Nhà sinh vật học Rebecca Gillespie cầm một lọ kháng thể chống cúm tại Trung tâm nghiên cứu vaccine ở Viện Y tế quốc gia ở Bethesda, Maryland, ngày 19 tháng 12 , năm 2017.

Các mô tả đang ám ảnh

Một số nạn nhân cảm thấy khỏe vào buổi sáng nhưng đã chết vào ban đêm. Khuôn mặt biến thành màu xanh khi bệnh nhân ho ra máu. Những xác chết xếp chồng lên nhau bên những quan tài. Một thế kỷ sau vụ dịch thảm khốc nhất trong lịch sử, các nhà khoa học đang cân nhắc lại cách phòng ngừa một loại siêu virus cúm khác như bệnh cúm năm 1918 đã giết chết hàng chục triệu người khi dịch bệnh lan tràn khắp thế giới. Không có cách nào để dự đoán được chủng virus cúm đang biến dạng có thể gây ra một đại dịch nữa hay sử dụng các công cụ y tế hiện đại, hay có thể để nó tồi tệ như vậy. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu hy vọng rằng cuối cùng họ sẽ có nhiều mũi chích ngừa mạnh mẽ hơn, những cách thức để tăng cường sự bảo vệ cần thiết cho dịch cúm mùa đông thông thường và bảo vệ chống lại các đại dịch cúm trong tương lai.

Trong bức ảnh năm 1918 này, các điều dưỡng viên tình nguyện đến từ Hội chũ thập đỏ Mỹ chăm sóc
các bệnh nhân cúm ởnhà hát Oakland và được sử dụng như một bệnh viện dã chiến.

Anthony Fauci của Viện Y tế Quốc gia cho biết: "Chúng ta phải làm tốt hơn và ngày một tốt hơn, chúng tôi muốn nói đến một loại vaccine cúm phổ rộng." Một loại vaccine có thể bảo vệ bạn chống lại tất cả hoặc hầu hết các chủng cúm.” Các phòng thí nghiệm trên khắp đất nước đang săn tìm một mũi tiêm mà có thể loại bỏ sự tiêm chủng vào mùa thu hàng năm mà nó có tác động bảo vệ trong 5 năm hay 10 năm, hoặc cuối cùng có thể là một mũi tiêm cho trẻ em có thể tác dụng kéo dài đến suốt đời.

Fauci đang phác thảo về một vaccine cúm phổ rộng như là một ưu tiên hàng đầu với Viện Các bệnh dị ứng và nhiễm trùng Quốc gia của Viện Y tế quốc gia (NIH). Mùa hè năm ngoái, ông đã tập hợp hơn 150 nhà nghiên cứu hàng đầu để xây dựng một lộ trình. Một vài thử nghiệm đang bước vào giai đoạn thử nghiệm an toàn ở người trong giai đoạn đầu .

Ảnh- Tiến sĩ Anthony Fauci, giám đốc Viện các bệnh dị ứng và nhiễm trùng Quốc gia,
phát biểu trong một cuộc phỏng vấn tại Viện Y tế Quốc gia ở Bethesda, Maryland, ngày 19 tháng 12 năm 2017.

Tuy nhiên, đó là một mệnh lệnh cao độ. Mặc dù một thế kỷ nghiên cứu nhưng virus cúm thường đánh bại hệ thống phòng thủ tốt nhất của chúng ta vì nó liên tục biến đổi. Trong số các chiến lược mới: Các nhà nghiên cứu đang mổ xẻ sự bí ẩn che dấu cúm vì nó trốn khỏi hệ thống miễn dịch, và phát hiện một số mục tiêu hiếm hoi mà vẫn giữ nguyên từ chủng này đến chủng khác, năm này sang năm khác. Ian Wilson- nhà sinh vật học nổi tiếng về virus cúm của Viện nghiên cứu The Scripps ở La Jolla, California, nói: "Chúng tôi đã tiến hành một số cuộc nghiên cứu nghiêm túc để hiểu rõ cách chúng ta có thể tự bảo vệ mình tốt hơn”.

Một thế kỷ ảm đạm trôi qua cho thấy sự cần thiết. Rồi sau đó không có vaccine cúm. Nó không xuất hiện trong nhiều thập kỷ. Hiện nay chủng ngừa là cách bảo vệ tốt nhất, và Fauci không bao giờ từ bỏ nghiên cứu của mình. Nhưng tốt nhất, vaccine cúm có hiệu quả 60%. Sự bảo vệ đã giảm đến 19% một vài năm trước đây khi vaccine không phù hợp với một virus đang tiến hóa.

