 |
| Y tế thôn bản thực hiện truyền thông về kế hoạch hóa gia đình- Ảnh từ internet |
Vai trò quan trọng của y tế thôn bản trong cuộc chiến chống sốt rét
Cuộc chiến chống sốt rét trên địa bàn Quảng Trị đã thu được nhiều thành tựu to lớn về cả 3 chỉ số: giảm mắc, giảm chết và khống chế không để dịch sốt rét xảy ra trong nhiều năm liền.Thành quả thu được này bên cạnh sự đầu tư to lớn của Đảng và Nhà nước, sự quan tâm chỉ đạo của chính quyền các cấp, không thể phủ nhận những nỗ lực không mệt mỏi của đội ngũ y tế từ tuyến tỉnh cho đến nhân viên y tế thôn bản.
Tuy nhiên, tính đến cuối năm 2017 so với các tỉnh trong khu vực Miền Trung - Tây nguyên, Quảng Trị vẫn là tỉnh có tỷ lệ mắc/1000 DSC còn cao gần gấp đôi so với bình quân trong khu vực (0,28 so với 0,18) nhưng điều quan trong cần nhận thức là sốt rét thường hay xảy ra ở vùng núi, vùng sâu, vùng xa nơi đi lại còn gặp nhiều khó khăn. Xác định y tế thôn bản là cánh tay nối dài của ngành y tế trong việc tiếp cận với người dân, ngành y tế Quảng Trị đã tham mưu cho chính quyền các cấp trong việc bố trí đầy đủ nhân viên y tế thôn bản, chi phụ cấp cho đối tượng này tùy theo vùng miền từ 0,3 đến 0,5 so với mức lương cơ bản. Bên cạnh đó, cũng dành một phần kinh phí đào tạo và đào tạo lại cho đội ngũ này trong thời gian 3 tháng để có thể thực hiện được 9 chức năng và nhiệm vụ theo quy định của Bộ Y tế. Nhờ có đội ngũ này mà trong thời gian qua các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế thu được nhiều thành quả to lớn như phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ em, phòng chống sốt rét…. Tuy nhiên, theo báo cáo của Trung tâm Y tế các đơn vị trong toàn tỉnh, số thôn, bản nằm trong các vùng sốt rét lưu hành với các mức độ khác nhau chiếm gần ½ số thôn trong toàn tỉnh (540/1050), và gần một nữa trong số này thời gian đi bộ đến các cơ sở y tế >= 2h. Đây là một trong những lý do làm cho công tác PCSR trên địa bàn còn gặp nhiều khó khăn không chỉ trong việc làm giảm số ca tử vong mà còn làm cho việc phát hiện sớm để khoanh vùng, xử lý các ổ bênh/ổ dịch trên địa bàn thường chậm, nguy cơ sốt rét lan rộng ra cộng đồng rất lớn. Kết quả điều tra các ổ bênh, ổ dịch năm 2017 cho thấy diễn biến sốt rét xảy ra chủ yếu ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới nơi có biến động lớn về dân cư như xã Xy, xã Thanh, xã Ba Tầng… (Hướng Hóa), xã Talong, Xã Banang, xã Đakrông (huyện Đakrông), trong đó có gần một nữa số bệnh nhân đến trạm thường chậm so với quy định, một số lượng lớn dân cư là người nghèo, người dân tộc thiểu số sống trong các vùng sốt rét lưu hành nhận được màn tẩm hóa chất tồn lưu lâu dài, võng màn từ Dự án Quỹ Toàn cầu PCSR nhưng không mang theo màn, ngũ màn khi đi nương rẫy cũng như khi ở nhà làm cho tình trạng phơi nhiễm với sốt rét đối với nhóm quần thể này cao. Nguyên nhân nêu trên bên cạnh ý thức phòng chống sốt rét ở người dân chưa cao thì còn do các hoạt động của y tế các tuyến trong đó có y tế thôn bản chưa thường xuyên và rộng khắp. Nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh nói chung và phòng chống sốt rét nói riêng bắt đầu từ y tế cơ sở là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành y tế hiện nay.Tuy nhiên, mục tiêu này đang gặp rất nhiều khó khăn bởi công việc của đội ngũ nhân viên y tế thôn bản, đặc biệt là ở các huyện miền núi vùng sâu vùng xa hiện nay vô cùng vất vả, mất nhiều thời gian, nhưng mức thù lao dành cho họ lại chưa tương xứng; trong khi đội ngũ này chính là cánh tay nối dài để ngành y tế thực hiện công tác truyền thông, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân ngay tại cộng đồng Để duy trì thành quả phòng chống sốt rét, đặc biệt là những nơi vùng sâu, vùng xa vùng đồng bào dân tộc thiểu số là những nơi thường có số ca mắc sốt rét còn cao và hay biến động, bên cạnh chính sách của Nhà nước, thì các địa phương cũng cần hỗ trợ thêm về kinh phí, ngành y tế cần quan tâm đối với mạng lưới nhân viên y tế thôn bản trong chuyên môn nghiệp vụ như thường xuyên đào tạo và đào tạo lại cho đội ngũ này trong lĩnh vực sốt rét để họ biết các kỹ năng cơ bản như cách phát hiện bệnh nhân bị sốt rét thông qua lấy lam máu hay thực hiện test chẩn đoán nhanh tại cộng đồng, giám sát sự biến động dân cư, số ca sốt;kỹ năng truyền thông phòng chống sốt rét với các thông điệp chính như bệnh sốt rét là do muỗi truyền; ngủ màn thường xuyên và đúng cách kể cả khi ở nhà cũng như đi nương, rẫy; khi bị sốt hãy đến ngay các cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm và điều trị; thuốc sốt rét được cấp miễn phí….. Thu được thành quả trong phòng chống sốt rét đã khó nhưng bảo vệ thành quả này lại còn khó khăn gấp bội phần nếu chúng ta không có sự đầu tư thích đáng cho mạng lưới y tế cơ sở, đặc biệt là đội ngũ nhân viên y tế thôn bản ngay từ bây giờ.
|
TRANG CHỦ
