Cúm lợn là gì?
Cúm lợn (có tên tiếng Anh là Swine Influenza hay Swine Flu) là căn bệnh về đường hô hấp do vi-rút cúm tuýp A gây nên ở lợn, thường bùng phát dịch trên loài gia súc này. Con người thưừong không mắc cúm lợn, nhưng cúm lợn cũng có thể xảy ra ở người. Vi-rút cúm lợn cũng đã được ghi nhận là đã truyền từ người sang người, nhưng trước đây, sự lan truyền có mức độ giới hạn và không vượt quá ba người.
Đã có trường hợp nào mắc cúm lợn ở Mỹ?
Vào thời điểm cuối tháng 3 đầu thứang 4, những ca cúm lợn tuýp A ở người (H1N1) đầu tiên đã được báo cáo tại miền Nam California và khu vực gần San Antonio, bang Texas. Những bang khác ở nước Mỹ và một số nước trên thế giới cũng đã báo cáo những trường hợp nhiễm cúm lợn ở người. Con số thống kê cập nhật về các ca nhiễm cúm lợn được xác nhận được cung cấp tại địa chỉ website http://www.cdc.gov/swineflu/investigation.htm của Trung tâm Phòng chống bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) và các cơ quan y tế tại các bang cũng đang hợp tác để cùng điều tra tình hình nhiễm H1N1 ở người.
Vi-rút cúm lợn có thể lây từ người sang người? | |
Bà Margaret Chan thúc giục quan chức y tế các nước đề cao cảnh giác đối với loại bệnh khác thường cũng như với bất cứ sự gia tăng nào về các trường hợp bị cúm nặng hoặc viêm phổi. "Đó rõ ràng là một loại cúm động vật do virus H1N1 gây ra và nó có khả năng thành dịch bệnh lớn do sự lây nhiễm mọi người. Tuy nhiên, dựa trên các bằng chứng về y tế, dịch bệnh và thử nghiệm, chúng ta chưa thể nói nó có gây ra đại dịch hay không", bà Margaret cho hay trong một hội nghị. (Nguồn tin: vietnamnet.vn) |
|
CDC đã xác nhận rằng loại vi-rút lợn tuýp A này (H1N1) có thể lây từ người sang người. Tuy nhiên, vào thời điểm này, người ta chưa biết mức độ lây lan ở người có dễ dàng hay không.
Những triệu chứng và dấu hiệu lâm sàng của bệnh cúm lợn ở con người?
Những triệu chứng lâm sàng của bệnh cúm lợn trên người cũng tương tự như những triệu chứng của bệnh cảm cúm thông thường, như sốt, ho, viêm họng, đau nhức cơ thể, đau đầu, cảm lạnh và mệt mỏi. Ở một số người có sốt kèm theo đi ngoài và nôn. Theo các báo cáo trước đây, có những trường hợp bệnh nhân cúm lợn xuất hiện những triệu chứng cấp tính như viêm phổi và suy hô hấp dẫn tới tử vong. Cũng như bệnh cảm cúm xuất hiện theo mùa, cúm lợn có thể gây nên những mối hiểm hoạ về sức khoẻ tồi tệ và kéo dài.
Cúm lợn lan truyền như thế nào?
Người ta cho rằng sự lan truyền của vi-rút cúm lợn tuýp A (H1N1) cũng giống như sự lan truyền của bệnh cảm cúm theo mùa. Vi-rút cúm lan truyền chủ yếu từ người sang người qua việc ho hay hắt hơi của người bị nhiễm bệnh. Đôi lúc, vi-rút còn lây do tiếp xúc những vật có vi-rút cúm rồi chạm lên miệng hoặc mũi.
Làm thế nào một người nhiễm cúm lợn có thể lây sang người khác?
Người bị nhiễm cúm lợn có thể lây sang người khác một ngày trước khi các triệu chứng cúm xuất hiện, cho đến 7 nagy trở lên sau khi người đó đã ngã bệnh. Điều này có nghĩa là người đó có thể lây bệnh sang người khác trước khi biết rằng mình đã nhiễm bệnh, cũng như đang nhiễm bệnh.