Nếu một chủng cúm không bao giờ được nhìn thấy trước đóbùng phát, phải mất vài tháng để pha chế một loại vaccine mới. Việc tạo ra vaccin là quá muộn cho một đại dịch cúm vừa qua, may mắn thay là dịch nhẹ vào năm 2009. Thiếu một lựa chọn tốt hơn, Fauci cho biết Mỹ đang "săn đuổi" các chủng cúm gia cầm mà có thể trở thành mối đe dọa với con người tiếp theo. Mối quan tâm hàng đầu hiện nay là một dịch cúm gia cầm gây chết người nhảy từ gia cầm sang hơn 1.500 người ở Trung Quốc kể từ năm 2013. Năm ngoái, chủng này bị biến đổi, có nghĩa là hàng triệu liều vaccine còn lại trong kho dự trữ của Mỹ không còn phù hợp.

“Mẹ của tất cả các đại dịch”

Tiến sỹ Jeffery Taubenberger của NIH gọi dịch cúm năm 1918 là mẹ của tất cả các đại dịch. Ông ta biết điều đó. Trong khi làm việc như một nhà nghiên cứu bệnh học cho quân đội, ông đã lãnh đạo nhóm nghiên cứuxác định và khôi phục lại chủng virus năm 1918, sử dụng dấu vết khai quật trong các mẫu khám nghiệm tử thi từ những người lính trong chiến tranh thế giới I và từ một nạn nhân bị chôn vùi trong lớp băng vĩnh cửu ở Alaska.

Trong bức ảnh tháng 10 năm 1918 này được đưa ra tại Thư viện Quốc hội, St. Louis.
Nhân viên Hội chữ thập đỏ Hoa Kỳ đeo khẩu trang khi họ giữ những chiếc cáng bên cạnh xe cứu thương để chuẩn bị cho các nạn nhân của đại dịch cúm.

John M. Barry đã viết trong The Great Influenza: Câu chuyện về đại dịch gây chết người trong lịch sử "Dịch cúm mô tả nhầm ở Tây Ban Nha đã làm cho cả thế giới thành một khu vực giết người.Các nhà sử học nghĩ rằng nó bắt đầu ở Kansas vào đầu năm 1918. Vào mùa đông năm 1919, virus đã gây nhiễm tới một phần ba dân số thế giới và giết chết ít nhất 50 triệu người, trong đó có 675.000 người Mỹ. Để so sánh, virus AIDS đã cướp đi 35 triệu mạng sống trong bốn thập kỷ qua.Ba đại dịch cúm đã xảy ra kể từ năm 1957, năm 1968 và 2009, lây lan rộng rãi nhưng không nơi nào gây chết nhiều người. Nghiên cứu của Taubenberger cho thấy họ virus, mỗi đại dịch tiếp theo là kết quả của các virus cúm do gia cầm hoặc lợn gây ra pha trộn với gen của đại dịch cúm 1918.

TS Barney Graham, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu vaccine của NIH cho biết: "Khoảng thời gian 100 năm để biết thông tin về cách virus thích nghi với chúng ta và cách chúng ta thích ứng với những chủng virus mới, và bảo cho chúng ta rằng chúng ta không thể tiếp tục thiết kế vaccin dựa trên quá khứ".

Hai protein

Việc săn tìm vaccine mới bắt đầu với hai protein, hemagglutinin và neuraminidase, nằm trên bề mặt của virus cúm. Và "H" cho phép virus cúm bám vào các tế bào hô hấp và gây nhiễm chúng. Sau đó, "N" giúp virus lây lan.

Họ cũng hình thành tên của virus cúm A, họ cúm nguy hiểm nhất. Với 18 loại hemagglutinin và11 loại neuraminidase, hầu hết ở trên gia cầm có rất nhiều sự kết hợp tiềm năng. Chủng virus độc lực năm 1918 này là typ phụ H1N1; các chủng H1N1 nhẹ hơn vẫn lưu hành. Chủng H3N2 mùa đông, một hậu duệ của đại dịch năm 1968, đang gây ra nhiều đau khổ.Hãy suy nghĩ về hemagglutinin như là một cuống bông cải xanh thu nhỏ. Đầu giống hệt hoa của nó thu hút hệ miễn dịch, tạo ra các kháng thể ngăn chặn nhiễm trùng nếu đầu tương tự như là một nhiễm trùng trước đó hoặc tiêm phòng vào năm đó.Nhưng cái đầu đó cũng là nơi các đột biến đè lên.

