Image copyright andreypopov/thinkstock

Ngày 12/10/2016. BBC News-'Chứng suy giảm trí nhớ gắn liền với huyết áp thấp đột ngột và chóng mặt' ('Dementia link to sudden low blood pressure and dizziness'). Trong báo cáo đăng tải trên Tạp chí PLoS Medicine, các nhà khoa học cho rằng những người thường xuyên bị tụt huyết áp hoặc chóng mặt khi đứng lên đột ngột có nguy cơ cao mắc chứng mất trí nhớ do ít máu đến não trong những khoảnh khắc như vậy dẫn đến tổn thương tế bào não theo thời gian.

            Các chuyên gia về chứng mất trí nhớ cho rằng đây là "nghiên cứu cần thiết" (robust study) và "giải thích thuyết phục" (plausible explanation) cần được làm rõ thêm, tổ chức từ thiện chỉ ra các yếu tố như hút thuốc lá có nguy cơ cao hơn nhưng lại cho rằng nghiên cứu bổ sung làm tăng bằng chứng thay đổi huyết áp tác động lên não.

'Nhức đầu nhẹ' (Light-headedness)

Các nghiên cứu trước đây đã liên kết huyết áp cao với các chứng mất trí nhớ nhưng trong bài báo này các nhà khoa học tập trung vào giai đoạn huyết áp thấp thoáng qua còn gọi là hạ huyết áp tư thế (postural hypotension)-chứng bệnh đã trở nên phổ biến hơn ở người lớn tuổi, những sự bộc phát này đôi khi có thể khiến người ta có cảm giác chóng mặt hoặc "nhảy lên đến đầu" (head rushes) khi đứng lên đột ngột. Các nhà nghiên cứu từ Trung tâm y tế Erasmus, Hà Lan theo dõi 6.000 người với tỷ lệ trung bình 15 năm nhận thấy những người bị các giai đoạn huyết áp thấp lặp đi lặp lại khi đứng lên có nhiều khả năng phát triển chứng mất trí nhớ những năm sau đó. Nhà nghiên cứu Arfan Ikram cho biết: "Mặc dù tác động có thể được coi là tinh tế với nguy cơ tăng khoảng 4% với những người bị tụt huyết áp tư thế so với những người không bị vì vậy nhiều người bị tụt huyết áp tư thế khi lớn tuổi có thể tác động đáng kể về gánh nặng của chứng mất trí nhớ toàn cầu". Ông nói với BBC: "Nếu mọi người thường bị những cơn chóng mặt thường xuyên khi đứng lên, nhất là khi lớn tuổi cần đến bác sĩ để được tư vấn" nhưng ông nói thêm rằng những người trẻ một lần bị chóng mặt khi đứng lên ví dụ như mất nước thì không nên quá lo lắng.

'Không phải là bản án tử hình' (Not death sentence)

GS. Tom Dening, từ Đại học Nottingham mô tả nghiên cứu trên là "nghiên cứu quan trọng (an important study), gợi ý khi cảm giác chóng mặt do giảm huyết áp can thiệp vào tuần hoàn máu quanh não theo thời gian có thể gây thương tổn đóng góp vào chứng mất trí nhớ; đây là giả thuyết phù hợp và có sự hỗ trợ từ nghiên cứu khác, một vấn đề khác có thể xảy ra". Ông cho biết thêm rằng: "Một đợt chóng mặt không hẳn là bản án tử hình cũng không có nghĩa là bạn chắc chắn sẽ bị chứng mất trí nhớ, nếu vấn đề này xảy ra thường xuyên thì điều quan trọng sau đó là phải gặp bác sĩ vì có những nguyên nhân có thể trị được như bạn đang dùng thuốc thì cần được xem xét". TS. Laura Phipps, tổ chức từ thiện nghiên cứu về Alzheimer của Anh quốc (UK) cho biết: "Trong khi những nguy cơ được phát hiện trong nghiên cứu này là hợp lý nhỏ so với các yếu tố nguy cơ khác được biết đến với chứng mất trí nhớ nhưng nó bổ sung một phác họa ngày càng tăng và phức tạp về cách thay đổi huyết áp trong suốt cuộc đời có thể ảnh hưởng đến não. Cũng như duy trì huyết áp khỏe mạnh, bằng chứng tốt nhất hiện nay là không hút thuốc lá, chỉ uống rượu bia điều độ, duy trì các hoạt động tinh thần và thể chất, chế độ ăn uống cân bằng và giữ lượng cholesterol trong tầm kiểm soát có thể giúp cho bộ não chúng ta khỏe mạnh khi lớn tuổi".

Các nội dung khác »

---