Phụ nữ đang phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe. TheoY học, chúng được xếp vào nhóm bệnh không lây nhiễm song có tính kinh niên, kéo dài cả đời nếu không biết chăm sóc thích hợp. Hiện nay, sự phát triển của xã hội đã tạo cơ hội cho phụ nữ có vị thế cao hơn, bình đẳng hơn. Tuy nhiên, để đạt được những điều này họ luôn đối mặt với những thách thức mà ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe của họ. Đó là những căn bệnh về tâm lý, về xương khớp, đường tiêu hóa…
Stress
Đây là căn bệnh mà nhiều phụ nữ hay mắc phải nhất. Nguyên nhân là do những áp lực của công việc, của cuộc sống gia đình và môi trường xung quanh. Theo các chuyên gia y tế, đây là phản ứng sinh học không đặc hiệu của cơ thể trước những tình huống căng thẳng. Tuy nhiên, stress có gây bệnh hay không còn phụ thuộc vào sức chống đỡ của nhân cách. Sức chống đỡ tùy thuộc vào sự giáo dục gia đình, giáo dục xã hội vào môi trường sống.
Stress có thể gây ra một số bệnh như rối loạn giấc ngủ, nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, viêm loét dạ dày, hội chứng đau nửa đầu, tai biến mạch não. Song song đó, chính tác động ngược của căn bệnh, làm tình huống stress trầm trọng hơn.
Để phòng bệnh, cần cải thiện điều kiện sinh hoạt và lao động; tránh những tác động của stress, cải thiện các mối quan hệ, giảm kích thích xấu trong cuộc sống hàng ngày, tập thể thao, từ bỏ các chất kích thích. Ngoài ra, các liệu pháp tâm lý như điều chỉnh cách sống, cân bằng giữa hoạt động và thư giãn cũng là biện pháp thích hợp.
 |
Nhân viên văn phòng thường hay bị mỏi mắt vì phải ngồi trước màn hình
máy tính quá lâu |
Bệnh bàn giấy
Theo nhiều nghiên cứu về giới văn phòng cho thấy, số lượng người mắc bệnh "bàn giấy" như đau lưng, đau khớp, các bệnh về đường hô hấp, các bệnh về đường tiêu hóa… ngày càng tăng. Điều tra xã hội học cho thấy 74% nhân viên văn phòng bị đau, khô họng, 73% nhức đầu, 80,9% đau lưng, 90,5% đau cổ, gáy, 46% đau mắt, 35% chảy nước mắt… Những triệu chứng này là do ô nhiễm từ trang thiết bị văn phòng lắp điều hòa nhiệt độ.
Nhiệt độ trong phòng làm việc thường dao động từ 20-25 độ C khiến nhiều người cảm thấy da bị lạnh và khô hơn dù đã dùng kem chống ẩm. Sự chênh lệch nhiệt độ trong và ngoài phòng làm việc khá lớn, từ 5-10 độ C là điều rất bất lợi cho sức khỏe của người lao động nếu không có phòng đệm.
 |
Nếu không điều trị, hội chứng ống cổ tay có thể khiến bàn tay tổn thương không thể phục hồi.
Ảnh: minh họa - Internet |
Ngoài ra, số nhân viên làm việc trong phòng lại quá đông, lại đóng kín cửa nên nồng độ khí CO2 trong phòng làm việc tại nhiều cơ sở khá cao, gây cảm giác ngột ngạt, khó thở cho con người. Các chuyên gia y tế còn nhận định những người sử dụng máy vi tính duy trì một tư thế kéo dài và tập trung chú ý vào một việc có xu hướng mệt nhiều hơn những người khác với những biểu hiện như đau, chuột rút thắt lưng, cổ, vai, cổ tay.
Các chuyên gia y tế khẳng định về lâu dài nếu không làm sạch môi trường sống, lưu thông khí trong phòng, những biểu hiện trên sẽ trở thành bệnh lý bắt buộc phải điều trị lâu dài.
