LONDON 21/8/2013-Các nhà khoa học tìm thấy một chủngvirus cúm gia cầm mới gây chết người ở Trung Quốc đã tiến hóa từ loài chim di cư qua chim nước tới gia cầm sang người và có nhiều chủng vi-rút cúm gia cầm khác lưu hành có thể đi theo con đường tương tự.
Nghiên cứu phân tích về lịch sử tiến hóa của chủng cúm gia cầm H7N9, đến nay đã giết chết 44 người được xác định có một số virus cúm H7 khác lưu hành trong các loài chim mà theo các nhà nghiên cứu có thể gây ra mối đe dọa vượt xa ngoài vụ dịch hiện nay. Trong khi không có chủng virus nào trong số các chủng H7 mà họ phát hiện chưa được tìm thấy ở người, một số có thể lây nhiễm sang các động vật có vú khác như chồn sương, gợi ý có một bước nhảy sang con người có thể thực hiện được. "Phát hiện này nhắc nhở chúng ta rằng ngay cả khi H7N9 không trở lại thì vẫn có những nguy cơ rình rập trong sự đa dạng lớn của các chủng virus cúm gia cầm", Peter Hörby-một chuyên gia về cúm gia cầm tại Đơn vị nghiên cứu lâm sàng của Đại học Oxford tại Hà Nội, Việt Nam, người không tham gia trong các nghiên cứu cho biết. Theo dữ liệu mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chủng cúm gia cầm H7N9 không được biết có ở con người đến tháng 2/2013 đã gây nhiễm cho ít nhất 135 người và làm tử vong 44 người ở Trung Quốc và Đài Loan. Hầu hết các trường hợp bị nhiễm đã đến các chợ gia cầm sống hoặc tiếp xúc gần với gia cầm sống. Trong những tuần gần đây, số ca nhiễm mới ở người đã giảm đáng kể, phần lớn là nhờ vào việc đóng cửa của chính quyền Trung Quốc với nhiều thị trường gia cầm sống và mùa hè. Tuy nhiên, nhiều nhà virus học lo ngại rằng tỷ lệgây nhiễm cho con người có thể tăng trở lại khi mùa thu và mùa đông ở Trung Quốc xuất hiện.
Để theo dõi sự tiến hóa của H7N9 và con đường lây nhiễm của nó với con người, các nhà nghiên cứu dẫn đầu bởi Maria Huachen Zhu và Yi Guan thuộc Đại học Hồng Kông đã tiến hành giám sát thực địa (field surveillance) xung quanh các khu vực bùng nổ chính của dịch H7N9 và vạch ra hoặc sắp xếp trình tự, mã hóa gen của một số lượng lớn các virus cúm gia cầm mà họ tìm thấy. Báo cáo phát hiện của họ trên tạp chí Nature hôm thứ tư kết luận rằng các chủng virus H7có thể chuyển từ vịtđến gà ít nhất hai lần độc lập và một cái được gọi là "sắp xếp lại" (reassortment) của những loại virus này với những chủng virus khác được gọi là H9N2 cuối cùng tạo ra sự bùng phát dịch của chủng virus H7N9. Họ cũng tìm thấy một chủng virus H7N7 khác trước đây không được ghi nhận đã xuất hiện và đang lưu hành trong gia cầm ở Trung Quốc. Trong các thử nghiệm về chủng virus này, họ phát hiện ra nó có khả năng gây nhiễm sang chồn sương (ferrets)- một mô hình động vật thường được sử dụng bởi các nhà khoa học để tìm hiểu thêm về những gì mà cúm có thể gây nhiễm ở người-gợi ý rằng nó có thể gây nhiễm cho con người trong tương lai. Các chuyên gia về cúm ca ngợi nghiên cứu, Hörby mô tả nó như là sử dụng loại "pháp y vi sinh" (microbial forensics) cần thiết để giúp các nhà khoa học nối ghép với nhau về chủng virus cúm gia cầm mới đến từ đâu và các mối đe dọa khác có thể xuất hiện ở đó. Ian Jones, một nhà virus học tại Đại học Reading của Anh cho biết phát hiện về các chủng cúm gia cầm H7 khác là thú vị, nhưng nhấn mạnh rằng nó không gây ra mối quan tâm của công chúng ngay lập tức: "Nghiên cứu xác định con đường của sự thích nghi [cho H7N9] từ các loài chim di cư (migratory birds) đến loài chim nước địa phương (local waterfowl) tới gia cầm (poultry) trong các chợ gia cầm sống và sau đó tới con người. Bây giờ các chương trình giám sát có thể tập trung vào các chủng quan trọng trong quá trình thích ứng và loại bỏ chúng trước khi chúng hoàn thành các bước nhảy đến con người".