Trung Quốc điều tra chủng cúm gia cầm mới gây chết người (H10N8)
Ngày 19/12/2013.BẮC KINH- Tuần này Trung Quốc báo cáo về cái chết của một người phụ nữvà đó là người đầu tiên bị nhiễm một chủng mới của bệnh cúm gia cầm. Trong khi các nhà nghiên cứu tìm hiểu thêm về chủng cúm gia cầm mới H10N8 mà bà bị gây nhiễm thì Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết việc ghi nhận nhanh chóng về trường hợp này cho thấy Trung Quốc đã có những cải thiện trong việc theo dõi dịch bệnh gây chết người.
Ngay sau khi thăm viếng một chợ gia cầm ở tỉnh Giang Tây, một phụ nữ 73 tuổi đã chết vì một chủng mới của bệnh cúm gia cầm gọi là H10N8. Bà đã qua đời vào ngày 06 tháng 12, chỉ sáu ngày sau khi bị nhiễm bệnh. Tiến sĩ Bernhard Schwartlander, đại diện WHO tại Trung Quốc cho biết việc chẩn đoán nhanh chóng dịch cúm gia cầm đã giết chết bà phản ánh năng lực gia tăng hệ thống giám sát của Trung quốc: "Thực tế là chính quyền Trung Quốc phát hiện trường hợp người phụ nữ 73 tuổi này đã có các tình trạng bệnh lý khác, và điều này thực sự cho thấy hệ thống giám sát chủ động, hệ thống cảnh báo tích cực thực sự là hoạt động khá tốt". Đầu năm nay, khoảng 100 người đã bị nhiễm chủng cúm gia cầm H7N9 và Trung Quốc đáp ứng bằng cách tăng cường xét nghiệm và báo cáo các vụ dịch tương tự. Virus H10N8 trước đây đã được phát hiện ở tỉnh Quảng Đông và lưu hành ở gia cầm trong nhiều năm. Schwartlander của WHO cho biết ca tử vong đầu tiên do vi-rút là một sự phát triển đáng lo ngại: "Đây là trường hợp đầu tiên mà chúng tôi phát hiện virus trong một con người ".
Trong năm 2002 và 2003, Trung Quốc đã bị quốc tế chỉ trích đối với sự thừa nhận công khai một cách chậm chạp của bệnh dịch gây chết người được gọi là SARS hoặc hội chứng hô hấp cấp nặngmà cuối cùng đã giết chết hơn 700 người. Khi cơ quan y tế theo dõi dịch bệnh bùng phát thì các quan chức y tế không khuyến khích các phương tiện truyền thông trong nước đưa tin về vụ việc và ngăn cản thông tin từ các nhà nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới. Hệ thống y tế của Trung Quốc đã được cải thiện kể từ đó nhưng một số chuyên gia cho rằng giám sát các ca lây nhiễm được xác định bằng xét nghiệm ở Trung quốc vẫn còn kém.
Người phụ nữ lớn tuổi đã chết trong tuần này thường xuyên thăm viếng các chợ gia cầm sống và đã được nhập viện vào ngày 30 tháng 11. Bà bị huyết áp cao, bệnh tim và các tình trạng bệnh lý này làm giảm khả năng miễn dịch. Nhà chức trách đã không cung cấp thông tin về việc bà đã bị cách ly nhưng nói không có ai tiếp xúc gần với bà bị ốm. Tiến sĩ Schwartlander cho biết cơ quan chức năng cần phải theo dõi sát để xem liệu dịch bệnh có lây lan hay không: "Tất nhiên chúng tôi luôn quan tâm khi chúng tôi thấy rằng virus đã thực sự nhảy từ loài này sang loài khác và bạn phải rất cẩn thận quan sát điều này bởi vì mỗi khi điều này xảy ra thì khả năng lây lan sẽ rộng hơn đó là về mặt lý thuyết.".
