Giáo dục chính là một loại ‘vắc-xin xã hội’ phòng bệnh sốt rét
Ngày 14/5/2017. Malaria NewsWorld-Nghiên cứu từ Đại học Alberta cho thấy giáo dục chính là một loại ‘vắc-xin xã hội’ phòng bệnh sốt rét (Education a 'social vaccine' against malaria, University of Alberta study finds).Các nhà nghiên cứu sốt rét từ đại học Alberta đã tìm thấy bằng chứng giáo dục phụ nữ có thể cung cấp một loại “vắc-xin xã hội”(social vaccine)hiệu quả hơn làm giảm tỷ lệ mắc sốt rét ở trẻ em hơn loại vắc-xin tiêm chủng. BS. Michael hawkes, chuyên gia các bệnh nhiệt đới trẻ em và tác giả chính nghiên cứu này cho biết: “Chúng tôi đã phát hiện một tác động dự phòng đầy kinh ngạc của việc giáo dục cho các bà mẹ-kinh ngạc vì chính tầm ảnh hưởng rộng của nó.Trên tựa đề bài báo nghiên cứu, chúng tôi đã đặt câu hỏi liệu việc giáo dục cho các bà mẹ có phải là một loại vắc-xin xã hội chống sốt rét vì nó có tác động có tầm ảnh hưởng thực sự lớn hơn loại vaccine y sinh hàng đầu hiện nay?”.Cho đến nay sốt rét vẫn là một trong những vấn nạn y tế công cộng lớn nhất toàn cầu, ảnh hưởng hơn 200 triệu người và cướp đi sing mạnghơn400.000 người mỗi năm,gần 90% số ca bệnh đến từ các nước thuộc vùng cận hoang mạc Sahara Châu Phi như là Công-gô DRC, nơi Hawkes đã và đang nghiên cứu sốt rét nhiều năm qua.Quốc gia ở ngay trung tâm châu Phi này đã được xếp là khó loại trừ sốt rét nhất, một phần là docác điều kiện lý tưởng cho các loài muỗi mang bệnh và một phần do xung đột nội bộ kéo dài đã làm xuống cấp cơ sở hạ tầng y tế công cộng.Hawkes đã duy trì các khu vực thực địa ở khu vực phía đông của Công-gô, nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất của xung đột nội bộ,công việc của ông chủ yếu tập trung vào các liệp pháp thuốc tiềm năng đối với sốt rét và các công cụ chẩn đoán mới nhưng ông cũng hứng thú với các nhân tố xã hội giúp xác định người mắc bệnh. Đối với nghiên cứu đặc biệt này, Hawkes và nhóm của ông đã tiến hành thử nghiệm sốt rét trên 647 trẻ em xuất hiện tại các phòng khám tiêm chủng, trong khi cũng hỏi mẹ của các trẻ em này để hoàn thành một cuộc phỏng vấn khảo sát về mức độ giáo dục và kinh tế gia đình.Nghiên cứu cho thấy trong số những bà mẹ không được học hành bài bản, 30% số con của những bà mẹ này được phát hiện mắc sốt rét.Tuy nhiên, tỷ lệ này giảm gần một nửa xuống 17% đối với những em nhỏ mà mẹ được giáo dục tiểu học,tỷ lệ này giảm xuống còn 15% nếu các bà mẹ được học hết trung học.Hawkes cho biết giáo dục có một vài tác động tích cực đối với căn bệnh này như giáo trình ở trường tiểu học ở Công-gô hướng tới các bài học tiêu biểu về vệ sinh cơ bản và những con muỗi như ngủ dưới màntẩm hóa chất diệt muỗi (ITNs).Ông cho biết: “Chúng tôi thấy một xu hướng rất rõ ràng với việc gia tăng sử dụng ITNs và tăng cường giáo dục bà mẹ do vậy điều đó cho chúng tôi biết rằng những phụ nữ được học hành đang sử dụng các biện pháp dự phòng có tác dụng”.
Thành phố Goma, Cộng hòa Dân chủ Công-gô. Trong hình là một phòng khám chữa bệnh trong thành phố Goma, nằm ở vùng phía đông của Cộng hòa Dân chủ Công-gô. Trung tâm y tế này đã đóng vai trò là một trong những nơi mà bác sĩ khoa nhi Michael Hawkes từ Đại học Alberta tiến hành nghiên cứu về sốt rét. EDMONTON
Cùng với kiến thức y tế được cải thiện, những phụ nữ được học hành có xu hướng sống trong các hộ gia đình kinh tế khá hơn và có thể mua màn ngủ, chăm sóc lâm sàng và các nguồn lực khác để ngăn ngừa bệnh. Hawkes cho biết, tương tự, phụ nữ được học hành bài bản dường như sở hữu điện thoại di động và có kết nối xã hội tốt hơndường như giúp họ có nhiều cơ hội tiếp cận với chăm sóc y tế hơn.Ông chỉ ra rằng một loại vắc-xin hiện đang được tung ra ở một số khu vực nhất định của châu Phi có hiệu lực khoảng 30%, như vậy tỷ lệ nhiễm sốt rét trẻ em giảm trên 50% được chỉ ra trong nghiên cứu của Đại học Alberta cho thấy việc giáo dục cho bà mẹ có tiềm năng là một công cụ hiệu quả hơn.Hawkes cho biết, “Tôi không muốn hạ thấp tầm quan trọng của một loại vắc-xin sốt rét,đó là một điều rất quan trọng nhưng một thứ rất đơn giản như là giáo dục cho phụ nữ cũng có thể có một tác động to lớn”.Nghiên cứu này được xuất bản trên tạp chí Pathogens and Global Health.
|