Ảnh- Nhà sinh học Jason Plyler chuẩn bị xét nghiệm phản ứng của các tế bào miễn dịch
đối với các loại vaccine cúm ở Trung tâm Nghiên cứu vaccine tại Viện Y tế Quốc gia ở Bethesda, Maryland, ngày 19 tháng 12 năm 2017.

Scripps Wilson cho biết:Một bước ngoặt hướng tới các loại vaccine tốt hơn là một phát hiện vào năm 2009 mà đôi khi con người tạo ra một số ít các kháng thể mà thay vào đó nhắm mục tiêu các điểm trên hemagglutinin không đột biến. Thậm chí tốt hơn, "những kháng thể này có phổ rộng hơn bất cứ điều gì chúng ta đã nhìn thấy", có thể ngăn chặn nhiều typ cúm.Các nhà khoa học đang thử các kỹ thuật khác nhau để thúc đẩy sản xuất những kháng thể này.

Trong một phòng thí nghiệm tại Trung tâm Nghiên cứu vaccine của NIH, Graham cho biết:"chúng tôi nghĩ rằng việc loại bỏ đầu hoa cải sẽ giải quyết được vấn đề". Nhóm nghiên cứu của ông đã pha chế vaccine từ thân mầm và gắn chúng vào các hạt nano hình quả bóng nên việc phát hiện bởi hệ thống miễn dịch trở nên dễ dàng.

Tại New York, Peter Palese-nhà nghiên cứu vi khuẩn cúm hàng đầu ở Trường Y khoa Mount Sinai’ Icahn sử dụng các virus với các gen mới lạ đầu hemagglutinin xuất phát từ cúm gia cầm, thân từ các chủng virus cúm người để chuyển hướng hệ miễn dịch.Chúng tôi tạo ra đầu để hệ thống miễn dịch thực sự không nhận ra nó," Palese giải thích. GlaxoSmithKline và Quỹ Gates đang tài trợ các thử nghiệm an toàn giai đoạn đầu.Ngoài làm việc với hãng dược phẩm Janssen về một loại vaccine gốc, nhóm nghiên cứu của Wilson cũng đang tìm hiểu làm thế nào biến các kháng thể chống cúm thành một loại thuốc bằng đường uống. Khi một đại dịch xảy ra thì bạn không có thời gian để chế tạo ra vaccine. Bạn muốn có một cái gì đó để ngăn chặn sự lây nhiễm nếu có thể - ông nói.Taubenberger của NIH đang áp dụng cách tiếp cận hoàn toàn khác. Ông đã pha chế một loại vaccine hỗn hợp bằng cách kết hợp các phân tử của bốn hemagglutinin khác nhau để lần lượt kích hoạt sự bảo vệ chống lại các chủng khác có liên quan.

Những trở ngại của nghiên cứu

Tuy nhiên, những điều bí ẩn kéo dài đang cản trở việc nghiên cứu.Các nhà khoa học giờ đây nghĩ rằng con người đáp ứng khác nhau với việc chủng ngừa dựa trên lịch sử bệnh cúm của họ. Nhà nghiên cứu miễn dịch học tại NIH, Adrian McDermott, cho biết: "Có lẽ chúng ta công nhận loại vaccine cúm tốt nhất đầu tiên mà chúng ta chưa từng thấy".Ý tưởng là hệ thống miễn dịch của bạn in đậm với chủng cúm đầu tiên và có thể không đáp ứng tốt với một loại vaccine chống lại chủng khác.

Fauci cho biết: "Viễn cảnh của lĩnh vực này là nếu bạn có được loại vaccine cúm phổ biến thực sự tốt và nó sẽ tác động tốt nhất khi bạn chủng cho một đứa trẻ.Tuy nhiên, không ai biết được nguồn gốc cuối cùng của dịch cúm 1918 đáng sợ này. Nhưng chìa khóa cho sự tàn phá của nó là hemagglutinin giống gia cầm.Dịch cúm gia cầm H7N9 của Trung Quốc " gây ra sự lo lắng cho tôi rất nhiều", Taubenberger nói.

"Với một loại virus như cúm mà nó có đủ sự thông minh như sự thích nghi, đột biến và tiến hóa để đáp ứng trong các hoàn cảnh mới, điều cực kỳ quan trọng là hiểu các quá trình này diễn ra trong tự nhiên như thế nào. Làm thế nào để một virus cúm gia cầm thích nghi với một động vật có vú?". Trong khi các nhà khoa học săn lùng những câu trả lời, thì "thật là điên rồ khi dự đoán" đại dịch tiếp theo có thể gây ra điều gìvà Fauci nói. "Chúng ta chỉ cần chuẩn bị."

Các nội dung khác »

---