Thứ Trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến là cán bộ y tế Việt Nam đầu tiên nhận huân chương Bắc đẩu Bội tinh.

Ngày 09/02/2009, Tổng thống nước Cộng hòa Pháp đã quyết định tặng thưởng Huân chương Bắc đẩu Bội tinh cho PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam vì có những đóng góp cho việc phát triển quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Cộng hòa Pháp trong lĩnh vực y tế. Huân chương Bắc đẩu Bội tinh là Huân chương cao quý nhất của Nhà nước Pháp được Napoléon Bonaparte lập ra ngày 19/05/1802 để tặng thưởng cho những cá nhân hoặc tổ chức (cả dân sự và quân sự) có đóng góp đặc biệt cho nước Pháp. Những người được tặng thưởng Huân chương Bắc đẩu Bội tinh sẽ trở thành một thành viên trong Légion d'honneur (Quân đoàn danh dự), họ được gọi là các légionnaire. Không chỉ là danh hiệu dành riêng cho người Pháp, Bắc đẩu Bội tinh còn được trao tặng cho những người nước ngoài có công trạng lớn đối với nước Pháp.

Mối quan hệ hợp tác và sự trưởng thành vuơn lên

Ngành y tế Việt Nam và Cộng hòa Pháp có mối quan hệ truyền thống, lâu đời ngay từ những năm 80 của thế kỷ 19. Hợp tác về đào tạo y khoa giữa Cộng hòa Pháp và Việt Nam đã chính thức triển khai, hợp tác ngày càng mở rộng và phát triển về chất lượng cũng như số lượng, đặc biệt sau khi Chính phủ hai nước ký Hiệp định hợp tác y dược, tháng 02/1993. Mối quan hệ hợp tác y tế Việt-Pháp rất có hệ thống, từ đào tạo nhân lực chất lượng cao đến đầu tư trang thiết bị và chuyển giao công nghệ. Nhiều thế hệ các thầy thuốc như cố Bộ trưởng Phạm Ngọc Thạch, GS. Hồ Đắc Di, GS. Đặng Văn Chung..., các nhà khoa học nghiên cứu về y tế, các chuyên gia đầu ngành trong hệ thống y tế dự phòng và điều trị... được học tập sau đại học, nghiên cứu khoa học tại Pháp tạo nên nguồn cán bộ có chất lượng cao trong ngành y tế nước nhà. Trường đại học Y Hà Nội ngày nay và hầu hết các bệnh viện tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đều được Pháp xây dựng từ thế kỷ 19. Quá trình làm việc 20 năm tại Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh (là viện Pasteur đầu tiên ở hải ngoại và viện Pasteur thứ hai trên thế giới được thành lập năm 1891 sau Viện Pasteur Paris) đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, đầu tư từ đào tạo nhân lực, trang thiết bị đến chuyển giao công nghệ của Viện Pasteur Paris đã tạo điều kiện cho PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến được đào tạo lấy bằng nghiên cứu chuyên sâu (là cán bộ đầu tiên của ngành y tế dự phòng Việt Nam theo học sau đại học về chuyên ngành này tại Pháp) và các khóa học ngắn hạn khác, tham gia nghiên cứu, tham gia chủ trì hội thảo khoa học... tại nước Pháp. Quá trình này đã giúp PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến không chỉ học thêm được một ngoại ngữ, hiểu biết thêm về vốn văn hóa mà còn được bổ sung thêm nhiều kiến thức về tư duy khoa học, phương pháp làm việc, tư duy kinh tế tri thức, hệ thống nghiên cứu y học, hệ thống an sinh xã hội về y tế và cả phương pháp quản lý... để áp dụng và nâng cao hiệu quả công việc tại Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh cũng như học tập và quản lý sau này. Bên cạnh đó là những mối quan hệ thân hữu với các bạn đồng nghiệp trong hệ thống viện Pasteur trên thế giới thông qua Viện Pasteur Paris, đã tạo điều kiện thuận lợi không chỉ cho bản thân mà nhiều cán bộ khác của Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh được tiếp cận với nhiều đề tài, dự án về y tế dự phòng sau này...

