Chu kỳ của giun móc/mỏ

Sau đó, ông trở thành Nhà Dị ứng học cho một công ty dược phẩm, nhưng công việc khiến ông cảm thấy hứng thú, ông quay trở lại giới học viện tại Nottingham năm 1981, nghiên cứu cách giun ký sinh vô hiệu hóa hệ thống miễn dịch của loài gặm nhấm.

Ông nói: “Tại thời điểm đó, tôi nhận thấy rằng công việc này cuối cùng phải được thực hiện trên người, vì vậy tôi bắt đầu tìm kiếm các vùng nhiệt đới thích hợp cho nghiên cứu”.

Cuối những năm 1980, Wellcome Trust đã chấp thuận tài trợ, Tiến sĩ Pritchard cùng nhóm nghiên cứu tại Đại học Nottingham đã đến đảo Karkar, PapuaNew Guinea.

Ông nhớ lại: “Chúng tôi không nói tiếng bản địa, và được trang bị rất sơ sài. Nhưng chúng tôi đã tạo dựng mối quan hệ tốt với người dân tại đó. Chúng tôi đưa cho họ thuốc giun rồi yêu cầu họ, bằng tiếng Anh bồi, tập trung phân vào một cái thùng cho chúng tôi”.

Giun móc thâm nhập cơ thể của nạn nhân khi ấu trùng nở từ trứng trongphân của người bị nhiễm, đi xuyên qua da, thường là qua lòng bàn chân.Từ đó chúng hòa vào dòng máu trong cơ thể, đi đến tim và phổi, rồi bịnuốt vào ruột khi đến họng. Chúng trưởng thành trong ruột non, ở đó chúng sinh sống trong nhiều năm bằng cách bám vào thành ruột và hútmáu. Sau khi sàng lọc mẫu phân để lấy ra những con giun móc bị liềuthuốc giun tiêu diệt, nhóm nghiên cứu đã đi đến một kết luận hết sức thú vị: Những dân làng có nồng độ kháng thể liên quan đến dị ứng trong máu nhiều nhất có lượng giun ký sinh ít nhất và nhỏ nhất, điều này cho thấy các kháng thể này tạo ra một mức độ bảo vệ nhất định đối với giun ký sinh.

Những con giun móc dường như được trang bị để kháng cự lại. Sau khi chúng đã phát triển trong hệ tiêu hóa, vật chủ thường có biểu hiện miễn dịch bất thường, điều này khiến tiến sĩ Pritchard nghi ngờ rằng những con giun làm giảm hiệu lực phòng vệ của cơ thể khiến môi trường sống của chúng trở nên dễ dàng hơn.

Ông nhấn mạnh: “Sống trong rừng một thời gian dài cho bạn thì giờ suy nghĩ. Từ đó tôi có ý tưởng rằng một lượng giun với mức độ vừa phải có thể có lợi trong một số trường hợp nhất định”.

Ông bắt đầu xem xét khả năng này. Giả sử ông có thể tập trung nhữngngười bị dị ứng, đưa giun vào cơ thể họ và xem liệu các triệu chứng như thở khò khè hay mắt đẫm lệ có biến mất hay không?

	Ấu trùng giun móc xâm nhập vào cơ thể (Ảnh minh họa)

Gần 20 năm sau đó, ý tưởng mơ màng của ông đã thành hiện thực. Sau thí nghiệm tự nhiễm giun của tiến sĩ Pritchard, Ủy ban Quy tắc thuộc Bộ Y tế quốc gia đã cho phép ông thực hiện một cuộc nghiên cứu với 30 người tình nguyện vào năm 2006, 15 người trong số họ nhận 10 con giun móc. Tiến hành kiểm tra cho thấy sau sáu tuần, tế bào T của những người được nhiễm giun bắt đầu tạo ra nồng độ hóa chất liên quan đến phản ứng viêm nhiễm ít hơn. Điều này cho thấy hệ miễn dịch của họ bị ức chế nhiều hơn so với 15 người nhận giả dược. Mặc dù trở thành vật chủ có một số lượng nhỏ vật kí sinh, người tiếp nhận giun cũng chỉ cảm thấy hơi bất tiện một chút.

Những người tham gia thí nghiệm rất thỏa mãn về sự biến mất của các triệu chứng dị ứng. Những người bị dị ứng kinh niên bắt đầu đưa ra nhận xét trực tuyến về nghiên cứu, và “liệu pháp giun” xuất hiện.

Tiến sĩ Pritchard cho biết: “Nhiều người được cho sử dụng thuốc đã yêu cầu chuyển sang nhiễm giun, và rất nhiều người được nhiễm giun đã chọn cách giữ chúng lại”.

Một số bệnh nhân dị ứng nóng lòng muốn thử biện pháp. Người điều hành nhóm Yahoo, Jasper Lawrence, nhà kinh doanh tại thung lũng Silicon, đã thành lập phòng khám bệnh tại Mexico, cung cấp phương pháp trị liệu này (một lần đưa giun vào cơ thể giá $3900).

Bạn có thể tưởng tượng được rằng chúng đang di chuyển! (ẢnhScienceblogs)

 

Tiến sĩ Pritchard cho biết ông hiểu động cơ của các nỗ lực chưa được kiểm soát đó. Ông nói: “Sự việc cũng đáng lo ngại. Hiển nhiên là có rất nhiều bệnh nhân khao khát được chữa bệnh, và họ coi đây là một phương pháp hoàn hảo”.

Tiến sĩ Pritchard là nhà khoa học đầu tiên đưa giun móc vào bệnh nhân trong điều kiện thí nghiệm, nhưng ông không phải là người đầu tiên đưa ra kết luận rằng việc nhiễm ký sinh trùng có thể làm dịu các triệu chứng dị ứng. Các nguyên cứu trước đây cũng có hỗ trợ nhất định cho ý tưởng của ông.

