Thông tin về chủng cúm gia cầm mới gây chết người (new strain of 'deadly' bird flu)
Các chuyên gia đang lo ngại về sự lây lan của một chủng cúm gia cầm mới mà đã giết chết một phụ nữ ở Trung Quốc, người phụ nữ 73 tuổi từ thành phố Nam Xương (Nanchang) bị nhiễm chủng virus H10N8 sau khi viếng thăm một thị chợ gia cầm sống, mặc dù không được biết chắc chắn đó có phải là nguồn lây nhiễm, người thứ hai đã bị nhiễm bệnh tại tỉnh Giang Tây (Jiangxi) của Trung Quốc.
Các nhà khoa học viết trên tạp chí The Lancet về tiềm năng chủng gia cầm mới trở thành một đại dịch là "không nên đánh giá thấp" (should not be underestimated). Tiến sĩ John McCauley Giám đốc Trung tâm Hợp tác về cúm (Collaborating Centre for Influenza) của WHO cho biết: “Trước đây chúng tôi không nghĩ rằng nhiễm H7N9 có thể gây chết người như vậy nhưng bây giờ chúng ta cũng phải cân nhắc vì chủng cúm H10N8 có thế làm như vậy". Chủng vi rút cúm A đặc biệt này đã không được thấy trước đây, trong những tháng gần đây, Trung Quốc đang đối phó với một đợt bùng phát của virus cúm tương tự gọi là H7N9, chủng cúm đã giết chết khoảng một phần tư những người bị nhiễm.
 |
Các chuyên gia lo ngại rằng virus có thể biến đổi để lây lan xa và rộng hơn |
Nguy cơ đại dịch (Pandemic risk)
Các nhà khoa học nghiên cứu về chủng virus mới H10N8 cho biết virus này đã phát triển một số đặc tính di truyền có thể cho phép nó nhân lên ở người một cách hiệu quả, mối quan tâm là cuối cùng chủng virus này có thể có thể lây từ người này sang người khác, mặc dù các chuyên gia nhấn mạnh rằng không có bằng chứng về điều này được nêu ra. Tiến sĩ Mingbin Liu từ Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh (Centre for Disease Control and Prevention) ở thành phố Nam xương cho biết: "Một trường hợp thứ hai của H10N8 đã được xác định tại tỉnh Giang Tây, Trung Quốc vào ngày 26/1/2014. Điều này là mối quan tâm lớn bởi vì virus H10N8 đã tiếp tục lưu hành và có thể gây nhiễm cho con người trong tương lai".
Tiến sĩ Linda Klavinskis, giảng viên cao cấp ở khoa miễn dịch sinh học(immunobiology) tại Đại học Hoàng gia London (King College London) nói rằng không có mối đe dọa tức thì.
Cúm gia cầm (Bird flu)
- Cúm chim hay Cúm gia cầm là một bệnh truyền nhiễm của các loài chim gây ra bởi một số chủng vi-rút cúm typ A (Bird flu or avian influenza is an infectious disease of birds caused by type A strains of the influenza virus);
- Những loại virus này thông thường không lây nhiễm sang người, nhưng một số chủng đặc biệt nguy hiểm, chẳng hạn như chủng H10N8, có thể và sẽ lây nhiễm sang người (These viruses do not normally infect humans, but some particularly virulent strains, such as H10N8, can and will);
- Trong hầu hết các trường hợp, người bị nhiễm có tiếp xúc gần với gia cầm bị nhiễm bệnh hoặc với các đồ vật bị nhiễm bởi phân của chúng (In most cases, the people infected had been in close contact with infected poultry or with objects contaminated by their faeces)
- Có mối lo ngại rằng virus có thể biến đổi để lây truyền từ người sang người dễ dàng hơn, gia tăng khả năng của một đại dịch cúm (There is concern that the virus could mutate to become more easily transmissible between humans, raising the possibility of an influenza pandemic).