Những thành tích xuất sắc đã đóng góp

 

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu tại buổi lễ nhận Huân chương Bắc đẩu Bội tinh. Ảnh: TTXVN.

PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến được đi học tập, nghiên cứu ... tại Pháp là do mối quan hệ hợp tác y tế bền vững, lâu dài giữa hai nước Việt-Pháp; mối quan hệ đoàn kết lâu bền của hệ thống các viện Pasteur và cả tổ chức các trường Đại học nói tiếng Pháp. Trên cơ sở mối quan hệ hợp tác y tế Việt-Pháp, trong đó có mối quan hệ lâu dài giữa Viện Pasteur  Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Pasteur Paris và hệ thống viện Pasteur, với vai trò là Viện trưởng (năm 2001, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến được bổ nhiệm là Viện trưởng Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh và là Viện trưởng trẻ nhất trong hệ thống 22 viện Pasteur trên thế giới)  PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến và các cộng sự đã tiến hành thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu khoa học vừa mang tính thực tiễn cấp bách vừa mang tính lâu dài trong công tác phòng, chống dịch bệnh và phục vụ công tác điều trị ở Việt Nam như: Dự án bệnh tiêu chảy ở Đồng bằng sông Cửu Long (gần 20 năm trước, bệnh tiêu chảy diễn ra khá phổ biến ở khu vực này); Bệnh đường truyền qua nước ở miền Nam; Bệnh HIV/AIDS lây truyền từ mẹ sang con; Bệnh viêm gan; Bệnh dại; Sốt xuất huyết; Chân tay miệng và các bệnh truyền qua đường hô hấp như SARS, cúm A H5N1... Bên cạnh đó, với vai trò là 1 trong 7 thành viên của Hội đồng Quản trị về hành chính của 22 viện Pasteur trên thế giới đã giúp PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến có nhiều hoạt động trong việc ủng hộ sự phát triển bền vững và thúc đẩy mối quan hệ hợp tác về nhiều lĩnh vực nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao công nghệ, dịch vụ kinh tế y tế không chỉ riêng Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh mà còn cả hệ thống các viện Pasteur trong nước và các viện Pasteur khác trong hệ thống 22 viện Pasteur trên thế giới. Ngoài ra, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến cũng tham gia giảng dạy, báo cáo khoa học trong hệ thống y học của các nước nói tiếng Pháp... Ngay cả hiện nay, khi PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến đang làm công tác quản lý vẫn tiếp tục làm đầu mối của một số hoạt động hợp tác trao đổi về khoa học, chuyển giao công nghệ với không chỉ nước Pháp mà còn với nhiều quốc gia khác là Mỹ, Úc... ; vẫn làm cố vấn khoa học của một số dự án nghiên cứu khoa học lớn và chủ nhiệm đề tài của Pháp.

Qua quá trình hợp tác với các bạn quốc tế, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến đã rút ra kinh nghiệm là cần phải đề ra nguyên tắc chân thành và hiệu quả. Cũng chính vì thế mà mối quan hệ hợp tác quốc tế của Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh với các đối tác trong hệ thống Viện Pasteur cũng như bên ngoài luôn mang tính bền vững và hiệu quả thiết thực. Có lẽ vì thế mà trong những tình huống xảy ra dịch bệnh cần phải khẩn trương tìm nguyên nhân, nguồn gốc của dịch bệnh, đã luôn nhận được sự giúp đỡ chân thành, nhanh nhất của các bạn quốc tế cả về công nghệ, hóa chất, phác đồ điều trị và nguồn nhân lực có chất lượng..., đã tạo nên hiệu quả cao không chỉ trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân mà còn cả trong sự ổn định phát triển kinh tế xã hội. Hợp tác về đào tạo y khoa giữa Cộng hòa Pháp và Việt Nam đã chính thức triển khai, hợp tác ngày càng mở rộng và phát triển về chất lượng cũng như số lượng, đặc biệt sau khi Chính phủ hai nước ký Hiệp định hợp tác y dược, tháng 02/1993. Theo Hiệp định này, hai bên đã và đang triển khai chương trình hợp tác đào tạo bác sĩ nội trú, hằng năm có hàng trăm thực tập sinh, nghiên cứu sinh, bác sĩ và các kỹ thuật viên Việt Nam được đào tạo, thực tập và làm chức năng nội trú (FFI) tại Cộng hòa Pháp. Bộ Y tế cũng đã ký với Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu SIDA và các virus viêm gan của Cộng hòa Pháp một bản thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực phòng, chống HIV/AIDS; ký thỏa thuận khung về "Sáng kiến Đoàn kết điều trị trong hệ thống bệnh viện" (ESTHER) trong điều trị và phòng, chống bệnh AIDS tại Việt Nam. Trên cơ sở hợp tác y tế giữa hai nước Việt - Pháp, hợp tác giữa  các Viện của Việt Nam và Viện Pasteur Paris cũng như Viện Pasteur các nước trong hệ thống viện Pasteur thế giới luôn được duy trì và phát triển. Tháng 09/2006, Chính phủ Pháp thông qua Viện Pasteur Paris đã ký kết Dự án "Giám sát dịch tại châu Á" với 3 Viện của Việt Nam (Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur Nha Trang và Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh). Tiếp đó, tháng 01/2009, Cơ quan Phát triển Pháp đã viện trợ 80.000 euro để xây dựng Dự án "Hiện đại hóa Đại học Y Hà Nội và xây dựng bệnh viện thực hành".

