Nhờ có sự đầu tư to lớn của Đảng và Nhà nước nên bộ mặt nông thôn của huyện Gio Linh trong những năm gần đây đã thay đổi đáng kể, đặc biệt là các xã miền Tây của huyện; nhiều cơ sở dân sinh như điện, đường, trường, trạm đã về đến tận bản làng. Kèm theo đó là các hoạt động y tế được củng cố và đẩy mạnh, hầu hết các xã đều có bác sỹ, trạm y tế khang trang, mạng lưới nhân viên y tế thôn bản phủ khắp góp phần vào công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nói chung và phòng chống sốt rét nói riêng.

Đã có nhiều tiến bộ và thành tựu thu được trong công tác phòng chống sốt rét trong thời gian qua, số bệnh nhân mắc giảm mạnh, từ 36 ca năm 2012 xuống còn 6 ca vào cuối năm 2016, sốt rét cũng thu hẹp dần về diện và mức độ; và theo phân vùng dịch tể sốt rét năm 2014 của Dự án phòng chống sốt rét quốc gia so với năm 2009, số xã có mức độ lưu hành trên địa bàn của huyện Gio linh đã giảm, không còn xã thuộc vùng sốt rét lưu hành nặng và chỉ có 3 xã Vĩnh Trường, Linh Thượng, Hải Thái thuộc vùng sốt rét lưu hành vừa và nhẹ.

Tuy nhiên, Gio Linh đang đối mặt với những thách thức rất lớn trong phòng chống sốt rét hiện nay đó là tình trạng miễn dịch trong quần thể dân cư giảm nên khi bị nhiễm sốt rét bệnh thường trở nặng, người dân dễ chủ quan vì nhiều năm liền sốt rét rất thấp, nhiều xã không ghi nhận được số ca mắc tại chỗ, cán bộ y tế các tuyến ít được đào tạo và đào tạo lại nên việc ghi nhận các triệu chứng bệnh gặp khó khăn. Hơn nữa, trong thời điểm vào vụ mùa thu hoach tràm, cao su, nhiều người dân đi khai thác sớm và ngủ lại. Do diện tích cần thu hoạch lớn và địa bàn xa nên người dân thường đi cạo mủ cao su rất sớm vào lúc 7h đến 12 h đêm mới về nhà và đến 5 h sáng hôm sau quay trở lại để thu hoạch mủ bán cho thương lái nhưng biện pháp bảo vệ cá nhân phòng tránh muỗi đốt cho nhóm đối tượng này chưa được chú trọng, trong khi đây là thời điểm mà con người dễ phơi nhiễm nhất với muỗi Anopheles - trung gian truyền bệnh sốt rét nên nguy cơ lây nhiễm sốt rét ra cộng đồng là rất lớn. Bên cạnh đó, tại các xã này không có điểm kính hiển vi dùng để phát hiện ký sinh trùng sốt rét, các ca ghi nhận chủ yếu khai thác về các dấu hiệu triệu chứng và tiền sử đi lại dẫn đến việc chẩn đoán thường chậm trể, dễ nhầm lẫn hay bỏ sót vì hiện tại trên địa bàn này đang có sốt xuất huyết Dengue.

Muỗi Anopheles- vật chủ trung gian truyền bệnh sốt rét

Chi Hồ Thị Oanh nhân viên y tế thôn Cu Đinh, xã Linh Thượng cho biết trường hợp nhiễm bệnh sốt rét vào cuối tháng 9 vừa qua tại thôn này là do đi khai thác tràm hoa vàng có ngũ lại trong rừng nhưng đến trạm y tế chậm và bệnh trở nặng nên được chuyển về điều trị tại Trung tâm Y tế huyện và đây có thể là một dấu hiệu cảnh báo cho sự gia tăng sốt rét trong thời gian tới nếu không sớm triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống sốt rét trên địa bàn phía Tây huyện Gio Linh

Test chẩn đoán nhanh- một công cụ giúp phát hiện sớm bệnh nhân sốt rét tại cộng đồng

Do đó, cán bộ y tế các tuyến xã kể cả nhân viên y tế thôn bản cần biết cách sử dụng test chẩn đoán nhanh được cấp từ dự án Quỹ toàn cầu phòng chống sốt rét nhằm phát hiện sớm đối tượng có sốt, đặc biệt với những người thường xuyên vào rừng khai thác tràm, cạo mủ cao su và việc giải quyết sốt rét tại khu vực phía Tây của huyện cần được chú trọng.

Trước mắt, cần vận động các cá nhân dễ bị phơi nhiễm sốt rét như người đi thu hoạch tràm ngủ lại qua đêm cần mang màn, võng màn tẩm hóa chất tồn lưu lâu dài theo người khi ngủ lại trong rừng, rẫy. Đối với đối tượng cạo mủ cao su cần dùng kem xua muỗi để bôi vào những nơi da hở tránh muỗi đốt. Ngoài ra,Trung tâm Y tế Gio linh cần tăng cường các hoạt động giám sát tại cơ sở, trạm Y tế các xã cần phối hợp với chính quyền và các ban ngành đoàn thể đẩy mạnh việc vận động nhân dân tự thực hiện các biện pháp phòng chống sốt rét với các thông điệp thích hợp. Đồng thời để tránh tử vong và lây lan ra cộng đồng thì bên cạnh việc phát hiện sớm bệnh nhân, cần sớm điều tra, khoanh vùng và xử lý triệt để các ổ bệnh- là những nơi có ca nhiễm sốt rét - ngay từ ban đầu và điều trị cho bệnh nhân, người nhà và những người xung quanh bị sốt rét theo phác đồ của Bộ Y tế đúng chủng loại ký sinh trùng, đảm bảo thuốc vào tận dạ dày bệnh nhân có sự giám sát của cán bộ y tế.

Nhân dân Gio Linh hưởng ứng chiến dịch tẩm màn phòng chống sốt rét

Về lâu dài, cần củng cố mạng lưới y tế cơ sở; đào tạo và đào tạo lại cho nhân viên y tế các tuyến biết cách hướng dẫn người dân tự phòng chống sốt rét, giám sát sốt rét tại cộng đồng, phát hiện và xử trí các ca nhiễm ngay tại tuyến đầu; xây dựng các cụm kính hiển vi không chỉ giúp phát hiện ký sinh trùng sốt rét mà còn là một “tiêu chuẩn vàng” xác định trong giai đoạn loại trừ sốt rét trên địa bàn trong thời gian đến.

Các nội dung khác »

---