Ngày 03/6/2022, Đoàn công tác gồm các chuyên gia từ Đại học VinUni (Hà Nội), Đại học Purdue (Mỹ) và Đại học Turine (Ý) đã tới thăm và làm việc tại Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn. Mục đích của chuyến công tác là nhằm tìm hiểu tình hình sốt rét và thực trạng ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên cũng như phía đối tác công bố một số kết quả nghiên cứu bước đầu về phase 2 trong thử nghiệm lâm sàng đã đang triển khai tại một số nước trong khu vực Tiểu vùng Sông Mê Kông và tiềm năng nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 đa trung tâm với cỡ mẫu lớn hơn tại các vùng sốt rét lưu hành (SRLH) tại Việt Nam, Lào và Thái Lan .

Được sự ủy quyền của Lãnh đạo Viện, tiếp đón Đoàn chuyên gia tại các trường đại học gồm có TS.BS. Huỳnh Hồng Quang - Phó Viện trưởng, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn, đại diện Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Gia Lai và Trung tâm Y tế huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai cùng lãnh đạo các Khoa chuyên môn, Phòng chức năng của Viện. Về phía đoàn công tác gồm có GS.TS. Huỳnh Đình Chiến, Đại học VinUni (Hà Nội), GS.TS. Philip S. Low, Trung tâm khám phá thuốc, Đại học Purdue (Mỹ), GS.TS. Francesco Turrini, Đại học Turine (Ý) và các chuyên gia đi cùng.

Tại buổi làm việc, TS.BS. Huỳnh Hồng Quang, Phó Viện trưởng thay mặt Lãnh đạo Viện giới thiệu về Viện, tình hình sốt rét và thực trạng sốt rét kháng thuốc tại Việt Nam nói chung và khu vực miền Trung-Tây Nguyên nói riêng trong vòng 3 năm trở lại đây. Cũng theo báo cáo, miền Trung-Tây Nguyên là khu vực có đặc điểm sốt rét phức tạp so với các tỉnh khu vực miền Bắc và miền Nam. Dù tình hình sốt rét tại khu vực này đang giảm thấp về số mắc và tử vong đáng kể, song vẫn còn đang đối mặt nhiều khó khăn, thách thức: Bệnh nhân sốt rét (BNSR) tập trung chủ yếu ở đối tượng dân đi biến động (di cư tự do, đi rừng, đi rẫy và ngủ lại rẫy, giao lưu qua lại khu vực biên giới Việt Nam-Campuchia hay Việt Nam-Lào, vào rừng khai thác lâm thổ sản), hoạt động quản lý ca bệnh toàn diện BNSR tại tuyến y tế xã và thôn bản hiệu quả chưa cao và muỗi sốt rét giảm nhạy và kháng hóa chất; Điểm đặc biệt, quần thể ký sinh trùng sốt rét (KSTSR) P. falciparum kháng với thuốc artemisinin và dẫn xuất hoặc cả thuốc artemisinine và thuốc đi kèm (piperaquine phosphate) lan rộng sang nhiều tỉnh trong khu vực ảnh hưởng quan trọng đến kết quả thực hiện mục tiêu trừ sốt rétP.falciparum vào năm 2025 và là khó khăn thách thức cho Lộ trình Loại trừ sốt rét từ nay đến năm 2030.

Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đón tiếp Đại học VinUni (Hà Nội), Đại học Purdue (Mỹ) và
Đại học Turine (Ý) đến thăm và hợp tác về nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng thuốc sốt rét mới

TS.BS. Huỳnh Hồng Quang, Phó Viện trưởng thay mặt Ban Lãnh đạo trình bày về tình hình sốt rét
và KSTSR kháng thuốc tại Việt Nam và miền Trung-Tây Nguyên trong vòng 3 năm trở lại đây

