Cán bộ nữ của Viện với niềm say mê nhiên cứu khoa học ( trong ảnh: TS. Ngô Thị Hương-Trưởng Khoa Sinh học phân tử)

Với niềm đam mê công việc và ham muốn học hỏi để nâng cao và cập nhật kiến thức cho mình, cho đến nay, phụ nữ Viện đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể tronghoạt động nghiên cứu khoa học được áp dụng trong nhiều lĩnh vực y học như sốt rét- ký sinh trùng và côn trùng y học. Trong những năm qua đã có nhiều chị đã tham gia chủ nhiệm và thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ và cấp cơ sở và tham gia các hoạt động giám sát phòng chống sốt rét của Quỹ toàn cầu... Nhiều đề tài NCKH của các chị đã có những phát minh, sáng kiến, cải tiến ứng dụng thành công trong lĩnh vực y tế cũng như trong các hoạt động nghiên cứu khoa học khác, góp phần vào công cuộc công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, nâng cao năng suất lao động và tạo dựng được một hình ảnh mới về người phụ nữ “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”. Chính những đóng góp tích cực và cụ thể của phụ nữ vào thành quả của công cuộc đổi mới đất nước đã, đang làm thay đổi dần những định kiến về vai trò của phụ nữ trong xã hội và được xã hội đã thừa nhận phụ nữ có khả năng tham gia công việc, khả năng NCKH không thua kém nam giới.

TS. Ngô Thị Hương-Trưởng Khoa Sinh học phân tử-Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn là một trong những cán bộ nữ tiêu biểu của Viện trong hoạt động nghiên cứu khoa học Đam mê và tận tụy hết mình vì nghề và phương châm làm việc của TS. Hương

Thứ hai, Vấn đề giải quyết hài hoà giữa sự nghiệp và gia đình luôn là bài toán khó đối với phụ nữ. Phụ nữ ít được động viên, khuyến khích theo đuổi một số lĩnh vực, nhất là khoa học tự nhiên; Nhiều người chồng đã không ủng hộ vợ tham gia công tác NCKH, trong khi hầu hết các bà vợ đều ủng hộ chồng mình thực hiện các ý tưởng khoa học, các công trình nghiên cứu. Là phụ nữ, không thể làm mải miết công việc nghiên cứu từ sáng tới đêm khuya như nam giới mà quên hết công việc gia đình cũng như thiên chức làm mẹ. Tuy nhiên, nếu không có động lực quan trọng từ phía gia đình thì không thể hoàn thành được công việc, sẽ tạo nên sức ì lớn. Về nhận thức là như thế nhưng trên thực tế nhiều khi chị em bị cuốn hút vào công việc nên cũng khó chu toàn. Những lúc như vậy, phụ nữ cần bù đắp nhiều hơn nữa cho con cái và gia đình, nhất là thời gian sau bữa cơm tối và một số ngày nghỉ, để dành thời gian trò chuyện, chia sẻ với chồng và làm bạn với con.

Thứ ba, cán bộ nữ của Viện vẫn gặp phải nhiều vấn đề khi họ làm việc trong các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, công nghệ.

Thứ tư, vấn đề thu nhập: người phụ nữ phải đương đầu với bài toán tài chính trong gia đình. Cuộc sống hiện đại với những nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao, khả năng kinh tế của mỗi gia đình tuy có được nâng lên theo mức thu nhập trung bình của xã hội và theo sự nỗ lực, cùng với khả năng làm việc của mỗi thành viên gia đình, cũng không thể lúc nào cũng theo kịp và đáp ứng được những nhu cầu ngày càng đa dạng của mỗi cá nhân. Bài toán chi tiêu, tích luỹ và đầu tư để phát triển về kinh tế của mỗi gia đình, gây khó khăn cho những người vợ nhiều hơn, vì họ phải cân nhắc, lựa chọn để ra những quyết định cụ thể xung quanh việc sử dụng những khoản tiền thường là rất eo hẹp của cả hai vợ chồng. Chính vì thế, bản thân cán bộ nữ phải có niềm đam mê trong công việc, luôn khát khao sáng tạo, đổi mới và phải có đủ nghị lực để vượt qua những khó khăn, vất vả trong cuộc sống gia đình và công việc. 
          Vậy mà, còn có rất nhiều người chồng có nhu cầu chi tiêu cá nhân xấp xỉ, nếu không nói là nhiều hơn, so với khoản tiền thu nhập riêng của họ. Khi đó, có rất nhiều người phụ nữ sẽ phải giải những bài toán khó khăn hơn nhiều nữa, tức là không chỉ là những bài toán chi tiêu làm sao cho tối ưu mà là chi thu như thế nào cho đủ, hay nói cách khác là làm thế nào để tăng thu nhập, để kiếm ra tiền nuôi sống gia đình. Trên thực tế, có nhiều người phụ nữ phải chịu thiệt thòi trong việc hưởng thụ các sản phẩm văn hoá cả tinh thần lẫn vật chất, thậm chí không được sử dụng cả thu nhập của chính mình. Cho nên, những người phụ nữ thành đạt, thường là những người phụ nữ có được những người bạn đời biết thông cảm, sẵn sàng cùng lo tài chính của gia đình, cùng “xắn tay áo” vào bếp, cùng chia sẻ với vợ mình mọi công việc nặng nhọc, trong đó có cả việc nội trợ và nuôi dạy con cái.

Cần phải làm gì để cán bộ nữ của Viện có thể tham gia NCKH?

