Nazo đứng bên cạnh đứa cháu tại bệnh viện cấp cứu ở Helmand. Ảnh G.Elham/WHO

Ngày 8/6/2017. Tổ chức Y tế thế giới (WHO)-Điều trị chấn thương và vết thương chiến tranh ở Helmand (Treating trauma and the wounds of war in Helmand). Nazo đứng cạnh giường bệnh cháu nội Rahmatullah, 19 tuổi, bị thương nặng do bom trên đường ở Lashkar Gah, thủ phủ của tỉnh Helmand, miền nam Afghanistan. Rahmatullah bị mất cả 2 chân trong vụ nổ và được điều trị tại Trung tâm phẫu thuật nạn nhân chiến tranh bởi Trung tâm cấp cứu, tổ chức phi chính phủ của Ý.

"Nếu không có bệnh viện này, tôi đã mất mạng"(Without this hospital, I would have lost my life)

Nazo cho biết: "Có một cuộc chiến đang xảy ra và bạn có thể nghe thấy tiếng súng khắp nơi, tôi e rằng hòa bình không bao giờ đến".Trong 3 năm qua, WHO hỗ trợ cung cấp dịch vụ chăm sóc chấn thương ở tỉnh Helmand qua Trung tâm phẫu thuật 90 giường bệnh của Trung tâm cấp cứu và 6 trạm cấp cứu chấn thương do tổ chức phi chính phủ điều hành. Ngân quỹ từ Tổ chức bảo vệ dân sự và Hỗ trợ nhân đạo châu Âu (ECHO) cho phép WHO hỗ trợ hoạt động toàn diện bệnh viện bao gồm cung cấp các thiết bị y tế, dụng cụ và thuốc men thiết yếu, đào tạo nhân viên y tế về sơ cứu ban đầu và xử lý thương vong hàng loạt.

Phổi của Nooryali bị chấn thương nặng trong một cuộc tấn công vào trạm kiểm soát.
Helmand từ lâu đã là một trong những tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi xung đột.
Ảnh: G.Elham/WHO

"Chúng tôi làm việc này để cứu sống người dân Afghanistan"(We do this work to save Afghan lives)

Từ tháng 6/2016 đến 3/2017, Trung tâm phẫu thuật cấp cứu đã điều trị cho hơn 6.500 bệnh nhân chấn thương trong khi các trạm sơ cứu chấn thương của Trung tâm được sự hỗ trợ của WHO và ECHO đã ổn định, điều trị trên 10.000 người và chuyển hơn 500 bệnh nhân đến bệnh viện chính ở Lashkar Gah.Nooriali, 28 tuổi là sĩ quan cảnh sát từ huyện Gereshk của Helmand được điều trị tại bệnh viện sau khi trạm kiểm soát của anh bị các phần tử chống chính phủ tấn công, anh bị bắn vào ngực và phổi bị ảnh hưởng nghiêm trọng.Sau khi cuộc tấn công kết thúc, các đồng nghiệp của Nooryali đưa anh vào bệnh viện cấp cứu."Không có bệnh viện này, tôi đã mất mạng", Nooryali nói: "Có quá nhiều người ở Helmand và các vùng khác của Afghanistan chết vì không thể tiếp cận các bệnh viện này. Các bác sĩ Afghanistan và người nước ngoài và nhân viên đang làm việc rất tuyệt vời, cảm giác nơi này như nhà của tôi". Babu, 60 tuổi, bị thương khi một tên lửa tấn công ngôi nhà của bà ở quận Marjah đã nằm viện 7 ngày và trở lại để kiểm tra sức khoẻ định kỳ. Bà cho biết: "Sau vụ nổ, tôi tỉnh dậy ở bệnh viện này, không biết ai đã mang tôi đến đây. Tôi rất hài lòng với các dịch vụ mà tôi nhận được tại bệnh viện này, tất cả nhân viên đều chăm sóc tôi, tôi không thể làm bất cứ điều gì và họ giúp đỡ tôi mọi thứ".Việc thiếu nhân lực y tế được đào tạo, đặc biệt là phụ nữ vẫn là một thách thức lớn ở khắp Afghanistan, đặc biệt là ở miền Nam. Đội ngũ nhân viên quốc tế của bệnh viện cấp cứu tập trung vào việc đào tạo tại chỗ, cả lý thuyết và thực hành để xây dựng năng lực của nhân viên địa phương nhằm ổn định và điều trị các ca chấn thương.Zahra, một y tá tại Trung tâm phẫu thuật cấp cứu cho biết: "Cuộc sống rất khó khăn ở Helmand, chúng tôi luôn sống trong nỗi sợ hãi và gia đình tôi thậm chí không thể ngủ được vào ban đêm, đôi khi có rất nhiều nạn nhân đến bệnh viện này và tất cả đều cảm thấy rất mệt mỏi vào cuối ngày nhưng chúng tôi làm công việc này để cứu mạng sống của người Afghanistan".

