Một ảnh chụp hiển vi điện tử màu giả của một ký sinh trùng Plasmodium gây nhiễm một con muỗi.(Image: Margaret Shear / Wikipedia)

Ngày 8/3/2017. UNIVERSITY PARK, Pa. Nguồn tài trợ từ Quỹ Gates nhằm thúc đẩy chương trình nghiên cứu sốt rét (Gates Foundation grant boosts malaria research program). Một nhóm nghiên cứu quốc tế tại Đại học bang Penn đã nhận được một ngân quỹ tài trợ bổ sung trong 3 năm có giá trị4.7 triệu đô la (USD) từ Quỹ Bill & Melinda Gates để thúc đẩy phát triển cải thiện các phương pháp điều trị tiêu diệt sốt rét. 

Manuel Llinás, giáo sư hóa sinh và sinh học phân tử, chủ trì nhóm nghiên cứu tại Đại học bang Penn cho biết: "Nguồn tài trợ mới này cho phép phòng thí nghiệm của tôi tiếp tục theo đuổi và mở rộng nghiên cứu đã và đang thực hiện nhằm thúc đẩy các loại thuốc chống sốt rét đầy hứa hẹn nhất trong tương lai hướng tới sự phát triển và các thử nghiệm lâm sàng". Sốt rét là một tai họa toàn cầu với hơn một nửa dân số thế giới sống trong các vùng có nguy cơ lan truyền sốt rét, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hơn 214 triệu ca nhiễm sốt rét đã được báo cáo trong năm 2015 và 438.000 trường hợp tử vong hầu hết là trẻ em châu Phi. Elizabeth Winzeler, giáo sư dược lý và phát hiện thuốc tại Trường Y khoa thuộc Đại học California là nhà khoa học chủ trì nguồn tài trợ cho biết: "Mục tiêu dài hạn là thúc đẩy phát triển các loại thuốc dự phòng và các phương pháp điều trị mới có thể được sử dụng hỗ trợ loại trừvà tiêu diệt sốt rét, có thể thay thế cho các thuốc chống sốt rét hiện nay đang mất hiệu quả. Số tiền này sẽ hỗ trợ một tập đoàn đa quốc gia, với sự lãnh đạo tại Đại học California (UC) ở San Diego nhằm đẩy nhanh tốc độ phát triển thuốc sốt rét. Mục tiêu của tập đoàn là tìm kiếm một cách có hệ thống các protein thuốc có thể được mã hóa bởi gen của ký sinh trùng, chủ yếu sử dụng trong quá trình tiến hóa trong phòng thí nghiệm và chuỗi trình tự toàn bộ bộ gen". Phòng thí nghiệm Llinás tại bang Penn đang góp phần vào những nỗ lực này bằng cách xác định các loại thuốc mới được phát triển có hiệu quả như thế nào, họ đã phát triển các phương pháp bằng cách sử dụng khối phổ kế (mass spectrometry) để đo lường đáp ứng của ký sinh trùng sốt rét khi tiếp xúc với một loại thuốc giúp dự đoán các protein đích bị ảnh hưởng bởi các loại thuốc sốt rét thế hệ tiếp theo này.

Nhóm nghiên cứu tập trung các nỗ lực vào các loại thuốc tác động vào các tác nhân gây bệnh sốt rét (Plasmodium) gây nhiễm cho muỗi Anopheles, sau đó truyền ký sinh trùng sang người qua vết đốt của muỗi. Mặc dù phòng chống và điều trị sốt rét đã có nhiều tiến bộ đáng kể nhưng các ký sinh trùng vẫn là một mục tiêu khó kiểm soát. Chu kỳ của ký sinh trùng làm phức tạp vấn đề, hầu hết các thuốc chống sốt rét hiện nay chỉ có hiệu quả ở một số giai đoạn phát triển của ký sinh trùng làm bệnh dễ tái nhiễm. Thuốc sốt rét chỉ được cấp phép khi có khả năng làm sạch hoàn toàn ký sinh trùng và loại bỏ khả năng tái phát có thể có các tác dụng phụ không nghiêm trọng và đe dọa mạng sống, các ký sinh trùng có xu hướng nhanh chóng phát triển khả năng kháng các loại thuốc sử dụng chống kháng. Llinás cho biết: "Tìm hiểu chi tiết hiệu quả tác động diệt ký sinh trùng của các loại thuốc này bằng khả năng phá vỡ sự kháng thuốc cho phép nhắm tới mục tiêu phátb triển các thuốc tốt hơn và hình thành công thức thuốc phối hợp thích hợp được sử dụng để điều trị sốt rét".

Năm 2012, Quỹ Gates đã trao cho Winzeler và các cộng sự của ông ta một ngân quỹ tài trợ 4 năm 3,5 triệu USD để phát triển các hợp chất sốt rét mới ít có khả năng gây kháng so với các thuốc hiện có, việc cấp bổ sung nhằm thúc đẩy và mở rộng phạm vi nghiên cứu bao gồm các đối tác mới như bang Penn và Viện Wellcome Trust Sanger ở Vương quốc Anh (UK). Winzeler cho biết 3 năm qua đã có những sản phẩm nghiên cứu toàn diện nhất về ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc đến nay, tạo ra hơn 200 chủng ký sinh trùng P.falciparum kháng thuốc trong phòng thí nghiệm làm cơ sở thử nghiệm các hợp chất phân tử nhỏ có khả năng điều trị và xác định 12 mục tiêu mới trong phát triển và khám phá thuốc sốt rét; phát triển một đường dẫn về tin sinh học mạnh mẽ thông qua đó các nhà nghiên cứu có thể chia sẻ các dữ liệu và các phát hiện; phát hiện các alen mới-các hình thức thay thế-trong các gen ký sinh trùng kháng thuốc đã biết và phát hiện các gen kháng thuốc mới. Ngoài bang Penn, UC San Diego, and the Wellcome Trust Sanger Institute; sự hợp tác quốc tế bao gồm các nhà nghiên cứu tại trường Y tế công cộng T.H. Chan thuộc Đại học Harvard, Đại học Columbia và Đại học Washington 

Các nội dung khác »

---