News release

Ngày 11/10/2016 | GENEVA. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi hành động toàn cầu ngăn chặn tiêu thụ và tác động sức khỏe của đồ uống có đường (WHO urges global action to curtail consumption and health impacts of sugary drinks). Một báo cáo mới của WHO cho biết đánh thuế đồ uống có đường có thể làm giảm tiêu thụ và giảm béo phì,bệnh tiểu đường type 2 và sâu răng.

Theo báo cáo tựa đề "Chính sách tài chính đối với chế độ ăn và phòng chống các bệnh không lây nhiễm (Noncommunicable Diseases NCDs)", các chính sách về tài chính làm gia tăng ít nhất 20% ​​về giá bán lẻ đồ uống có đường sẽ dẫn đến giảm tỷ lệ tiêu thụ các sản phẩm đó, nghĩa là về mặt tổng thể việc thu nhận lượng "đường tự do" (free sugars) và calo thấp hơn, cải thiện dinh dưỡng và ngày càng có ít người hơn bị thừa cân, béo phì, tiểu đường và sâu răng. Đường tự do đề cập tới monosacarit (glucose hoặc fructose) và disaccharides (sucrose hoặc đường ăn) thêm vào thức ăn và thức uống của các nhà sản xuất, đầu bếp hoặc người tiêu dùng và các loại đường hiện diện một cách tự nhiên trong mật o­ng, xi rô, nước ép trái cây và nước trái cây cô đặc.

Bệnh béo phì ngày càng tăng (Obesity o­n the rise)

"Việc tiêu thụ các loại đường tự do như đồ uống có đường là một yếu tố quan trọng trong sự gia tăng toàn cầu những người mắc bệnh béo phì và bệnh tiểu đường", TS. Douglas Bettcher, Giám đốc khoa phòng chống NCDs của WHO cho biết: "Nếu chính phủ đánh thuế các sản phẩm như đồ uống có đường, họ có thể giảm bớt số lượng người bị bệnh cứu nhiều mạng sống,đồng thời tiết kiệm chi phí chăm sóc sức khỏe và tăng nguồn thu để đầu tư vào các dịch vụ y tế". Năm 2014, hơn 1/3 (39%) người lớn trên thế giới từ 18 tuổi trở lên bị thừa cân, trong khi tỷ lệ béo phì tăng hơn gấp đôi từ năm 1980 đến 2014 với 11% nam giới và 15% phụ nữ (hơn nửa tỷ người lớn) được phân loại là béo phì. Ngoài ra, ước tính 42 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị thừa cân hoặc béo phì vào 2015, tăng khoảng 11 triệu trong 15 năm qua, gần một nửa (48%) số trẻ em này sống ở châu Á và 25% ở châu Phi. Số người sống chung với bệnh tiểu đường cũng đang tăng lên từ 108 triệu người (năm 1980) lên 422 triệu người (năm 2014); chỉ tính riêng năm 2012, bệnh tiểu đường chịu trách nhiệm trực tiếp cho 1,5 triệu người tử vong.

Cần giảm lượng đường thu nhận (Need to reduce sugar intake)

TS. Francesco Branca, Giám đốc Khoa dinh dưỡng về sức khỏe và phát triển của WHO cho biết: "Về dinh dưỡng, không cần bất kỳ loại đường nào trong chế độ ăn uống của con người. WHO khuyến cáo nếu tiêu thụ đường tự do nên duy trì mức thu nhận dưới 10% tổng nhu cầu năng lượng của họ và giảm xuống dưới 5% vì những lợi ích sức khỏe bổ sung tương đương với một khẩu phần ăn duy nhất (ít nhất 250 ml) của đồ uống có đường được tiêu thụ hàng ngày". Theo báo cáo mới nhất của WHO, các cuộc khảo sát chế độ ăn uống quốc gia cho thấy đồ uống và thực phẩm giàu đường tự do có thể là nguồn chính của calo không cần thiết trong chế độ ăn của mỗi người, đặc biệt là trong trường hợp của trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn trẻ tuổi. Báo cáo cũng cho rằng ở một số nhóm người có thu nhập thấp, người trẻ tuổi và người thường xuyên tiêu thụ đồ uống và thực phẩm không lành mạnh là đáp ứng tốt nhất với những thay đổi trong giá cả của các loại đồ uống và thực phẩm do đó thu được những lợi ích sức khỏe cao nhất.

