Các nhà sinh học trường đại học bang Florida (Mỹ) đã phát hiện ra một dạng tự miễn giải thích tại sao các loại vắcxin ngừa sốt rét dựa vào gốc ADN hiện nay lại phản ứng liên tục trong máu của các trẻ em châu Phi mắc bệnh sốt rét khiến chúng không có tác dụng bảo vệ cho những đứa trẻ này.
Người ta hy vọng nghiên cứu đột phá này sẽ nhanh chóng thành công và đưa ra những hướng đi thích hợp trong việc phát triển các phác đồ điều trị và vắcxin mới nhằm đáp ứng một cách hiệu quả những yêu cầu chữa trị của các đối tượng có nguy cơ cao nhất này.
Tập trung vào các đối tượng là trẻ em dưới 6 tuổi nhiễm P.falciparum (loài KSTSR gây nhiều biến chứng và tử vong nhất) tại các ngôi làng hẻo lánh ở Nigeria, nghiên cứu của trường đại học Florida đã làm sáng tỏ thêm về các mảnh vụn bạch cầu lưu thông trong máu bệnh nhân mắc sốt rét mà trong một thời gian dài chúng không được xem là quan trọng.
Các nhà nghiên cứu thuộc khoa Sinh học (đại học Florida) là người đầu tiên quan sát thấy rằng các mẫu bạch cầu thực chất là các bẫy ngoại bào Neutrophil (Neutrophil Extracellular Traps) vừa tóm bắt các KSTSR vừa gây ra các phản ứng bất thường và gây nguy hiểm trong hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh. Hậu quả là, những trẻ này dễ có nguy cơ mắc sốt rét ác tính, hôn mê và dẫn đến tử vong cao hơn so với những người lớn có mật độ ký sinh trùng cao hơn nhưng vẫn sống sót sau nhiều lần tái nhiễm.
Các phát hiện này được đăng trên tạp chí Malaria số ra tháng 2/2008. Đồng tác giả là các giáo sư và trợ giảng từ trường đại học Florida, gồm có giáo sư Tom Keller, giáo sư Ken Roux, trợ giảng Pallavil Tawde, và chủ nhiệm nghiên cứu là Virginia Baker, hiện là phó giáo sư trường thuộc đại học Chipola ở Marianna (Fla).
Khám phá của trường đại học Florida được công bố giữa lúc những tổn thất về kinh tế và con người do bệnh sốt rét đang ngày càng trở nên tồi tệ. Được mô tả cách đây 4700 năm trong các y văn cổ Trung Hoa và trong các nghiên cứu của thầy thuốc Hy Lạp Hippocrates vào thế kỷ thứ tư trước Công nguyên, bệnh sốt rét ngày nay vẫn còn khiến cho nhiều trẻ em châu Phi (trên 90% các trường hợp mắc sốt rét trên thế giới xảy ra ở khu vực này) mắc và chết hơn bất kỳ căn bệnh nào khác.
Để hiểu rõ hơn tại sao trẻ em lại quá nhạy với các phác đồ điều trị sốt rét và tìm ra nguyên nhân vì sao những người trưởng thành lại trở nên đề kháng với việc nhiễm sốt rét, các nhà khoa học trường đại học Florida đã tiến hành đo hàm lượng cytokine - dạng phân tử được phóng thích khi phản ứng chống lại sự lây nhiễm và lưu thông trong máu có vai trò như những tín hiệu trong hệ miễn dịch - cả trước và sau khi trẻ em được điều trị với cùng một loại thuốc chống sốt rét hữu hiệu.
"Chúng tôi cũng đã có một cái nhìn mới mẻ về một số bạch cầu khác thường xuất hiện trong máu trẻ em", Keller nói. "Mặc dù các nhà nghiên cứu đã tiến hành quan sát các cấu trúc này trong các mẫu máu nhiễm ký sinh trùng sốt rét nhiều năm qua nhưng họ vẫn còn hiểu rất ít về chúng".
"Từ việc phân tích các tài liệu hiện có, chúng tôi nghi ngờ rằng một dạng phản ứng tự miễn có thể đã góp phần làm cho tình trạng bệnh sốt rét ở trẻ sơ sinh ngày càng trầm trọng", ông cho biết. "Tuy nhiên, chúng tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy rằng các cấu trúc bạch cầu lạ mà trước đây được các nhà nghiên cứu mô tả như các hình giả tạo hay phản ứng đặc biệt chống lại nhiều loại lây nhiễm khác thực chất lại là các bẫy ngoại bào Neutrophil lưu thông trong máu của gốc ADN – được hình thành khi phản ứng chống lại việc nhiễm sốt rét".
"Và do đó các biện pháp đưa ra nhằm đối phó với các phản ứng tự miễn kèm theo sẽ có hiệu quả trong việc ngăn chặn sốt rét ác tính ở trẻ sơ sinh hơn là các phác đồ điều trị chỉ nhằm tiêu diệt ký sinh trùng sốt rét", Baker nói.
Nội dung chi tiết của bài báo năm 2008 "Sự phân bào kết hợp bẫy ngoại bào Neutrophil và kháng thể vô nhân trong ký sinh trùng Plasmodium falciparum ở trẻ em dưới 6 tuổi" có thể được tìm thấy tại địa chỉ:
http://www.malariajournal.com/articles/browse.asp.
Nghiên cứu của trường đại học Florida đã nhận được một khoản trợ cấp từ tổ chức World Health Mission, bao gồm cả việc phân phát màn tẩm và thuốc phòng chống sốt rét cho các ngôi làng ở Nigeria.
Nhóm nghiên cứu trường đại học Florida bao gồm Baker, Keller, Roux và Tawde cộng tác với Viện nghiên cứu y khoa Nigeria và các điều tra viên y tế từ đại học Jos cùng bệnh viện thực hành và trường y liên kết ở Jos (Nigeria). Ngoài ra còn có sự trợ giúp từ các bác sĩ Hoa Kỳ thuộc tổ chức World Health Mission và bác sĩ Murray Baker từ bệnh viện Jackson ở Marianna (Fla).