Còn theo Tổ chức Y tế thế giới, các chất độc hại từ khói thuốc, keo sơn tường, thảm nhà, máy photocopy, máy fax, vi tính, gỗ chế biến thuốc sát trùng tạo ra khí độc CO2, formaldehyd benzen, các hữu cơ bay hơi VOC cao dễ gây bệnh đường hô hấp. Hội chứng thị lực do sử dụng máy vi tính cũng được nhắc đến.
Theo một nghiên cứu của Đại học Y Hà Nội, nguyên nhân được kể đến là do giảm gần 40% tần số chớp mắt (từ 14 lần/phút xuống còn 6-7 lần), khiến mắt bị khô. Khi dùng máy tính, mắt có khuynh hướng mở to hơn nên cũng nhanh khô, không đủ nước mắt và độ trơn để loại sạch bụi.
Hội chứng ống cổ tay
Đây cũng là một căn bệnh mà những người làm văn phòng thường mắc phải do thường xuyên sử dụng máy vi tính và con chuột vi tính. Bệnh hay gặp ở những người thường xuyên sử dụng các cơ và gân của ngón tay, bàn tay, cánh tay, bả vai. Hội chứng ống cổ tay tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng về lâu về dài có thể dẫn đến tàn tật do tổn thương thần kinh và mạch máu.
Triệu chứng điển hình của hội chứng ống cổ tay (HCOCT) là đau, tê ngón trỏ và ngón giữa, yếu ngón cái; có thể thấy đau cổ tay, lòng bàn tay hoặc cẳng tay do dây thần kinh giữa bị chèn ép. Người bệnh nhẹ cảm thấy tê buốt giống như bị kim châm ở bàn tay, nặng hơn thì cảm thấy rất đau ở bàn tay, có khi bỏng rát và nhức nhối cả cẳng tay và cánh tay, tay yếu và tê cứng.
Bệnh thường bắt đầu từ tay thuận. Những người dễ mắc HCOCT là người thường xuyên sử dụng máy tính, nhà văn, biên tập viên… Tỷ lệ mắc ở phụ nữ cao hơn nam giới (92%)… Hội chứng này cũng có thể xuất hiện song song với bệnh thoái hóa cột sống cổ…
Phần lớn các trường hợp HCOCT có thể khỏi khi người bệnh thay đổi môi trường làm việc, thay đổi cách sống cho khoa học và hợp lý hơn. Lời khuyên cho những người có nguy cơ mắc bệnh (trên 35 tuổi) là nên thường xuyên cho các cơ nghỉ ngơi, xoa bóp để tăng tuần hoàn máu ở các vùng vai, cổ và tay; thường xuyên tập thể dục thể thao; có tư thế ngồi hợp lý khi làm việc để giữ được độ cong tự nhiên của phần lưng dưới; có chế độ ăn giàu vitamin, đặc biệt là vitamin B6.
Tuy nhiên, khi bạn cảm thấy có những triệu chứng tê tay, đặc biệt là vùng ngón trỏ và ngón giữa của tay thuận, hãy đến bệnh viện để làm xét nghiệm và có hướng điều trị sớm nhất nếu bệnh đã nặng.
Để dự phòng tích cực và hỗ trợ trị liệu chứng bệnh này, người bệnh nên thực hành một số thao tác tự xoa bóp sau đây:
Xát hai lòng bàn tay vào nhau, dùng lòng bàn tay bên này xát mu bàn tay bên kia sao cho nóng lên là được. Tiếp đó dùng các ngón tay bên này vê từng ngón tay bên kia và ngược lại.
Dùng ngón tay cái day huyệt bát tà chừng nửa phút. Vị trí huyệt bát tà: nằm ở kẽ ngón tay, trên đường tiếp giáp da gan tay và mu tay, ngang với khe khớp xương bàn tay và ngón tay.
