Tháng 10 năm 2013, Labo phân tích hóa lý và vi sinh thuộc khoa Sinh học phân tử Viện Sốt rét-ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn được công nhận tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005 là điều kiện thuận lợi phục vụ công tác vệ sinh an toàn thực phẩm trong ngành y tế.

An toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề nhức nhối hiện nay, hàng ngày ở đâu đó trên đất nước Việt Nam vẫn xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm làm hàng trăm người bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Các cơ quan quản lý an toàn thực phẩm hiện nay không đủ khả năng để kiểm soát, phòng ngừa vấn nạn này, chỉ đến khi các vụ ngộ độc xảy ra thì cơ quan chức năng mới vào cuộc, điều tra và xử lý vì vậy công tác này không có tác dụng ngăn ngừa tận gốc vấn đề. Để phát huy hiệu quả công tác phòng chống ngộ độc thực phẩm, công tác kiểm tra định kỳ các cơ sở sản xuất và phân phối thực phẩm là yêu cầu cần thiết, trong đó công tác kiểm nghiệm chất lượng thực phẩm là một khâu thăng chốt, giúp kiểm tra và giám sát chất lượng thực phẩm trước khi đến tay người tiêu dùng. Hiện nay, công tác công nhận phòng thí nghiệm (Accreditation laboratory) không còn là vấn đề của mỗi quốc gia mà nó đã trở thành vấn đề mang tính khu vực và toàn cầu. Việc thông thương, xuất nhập khẩu hàng hóa giữa các quốc gia đều dựa vào chứng thư kết quả thử nghiệm (Test Report). Công nhận phòng thử nghiệm chính là tiền đề cho việc thừa nhận lẫn nhau về kết quả thử nghiệm và hiệu chuẩn giữa các quốc gia (để tránh kiểm tra, thử nghiệm hai lần hoặc nhiều lần gây tốn kém và lãng phí) tiến đến chỉ cần kiểm tra một lần, cấp giấy chứng nhận và được chấp nhận ở mọi nơi. Một trong những yêu cầu để được công nhận phòng thử nghiệm là phải xây dựng và áp dụng hệ thống chất lượng phòng thử nghiệm phù hợp với chuẩn mực quốc tế ISO/IEC 17025. Tiêu chuẩn này bao gồm tất cả các yêu cầu mà các phòng thí nghiệm và hiệu chuẩn cần đáp ứng khi muốn chứng tỏ cho khách hàng và các cơ quan quản lý biết rằng họ có một hệ thống quản lý giúp kiểm soát toàn bộ các quá trình hoạt động.

Là một đơn vị sự nghiệp y tế về lĩnh vực y tế dự phòng, Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đã xây dựng và đưa vào hoạt động các Labo phân tích Hóa lý và Vi sinh phục vụ công tác An toàn thực phẩm của Bộ Y tế; từ tháng 04 năm 2012, Khoa Sinh học phân tử/Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn (MBD/IMPE-QN) đã triển khai xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005 vào các hoạt động quản lý và thử nghiệm lĩnh vực hóa và sinh, với sự giúp đỡ và tư vấn của Trung tâm Đào tạo/Tổng Cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng, đơn vị hoạt động lâu năm và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn, xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 ở Việt Nam. Đến tháng 10 năm 2013, MBD/IMPE-QN đã được Văn phòng Công nhận chất lượng đánh giá và công nhận sự phù hợp của Khoa Sinh học phân tử với tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005. Để đáp ứng các yêu cầu về sự phù hợp với tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005,phòng thí nghiệm (PTN) của Khoa Sinh học phân tử đã xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng với những nội dung có thể tóm tắt như sau:

- Về đào tạo nhận thức chung: Đào tạo cho tất cả nhân viên của MBD/IMPE-QN lĩnh hội đầy đủ và rõ ràng về tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005, các yêu cầu của bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005 và các cách đánh giá sự phù hợp của tiêu chuẩn.

- Về tổ chức nhân sự áp dụng ISO/IEC 17025:2005: Các cán bộ được bố trí vào các ban quản lý kỹ thuật và ban quản lý chất lượng, dưới các ban gồm có các cán bộ chuyên trách chuyên môn kỹ thuật và chuyên môn quan lý chất lượng. Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của các chức danh trong tổ chức được quy định rõ ràng chặt chẽ, có sự uỷ quyền thay thế khi vắng mặt. Khoa Sinh học phân tử xây dựng và áp dụng ISO/IEC 17025:2005 tại labo Hóa lý và labo Vi sinh về lĩnh vực khảo nghiệm Hóa chất và An toàn thực phẩm.

- Về xây dựng hệ thống tài liệu: Gồm 1 sổ tay chất lượng, 24 thủ tục chất lượng, 80 biểu mẫu, gần 100 hướng dẫn công việc phù hợp với tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005. Để chỉ đạo xuyên suốt cho hệ thống quản lý chất lượng, PTN đã xây dựng chính sách chất lượng và mục tiêu chất lượng được lãnh đạo Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn phê duyệt.

- Về thiết bị, dụng cụ và hoá chất: Mỗi thiết bị tại PTN đều có hướng dẫn sử dụng rõ ràng, có lý lịch thiết bị dán trên từng thiết bị, các thiết bị trước khi đưa vào sử dụng tại PTN được bảo trì và hiệu chuẩn định kỳ, được dẫn xuất từ chuẩn đo lường quốc gia. Như vậy việc sử dụng các thiết bị sẽ đảm bảo đưa ra số liệu chính xác và tin cậy. Các dụng cụ và hoá chất chuẩn phải có nguồn gốc xuất xứ và phải được kiểm tra chất lượng khi nhập về. PTN có sổ theo dõi hóa chất và được cập nhật thông tin hóa chất thường xuyên nhằm đảm bảo chất lượng hóa chất được sử dụng.