Ngoài ra, từ năm 1993 đến nay đã có nhiều thỏa thuận, kết nghĩa hợp tác được ký kết giữa các cơ sở y tế của Cộng hòa Pháp với các cơ sở y tế Việt Nam về các lĩnh vực đào tạo, trao đổi chuyên gia, thực tập sinh và trao đổi trang thiết bị y tế, thuốc men... Các doanh nghiệp của Pháp đã đầu tư 100% vốn xây dựng 2 bệnh viện Việt-Pháp tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và 1 phòng xét nghiệm Lad Groupe tại Thành phố Hồ Chí Minh. Về lĩnh vực dược phẩm, hiện có 2 doanh nghiệp sản xuất thuốc của Pháp là Aventis và Sanofi đang thực hiện liên doanh, liên kết sản xuất, kinh doanh dược phẩm tại Việt Nam. Hợp tác với Chính phủ Pháp về y tế trong những năm qua được đánh giá là hiệu quả và đặc biệt thiết thực trong công tác đào tạo, hầu hết số cán bộ có chuyên môn cao và lãnh đạo các bệnh viện lớn trong cả nước đã qua thực tập tại Pháp. Các dự án viện trợ của Chính phủ Pháp đã hỗ trợ đáng kể ở những cơ sở, những vùng được hưởng dự án cho việc nâng cao chất lượng phòng bệnh, khám chữa bệnh và trình độ chuyên môn của bác sĩ các cấp.
Vài hình ảnh tại buổi lễ nhận Huân chương Bắc đẩu Bội tinh (Ảnh: TTXVN).

Với vai trò tham mưu giúp việc cho Bộ trưởng Bộ Y tế, trong thời gian tới, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Tiến và ngành y tế Việt Nam mong muốn được Pháp tiếp tục chương trình hợp tác đào tạo bác sĩ nội trú (FFI), cán bộ y tế chuyên sâu về chuyên ngành lâm sàng và cận lâm sàng..., nghiên cứu thuốc, thử nghiệm lâm sàng... và tiếp tục đào tạo Tiến sĩ cho cán bộ y tế đã được đào tạo Thạc sĩ ở Pháp. Bên cạnh đó, cũng đề nghị các nhà  đầu tư của Pháp tăng cường đầu tư vào lĩnh vực sản xuất thuốc, đặc biệt là kháng sinh thế hệ mới, thuốc chuyên khoa, thuốc có công nghệ bào chế đặc biệt... dưới nhiều hình thức như liên doanh, liên kết, đầu tư 100% vốn...

Huân chương Bắc đẩu Bội tinh, một Huân chương cao quý nhất của nước Cộng hòa Pháp đã được trao tặng cho PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến vì những công lao đóng góp đặc biệt về lĩnh vực y tế. Đây là một vinh dự không chỉ dành riêng cho PGS. TS. Nguyễn Thị Kim Tiến mà là vinh dự chung của toàn ngành y tế Việt Nam.

Các nội dung khác »

---