Dùng ngón tay cái day ấn huyệt hợp cốc trong 1 phút với một lực vừa phải. Vị trí huyệt hợp cốc: ở chỗ lõm giữa xương bàn tay thứ nhất và thứ hai (ngón cái và ngón trỏ), dùng ngón tay cái ấn men theo bờ xương bàn tay thứ hai, tìm điểm khi ấn có cảm giác đau tức lan sang ngón tay út thì đó là vị trí của huyệt.
 |
Huyệt dương trì. |
Dùng ngón tay cái day ấn các huyệt dương trì (tại khớp cổ tay phía mu, thẳng từ ngón nhẫn lên, gần mắt cá tay), ngoại quan (từ dương trì đo lên 2 thốn) và nội quan (từ điểm giữa nếp gấp cổ tay đo lên 2 thốn, ở giữa hai gân cơ gan tay lớn và gan tay bé), mỗi huyệt nửa phút với một lực vừa phải.
Dùng ngón tay cái day ấn huyệt khúc trì (ở đầu lằn chỉ của nếp gấp khuỷu tay khi co khuỷu tay vào), day nửa phút với một lực vừa phải.
Dùng tay nọ bóp tay kia từ vai trở xuống đến bàn tay trong 1 phút với một lực tương đối mạnh. Tiếp đó dùng tay trái nắm cẳng tay phải, nắm hờ bàn tay phải rồi vận động gấp, duỗi và xoay khớp cổ tay từ trái sang phải và ngược lại trong nửa phút, đổi bên làm tiếp như vậy với khớp cổ tay trái. Dùng bàn tay trái nắm từng ngón tay của bàn tay phải rồi kéo với một lực khá mạnh sao cho phát ra tiếng kêu là được, đổi bên làm tiếp như vậy với các ngón tay của bàn tay trái.
Vận động gấp, duỗi và xoay khớp khuỷu, khớp vai trong 1 phút. Cuối cùng là thực hiện động tác vẩy tay: đứng thẳng, hai chân giang rộng bằng vai, thả lỏng toàn thân, đồng thời đưa hai tay về phía trước sao cho ngón tay cái ngang bằng rốn (tạo với cơ thể một góc 45 độ), tiếp đó đưa tay xuống và ra sau sao cho ngón út không vượt quá mông, cứ làm đi làm lại như vậy trong 2 phút.
Chủ động phòng ngừa, cần cho các cơ bắp nghỉ ngơi thư giãn, thường xuyên xoa bóp để tăng tưới máu cho các nhóm cơ vùng vai, cổ và tay. Thường xuyên tập thể dục, nhất là với những người mà công việc bắt buộc phải ngồi nhiều, hoặc phải thực hiện những thao tác lặp đi lặp lại ở cổ tay.
Khi làm việc, cần chọn tư thế hợp lý, ghế ngồi phải vừa tầm, mông cao hơn gối, lưng thẳng hay hơi ngả ra sau, tựa thắt lưng vào lưng ghế có ụ nhô ngang thắt lưng, hai chân chấm đất trong tư thế vững vàng nhưng thoải mái. Màn hình máy tính nên đặt ngang bằng hoặc thấp hơn tầm mắt một chút. Khi làm việc, những ngón tay có thể cong nhẹ hoặc duỗi ra mà không cần phải vặn cổ tay. Bàn phím tốt nhất nên đặt thẳng hoặc thấp hơn khuỷu tay. Thực hiện chế độ ăn giàu vitamin, đặc biệt là vitamin nhóm B.
Tóm lại, phụ nữ hiện đại phải đã và đang đối mặt với nhiều tác nhân gây bệnh như đã kể trên. Để có sức khỏe tốt và ngăn chặn những bệnh nguy hiểm là điều cần thiết.
- Có lịch làm việc cụ thể cho từng ngày và từng tuần.
- Dinh dưỡng hợp lý: đảm bảo đủ chất dinh dưỡng thiết yếu, đủ nhu năng lượng theo tuổi và điều kiện làm việc.
- Tập thể dục, chơi thể thao, bơi lội.
- Giải trí qua xem ti vi, đọc sách báo, xem phim thích hợp, đi du lịch, nghỉ mát.
- Tránh khói thuốc lá, bụi, khí thải.
- Trang bị dụng cụ bảo hộ lao động chuyên nghiệp khi phải thực hệin những công việc có nguy cơ độc hại.