|
Tình hình nhiễm giun đường ruột của học sinh mẫu giáo và vấn đề thiếu máu do giun móc (Ancylostoma duodenale)
Thực hiện Quyết định số 3893/QĐ-BYT ngày 11/10/2007 của Bộ Y tế ban hành “Hướng dẫn bổ sung vitamin A cho trẻ từ 6 đến 60 tháng tuổi kết hợp với tẩy giun đường ruột cho trẻ từ 12 đến 60 tháng tuổi”. Để có cơ sở thực hiện biện pháp tẩy giun hiệu quả, tỉnh Thừa Thiên Huế đã điều tra tình hình nhiễm giun đường ruột của trẻ em lứa tuổi học sinh mẫu giáo ở một số trường học nhằm xác định tỷ lệ nhiễm trước khi tiến hành biện pháp can thiệp, góp phần chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ tốt cho thế hệ tương lai. Các cơ sở được điều traTrung tâm Phòng chống Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng đã tiến hành điều tra 5 trường mẫu giáo ở 3 huyện đại diện khu vực nông thôn, miền núi bao gồm Trường Mẫu giáo xã Thủy Lương (huyện Hương Thủy); Trường Mẫu giáo xã Lộc Vĩnh, xã Lộc Hòa (huyện Phú Lộc); Trường Mẫu giáo xã Hương Hữu, xã Hương Sơn (huyện Nam Đông). Tại thành phố Huế đã điều tra 2 trường mẫu giáo đại diện cho khu vực thành thị bao gồm Trường Mẫu giáo Mầm non I, Trường Mẫu giáo Mầm non II. Ở 5 trường mẫu giáo tại nông thôn, miền núi đã điều tra trên 318 học sinh và 2 trường mẫu giáo tại thành phố đã điều tra trên 440 học sinh. Tình hình nhiễm giun đường ruộtTại 5 trường mẫu giáo ở nông thôn, miền núi; tỷ lệ nhiễm giun chung chiếm 35,22% (112/318); trong đó nhiễm giun đũa (Ascaris lumbricoides) chiếm 16,98% (54/318); nhiễm giun tóc (Trichuris trichiura) chiếm 10,06% (32/318) và nhiễm giun móc (Ancylostoma duodenale) chiếm 15,09% (48/318). Tại 2 trường mẫu giáo ở thành phố, tỷ lệ nhiễm giun chung chiếm 0,91% (4/440); trong đó chủ yếu là nhiễm giun đũa 0,68% (3/440), đặc biệt đã phát hiện một trường hợp học sinh bị nhiễm sán lá ruột (Fasciolopsis buski). Kết quả điều tra bước đầu ghi nhận tỷ lệ học sinh mẫu giáo ở nông thôn, miền núi có tỷ lệ nhiễm giun chung (32,22%) cao hơn học sinh mẫu giáo ở thành phố (0,91%). Tỷ lệ khác biệt này do điều kiện kinh tế xã hội, sự hiểu biết về vệ sinh và sự chăm sóc của cha mẹ có sự khác nhau của từng khu vực. Một điều đáng quan tâm là học sinh mẫu giáo tại nông thôn, miền núi ngoài tỷ lệ nhiễm giun đũa (16,98%) là loại giun khá phổ biến; các đối tượng này cũng bị nhiễm giun móc với tỷ lệ 15,09%. Giun móc và thiếu máu do giun móc là vấn đề đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO),Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng chú ý đưa vào trong chương trình khống chế các bệnh giun lây truyền qua đất vì bệnh có thể gây nên tình trạng thiếu máu đáng kể trong cộng đồng, đặc biệt là với đối tượng trẻ em và phụ nữ ở lứa tuổi sinh đẻ. Vấn đề thiếu máu do giun mócGiun móc ký sinh bằng cách ngoạm vào niêm mạc ruột để hút máu. Giun sống ở vùng tá tràng và phần đầu của ruột non là nơi có nhiều mạch máu nên giun rất dễ dàng hút máu của vật chủ. Phương thức hút máu của giun móc rất lãng phí nên vật chủ mất máu nhiều, nhanh chóng dẫn đến tình trạng thiếu máu. Trong khi hút máu, giun tiết ra chất chống đông máu làm cho các vết ngoạm tiếp tục bị chảy máu sau khi giun đã chuyển sang ký sinh ở một chỗ khác. Giun móc thường hút máu đầy ruột cho đến khi máu tràn ra ngoài theo hậu môn của giun; vì vậy làm cho bệnh nhân bị mất nhiều máu. Các nhà khoa học đã nghiên cứu thực nghiệm ghi nhận từ khi giun móc hút máu, sau 124 phút, máu đã xuất hiện trào ra hậu môn của giun (theo Well, 1931); một con giun móc hút từ 0,1-0,3 ml máu mỗi ngày (theo Nishi); người bị nhiễm 500 con giun móc, mỗi ngày có thể mất từ 40-80 ml máu (theo Roche). Ngoài tổn hại làm thiếu máu, giun móc còn gây nên hiện tượng viêm loét hành tá tràng nơi chúng ký sinh. Vì vậy, thiếu máu do giun móc là vấn đề cần đặc biệt quan tâm nhất là đối với đối tượng trẻ em lứa tuổi học sinh mẫu giáo ở nông thôn và miền núi để can thiệp biện pháp nhằm hạn chế những tác hại do nhiễm giun móc gây ra. Đường xâm nhập của giun móc và cách phòng tránh bệnhGiun móc xâm nhập vào người do ấu trùng của giun xuyên qua da. Trước đây bệnh được mô tả trong các sách y văn là “đất ăn chân” với các triệu chứng chính như ngứa, xuất hiện nhiều nốt màu đỏ, các nốt mẫn đỏ, có thể bị bội nhiễm do vi khuẩn gây lở loét da. Ở trẻ em thường đi chân đất, chơi nghịch đất bẩn, do tình trạng tái nhiễm, do ngứa nên gãi và bị lở loét hoặc thành các vết sẹo đen, có khi trở thành chàm eczema. Vì vậy để hạn chế khả năng ấu trùng giun móc xâm nhập xuyên da, cần cho trẻ em giày dép bảo vệ, không đi chân đất, không nên chơi nghịch với đất bẩn để tránh tiếp xúc da. Việc vệ sinh môi trường cũng cần được chú ý như quản lý chặt chẽ nguồn phân thải bằng hố xí hợp vệ sinh, trẻ em không được đi ngoài bừa bãi trên đất mà phải đi vào hố xí. Những nơi có tỷ lệ nhiễm giun móc cao, phải tổ chức điều trị hàng loạt để giảm ngay những tác hại do bệnh gây nên. Tình hình trẻ em bị nhiễm ký sinh trùng đường ruột, đặc biệt là trẻ em lứa tuổi học sinh mẫu giáo, nhà trẻ cần phải được nhà trường, phụ huynh, ngành giáo dục, ngành y tế ...chú ý quan tâm để có kế hoạch và biện pháp can thiệp phù hợp, hiệu quả nhằm góp phần chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ học đường nhất là ở những nơi có tỷ lệ nhiễm giun móc cao sẽ gây nên hậu quả thiếu máu do giun, làm hạn chế sự phát triển thể lực và tinh thần của trẻ em, thế hệ tương lai của đất nước.
|
TRANG CHỦ
