nêu ra nhiều nhất để từ chối khám xét nghiệm ruột kết, điều này cũng đúng dù đối với bệnh nhân chưa từng khám xét nghiệm ruột kết bao giờ được ngầm hiểu có nghĩa rằng quá trình chuẩn bị ruột này nói chung rất khó chịu và các nỗ lực cải thiện khả năng chịu đựng quá trình chuẩn bị trước khi khám xét nghiệm ruột kết này là một khía cạnh quan trọng làm giảm tỷ lệ nhiễm bệnh và tử vong do ung thư đại trực tràng (colorectal cancer)”. Hiện nay, công ty có trụ sở tại Boston ColonaryConcepts tìm cách đáp lại mong ước của các bệnh nhân khám xét nghiệm ruột kết bằng việc phát triển các thỏi đồ ăn và thức uống làm sạch ruột có vị giống nước smoothie hoa quả và sô-cô-la nhưng cần phải nghiên cứu nhiều hơn nữa để có thể đưa các loại đồ ăn thức uống này đến với mọi người. Các thỏi (bar) đồ ăn có ba mùi hương, chanh, dừa và sô-cô-la trắng. Smoothie hoa quả có hai mùi hương, dâu tây-chuối và sữa lắc vanilla, và thức uống có hai mùi hương, hỗn hợp quả mọng và cam. Các thỏi đồ ăn và thức uống, được đặt bên cạnh mùi hương của chúng, được phát triển bởi công ty công nghệ sinh học Colonary Concepts sẽ sử dụng cho quá trình chuẩn bị trước khi khám xét nghiệm ruột kết gần đây đã thử nghiệm giai đoạn 2 (phase 2 trial), có chứa thành phần hoạt tính thuốc xổ tên là polyethylene glycol (PEG) 3350, thường được dùng trong các sản phẩm đưa vào cơ thể chuẩn bị trước quá trình khám xét nghiệm ruột kết. TS. Corey Siegel, bác sĩ chuyên khoa dạ dày-ruột tại Trung tâm Y học Dartmouth-Hitchcock và Trường Y tế Geisel tại Darthmouth, người đồng sáng lập ColonaryConcepts cho biết: “Tôi thực sự tự hào vì đã phát minh ra thứ gì đó khác biệt khiến trải nghiệm người dùng trở nên dễ dàng hơn rất nhiều”. Ông cho biết thêm: “Ung thư ruột già (colon cancer) có thể chữa được nếu phát hiện sớm, cách tốt nhất để phát hiện sớm hoặc ngăn ngừa hoàn toàn chính là khám xét nghiệm ruột kết, chúng tôi thực sự có một vấn đề y tế công cộng hiện nay với những người không muốn khám xét nghiệm chỉ vì khâu chuẩn bị trước khi khám”. Rex là chủ nhiệm chính của thử nghiệm này sẽ trình bày kết quả thử nghiệm phase 2 tại cuộc họp khoa học thường niên Trường đại học Khoa Tiêu hóa Hoa Kỳ năm nay tại Las Vegas.

Thử nghiệm cho thị trường (Testing for market)

6 công thức đồ uống và thỏi thức ăn mới này đã được thử nghiệm trong thử nghiệm giai đoạn 2 cho 51 bệnh nhân để chuẩn bị cho quá trình khám xét nghiệm ruột kết của họ, những kết quả xét nghiệm này sau đó được so sánh với 2 thức uống trước xét nghiệm khác có tên Moviprep và Nulytely, đều đã được phê duyệt bởi Cục Quản lý thực phẩm và dược pẩm Hoa Kỳ (US FDA) và đã được cấp cho 14 bệnh nhân.

Hình 2

Bộ kit chuẩn bị trước khám xét nghiệm ruột kết, trọn bộ đồ uống và thỏi thức ăn đã được sử dụng trong xét nghiệm của thử nghiệm, đối với 3 đồ uống và thỏi đồ ăn hiệu quả nhất của ColonaryConcepts, các bác sĩ tiến hành khám xét nghiệm ruột kết đã xếp loại khả năng làm sạch ruột khoảng 90% số bệnh nhân sử dụng trong quá trình chuẩn bị trước xét nghiệm là “xuất sắc” (excellent) hoặc “tốt” (good) về mặt hiệu lực. Đối với Moviprep và Nulytely, có ít bệnh nhân hơn, khoảng 85% được xếp loại là “xuất sắc” hoặc “tốt” khi làm sạch. Theo kết quả thử nghiệm, tỷ lệ bệnh nhân hài lòng với các thỏi đồ ăn và thức uống này khoảng 64%, trong khi 33% cho biết họ hài lòng với các sản phẩm Moviprep và Nulytely. Nhìn chung, điểm số thử nghiệm để đánh giá “khả năng làm sạch” (cleansing) của các đồ ăn thức uống mới này cao hơn các sản phẩm so sánh “và giúp nâng cao sự thỏa mãn và sẵn sàng của bệnh nhân nếu phải lặp lại quá trình chuẩn bị này”, Rex cho biết: “Các kết quả cho thấy rằng công thức của 3 thỏi đồ ăn và hai loại sữa lắc có chứa PEG cộng thêm 3 ly đồ uống chất điện giải mang lại sự làm sạch tốt nhất” vì vậy thay vì nhịn đói 24 giờ trước khi khám xét nghiệm ruột kết và phải uống một thứ chất lỏng ghê tởm, mặn mặn, các bệnh nhân có thể thay thế quá trình này bằng cách ăn các thỏi đồ ăn và thức uống cho bữa trưa và bữa tối, sau đó là đồ uống smoothie cho bữa sáng. Quá trình chuẩn bị cho khám xét nghiệm ruột kết mới này được lên kế hoạch bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 3 vào đầu năm sau, nếu các kết quả thử nghiệm mang lại nhiều hứa hẹn, sản phẩm này có thể được đưa vào thị trường ngay trong năm 2018. Siegel cho biết, các thỏi thức ăn này cũng đang được thử nghiệm trong một nghiên cứu độc lập khác để xác định liệu chúng có thể được sử dụng để điều trị táo bón hay không.