Các giáo sư từ Đại học Purdue (Mỹ) và Đại học Turine (Ý) trình bày về các kết quả nghiên cứu thuốc mới phối hợp Imatinib với Dihydroartemisinin-Piperaquine phosphat (DHA-PPQ) theo một cơ chế tác động khác đó là cơ chế thông qua enzyme đối với KSTSR P. falciparum ở phase 2 và phase 3. Imatinib là chất ức chế Syk (một enzyme của hồng cầu) duy nhất được US.FDA phê duyệt và số liệu nghiên cứu qua báo cáo cho thấy hiệu quả, an toàn, tác dụng phụ xảy ra thấp. Nó tác động lên hồng cầu và ức chế sự thoát ra khỏi tế bào của KSTSR. Đặc biệt Imatinib kết hợp điều trị liệu trình chuẩn DHA-PPQ có khả năng không tạo ra kháng thuốc vì KSTSR không có enzyme này trong bộ gen của chúng nên không thể tạo ra độtbiến kháng (đó là các kết quả ban đầu). Liệu pháp thuốc sốt rét mới này được cơ thể dung nạp tốt, tác dụng làm sạch ký sinh trùng và giảm sốt nhanh hơn so với nhóm chỉ một mình liệu pháp điều trị chuẩn DHA-PPQ. Cách thiết kế liệu pháp thuốc mới này mở ra kỷ nguyên thuốc khắc phục tình trạng kháng thuốc kháng vi trùng chung (Antimicrobial Resistance) chứ không riêng chỉ thuốc sốt rét.

GS.TS. Huỳnh Đình Chiến, Đại học VinUni (Hà Nội) thay mặt nhóm nghiên cứu Quốc tế
tóm tắt kết quả nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 của nhóm nghiên cứu

Sau các bài trình bày, các chuyên gia và Viện đã cùng thảo luận và đặt các câu hỏi liên quan đến nghiên cứu và tình hình kháng thuốc cũng như khả thi thực hiện nghiên cứu. Đoàn công tác đã cùng trao đổi thảo luận với các chuyên gia, bác sĩ của Viện và đại diện Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Gia Lai và Trung tâm Y tế huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai về đề cương nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng (TNLS) sắp đến, về tiêu chuẩn chọn bệnh, tiêu chuẩn loại trừ, Quy trình lấy chấp thuận tham gia nghiên cứu của các bệnh nhân trước khi thu tuyển, phác đồ sử dụng thuốc trong nghiên cứu, liều dùng, theo dõi biến cố bất lợi, xem xét khả năng phân biệt tái xuất hiện KSTSR vào các ngày 28, 35 sau dùng thuốc thông qua các trị số về mặt lâm sàng và xét nghiệm KSTSR, sinh học phân tử), các kỹ thuật xét nghiệm ký sinh trùng sốt rét tại labo sinh học phân tử của Viện và tại Đại học Turine (Ý) và tính khả thi chọn địa điểm triển khai nghiên cứu TNLS tại tỉnh Gia Lai.

Hai bên thống nhất chỉnh sửa, bổ sung các mục vào đề cương và nộp Bộ Y tế phê duyệt trước khi triển khai và hai bên mong muốn sẽ sớm cùng nhau hợp tác triển khai thực hiện đề tài nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng thuốc sốt rét mới trong bối cảnh kháng thuốc diễn ra ngày càng phức tạp.

Đồng thời, Đoàn công tác chuyên gia cũng đã đi thăm và trao đổi chuyên môn với các nghiên cứu viên tại các Labo chuyên sâu về nuôi cấy KSTSR, thử thuốc in vitro và sinh học phân tử và các chương trình hợp tác nghiên cứu, đào tạo cho nghiên cứu viên của Viện từ Đơn vị NC Lâm sàng của Đại học Oxford tại Việt Nam (Oxford University Clinical Research Unit Vietnam OUCRU-VN), Viện Nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm và sốt rét Quốc phòng Úc (Australian Defence Force Malaria and Infectious Disease Institue ADFMIDI) và Đơn vị Nghiên cứu Y học của Hải quân Mỹ (U.S. Navy Medical Research Unit Number Two-NAMRU-2). Các chuyên gia đánh giá cao các kết quả đã nghiên cứu của Viện thời gian qua và sự quan tâm của Lãnh đạo Viện trong việc phát triển cơ sở hạ tầng và trang thiết bị la bô trong phục vụ nghiên cứu

Đoàn công tác chụp ảnh lưu niệm cùng TS.BS. Huỳnh Hồng Quang-Phó Viện trưởng và các cán bộ Viện.

Trước tình hình sốt rét do loài P. falciparum đã và đang kháng thuốc phức tạp, hy vọng kết quả nghiên cứu sẽ giúp khắc phục tình trạng kháng thuốc và nâng cao điều trị sốt rét của tỉnh Gia Lai và cả nước nói chung trong tương lai, góp phần vào Lộ trình Loại trừ sốt rét tại Việt Nam vào năm 2030.

Một số hình ảnh trong buổi đón tiếp đoàn công tác:

Đoàn công tác thăm các Labo của Viện

Các nội dung khác »

---