Tháng 8/2015. Tổ chức Y tế thế giới-Malawi: Mang lại cho những trẻ nhỏ cơ hội tốt nhất trong cuộc sống (Malawi: Giving the smallest babies the best chance at life). Malawi là một trong những quốc gia có tỷ lệ trẻ sinh non cao nhất trên thế giới, gần 1 trong 5 trẻ được sinh ra trước 37 tuần của thời kỳ phát triển đầy đủ của bào thai.

Trên toàn cầu, những biến chứng của sinh non như khó khăn trong chăm nuôi, thở và điều tiết nhiệt độ cơ thể là nguyên nhân lớn nhất của tử vong ở trẻ sơ sinh. Để tồn tại, những đứa trẻ này cần chăm sóc đặc biệt và trang thiết bị - nguồn lực mà hầu hết các nước đang phát triền không có.

Giải pháp chi phí thấp là gói chăm sóc trẻ sơ sinh được duy trì ở các bệnh viện Malawi

Malawi không phải là trường hợp ngoại lệ (Malawi is no exception)

Khi Bác sĩ Elizabeth Molyneux bắt đầu điều trị cho những đứa trẻ sinh non tại Bệnh viện Trung Ương Nữ hoàng Elizabeth tại Blantyre, cách đây hơn 40 năm, cô không có lồng nuôi trẻ sinh non để giữ ấm chúng, cô cũng không có phương pháp điều trị bằng ánh sáng để ngăn ngừa bệnh vàng da hay trang thiết bị đặc biệt để đảm bảo đường thở nhỏ bé của trẻ sơ sinh được mở ra. “Thật rõ ràng trong những năm qua những đứa trẻ sinh non tại Malawi đã bị bỏ quên”, được sự hỗ trợ Bác sĩ Molyneus giúp xây dựng trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh của bệnh viện, hiện nay trung tâm đã tiếp nhận hơn 3.000 trẻ sơ sinh một năm. Lúc đầu, cô giới thiệu các lồng giữ ấm và phương pháp chăm sóc của người mẹ theo kiểu kangaroo, một phương pháp khuyến khích tiếp xúc da với da nhưng cô cũng thấy rằng cần một phương pháp để giúp trẻ sơ sinh có phổi chưa phát triển đầy đủ để thở.

A low-cost solution (Giải pháp chi phí thấp)

Các sinh viên của trường Đại học Rice tại bang Texas, Hoa Kỳ có thể thiết kế ra một phương pháp-một thiết bị áp lực đường thở dương liên tục (continuos positive airway pressure_CPAP) được gọi là Pumani, từ này có nghĩa là “thở” trong ngôn ngữ Chichewa của người Malawi, từ năm 2006, hơn 1.000 trẻ sơ sinh được cứu sống. Ông Norman Lufesi, Trưởng khoa bệnh hô hấp cấp, Bộ Y tế Malawi cho biết: “Trước khi có phương pháp CPAP chúng ta thấy rằng, nếu chúng ta không có bất kỳ biện pháp hỗ trợ để thở nào, tỷ lệ tử vong rất cao. Cho đến khi đưa phương pháp CPAP đến những trẻ sơ sinh cần sự hỗ trợ, tỷ lệ sống sót đã được cải thiện ở trẻ sinh non gặp vấn đề khó khăn khi thở từ 24% - 67%”, đây là tin tốt lành tại quốc này vì có 1 trong 43 trẻ sơ sinh tử vong trong 4 tuần đầu đời. Bác sĩ Molyneux cho biết: “Trong khi phương pháp CPAP đã tạo ra sự thay đổi lớn cho trẻ sơ sinh mắc hội chứng về đường hô hấp, chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sinh non, chúng ta cần gói chăm sóc có thể được duy trì tại tất cả các bệnh viện”.

