|
Một cuộc chạy đua về mặt thời gian nhằm kiểm soát sự đề kháng sốt rét
Ngày 22/4/2016. Malaria News-Một cuộc chạy đua về mặt thời gian nhằm kiểm soát sự đề kháng sốt rét (A Race Against Time to Check Malaria Resistance). Ở Tiểu vùng Saharan châu Phi-nơi sốt rét đang lan rộng, màn chống muỗi đã trở thành sự hỗ trợ quan trọng. Khi được tẩm bằng thuốc diệt côn trùng, các màn ngủ này có hiệu quả cao trong việc phòng tránh muỗi đốt và việc sử dụng rộng rãi của những màn ngủ loại này đã được chứng minh mang lại lợi ích, đặc biệt là ở châu Phi bằng cách ngăn chặn hơn 400 triệu ca sốt rét trong 15 năm qua. Màn tẩm hóa chất diệt và phun tồn lưu trong nhà được chứng minh là các biện pháp cực kỳ quan trọng phòng chống sốt rét, từ 2001-2013 tử vong do sốt rét đã giảm hơn một nửa, từ 2000-2015 số ca mắc sốt rét đã giảm 670 triệu ca. Cùng với nhau, màn ngủ tẩm hóa chất diệt và phun tồn lưu trong nhà đã đóng góp đến việc ngăn chặn tới 80% số ca giảm này nhưng mối quan ngại đang gia tang về những thành tựu giành được trong khó khăn vào thập kỷ qua có thể bị tổn thương do kháng hóa chất diệt côn trùng với sự tiếp xúc thường xuyên muỗi đang đề kháng với các hóa chất diệt thường được sử dụng. Kết quả 64 quốc gia bị ảnh hưởng sốt rét đã báo cáo có sự kháng với ít nhất một loại thuốcdiệt côn trùng, phun tồn lưu trong nhà đã giảm 40% trong 4 năm qua do tăng sức đề kháng với các sản phẩm có sẵn và sự lựa chọn thay thế có chi phí hiệu quả hạn chế. Nếu nhóm thuốc diệt côn trùng chính pyrethroid được sử dụng để tẩm màn và phun tồn lưu mất đi tính hiệu quả có thể dẫn tới hậu quả hơn 120.000 trường hợp tử vong ở trẻ em tại châu Phi và thêm 26 triệu ca sốt rét làm phát sinh thêm 30-60 triệu đô la Mỹ dành cho chi phí chẩn đoán và điều trị mỗi năm. Các chuyên gia dự báo, nếu không có hành động khắc phục sự đề kháng sẽ khó thay đổi và gây thiệt hại nặng nề hoặc thậm chí là không thể xóa bỏ.
Bây giờ là lúc hành động, theo tính toán của Quỹ Bill và Melinda Gates, chi phí để thanh toán bệnh sốt rét sẽ từ 90-120 tỷ đô la giữa năm 2015 và 2040 gần gấp đôi nguồn kinh phí hiện tại. Mặc dù có sự gia tăng gần đây trong tài trợ quốc tế, nguồn kinh phí bổ sung sẽ giúp cứu được 11 triệu sinh mạng và mang lại 2 nghìn tỷ đô la về lợi ích kinh tế, nhờ vào việc tăng năng suất và tiết kiệm chi phí y tế. Để làm được như vậy, các nước cần có chiến lược kiềm chế sự đề kháng và thực hiện các giải pháp mới để chống lại nó nhưng không có một chiến lược nào phù hợp cho tất cả để chống lại sự đề kháng. Thay vào đó, với sự đề kháng nhiều loại hóa chất diệt và nhiều loài muỗi Anopheles lan truyền bệnh sốt rét thì cách tốt nhất là thiết kế các chiến lược nhằm thích nghi với hoàn cảnh địa phương, đo lường mức độ đề kháng trong những biểu hiện khác nhau của nó có thể giúp đỡ mặc dù loại dữ liệu đúng hiện không được thu thập. Vì lý do này, chúng ta phải thu thập dữ liệu tốt hơn về sự đề kháng để có thể sử dụng các công cụ mới tốt nhất. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo việc xoay vòng các thuốc diệt côn trùng phun tồn lưu trong nhà để muỗi không có thời gian thích nghi dễ dàng và phát triển sự đề kháng nhưng không có đủ các loại thuốc diệt côn trùng để thực hiện có hiệu quả việc xoay vòng. Ngoài ra, các nhà sản xuất đang nản chí do độ dài của thời gian để phát triển và phê duyệt các sản phẩm mới cũng như chi phí sản xuất cao và nguy cơ thu hút thấp. Cải cách khẩn cấp cũng như quan hệ đối tác mạnh có thể đảm bảo các sản phẩm mới đạt được những nhu cầu với giá cả phải chăng, hơn nữa ưu đãi cho các nhà sản xuất và thời gian ngắn hơn để phát triển và phê duyệt thuốc trừ sâu mới có thể khôi phục lại thị trường. Đó là lý do tại sao UNITAID đang củng cố vai trò trung tâm của các thuốc diệt côn trùng mới trong việc kiểm soát bệnh sốt rét. Một sáng kiến có giá 65 triệu đô la Mỹ sẽ hỗ trợ các nước trong việc có được thuốc diệt côn trùng mới và hiệu quả với giá cả phải chăng để phun tồn lưu trong nhà, để chúng tạo ra sự an toàn cho các gia đình trong mùa mưa khi muỗi hoạt động mạnh nhất. Hơn 4 năm, dự án nhằm mục đích bảo vệ cho khoảng 50 triệu người khỏi mắc bệnh sốt rét tại 16 quốc gia châu Phi, nhiều nước sẽ được khuyến khích mở rộng phun tồn lưu, đồng thời dự báo chính xác về nhu cầu đối với thuốc diệt côn trùng có thể trấn an các nhà sản xuất và cung cấp cho họ sự tự tin để đầu tư sản xuất. Ngoài ra, UNITAID cùng với Hiệp hội phòng chống vector sáng tạo (Innovative Vector Control Consortium_IVCC) và Sáng kiến Sốt rét của Tổng thống (President’s Malaria Initiative_PMI) có kế hoạch thúc đẩy sự tiếp nhận các sản phẩm mới, đẩy nhanh tốc độ đổi mới tiếp cận thị trường và cung cấp sự ưu đãi cho các nhà sản xuất để họ tiếp tục đầu tư.
Mối đe dọa kháng hóa chất diệt là một trong những thách thức lớn đối với tiến bộ tương lai trong cuộc chiến chống sốt rét, trừ phi các thuốc diệt côn trùng hiệu quả hơn sẵn có nếu không chúng ta có nguy cơ bị đảo chiều đáng kể trong cuộc chiến đầy cam go này. Hàng triệu màn tẩm hóa chất tồn lưu lâu được phân phối mỗi năm, với các loại hóa chất mới những màn này có thể tiếp tục làm thay đổi cuộc chơi trong thập kỷ tới. Chúng ta phải đối mặt với một cuộc chạy đua thời gian để cứu nhiều mạng sống hơn, chúng ta không thể giành chiến thắng mà không khuyến khích sự đổi mới, tăng cường hợp tác với khu vực tư nhân và sự tài trợ công lớn hơn.
|
TRANG CHỦ