Làm thế nào để phòng tránh bệnh cúm lợn?
 |
Người dân Mexico đeo khẩu trang
đề phòng lây bệnh (Ảnh AFP) |
Đầu tiên và quan trọng nhất: Hãy rửa tay. Cố gắng giữ cơ thể thật khoẻ khoắn. Ngủ đầy đủ, luôn có thể lực tốt, kiềm chế căng thẳng, uống nhiều nước và ăn những thức ăn bổ dưỡng. Tránh sờ vào những đồ vật nghi nhiễm vi-rút cúm. Tránh tiếp xúc với những người đã nhiễm bệnh .
Có thuốc nào điều trị cúm lợn?
Có. CDC đã khuyến cáo sử dụng các thuốc kháng vi-rút như oseltamivir (tamiflu) hoặc zanamivir để chữa và/hoặc phòng nhiễm vi-rút gây cúm lợn. Những loại thuốc kháng vi-rút này (dạng viên, nước hoặc xịt) có tác dụng diệt vi-rút trước khi chúng phát triển trong cơ thể người. Nếu đã nhiễm vi-rút, thuốc làm giảm các triệu chứng của bệnh và làm bệnh nhân hồi phục nhanh hơn. Đồng thời, các thuốc kháng vi-rút còn ngăn chận các biến chứng nghiêm trọng của cúm nữa. Về mặt điều trị, thuốc có tác dụng tốt nhất nếu được uống ngay khi ngã bệnh (nghĩa là trong vòng 2 ngày sau khi các triệu chứng xuất hiện) .
Thời gian lây nhiễm của người đã mắc cúm lợn có thể lây sang những người khác?
Người đã nhiễm vi-rút cúm lợn có thể được xem là nguồn lây lan sang nhưng người khác nếu ở họ còn xuất hiện các triệu chứng và có thể kéo dài tới 7 ngày từ khi các triệu chứng của cúm xuất hiện. Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, các triệu chứng của bệnhcó thể kéo dài hơn nữa.
Nguồn ảnh được sưu tầm từ:www.vetscite.org |
Những bề mặt nào thường dễ chứa vi-rút cúm nhất?
Mầm bệnh có thể lây lan khi một người tiếp xúc với những vật có chứa vi-rút rồi sau đó chạm vào mắt, mũi hay miệng của mình. Khi hắt hơi hoặc ho, người bệnh đã phóng ra những giọt nước bọt nhỏ li ti trong không khí. Do đó, khi người lành tiếp xúc những giọt nhỏ này rồi chạm lên mắt, mũi trước khi rửa tay, người đó chắc chắn nhiẽm vi-rút H1N1 rồi.
Vi-rút cúm lợn có thể sống ở bên ngoài có thể trong bao lâu ?
Chúng ta đều biết rằng, các loại vi khuẩn hay vi-rút có thể sống lâu từ 2 giờ trở lên trên các bàn ăn trong các nhà hàng, chốt cửa hoặc bàn làm việc. Việc rửa tay thường xuyên sẽ giúp bạn giảm thiểu các nguy cơ nhiễm bệnh từ những bề mặt thông dụng này.
Làm sao để phòng ngừa bệnh ?
Cho tới nay chưa có vắc-xin để phòng ngừa cúm lợn. Tuy nhiên, những hoạt động hàng ngày có thể giúp bạn phòng ngừa sự lây nhiễm mầm bệnh gây các bệnh về đường hô hấp như bệnh cúm. Hãy thực hiện những bước sau đây để bảo vệ sức khoẻ cho bạn:
!important; ·Khi ho hay hắt hơi, hãy che miệng bằng giấy lau. Vứt giấy vào thùng rác sau khi dùng xong.
!important; ·Rửa sạch tay bằng nước với xà phòng, đặc biệt sau khi bạn ho hay hắt hơi. Giấy lau có tẩm cồn cũng có tác dụng.
!important; ·Tránh tiếp xúc gần gũi với người bệnh.
!important; ·Nếu bị nhiễm cúm, CDC khuyến cáo bạn nên nghỉ ngơi ở nhà, không đến công sở hay trường học để hạn chế lây lan sang người khác.
 |
Đàn lợn bị nhiễm cúm
( Nguồn ảnh được sưu tầm từ: www.cbc.ca) |
Cách tốt nhất để ngừa lây nhiễm vi-rút cúm lợn do hắt hơi hoặc ho ?