‘Không nên trì hoãn xét nghiệm này’ ('It's better to not put it off')

Đây không phải là lần đầu tiên những lựa chọn thay thế cho quá trình chuẩn bị trước khám xét nghiệm ruột kết được phát triển, một nghiên cứu đã được giới thiệu tại hội nghị Tuần lễ bệnh tiêu hóa (Digestive Disease Week) vào tháng 5/2016 cho thấy một số đồ ăn rắn nhất định từ trứng cho tới pho mát tới ức gà được tiêu hóa trước khi khám xét nghiệm ruột kết giúp bệnh nhân cảm thấy thaoir mái hơn trong suốt quá trình chuẩn bị 24 giờ hơn là được hướng dẫn chỉ uống các chất lỏng. Một số bệnh nhân lựa chọn thay thế khám xét nghiệm ruột kết truyền thống bằng kỹ thuật khám xét nghiệm ruột kết ảo không uống thuốc nhận tràng, trong đó thì một máy tính và kỹ thuật chụp x-quang được sử dụng để tạo ra các hình ảnh ruột kết được quét của bệnh nhân để cho các bác sĩ khám. Tuy nhiên, với tùy chọn này các bác sĩ sẽ không thể ngay lập tức loại bỏ một khối u ruột kết, hoặc các khối tế bào nhỏ có thể phát triển thành ung thư, nếu chúng được phát hiện. Hiện nay, Rex khuyến nghị các bệnh nhân nên nói chuyện với các bác sĩ của họ về các cách cải thiện khả năng chịu đựng và tác dụng làm sạch của quá trình chuẩn bị cho họ trước khi khám xét nghiệm ruột kết: “nếu bác sĩ của bạn khuyên nên khám xét nghiệm ruột kết thì không nên trì hoãn xét nghiệm này”.

Hình ảnh những thức ăn dùng khi táo bón (Photos: foods to eat when constipated)

Hình 3. Mận khô (Prunes) có chất xơ cũng như là fructan và xoóc-bi-ton (sorbitol), đường lên men được có tác dụng nhuận tràng.

Kiwi là một loại trái cây giàu chất xơ, ít đường và không gây trướng bụng

Bỏng ngô (Popcorn) là một cách dễ dàng bổ sung chất xơ cho bạn trong ngày

Uống đủ nước (Water) là một trong những yếu tố quan trọng nhất giảm nhẹ táo bón

Hạt lanh (flaxseeds) giàu chất xơ là thực phẩm giúp tăng cường chất xơ cho cơ thể

Một quả cam (orange) lớn cung cấp 4 gram chất xơ với chỉ 86 calo

Cháo bột yến mạch (Oatmeal) chứa 2 loại chất xơ cùng giúp làm nở, mềm phân và dễ đào thải

Gạo lức (Brown rice) có chứa 4 gram chất xơ mỗi tách so với gạo trắng

Nước lô hội (Aloe vera juice)  có tác dụng nhuận tràng đối với một số người

Rau chân vịt (Spinach) ma-giê trong rau chân vịt giúp ruột kết co lại và đưa nước vào và đẩy mọi thứ ra.

Đậu (Beans) chứa tinh bột phản tính (resistant starch) giống chất xơ giúp nhuận tràng ruột kết

Đậu cô-ve (Green beans) giàu chất xơ, đậu cô-ve còn chứa một ít đường có thể lên men, vì vậy chúng dường như không có tác dụng phụ gây ra đầy hơi như những loại đậu thông thường.

Sữa chua (yogurts) nhiều loại sữa chua có chứa các vi khuẩn hoạt động sống được nuôi cấy, hoặc các probiotic, giúp bổ sung vi khuẩn có lợi trong ruột của bạn.

Cà phê (coffee) kích thích sự co rút cơ trong ruột kết.

Bữa ăn sáng (breakfast) có đầy đủ các thực phẩm chất xơ cao hơn sẽ giúp thúc đẩy tiêu hóa

Các nội dung khác »

---