Thứ nhất, bản thân cán bộ nữ phải có sự cố gắng, niềm đam mê và nghị lực. Để cân bằng giữa công việc và gia đình, đối với người phụ nữ không đơn giản là một nghệ thuật sống, mà phải xuất phát từ tấm lòng và niềm đam mê công việc thì mới có thể thành công khi tham gia công tác NCKH. Trước hết, người phụ nữ phải hoàn thành thiên chức của một người con, người vợ và người mẹ. Đối với bất cứ người phụ nữ nào, được chăm sóc gia đình là một hạnh phúc không gì thay thế, được tự tay nấu ăn cho chồng con, chăm sóc và dạy con học tập…và gia đình hạnh phúc, con cái ngoan ngoãn, học giỏi sẽ là cơ sở vũng chắc để người phụ nữ có thể yên tâm công tác và tham gia NCKH.

Khi tham gia nghiên cứu khoa học, cán bộ nữ có niềm đam mê và nghị lực  là chưa đủ, mà cần có sự cố gắng hết mình vì công việc

Để đảm bảo sự công bằng, bình đẳng giới, trước tiên, cán bộ nữ phải không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao kiến thức, trí tuệ. Điều đó sẽ làm cho phụ nữ tự tin lên rất nhiều. Phải luôn xác định mục tiêu của mình là gì, phải có ước mơ và quyết tâm thực hiện bằng được. Điều quan trọng nữa là phải tự khẳng định mình qua công việc và cuộc sống. Muốn vậy, cần tự đánh giá mình và xác định rõ những điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, từ đó lựa chọn con đường đi cho phù hợp, có thể phát huy được sở trường và hạn chế những nhược điểm.

Bên cạnh đó, việc đấu tranh tạo cơ hội học tập, làm việc và thăng tiến cho phụ nữ bình đẳng với nam giới là rất cần thiết hiện nay. Không thể có người phụ nữ nào đạt đến vị trí đỉnh cao của quản lý, khoa học khi mà họ phải mất nhiều năm để sinh con và chăm sóc con nhỏ, không kể công việc gia đình luôn khiến họ bị phân tâm; các cơ hội học tập và làm việc bị hạn chế hơn nhiều so với nam giới.

Chị Duyên tâm sự: “Nuôi muỗi còn bận rộn hơn cả nuôi con mọn. Sáng mùng một tết, tụi tui cũng phải trực”. (trong hình : Chị Nguyễn Thị Duyên, tổ trưởng tổ nuôi đang cho bộ gậy ăn trong labo nuôi muỗi của Viện)

Thứ hai, gia đình, đồng nghiệp và xã hội phải tạo điều kiện để phụ nữ tham gia NCKH. Việc thúc đẩy phát triển các tổ chức, dịch vụ phục vụ đời sống gia đình cũng có ý nghĩa quan trọng đối với sự bình đẳng giới. Sự xuất hiện và phát triển của hệ thống nhà trẻ, siêu thị, dụng cụ gia đình hiện đại… đã làm nhẹ bớt công việc nội trợ và giảm bớt thời gian nội trợ cho người phụ nữ. Từ đó, phụ nữ sẽ có nhiều thời gian hơn để tham gia các công tác xã hội và NCKH.

Một yếu tố quan trọng nữa là sự ủng hộ từ nhiều phía: gia đình, cơ quan, cộng đồng. Đây là hậu phương, tiền đề vững chắc chắp cánh cho phụ nữ thành công trong công tác NCKH.

Thứ ba, giải quyết tốt mối quan hệ nội bộ gia đình để tạo động lực hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn, tham gia NCKH. Thời gian bên gia đình sẽ tạo thêm động lực, bổ sung sức mạnh cho người phụ nữ tham gia NCKH. Khi cán bộ nữ tham gia NCKH cần cố gắng theo đuổi mục tiêu đến cùng. Việc cơ quan, việc gia đình rất bận rộn nhưng nếu sắp xếp công việc một cách hợp lý, khoa học, thậm chí bớt giờ nghỉ ngơi của chính mình là có thể giải quyết mọi việc. Khi cảm thấy thoải mái vì gia đình ổn thỏa thì mọi việc sẽ trôi chảy và có nhiều niềm vui trong công việc.

Thứ tư, giải quyết vấn đề chi tiêu trong gia đình. Cán bộ nữ của Viện khi mới vừa làm việc tại Viện, ban lãnh đạo Viện tạo điều kiện tốt nhất để cán bộ nữ tham gia học tập và trau dồi kiến thức, nhưng vì cuộc sống gia đình phải lo toan nhiều khoản (cơm áo gạo tiền) nên các chị phải suy nghĩ, đắn đo cho khoản tiền lương ít ỏi của mình.

Tất cả cán bộ nữ đều có thể tham gia quản lý, NCKH, nhưng bất cứ ai, dù làm việc gì cũng cần ứng dụng các phương pháp làm việc khoa học, các kiến thức khoa học và công nghệ để phục vụ tốt hơn công việc và cuộc sống của mình. Trong những năm qua, chị em cán bộ viên chức Viện vẫn đạt được nhiều thành quả đáng khích lệ. Cán bộ nữ Viện đã thực hiện tốt lời dạy của Bác “phải thương yêu chăm sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình; coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn, “Lương y phải như từ mẫu”.Các chị trở thành những người mẹ mẫu mực, người vợ đảm đang xây dựng nên tổ ấm gia đình hạnh phúc, là điểm tựa vững chắc cho chồng thành đạt, cho con trưởng thành và vươn tới đỉnh cao. Các chị là những tấm gương sáng cho chúng ta học tập và noi theo. Mặc khác, sự quan tâm đúng mức của Đảng ủy, Ban giám đốc và Công đoàn cơ sở là những yếu tố thuận lợi để tập thể nữ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

(Trong bài viết này có tham khảo ý kiến của TS. Đỗ Thị Thuý - VietinBankvề Phụ nữ khi tham gia nghiên cứu khoa học: khó từ nhiều bề)

Các nội dung khác »

---