- Về công tác đánh giá nội bộ và đảm bảo chất lượng kết quả thử nghiệm: Hàng năm, khoa Sinh học phân tử thực hiện đánh giá nội bộ PTN 2 lần nhằm tìm kiếm những điều không phù hợp trong việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng. Dựa trên kết quả đánh giá nội bộ thường niên, PTN sẽ đưa ra các biện pháp khắc phục và sửa chữa hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng. PTN xây dựng kế hoạch đảm bảo kết quả thử nghiệm hàng năm gồm tham gia so sánh liên phòng và thử nghiệm thành thạo, bố trí thí nghiệm để đánh giá kiểm nghiệm viên lĩnh vực hóa và vi sinh nhằm giám sát chất lượng kết quả thử nghiệm, phát hiện các xu hướng của kết quả thử nghiệm so với kết quả đúng để đưa ra phương án điều chỉnh kịp thời.

- Với phương châm: Đảm bảo chất lượng trong việc lấy mẫu, phân tích thử nghiệm nhằm cung cấp cho khách hàng các dịch vụ phân tích thử nghiệm nhanh chóng, chính xác, có độ tin cậy cao; các kiểm nghiệm viên và thử nghiệm viên đều phải thành thạo trong công việc, hiểu rõ và áp dụng chính xác hệ thống quản lý chất lượng, thường xuyên cập nhật, bảo mật tốt tài liệu có liên quan đến hoạt động, xem xét định kỳ về sự phù hợp của hệ thống, soát xét cải tiến nâng cao chất lượng hoạt động thử nghiệm, tăng cường đầu tư trang thiết bị phù hợp để cung ứng cho khách hàng những dịch vụ tốt nhất.

Phân tích dư lượng độc chất trong mẫu thực phẩm tại labo Sắc ký

- Về công tác đào tạo chuyên môn: Để nâng cao trình độ kiến thức chuyên môn, kiến thức quản lý chất lượng PTN, MBD/IMPE-QN thường xuyên cử cán bộ đi đào tạo tại các trung tâm có uy tín về thử nghiệm cũng như quản lý hệ thống như Trung tâm Đào tạo và Phát triển Sắc ký Hải Đăng, Viện Vệ sinh Y tế Công cộng thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm Đào tạo-Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng…

Cơ sở vật chất/trang thiết bị và nhân sự của Khoa Sinh học phân tử

          Khoa Sinh học phân tử có 14 cán bộ gồm 1 Tiến sĩ Hóa sinh, một thạc sĩ Hóa phân tích, 1 thạc sĩ Vi sinh, 3 cử nhân Hóa phân tích, 1 kỹ sư Công nghệ sinh học, 4 cử nhân Sinh học, 1 kỹ thuật viên xét nghiệm. Các Labo thành phân gồm: Labo Hóa lý, labo Sắc ký, labo Vi sinh và labo Sinh học phân tử. Các labo được trang bị nhiều máy móc thiết bị hiện đại như: Máy sắc ký khí (GC/FID, GC/ECD, GC/MS), máy sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC/UV-VIS), máy quang phổ hấp thụ phân tử (UV-VIS), máy Realtime PCR, máy nhân gen ... Các labo đảm nhiệm chức năng, nhiệm vụ chuyên biệt cho từng lĩnh vực xét nghiệm: lý hóa cơ bản, sắc ký, vi sinh, độc chất, PCR…

Phân tích mẫu thực phẩm tại labo Hóa lý cơ bản

Đối tượng xét nghiệm của Khoa Sinh học phân tử

Với đội ngũ chuyên viên, kỹ thuật viên nhiều năm kinh nghiệm và các trang thiết bị hiện đại, hoạt động phân tích xét nghiệm của BMD/IMPEQN đã đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của xã hội về an toàn vệ sinh thực phẩm, hóa chất cũng như các tác nhân gây bệnh cho con người. Chúng tôi có khả năng phân tích các lĩnh vực cụ thể

- Thực phẩm: Nguyên liệu thực phẩm, nguyên liệu bán thành phẩm, thực phẩm chế biến, thực phẩm chức năng, nước giải khát các loại, rượu, bia, nước uống đóng chai…

Phân tích mẫu thực phẩm tại labo Vi sinh

- Môi trường: Phân tích kiểm tra các chỉ tiêu chất lượng môi trường như nước các loại, gồm nước đóng chai, nước máy, nước giếng, nước bề mặt; các yếu tố vật lý môi trường ảnh hưởng sức khỏe con người...

             - Xét nghiệm các tác nhân gây bệnh như virus viêm gan B, virus viêm gan C, HPV và các tác nhân gây bệnh ở người bằng kỹ thuật PCR, realtime PCR…

Phòng thí nghiệm của khoa Sinh học phân tử/Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn đưa ra các dịch vụ phân tích kiểm nghiệm làm hài lòng khách hàng với kết quả nhanh chóng, chính xác, trung thực và tin cậy cao.

Các nội dung khác »

---

• Trung tâm Dịch vụ khoa học kỹ thuật của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn (07/01/2022)
• Trung tâm Dịch vụ khoa học kỹ thuật-Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn (11/08/2015)