Năm 2000, Maria Yazdanbakhsh, nhà miễn dịch học tại Đại học Leiden, HàLan, đã nghiên cứu 520 đứa trẻ Gabonese và phát hiện ra rằng những đứa trẻ bị nhiễm Schistosoma haematobium, một loại ký sinh trùng gây bệnh sán máng, có mức độ phản ứng dị ứng đối với phấn hoa ít hơn, đây là một trong những loại dị ứng môi trường phổ biến nhất.

Tiến sĩ Prichard cùng Carstern Flohr, một nhà khoa học khác tại Đại học Nottingham, đã quay trở lại Đông Nam Á năm 2006 để tiếp tục nghiên cứu của tiến sĩ Yazdanbakhsh với khảo sát 1.600 trẻ ở vùng nông thôn Việt Nam. Họ đã đạt được những kết quả khớp với các nghiên cứu tại Papua NewGuinea và Gabon.

Đối tượng có mức độ nhiễm giun cao thường có ít phản ứng dị ứng với phấn hoa hơn những đứa trẻ không bị nhiễm. Mặc dù các báo cáo về việc ký sinh trùng củng cố khả năng đề kháng dị ứng đã được đưa ra trong nhiều năm, nhưng chỉ đến năm 2005 Rick Maizels, nhà sinh vật học tại Đại học Edinburgh, mới khám phá ra lời giải thích sinh học hợp lý.

Khi tiến sĩ Maizels và các đồng nghiệp đưa ký sinh trùng Heligmosomoides polygyrus, loại giun tròn tương tự giun móc ở con người, vào chuột. Họ đã phát hiện rằng những con chuột vì một lý do chưa rõ nào đó đã tạo ra thêm nhiều tế bào T.

Tiến sĩ Maizels cho biết tế bào T điều chỉnh phản ứng đề kháng bằng cách tiết ra interleukin-10, hợp chất kháng lại các tác động kích thích mà các tế bào trong hệ miễn dịch tạo ra trong phản ứng dị ứng.

Dựa trên kết quả nghiên cứu của mình, Tiến sĩ Maizels cho biết công việc của Pritchard rất khả quan. Ông nói: “Tôi cho rằng rất có khả năng giun móc có tác động tương tự lên hệ miễn dịch ở người”.

Một số nhà khoa học cho rằng tiến sĩ Pritchard đang giữ thăng bằng trên sợi dây đạo đức, vì đưa ký sinh trùng vào cơ thể bệnh nhân có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của họ. Peter- Hotez, nhà vi trùng học tại Đại học George Washington, người đang phát triển vaccine giun móc, cho biết, ký sinh trùng là một trong những nguyên nhân đầu tiên dẫn tới ức chế sinh trưởng và suy dinh dưỡng ở các nước đang phát triển.

Tiến sĩ Hotez cho biết: “Nếu một đứa trẻ bị nhiễm 25 con giun móc, nó sẽ mất đi lượng sắt cần thiết hàng ngày, và vì loại giun này làm giảm khả năng hoạt động của hệ miễn dịch, chúng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm những bệnh như AIDS hoặc sốt rét ở vật chủ. Vì vậy trong tình hình hiện tại, tôi cho rằng liệu pháp này thật nguy hiểm”.

Tuy nhiên ông vẫn ủng hộ công việc của Tiến sĩ Pritchard từ khía cạnh cơ sở của ý tưởng: “Câu hỏi đặt ra là liệu bạn có thể cô lập phân tử của giun được sử dụng để vô hiệu hóa hệ miễn dịch và sử dụng chúng cho mục địch trị liệu”.

Vì các tác dụng phụ tiềm tàng, tiến sĩ Pritchard chưa hề hình dung rằng có hàng nghìn bệnh nhân xếp hàng tại các phòng khám chữa bệnh để được nhiễm ký sinh trùng và tiêm chủng cúm.

Ông cho biết: “Viễn cảnh tồi tệ nhất là các thiệt hại có thể xảy ra. Tôi lo lắng về việc lây nhiễm có chủ ý, nhưng đồng thời lại cảm thấy rằng giả thuyết của tôi nên được kiểm tra một cách cẩn thận”.

Mục tiêu lâu dài của ông là tìm ra chính xác cách giun làm giảm khả năng giám sát của hệ miễn dịch, từ đó ông có thể tìm được phương pháp phát triển các loại thuốc chống dị ứng và ngăn cản miễn dịch.

Ông nói: “Chúng tôi đang nghiên cứu cơ chế phân tử mà loà igiun này sử dụng, và hy vọng rằng có thể tìm được phân tử có tác dụng đánh lạc hướng phản ứng miễn dịch khỏi dị ứng”.

Một loại thuốc mới giống tác dụng của giun móc đối với hệ miễn dịch cũng có khả năng chữa các bệnh Crohn, chứng viêm khớp và các tình trạng tự miễn dịch khác.

Mặc dù hy vọng rằng cuối cùng ông có thể loại bỏ hoàn toàn giun móc khỏi phương pháp điều trị dị ứng của mình, Tiến sĩ Pritchard vẫn lo sợ về mối nguy hiểm tiềm tàng mà chưa nhà nghiên cứu ký sinh trùng nào từng trải qua.

Ông kể lại: “Tôi tự đưa vào cơ thể mình 50 con giun, rồi bị đau bụng và tiêu chảy. Nhưng với 10 con, chúng tôi đã xác định được liều lượng không tạo ra các triệu chứng đó. Các bệnh nhân rất thoả mãn. Họ giữ lại những con giun, ngày nào tôi cũng nhận được thư điện tử từ những người muốn được nhiễm giun trên toàn thế giới”.