Sử dụng chính sách tài chính để giảm tiêu thụ (Using fiscal policies to reduce consumption)

Báo cáo cho biết thêm các chính sách tài chính nên nhắm mục tiêu vào các loại thực phẩm và đồ uống mà lựa chọn thay thế giúp lành mạnh hơn là có sẵn. Báo cáo trình bày kết quả tại một cuộc họp vào giữa năm 2015 của các chuyên gia trên toàn cầu được triệu tập bởi WHO và một cuộc điều tra về 11 đánh giá mang tính hệ thống gần đây về hiệu quả của các can thiệp chính sách tài chính để cải thiện chế độ ăn và ngăn ngừa các bệnh không lây nhiễm và một cuộc họp kỹ thuật của các chuyên gia trên toàn cầu. Các phát hiện khác bao gồm trợ cấp cho các loại trái cây tươi và rau quả để giảm giá 10-30% có thể tăng tiêu thụ trái cây và rau; đánh thuế một sốloại thực phẩm và thức uống, đặc biệt là những chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, đường tự do và/hoặc muối tạo ra sự hứa hẹn với bằng chứng hiện có rõ ràng cho thấy sự tăng giá với các sản phẩm nàylàm giảm tiêu thụ; thuế tiêu thụ đặc biệt như những người sử dụng các sản phẩm thuốc lá, áp dụng một số thuế đặc biệt trên một số lượng nhất định hoặc khối lượng của sản phẩm hoặc thành phần đặc biệt có thể sẽ hiệu quả hơn so với doanh thu hoặc các loại thuế khác dựa trên một tỷ lệ phần trăm giá bán lẻ; hỗ trợ công cộng bằng cách tăng thuế như vậy có thể được tăng lên nếu doanh thu mà họ tạo ra là dành cho những nỗ lực để cải thiện hệ thống y tế, khuyến khích chế độ ăn lành mạnh hơn và tăng cường hoạt động thể chất. Một số nước đã có biện pháp tài chính để bảo vệ người dân từ các sản phẩm không lành mạnh bao gồm Mexico-quốc gia đó đã thực hiện một thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát không cồn có thêm đường và Hungary-quốc gia đã áp thuế trên các sản hẩm đóng gói với lượng đường cao, muối hoặc caffeine. Các quốc gia khác như Philippines, Nam Phi, Liên hiệp Anh (UK) và Bắc Ireland cũng công bố ý định thực hiện các loại thuế đánh vào đồ uống có đường.

Ghi chú của Ban biên tập (Notes to editors)

Là một phần của các biện pháp chính sách toàn diện để cải thiện sức khỏe, WHO kêu gọi các chính phủ sử dụng các biện pháp tài chính trong "Kế hoạch hành động toàn cầu về phòng chống và kiểm soát các bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2013-2020" (Global Action Plan o­n the Prevention and Control of NCDs 2013–2020), "Kế hoạch thực hiện toàn diện về dinh dưỡng cho bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ" (Comprehensive Implementation Plan o­n Maternal , Infant and Young Child Nutrition) và gần đây hơn là Ủy ban của WHO về chấm dứt béo phì trẻ em (WHO Commission o­n Ending Childhood Obesity). Trong năm 2012, 38 triệu người thiệt mạng do NCDs, 16 triệu người hay 42% trong số đó chết sớm trước tuổi 70 do các tình trạng bệnh lý có thể tránh được, trên 80% số tử vong sớm do NCDs là ở các nước đang phát triển. Các chính phủ đã cam kết giảm tử vong do NCDs và Chương trình Phát triển bền vững (SDGs) vào năm 2030 bao gồm một mục tiêu làm giảm tử vong sớm do bệnh tiểu đường, ung thư, tim mạch và các bệnh về phổi bằng 1/3 vào năm 2030. Tại Hội nghị quốc tế lần thứ hai về dinh dưỡng (Second International Conference o­n Nutrition) trong năm 2014, các chính phủ cam kết sẽ định hình lại hệ thống thực phẩm là mục tiêu chính trong tuyên bố mới đây của UN về Thập kỷ hành động về dinh dưỡng (Decade of Action of Nutrition) giai đoạn 2016-2025.

Các nội dung khác »

---