|
Nguồn ảnh: http://www.thanhniennews.com |
Sốt rét kháng thuốc lan rộng trong vòng 5 năm trước khi có báo cáo chính thức
Số ca nhiễm lan rộng Đông Nam Á hiện đang là tâm điểm bùng phát sốt rét kháng thuốc mà bắt đầu ở Campuchia trước khi lần lượt chuyển sang Thái Lan, Lào và Việt Nam. Hiện nay, một nghiên cứu mới kết luận rằng chủng này lây lan trong vòng 5 năm trước khi có báo cáo về kháng lâm sàng chính thức. Vào tháng 9 năm 2017, Pedro Alonso, Giám đốc Chương trình sốt rét Toàn cầu của Tổ chức Y tế thế giới (TCYTTG) đã có phản ứng về các báo cáo sự bùng phát siêu ký sinh trùng sốt rét ở tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng (GMS), bao gồm 4 quốc gia ở trên, cũng như tỉnh Vân Nam của Trung Quốc và Khu tự trị Choang ở Quảng Tây. Ông lưu ý rằng các nước GMS có chưa đầy200 ca tử vong do sốt rét vào năm trước và cho biết yếu tố nguy cơ chính gây tử vong do sốt rét ở khu vực này là việc tiếp cận tới chẩn đoán và điều trị kịp thời không đầy đủ chứ không phải kháng thuốc. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Lancet Infection Diseases, sốt rét kháng thuốc đã được báo cáo không đầy đủ trong khu vực trong nhiều năm và sự chậm trễ như thế trong việc phát hiện có thể đe doạ đến các nỗ lực loại trừ căn bệnh này. Loại thuốc điều trị ưu tiên đối với những người bị sốt rét thường là sự kết hợp hai loại thuốc sốt rét mạnh là dihydroartemisinin và piperaquine (DHA-PPQ). Sự kết hợp này lần đầu tiên được sử dụng ở Campuchia vào năm 2008 nhưng đến năm 2013, cho thấy một số ký sinh trùng Plasmodium falciparum bị quy kết gây ra sốt rét đã phát triển đề kháng với thuốc. Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu từ Viện Wellcome Sanger đã phân tích dữ liệu chuỗi trình tự DNA từ 1.500 ký sinh trùng ở khu vực Đông Nam Á, trong đó 450 mẫu đã được lấy ở Campuchia từ năm 2007-2013. Họ phát hiện ra ký sinh trùng sốt rét kháng DHA-PPQ ở Campuchia vào đầu năm năm 2008 và nhanh chóng lan sang các vùng khác trong khu vực. Cuộc chiến chống sốt rét Theo các nhà nghiên cứu của Viện Wellcome Sanger, các loại thuốc khác hoặc kết hợp các thuốc vẫn có thể có hiệu quả trong điều trị sốt rét, nhưng hiện nay tình hình trong GMS là "cực kỳ mong manh." Họ cho rằng các quan chức y tế nên tận dụng công nghệ mới nhất để theo dõi và giải quyết sự lây lan của sốt rét kháng thuốc. GS. Dominic Kwiatkowski, tác giả của bài báo trong một bản công bố mới cho biết: "Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy việc giám sát bộ gen mới có thể phát hiện ra các mô hình kháng sớm hơn trong quá khứ, cung cấp thông tin quan trọng và cho phép các cán bộ y tế công cộng đáp ứng càng sớm càng tốt. Hiện nay đang có một nhu cầu cấp bách để cung cấp cho các chương trình phòng chống sốt rét quốc gia các công cụ giám sát bộ gen chủ động, giúp phát hiện sớm sự xuất hiện đề kháng mới nổi lên ngay khi chúng phát sinh và do đó làm giảm nguy cơ bùng phát trên toàn cầu. GMS không phải là khu vực đầu tiên giải quyết một căn bệnh kháng thuốc. Các loại siêu vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh đang lan rộng trên toàn cầu và sự phát triển các loại thuốc mới đã không thể theo kịp sự tiến hóa của chúng. Điều đó nói rằng, một số giải pháp tiềm năng đang còn xa vời. Vaccine sốt rét đầu tiên trên thế giới đã được thử nghiệm tại châu Phi vào tháng 5 và các nhà nghiên cứu phát triển đã xây dựng một ứng dụng thông minh giúp con người xác định muỗi mang bệnh. Các nhà nghiên cứu đang sử dụng robot nhân tạo thông minh (AI) để khám phá các thuốc điều trị sốt rét mới và các nhà khoa học có thể đang tiến gần tới việc thay đổi cục diện kháng thuốc ở siêu vi khuẩn. Sốt rét dường như đang chiếm lợi thế hiện tại nhưng nếu các sáng kiến thành công nhanh chóng thì chúng ta có thể sớm sống trong một thế giới hoàn toàn không có căn bệnh gây chết người này.
|