Người phụ nữ quyết tâm chấm dứt sốt rét kháng thuốc
Ngày 15/7/2015. Malaria News-Người phụ nữ quyết tâm chấm dứt sốt rét kháng thuốc (The Woman Determined to End Drug-Resistant Malaria). Sốt rét là căn bệnh nguy hiểm giết chết gần 600.000 người mỗi năm làm các nền kinh tế mất khả năng bùng nổ mà trong đó sốt rét kháng thuốc với tốc độ lây lan của nó có thể nhân lên số ca tử vong hiện tại làm thế giới y học nhiệt đới rơi vào thời khắc khủng hoảng. Tuy nhiên, Tiến sĩ Sara Canavati tại Campuchia, nơi sốt rét kháng thuốc được báo cáo đầu tiên theo một cách nào đó lại đang mỉm cười ở trung tâm của sự đề kháng này. Canavati là một nhà dịch tể học về các bệnh truyền nhiễm và là nhà khoa học nghiên cứu cấp cao, bà đã tiến hành các thử nghiệm lâm sàng và nghiên cứu bệnh sốt rét ở khu vực tiểu vùng sông Mekong trong 12 năm qua. Canavati đã từng làm việc ở miền bắc Myanmar (bang Kachin), miền nam Trung Quốc (tỉnh Vân Nam), tại Đơn vị nghiên cứu sốt rét Shoklo dọc theo biên giới Thái Lan-Myanmar và gần đây nhất là Đơn vị nghiên cứu bệnh nhiệt đới Mahidol-Oxford (Mahidol-Oxford Tropical Medicine Mahidol-Oxford Tropical Medicine Research Unit_MORU) có trụ sở tại Campuchia. Tuy nhiên, công việc của bà hiện nay là dành thời gian ở giữa Việt Nam, Thái Lan và Campuchia khi bà tiến hành các nghiên cứu về những gì có thể gọi là vấn đề cấp bách nhất trong tất cả các vấn đề y tế toàn cầu: artemisinin và sốt rét đa kháng thuốc (artemisinin and multidrug resistance to malaria). Tiến sĩ Sara Canavati thức dậy mỗi buổi sáng vóiquyết tâm chấm dứt sốt rét
"Đó là bước ngoặt trong sự nghiệp của mình,anh ta không thể chết", Canavati bắt đầu:"Chúng tôi đã cho anh ta những loại thuốc sốt rét lựa chọn mới nhất nhưng anh ta đã không đáp ứng với bất kỳ loại thuốc nào trong số đó,anh ta đã trải qua 5 lần bị sốt rét liên tiếp chỉ trong vòng 7 tháng. Anh ta là một người hùng, tôi đã chứng kiến bao khó khăn anh ta đã chiến đấu với căn bệnh sốt rét không thể điều trị này. Đáng buồn thay, chúng tôi mất anh ở lần bị sốt rét thứ 5 do sốt rét thể não. Tôi đã chứng kiến một sự tàn bạo, một cái chết có thể đã được ngăn chặn nếu chúng ta có một thuốc điều trị sốt rét chống kháng hiệu quả".Kể từ đó Canavati đã tập trung sự nghiệp của mình vào các thử nghiệm an toàn và hiệu quả của thuốc, "Chúng tôi đang đối phó với bệnh sốt rét không thể chữa được", bà cho biết:"Nhiều bệnh nhân của tôi đã có đến 7 đợt sốt rét lâm sàng trong vòng một năm, dạng sốt rét mãn tính này là độc nhất ở khu vực này nhưng sự tàn phá của nó có thể tràn qua nhiều biên giới nếu chúng ta không thể giải quyết nó có hiệu quả ở đây".Theo Canavati, đề kháng với thuốc chống sốt rét là không có gì mới,. Kháng thuốc phát triển với chloroquine vào cuối những năm 1950s, sulfadoxine-pyrimethamine và quinine vào giữa những năm 1960s và mefloquine trong những năm cuối thập niên 1980s. Một trong những thành phần thiết yếu của thuốc điều trị sốt rét là artemisinin và các dẫn xuất của nó, tuy nhiên theo một bằng chứng gần đây, những loại thuốc này nhanh chóng mất đi tính hiệu quả. Trong năm 2008, các dấu hiệu đầu tiên của kháng artemisinin đã được báo cáo ở Pailin, Campuchia và từ năm 2014 đã có các báo cáo ngày càng tăng về sự thất bại lâm sàng và ký sinh trùng theo sau việc sử dụng rộng rãi nhất của liệu pháp kết hợp dựa vào artemisinin (artemisinin-based combination therapies_ACTs). ACTs hiện đang là thuốc điều trị ưu tiên hiện nay đối với thể nguy hiểm nhất của bệnh sốt rét, về cơ bản thuốc tác động như dẫn chất artemisinin nhanh chóng giết chết phần lớn các ký sinh trùng trong vài ngày đầu tiên và sau đó bất kỳ ký sinh trùng nào còn lại bị loại bỏ dần trong vài tuần tới bởi các thuốc kết hợp có tác động chậm hơn. Theo Giáo sư Nicholas Day, Giám đốc MORU thì đây là những ACTs phổ biến nhất: Artesunate-Mefloquine, Artemether-Lumefantrine, Dihydroartemisinin-Piperaquine, Artesunate-Amodiaquine, Artesunate-Suphadoxine-Pyrimethamine, Artesunate-Mefloquine, Artemether-Lumefantrine, Dihydroartemisinin-Piperaquine, Artesunate-Amodiaquine, Artesunate-Suphadoxine-Pyrimethamine. Đối với Canavati, các báo cáo gần đây về sự thảm khốc này chỉ ra rằng có cả kháng với cả hợp chất artemisinin và các loại thuốc kết hợp: "Các hậu quả về kinh tế và an toàn sức khỏe sẽ nghiêm trọng nếu không phát triển nhanh chóng một loại thuốc hiệu quả để thay thế, đây thực sự là một trường hợp khẩn cấp trên toàn cầu và đòi hỏi một phản ứng khẩn cấp. Bệnh nhân của tôi truyền cảm hứng cho tôi mỗi ngày và tôi không thể giúp nhưng mỉm cười khi tôi được bao quanh bởi linh hồn của họ. Tôi quyết tâm chấm dứt căn bệnh gây ra rất nhiều thiệt hại cho họ".
|