Y tá Zahra kiểm tra bệnh nhân. Ảnh G.Elham /WHO

Đưa chăm sóc chấn thương gần gũi hơn với cộng đồng(Bringing trauma care closer to communities)

Nhiều khu vực bị xung đột tại Helmand thiếu các cơ sở y tế, nhấn mạnh tới nhu cầu các can thiệp chuyển tuyến và điều trị hiệu quả hơn ở cấp cộng đồng, khi cuộc chiến di chuyển vào các khu dân cư, phụ nữ và trẻ em thường chịu hậu quả nặng nề nhất.Để giải quyết những lỗ hổng này, thông qua sự tài trợ của ECHO, WHO đã hỗ trợ đào tạo cho 36 nhân viên y tế cộng đồng tại Helmand và 306 người ở các tỉnh khác về sơ cứu, ổn định và hỗ trợ trong suốt quá trình chuyển tuyến.Trong năm qua thông qua nguồn tài trợ của ECHO, WHO đã hỗ trợ thành lập 6 trạm cấp cứu chấn thương tại 6 huyện của tỉnh Helmand. Các trạm chấn thương này cung cấp sơ cứu ban đầu cứu mạng sống và ổn định những nạn nhân chấn thương, và họ được kết nối với Trung tâm phẫu thuật Lashkar Gah bằng một dịch vụ xe cứu thương miễn phí hoạt động 24 giờ trong ngày, 7 ngày một tuần.

Babu chờ đợi kiểm tra bên ngoài Trung tâm Phẫu thuật cấp cứu ở Lashkar Gah. Ảnh G.Elham/WHO

Nhu cầu chăm sóc chấn thương đặc biệt tăng lên(Increased needs for specialized trauma care)

Xung đột khốc liệt làm tăng sự cần thiết chăm sóc chấn thương đặc biệt ở Helmand và các tỉnh khác chịu ảnh hưởng nặng nề của cuộc chiến đang diễn ra. Hiện có khoảng 4,5 triệu người Afghanistan sống ở các huyện bị ảnh hưởng bởi xung đột với sự tiếp cận với các dịch vụ y tế cực kỳ hạn chế. Số lượng thương vong dân sự do chiến tranhtiếp tục gia tăng, năm 2016 UNAMA ghi nhận 11.418 người dân thương vong, tăng tổng thể 3% so với kỷ lục cao được ghi nhận vào năm 2015. Trong quý I năm 2017, 2181 người thương vong được ghi nhận với 715 người thiệt mạng và 1466 người bị thương.Việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ khẩn cấp cứu mạng sống cho những người dễ bị tổn thương nhất là một trong những ưu tiên hàng đầu trong Kế hoạch ứng cứu nhân đạo năm 2017 của Afghanistan. Các tổ chức y tế do WHO khởi xướng, tiếp tục tăng cường các dịch vụ chăm sóc chấn thương trên toàn quốc, tập trung vào những "vùng trắng" (white areas) được gọi là thiếu các trung tâm y tế và bệnh viện do chính phủ điều hành.

Các nội dung khác »

---