Chính quyền Trung Quốc cũng đang theo dõi chặt chẽ sự bùng phát của chủng vi rút H5N1, một chủng virus đã giết chết 384 người từ năm 2003. Các nhà khoa học lo ngại rằng virus có thể biến đổi và lây lan nhanh chóng từ người sang người.
Một phụ nữ Trung Quốc tử vong do nhiễm virus của một chủng gia cầm mới
Ngày 18/12/2013.VOA News-Chính quyền Trung quốc vừa thông báo về trường hợp tử vong của một phụ nữ 73 tuổi tại một tỉnh miền Đông Trung Quốc sau khi bị nhiễm một chủng gia cầm mới. Các báo cáo từ hãng thông tấn Tân Hoa xã nói rằng phụ nữ này sống ở tỉnh Giang Tô tử vong vào ngày 6 tháng 12 do suy hô hấp sau khi được chẩn đoán bị nhiễm virus gia cầm chủng H10N8.
 |
Thịt gà được bày bán tại một chợ ở Trung quốc |
Trung tâm phòng chống bệnh tật Trung Quốc (China's national disease center) cho hay ca bệnh đã được cách ly và nguy cơ lây lan của chủng virus này tới người là thấp. Tân Hoa Xã (Xinhua reported) cho biết người phụ nữ này đã viếng thăm chợ gia cầm sống trước khi bị nhiễm virus. Báo cáo cũng cho biết các người thân của bà đã không có bất kỳ triệu chứng nào của nhiễm virus. Các quan chức y tế nói rằng người phụ nữ này cũng bị viêm phổi trầm trọng, cao huyết áp và các vấn đề về tim mạch, tất cả các hiện tượng này dẫn đến làm suy giảm miễn dịch cơ thể.
Trong những năm gần đây, Trung quốc đối mặt với nhiều chủng virus cúm gia cầm gây chết người lây nhiễm sang cho con người. Năm 2013 Trung Quốc báo cáo có ít nhất 139 ca nhiễm chủng virus H7N9, ca đầu tiên xuất hiện vào tháng ba và ít nhất có 45 người bị nhiễm đã chết. Một chủng cúm gia cầm phổ biến hơn là H5N1 đã giết chết hơn 360 người trên toàn thế giới vào thập kỷ qua bao gồm nhiều người ở Trung Quốc. Các chuyên gia nói rằng rất khó khăn để chủng cúm gia cầm lây lan từ người sang người mặc dầu đầu năm nay các nhà khoa học ghi nhận một sự lây truyền có thể giữa người với người của chủng virus cúm H7N9 ở ca đầu tiên (the first case of probable person to person transmission of the H7N9 virus).
Khuyến cáo của WHO về dịch cúm gia cầm A (H10N8)
Sự kiện quan trọng (Key facts)
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã chính thức nhận được thông báo từ cơ quan y tế Trung Quốc cho rằng cúm gia cầm A (H10N8) đã được phát hiện trong một bệnh nhân bị viêm phổi nặng (severe pneumonia). Bệnh nhân là một phụ nữ 73 tuổi đến từ tỉnh Giang Tây, Trung Quốc phải nhập viện vào ngày 30/11/2013 và đã qua đời ngày 06/12/2013. Đây là báo cáo lần đầu tiên của chủng cúm H10N8 được phân lập từ một bệnh nhân. Bệnh nhân đã viếng thăm một chợ gia cầm sống bốn ngày trước khi khởi phát. Bà ta đã có các tình trạng bệnh lý suy giảm miễn dịch (immunocompromised). Các thành viên gia đình và các người tiếp xúc khác với bà ta không có triệu chứng và không có các trường hợp tương tự khác được phát hiện trong khu vực. Thực tế là virus được phân lập từ bệnh nhân và được báo cáo thông qua giám sát chủ động của cơ quan y tế Trung Quốc là một dấu hiệu cho thấy hệ thống giám sát hoạt động tốt. Nguồn lây nhiễm cụ thể là không rõ bởi vì chim hoang dã/gia cầm (birds/poultry) đã được biết mang virus này vì vậy các ca bệnh rải rác có thể được phát hiện. Trong khi cuộc điều tra đang được tiến hành, bao gồm truy tìm sự tiếp xúc và tăng cường giám sát thì cho đến nay không có bằng chứng về sự lây truyền từ người sang người hay sự lây truyền do tiếp xúc với người ốm. WHO đang liên lạc với chính quyền Trung quốc và đang theo dõi sát sự kiện này và sẽ cung cấp các thông tin cập nhật quan trọng khi Tổ chức Y tế thế giới có sẵn.