Các khuyến nghị của WHO về các biện pháp can thiệp nhằm cải thiện hậu quả của việc sinh non

Các hướng dẫn đối với trẻ sinh non (Preterm birth guidelines)

Trên thế giới, các biến chứng của sinh non là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ dưới 5 tuổi, để giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ em WHO khuyến nghị các biện pháp can thiệp dựa trên bằng chứng được đưa ra cho phụ nữ có nguy cơ sinh non hay những đứa trẻ sinh non. CPAP, chăm sóc của người mẹ theo kiểu kangaroo, liệu pháp có hoạt tính bề mặt và oxy là những biện pháp can thiệp cho trẻ sơ sinh được nêu trong “Các khuyến nghị của WHO về các biện pháp can thiệp nhằm cải thiện hậu quả của việc sinh non”, một hướng dẫn mới được xuất bản vào tháng này. Các biện pháp can thiệp cho người được khuyến nghị nhằm cải thiện cơ hội sống sót cho trẻ sinh non gồm corticosteroids trước khi sinh, khi mang thai khoảng giữa 24-34 tuần, thuốc kháng sinh khi màng bào thai bị vỡ, và magie sulfat để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi các biến chứng hệ thần kinh nguy hiểm. Trong khi Malawi thực hiện phương pháp CPAP, chăm sóc của người mẹ theo kiểu kangaroo và liệu pháp thở oxy tại Bệnh viện trung ương Queen Elizabeth, đây là cơ sở y tế lớn nhất quốc gia, các phòngđặc biệt dành cho trẻ sơ sinh tại hầu hết các bệnh viện ở quận huyện không có trang thiết bị chuyên dụng hay nhân viên y tế được đào tạo chuyên ngành. Hơn 2 năm qua, phương pháp CPAP được giới thiệu ở 28 bệnh viện và sẽ sớm thực hiện tại các bệnh viện phi lợi nhuận.

Tập trung vào chăm sóc trẻ sơ sinh

Tập trung vào mọi trẻ sơ sinh (Focused o­n every newborn)

Thông qua việc áp dụng sớm các chính sách toàn cầu và các chương trình nhằm tăng cường cách tiếp cận các biện pháp can thiệp sức khỏe cho cứu sống trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, Malawi là một trong một vài quốc gia ở khu vực châu Phi cận Sahara đạt mục tiêu 4 của Mục tiêu Phát triển thiên niên kỷ (MDGs) là giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi đến 2/3 vào cuối năm nay. Trong năm 1990, 1 trong 4 trẻ em tại Malawi tử vong dưới 5 tuổi. Ngày nay, tỷ lệ này là 1 trong 14. Fannie Kachale, Giám đốc Trung tâm Sức khỏe sinh sản, Bộ Y tế Malawi phát biểu rằng: “Chúng ta đã thực hiện tốt giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi tại Malawi, nhưng 44% số ca tử vong tiếp tục là những đứa trẻ khoảng 1 tháng tuổi, chúng ta nhận ra rằng chúng ta có thể thực hiện tốt hơn nếu chúng ta tập trung hơn nữa đến sức khỏe trẻ sơ sinh.” Để cải thiện tình hình này, quốc gia này gần đây đã tuyên truyền tài liệu Kế hoạch hành động cho mỗi Trẻ sơ sinh của WHO và UNICEFF với mục tiêu giảm tỷ lệ tử vong cho trẻ sơ sinh 17/1000 trẻ sơ sinh đến năm 2030.

Là một phần của kế hoạch, Malawi đang gia tăng số lượng người đỡ đẻ có tay nghề, cung cấp corticosteroids cho phụ nữ có thai và kháng sinh cho phụ nữ sinh non sử dụng theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt được quy định bởi WHO và tăng cường chăm sóc trẻ sơ sinh trong 4 tuần đầu đời. Quốc gia này cũng đang nâng cấp 10 cơ sở chăm sóc trẻ sơ sinh tại các bệnh viện trong khu vực và mở rộng cơ sở chăm sóc của người mẹ theo kiểu kangaroo của Bệnh viện Trung ương Queen Elizabeth lên 40 giường bệnh, ông Lufesi cho biết: “Thông qua phương pháp CPAP, những đứa trẻ sơ sinh được cứu sống. Hy vọng rằng, bằng cách thêm các cơ sở chăm sóc trẻ sơ sinh tại các bệnh viện chúng ta sẽ có thể cứu sống nhiều đứa trẻ hơn nữa và giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh”. 

Các nội dung khác »

---