|
Y TẾ THÔN BẢN, TỔ DÂN PHỐ VỚI NHIỆM VỤ TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC PHÒNG CHỐNG SỐT RÉT Ở CƠ SỞ
Hệ thống y tế thôn bản, tổ dân số là một bộ phận tiếp cận gần nhất đối với người dân ở cơ sở để góp phần thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho nhân dân. Hiện nay Thừa thiên-Huế đã xây dựng và phát triển được 1.317 nhân viên y tế thôn bản, tổ dân phố làm chân rết hoạt động cho 150 Trạm Y tế xã, phường, thị trấn của toàn tỉnh. Tại 58 xã, thị trấn thuộc vùng sốt rét lưu hành ở vùng cao, miền núi và biên giới cũng đã có 365 nhân viên y tế thôn bản hoạt động để làm nhiệm vụ phòng chống sốt rét ở cơ sở. Do có điều kiện tiếp cận gần nhất đối với người dân nên y tế thôn bản, tổ dân phố có một vị trí đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân trong khi y tế xã, phường, thị trấn không đủ tầm tay và khả năng bao phủ đến được sát với cơ sở; y tế hộ gia đình thì chỉ mới hình thành trong ý tưởng và đang được nghiên cứu xây dựng thí điểm. Đối với công tác phòng chống sốt rét ở cơ sở, một trong những nhiệm vụ trọng tâm và hàng đầu của y tế thôn bản, tổ dân phố là phải thực hiện việc truyền thông giáo dục, tuyên truyền các kiến thức về phòng chống sốt rét cho nhân dân ở các hộ gia đình trong địa bàn phụ trách để giúp cho người dân nâng cao sự hiểu biết về nguyên nhân gây bệnh, tác hại của bệnh, biết cách thực hành phòng bệnh và chống bệnh. Y tế thôn bản, tổ dân phố cũng phải có trách nhiệm tuyên truyền, vận động nhân dân hưởng ứng và tích cực tham gia các biện pháp phòng chống sốt rét, xây dựng cho người dân có được ý thức tự bảo vệ, tự phòng tránh sự mắc bệnh cho bản thân mình và gia đình của mình. Chỉ khi nào người dân biết được nguyên nhân gây bệnh, tác hại của bệnh sốt rét một cách rõ ràng và đầy đủ thì họ mới chuyển đổi được hành vi tự bảo vệ phòng tránh sự mắc bệnh và nếu mắc bệnh thì có thái độ đến ngay cơ sở y tế để khám, chữa bệnh kịp thời, không để bị tử vong. Y tế thôn bản, tổ dân phố là người thực hiện được nhiệm vụ này ở cơ sở có hiệu quả. Nếu chưa thực hiện được nhiệm vụ truyền thông giáo dục phòng chống sốt rét tốt ở cơ sở thì các nhiệm vụ khác của y tế thôn bản, tổ dân phố cũng không trông mong có kết quả. Có thể nói công tác truyền thông giáo dục là đầu vào để thực hiện các nhiệm vụ đầu ra khác của công tác y tế tại cơ sở. Công tác truyền thông giáo dục cần được thực hiện ngắn gọn, đơn giản. Trong tuyên truyền về nguyên nhân gây bệnh sốt rét, y tế thôn bản, tổ dân phố chỉ cần truyền đạt cho người dân biết được bệnh sốt rét là do muỗi Anophen truyền bệnh đốt máu người có mang mầm bệnh và truyền sang cho người lành để gây bệnh. Muốn khỏi bị mắc bệnh sốt rét thì tránh không cho muỗi truyền bệnh đốt máu. Để không cho muỗi đốt máu phải ngủ trong màn chống muỗi khi ở nhà cũng như khi đi rừng, vào rẫy. Màn chống muỗi được tăng cường khả năng xua và diệt muỗi bằng hóa chất tẩm màn theo kế hoạch thực hiện chiến dịch của y tế xã, huyện định kỳ hàng năm. Về tác hại của bệnh, y tế thôn bản, tổ dân phố chỉ cần nêu nội dung là nếu mắc bệnh sốt rét mà không chữa trị kịp thời thì sẽ gây ảnh hưởng toàn diện đến cơ thể con người. Ký sinh trùng sốt rét sẽ phá vỡ hàng loạt hồng cầu của máu làm cho người bệnh thiếu máu, gây nên gan to, lách to. Phụ nữ mắc sốt rét thường bị rối loạn kinh nguyệt, sẩy thai hoặc đẻ non. Trẻ em mắc sốt rét bị suy dinh duỡng, chậm phát triển về thể chất và tinh thần. Nếu bị sốt rét ác tính dễ dẫn đến tử vong. Để tăng cường công tác phòng bệnh, ngoài việc vận động nhân dân sử dụng màn chống muỗi có tẩm hóa chất khi ở nhà cũng như khi đi vào vùng sốt rét lưu hành, ra khỏi khu vực được bảo vệ. Y tế thôn bản, tổ dân phố cần hướng dẫn và báo cáo Trạm Y tế cấp phát cho nhân dân thuốc uống phòng hàng tuần. Nếu đi xa cơ sở y tế dài ngày vào vùng sốt rét lưu hành, phải xin cấp thêm thuốc tự điều trị khi có sốt để dự trữ sử dụng, ngăn ngừa sốt rét ác tính gây tử vong nếu bị mắc bệnh. Trong phạm vi trách nhiệm giám sát của mình, y tế thôn bản, tổ dân phố cần phát hiện những bệnh nhân nghi ngờ mắc sốt rét ở cơ sở để tuyên truyền, vận động người bệnh đến ngay cơ sởy tế để được khám, xét nghiệm máu và điều trị kịp thời. Không để bệnh nhân và người nhà bệnh nhân mang tính chủ quan, tự uống thuốc thông thường ở nhà hoặc cúng bái, mê tín dị đoan .... khi bệnh chuyển sang ác tính thì cứu chữa không kịp do các biến chứng đã trầm trọng và phải chịu hậu quả tử vong dù đến được bệnh viện của tuyến trên. Những trường hợp bị tử vong do sốt rét trong thời gian qua tại tỉnh cũng như một số tỉnh khác của khu vực miền Trung-Tây nguyên đều rơi vào trong bối cảnh chủ quan này Có thể nói rằng, y tế thôn bản, tổ dân phố là người phải có trách nhiệm thực hiện tốt công tác truyền thông giáo dục sức khoẻ ở các cơ sở đối với các chương trình, dự án về y tế cộng đồng, trong đó có công tác phòng chống sốt rét. Khi nào mạng lưới này có các hoạt động truyền thông giáo dục sức khoẻ tốt thì mới được giao các công tác khác trong chức năng, nhiệm vụ của mình. Một vấn đề đang được đặt ra là y tế thôn bản, tổ dân phố sẽ là cầu nối của Trạm Y tế đến với y tế các hộ gia đình nhằm có điều kiện chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ cho nhân dân có hiệu quả tốt hơn trong nội dung chăm sóc sức khoẻ ban đầu. Y tế thôn bản, tổ dân phố phải được đào tạo 9 tháng để có trình độ y tế sơ cấp nhằm nâng cao chất lượng công tác và được trợ cấp sinh hoạt phí hàng tháng tương đối để yên tâm phục vụ với tinh thần trách nhiệm tốt hơn. Chính y tế thôn bản, tổ dân phố cũng sẽ là người góp phần xây dựng và phát triển thêm hệ thống y tế hộ gia đình trong nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ ban đầu trong quy trình của ý tưởng mong muốn.
|
TRANG CHỦ