Những gì chúng ta biết (What we know)
Mặc dù trước đó Trung Quốc đã phát hiện chủng virus H10N8 trong chim hoang dã và nội địa thì đây là báo cáo lần đầu tiên của chủng virus H10N8 phân lập từ bệnh nhân. Do không có thể đoán trước khả năng lan truyền của các virus cúm vì vậy cảnh giác và giám sát chặt chẽ là cần thiết. Bên ngoài Trung Quốc, dựa trên tài liệu có sẵn thì virus đã được phát hiện ở các loài chim từ năm 1965 trong ít nhất ở sáu quốc gia (Ý, Mỹ, Canada, Hàn Quốc, Thụy Điển và Nhật Bản). Những người mắc virus cúm phân typ H10N7đã được báo cáo trước đó từ Ai Cập và Úc chỉ biểu hiện các dấu hiệu lâm sàng nhẹ và phục hồi. Chính phủ Trung Quốc đang tích cực điều tra sự kiện này và đã đẩy mạnh các hoạt động giám sát để có biện pháp phát hiện sớm, và phòng chống dịch bệnh. Gia tăng hoạt động giám sát và xét nghiệm các bệnh giống cúm (influenza like illness-ILI) và nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính trầm trọng (Severe Acute Respiratory Infections_SARI) và các mẫu dương tính của phân typ cúm A, đặc biệt là ở Trung Quốc để không bị bất ngờ khi bắt đầu phát hiện nhiễm trùng ở người về một trong các phân typ cúm không theo mùa (non-seasonal influenza subtypes).
Hành động của Tổ chức Y tế thế giới (WHO action)
WHO đang theo dõi chặt chẽ tình hình và tăng cường chia sẻ thông tin với các nước thành viên thông qua các điều lệ y tế quốc tế; đang hợp tác với các đồng nghiệp thú y để xác định một nguồn gốc có thể có của virus từ động vật và đánh giá nguy cơ sức khỏe; không khuyến cáo sàng lọc đặc biệt tại các điểm nhập cảnh liên quan đến sự kiện này cũng không khuyên bất kỳ sự hạn chế đi lại hoặc kinh doanh nào được áp dụng.
Tư vấn về y tế công cộng của Tổ chức Y tế thế giới (WHO's public health advice)
Tránh tiếp xúc với gia cầm bị bệnh hoặc chế, giữ trẻ em tránh xa gia cầm. Tránh chạm vào bất kỳ bề mặt nào có thể đã bị nhiễm phân hay máu của gia cầm. Không ăn thịt gia cầm sống hoặc nấu chưa chín . Nấu thịt gia cầm với nhiệt độ bên tronglên tới 70°C (cho đến khi thịt không còn màu hồng ở giữa) và không cho thịt nấu chín tiếp xúc với thịt sống. Làm sạch các dụng cụ nấu ăn có tiếp xúc với thịt sống trước khi sử dụng. Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi cầm nắm gia cầm , trong khi nấu ăn và trước khi ăn. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi. WHO không khuyến cáo bất kỳ biện pháp cụ thể nào được áp dụng cho du khách vào thời điểm này . Gia cầm, sản phẩm gia cầm ( trứng ) và thịt lợn có thể được tiêu thụ một cách an toàn miễn là chúng được nấu chín đúng cách và xử lý đúng cách trong quá trình chuẩn bị thức ăn.