Nếu bị ốm, nên hạn chết tiếp xúc với người khác càng nhiều càng tốt. Không đi làm hoặc đi học. Dùng giấy lau che miệng khi hắt hơi hoặc ho để phòng ngừa lây bệnh sang người khác. Vứt giấy lau vào sọt rác sau khidùng xong. Trường hợp không có giấy, dùng tay che mũi và miệng khi hắt hơi hoặc ho. Sau đó, rửa sạch tay và lặp lại cho những lần sau.
Để tránh nhiễm vi-rút cúm lợn, cách rửa tay như thế nào là tốt nhất ?
Rửa tay thường xuyên sẽ giúp bảo vệ bạn khỏi nhiễm mầm bệnh. Rửa tay bằng nước với xà phòng, hoặc nước rửa có chứa cồn. Điều lưu ý phải rửa tay bằng nước ấm với xà phòng từ 15. Khi không có nước và xà phòng, nên dùng giấy lau có tẩm cồn hoặc gel diệt khuẩn. Những thứ này bạn có thể tìm dễ dàng ở các siêu thị và nhà thuốc. Nếu sử dụng gel diệt khuẩn, hãy chà sát tay cho tới khi nào gel khô. Không cần rửa tay sau khi dùng gel vì chất cồn bên trong có tác dụng diệt mầm bệnh ở trên tay bạn.
Nếu tôi nhiễm bệnh thì nên làm gì?
Nếu bạn sống trong khu vực nới vi-rút cúm đã được xác định và bạn đã ngã bệnh với các triệu chứng giống như bệnh cúm, như sốt, đau nhức cơ thể, sổ mũi, buôn nôn, nôn hoặc đi ngoài, bạn có thể đến khám tại cơ sở y tế. Lúc đó, thầy thuốc có thể quyết định nên xét nghiệm hay điều trị bệnh cúm.
Một khi đã nhiễm bệnh, bạn nên ở nhà và tránh tiếp xúc với người khác để tránh lây bệnh sang họ.
Ở trẻ em, những dấu hiệu cảnh báo sau đây cần phải đưa đi cấp cứu:
·Thở nhanh hoặc khó thở
·Da có màu thâm tím
·Không uống đủ nước
·Không hoạt bát và tránh giao tiếp với người khác
·Dễ cáu kỉnh và không muốn người khác giữ
·Các triệu chứng giống bệnh cúm được cải thiện nhưng quay trở lại với sốt cao và ho nặng hơn
·Sốt kèm theo phát ban
Ở người lớn, những dấu hiệu cảnh báo sau đây cần phải đưa đi cấp cứu:
·Thở nhanh hoặc thở dứt qủang
·Đau tức lồng ngực hoặc vùng bụng
·Chóng mặt
·Lơ mơ
·Nôn mửa kéo dài
Nhiễm cúm lợn có nghiêm trọng không ?
Giống như các bệnh cúm theo mùa, cúm lợn ở người có thể dao động từ nhẹ tới nặng. Từ giữa năm 2005 cho tới tháng 1 năm 2009, có 12 ca nhiễm cúm lợn ở Mỹ, nhưng chưa có ca nào dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, nhiễm cúm lợn có thể rất nguy hiểm. Vào tháng 9 năm 2008, một phụ nữ có thai 32 tuổi từng khoẻ mạnh ở bang Wisconsin được đưa vào nhập viện vì viêm phổi sau khi nhiễm cúm lợn, và đã chết 8 ngày sau đó. Năm 1976, một vụ dịch do cúm lợn xảy ra ở Fort Dix, New Jersey với hơn 200 ca mắc với những triệu chứng ác tính, có một ca tử vong.
Khi ăn hoặc xử lý thịt lợn, tôi có thể nhiễm cúm lợn không ?
Không. Vi-rút cúm lợn không truyền qua thức ăn. Do đó, bạn không thể nhiễm vi-rút cúm lợn sau khi ăn thịt lợn hoặc các sản phẩm từ thịt lợn. Nên ăn các sản phẩm từ thịt lợn được chế biến kỹ và nấu chín.