Một cậu bé cố gắng vượt qua việc phun sương cho muỗi trong một nỗ lực để chống bệnh sốt xuất huyết, trên đường phố Lahore, Pakistan, ngày 20/9/2011

Ngày 8/7/2016. VOA News-Đường dây nóng qua điện thoại ở Pakistan dự báocác vụ dịch sốt xuất huyết (Telephone Hotline in Pakistan Predicts Dengue Outbreaks). Dự báo một vụ dịch sốt xuất huyết có thể chỉ là một cuộc điện thoại gọi đi. Một đường dây điện thoại đang hỗ trợ các quan chức y tế công cộng tại Pakistan dự báo về tỷ lệ mắc căn bệnh do muỗi truyền.

Các nhà nghiên cứu đã tạo ra một thuật toán máy tính sử dụng các báo cáo qua đường dây nóng từ công chúng để giúp dự báo số ca sốt xuất huyết, 2-3 tuần trước khi có một vụ dịch thực sự. Khi biết có bao nhiêu người có thể bị nhiễm bệnh, các quan chức y tế công cộng có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa để hạn chế ảnh hưởng của bệnh sốt xuất huyết trên một cộng đồng.Lakshmi Subramanian, một giáo sư về khoa học toán học tại Đại học New York cho biết mô hình trên máy tính là vô cùng chính xác: "Vì vậy, đây là nơi gọi cho bạn tại [các] địa phương đặc biệt, số lượng có thể khác nhau từ 5 đến 7 trong vòng hai tuần tới; nó có thể thay đổi từ 17 đến 19 trong hai, ba tuần tớithực sự đem lại cho bạn giới hạn chính xác và mạnh mẽ hơn. Ồ, tôi nghĩ rằng một vụ dịch sẽ xảy ra hoặc vụ dịch sẽ không xảy ra".Ông ncho biết thêm rằng một vụ dịch thậm chí có thể được truy tìm từ các khối nhà và khu phố nói riêng trong các khu vực này.Subramanian và các đồng nghiệp mô tả mô hình máy tính của họ trên Tạp chí Science Advances.

Một người phụ nữ ôm đứa con trai bị sốt xuất huyết, khi bà ngồi trong một màn chống muỗi
bên trong một phòng điều trị sốt xuất huyết tại một bệnh viện địa phương ở Rawalpindi, Pakistan, tháng 10/2015.

Nguồn gốc của đường dây nóng (Hotline origin)

             Trên thế giới, ước tính có khoảng 400.000 người bị nhiễm sốt xuất huyết mỗi năm và khoảng 2,5 tỷ người có nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết, căn bệnh gây sốt cao đột ngột, đau đầu nghiêm trọng và đau khớp và cơ bắp. Muỗi nhiễm virus làm lây lan căn bệnh này và đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị hoặc thuốc chủng ngừa.

             Trong năm 2011, tỉnh Punjab của Pakistan đã bị ảnh hưởng nặng bởi một vụ dịch sốt xuất huyết nghiêm trọng với hơn 21.000 người bị nhiễm bệnh và cướp đi sinh mạng của 350 người,không chuẩn bị cho vấn đề này nên các bệnh viện ở Punjab đã bị tràn ngập người bệnh.Từ đó, các nhà nghiên cứu tại Hoa Kỳ và Pakistan đã phát triển một đường dây nông qua điện thoại để giúp dự báo phạm vi của một vụ dịch bệnh sốt xuất huyết đặc biệt,các thuật toán máy tính nhập những thông tin từ những người gọi vào mô hình dự báo.

Đáp ứng qua đường dây nóng (Hotline response)

Đến nay, khoảng 300.000 người đã gọi đến đường dây nóng với các câu hỏi về các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết,họ cũng báo cáo về các khu lvực mà vẫn có nước đọng hoặc nước thải mở mà có thể là nơi sinh sản của muỗi sốt xuất huyết.Thông tin từ các thuật toán có thể được phổ biến rộng rãi để giúp các bệnh viện chuẩn bị cho một đợt bùng phát bệnh sốt xuất huyết,một cách chủ động các nhân viên y tế công cộng có thể loại bỏ các ổ nước đọng và sử dụng thuốc trừ sâu để diệt muỗi.Các tác giả cho rằng hệ thống dựa trên đường dây nóng là kinh tế và không đòi hỏi một nỗ lực rất lớn để thu thập và phân tích thông tin về tỷ lệ mắc bệnh.Tác giả chính của nghiên cứu, Nabeel Abdur Rehman cho biết một đường dây nóng cũng đã được thành lập để xác định sự bùng phát của bệnh bại liệt, một căn bệnh mà đã được thanh toán hầu như trên toàn thế giới nhưng vẫn còn một vài trường hợp ở Pakistan và Afghanistan.Rehman, một nghiên cứu sinh tại Đại học New York cho biết các hệ thống tương tự có thể được thiết lập để giúp xác định các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh sốt rét và bệnh cúm: "Vì vậy, ở một mức độ nào đó, nó rất chung và có thể được triển khai trong bất kỳ nơi nào khác của đất nước và các nước khác vì đó là chi phí-hiệu quả và nó có thể được phát triển cho các bệnh khác". Với thông tin từ đường dây nóng và những nỗ lực trong phòng chống dịch bệnh, các tác giả cho rằng số ca sốt xuất huyết ở Lahore giảm xuống còn 1600 trường hợp trong năm 2013.

Các nội dung khác »

---