|
Học sinh đang được khám bệnh tại phòng y tế của trường.(.(hình ảnh chỉ mang tính minh họa) |
Y tế học đường : một vấn đề cần được quan tâm
Sau hai năm thực hiện Chỉ thị số 23/2006/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác y tế trường học, ngành y tế và ngành giáo dục của toàn quốc đã phối hợp để tổ chức 400 lớp tập huấn chuyên môn nghiệp vụ y tế cho hơn 24.000 lượt cán bộ y tế trường học. Tuy vậy, số trường học của các cấp có cán bộ y tế đang hoạt động chỉ mới đạt được tỷ lệ 15,1%, đặc biệt số trường mầm non có sự hiện diện của nhân viên y tế còn quá thấp với tỷ lệ 5,9%. Ngoài ra, trang thiết bị y tế để phục vụ cho công tác khám chữa bệnh ban đầu, sơ cấp cứu các trường hợp tai nạn đột xuất xảy ra cho học sinh, giáo viên chưa đáp ứng đủ yêu cầu. Vì vậy, y tế học đường là một vấn đề cần được quan tâm. Vai trò của y tế trường học Trường học các cấp từ nhà trẻ mầm non cho đến những lớp đại học, học sinh, sinh viên cũng như các thầy cô giáo là một tập thể gồm nhiều đối tượng cùng tham gia hoạt động dạy và học để thực hiện một nhiệm vụ “vì lợi ích trăm năm trồng người”. Các đối tượng này cần phải được chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ để bảo đảm các yêu cầu cần thiết. Thời gian qua, mặc dù ngành y tế dự phòng đã có một chương trình hoạt động gọi là vệ sinh học đường và một số các dự án về y tế được triển khai thực hiện tại trường học như nha học đường, phòng chống tật khúc xạ học đường, phòng chống giun đường ruột ... nhưng tại các cơ sở không có nhân viên y tế trường học hỗ trợ nên hiệu quả mang lại chưa đáp ứng đầy đủ và phong trào không được duy trì thường xuyên. Trong sinh hoạt bình thường hàng ngày tại các trường học, nhiều trường hợp học sinh, kể cả giáo viên bị ốm đau, tai nạn, thương tích đột xuất cần được sự chăm sóc, sơ cứu, xử trí biện pháp can thiệp ban đầu trước khi chuyển đến cơ sở y tế gần nhất thì nhà trường lại không có nhân viên y tế. Giáo viên giảng dạy, chủ nhiệm lớp và ngay cả Ban Giám hiệu rất lúng túng khi đối mặt trước vấn đế này. Hiện nay tại các cơ sở tuyến đầu, mạng lưới y tế đã được xây dựng và phát triển để góp phần chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ ban đầu cho con người như hệ thống y tế thôn phản, tổ dân cư; y tế công-nông-lâm trường, xí nghiệp, y tế cơ quan, y tế hộ gia đình ... nhưng trường học mà không có nhân viên y tế hoạt động, có cơ sở vật chất với một số thuốc men, trang thiết bị, dụng cụ khám chữa bệnh cần thiết tối thiểu là điều không thể chấp nhận được trong xã hội ngày nay. Vai trò của y tế trường học đã được khẳng định là cần thiết, dù đó là bậc học mầm non hay là đại học. Vậy trách nhiệm này thuộc về ngành giáo dục và đào tạo, ngành y tế chỉ hỗ trợ về nguồn nhân lực cán bộ y tế để đáp ứng nhu cầu với các chế độ, chính sách đãi ngộ của ngành giáo dục và đào tạo để có thể tuyển dụng được nhân viên y tế phục vụ vì “Nghề y là một nghề đặc biệt, cần được tuyển dụng, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt ...” Y tế trường học cần làm những nhiệm vụ gì ? | Học sinh đang đượcphát thuốc tại phòng y tế của trường. (hình ảnh chỉ mang tính minh họa) | Y tế trường học phải là nhân viên y tế được đào tạo đầy đủ với kiến thức và thực hành nghiệp vụ cần thiết từ các trường đại học y dược, cao đẳng hay trung học y tế; có khả năng khám chữa bệnh và xử trí các tình huống cấp cứu do bệnh tật, tai nạn, thương tích xảy ra trong nhà trường. Khi có được nhân viên y tế, số lượng nhân viên y tế tuyển dụng nhiều hay ít tùy thuộc vào số lượng học sinh, sinh viên, giáo viên và nhân viên nhà trường để đáp ứng công việc; Ban Giám hiệu cần bố trí ngay một phòng y tế tại trường để nhân viên y tế có cơ sở làm việc, phục vụ cho nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ học đường. Dĩ nhiên ngoài cơ sở vật chất phòng ốc, các loại thuốc thiết yếu, trang thiết bị, dụng cụ ... cần thiết cho hoạt động khám chữa bệnh tối thiểu, các dịch vụ y tế học đường cũng cần được nhà trường quan tâm hỗ trợ. Hàng năm nên dành một phần kinh phí giáo dục hợp lý để chi phí cho các hoạt động của y tế học đường vì nó sẽ góp phần hỗ trợ tích cực cho chất lượng đào tạo, bảo đảm việc dạy và học tốt của giáo viên, sinh viên, học sinh trong trường. Các chương trình y tế thuộc lĩnh vực vệ sinh học đường của ngành y tế dự phòng quản lý sẽ được triển khai một cách thuận lợi nhờ có mạng lưới y tế trường học. Một số hoạt động y tế khác như các dự án nha học đường, chăm sóc răng mệng trẻ em, phòng chống tật khúc xạ học đường, chứng vẹo cột sống trường học, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, phòng chống giun đường ruột trường mẫu giáo, tiểu học... và nhiều dự án y tế triển khai cho đối tượng học sinh ở các cấp muốn đạt hiệu quả tốt phải có sự góp sức của y tế trường học trong nhiệm vụ phối hợp. Hiện nay, các tỉnh đã có Trung tâm Y tế Học đường hoạt động nhưng cũng chỉ mới giới hạn ở một số nội dung thuộc về lĩnh vực y tế trong ngành giáo dục. Mạng lưới y tế trường học chưa được ngành giáo dục ở các địa phương quan tâm xây dựng và phát triển nên công tác vệ sinh học đường còn nhiều hạn chế. Vấn đề nhà vệ sinh trong các trường học còn thiếu thốn, nhếch nhác, luộm thuộm, mất vệ sinh ... đã được đề cập đến nhiều trong thời gian vừa qua và được xem là chuyện thời sự nóng bỏng của ngành giáo dục do nhà trường không có nhân viên y tế hoạt động để tham mưu giải quyết.
Với niềm mong ước ... Ngành giáo dục nên nghĩ đến việc “vì lợi ích trăm năm trồng người” để cùng kết hợp với ngành y tế sớm nhanh chóng giải quyết, hình thành đầy đủ mạng lưới y tế trường học; một vấn đề nghe rất rất đơn giản nhưng nó có tác dụng khá lớn đến việc chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ ban đầu trong nhà trường ở các cấp học, từ mầm non đến đại học. Ở đâu có trường học, ở đó phải có nhân viên y tế hoạt động với chức năng, nhiệm vụ của y tế học đường theo đúng ý nghiã của nó. Mong rằng vấn đề này sẽ sớm trở thành hiện thực ở tất cả các địa phương.
|