Tiến sĩ John McCauley, giám đốc Trung tâm hợp tác về cúm (Collaborating Centre for Influenza) của WHO, Viện Nghiên cứu Y học quốc gia (Medical Research Council _MRC) cho biết: "Ý nghĩa dịch tễ học tiềm năng của việc lây nhiễm từ động vật sang này là không rõ ràng, các chủng virus cúm gia cầm của phân typ H10N8 có lẽ không đặc biệt khác thường, những biến chứng trong trường hợp này là không rõ ràng. Trường hợp này nhắc nhở chúng ta phải nhận thức được việc người nhiễm virus cúm từ virus cúm động vật như các trường hợp H7N9 ở Trung Quốc đang gia tăng hàng ngày. Trước đây chúng tôi không nghĩ rằng nhiễm H7N9 có thể gây chết người, nhưng bây giờ chúng tôi cũng phải cân nhắc vì chủng H10N8 có thế làm như vậy".
Tiến sĩ Jeremy Farrar, Giám đốc Wellcome Trust, cho biết: "Chúng ta nên luôn luôn lo lắng khi các chủng virus vượt qua rào cản loài từ loài chim hay động vật sang người bởi vì điều rất không chắc rằng chúng ta sẽ có khả năng miễn dịch trước để bảo vệ chúng ta. Chúng ta cần phải đặc biệt lo lắng khi những virus này cho thấy các đặc điểm là chúngcó khả năng tái tạo dễ dàng để trở nên hết sức nguy hại hoặc kháng thuốc. Virus này có một số những đặc trưng này và do đó là nguyên nhân gây ra mối quan ngại".
Nguy cơ virus đột biến từ chủng cúm gia cầm mới ở Trung Quốc
Ngày 4/2/2014. LONDON-Cái chết của một người phụ nữ ở Trung Quốc do một chủng cúm gia cầm trước đó chưa biết ở người là một lời nhắc nhở về mối đe dọa đại dịch tiềm năng luôn hiện diện từ những chủng virut động vật biến chủng, các nhà khoa học cho biết vào hôm thứ tư.
 |
Các nhân viên y tế vận chuyển các túi gia cầm được bảo vệ như là một phần của các biện pháp dự
phòng chống lại chủng cúm gia cầm H7N9 tại một chợ gia cầm tại Zhuji, tỉnh Chiết Giang, ngày 6/1/2014 |
Chủng virus mới, được gọi là H10N8 cho đến nay đã lây nhiễm chỉ có hai người-một trường hợp tử vong ở một phụ nữ 73 tuổi và một người phụ nữ bị bệnh nặng trong bệnh viện nhưng thực tế nó đã nhảy từ gia cầm sang người là một cảnh báo quan trọng. Jeremy Farrar, Giám đốc Wellcome Trust và là một chuyên gia về cúm cho biết: "Chúng ta nên luôn luôn lo lắng khi virus vượt qua hàng rào loài từ loài chim hay động vật sang người, vì điều rất không chắc rằng chúng ta sẽ có khả năng miễn dịch trước đểbảo vệ chúng ta. Cần phải đặc biệt lo lắng khi những chủng virus này cho thấy một số đặc điểm là chúng có khả năng tái tạo dễ dàng để trở nên nguy hại hoặc kháng thuốc, virus này có một số đặc trưng như thế và do đó là một nguyên nhân gây ra mối quan ngại".
Chính quyền Trung Quốc tuần trước đã xác nhận thêm một trường hợp thứ hai nhiễm chủng A H10N8 đã được báo cáo lần đầu tiên ở người vào tháng 12/2013. Nó đã nổi lên như là một chủng cúm mới khác và thường gây tử vong, được gọi là chủng cúm A H7N9, chủng cúm đã gây nhiễm ít nhất 286 người ở Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và giết chết khoảng 60 người.
Tái tổ hợp gen (Genetic Reassortment)
Các nhà khoa học Trung Quốc viết trong Tạp chí y học Lancet, họ đã tiến hành một phân tích gen trên các mẫu virus H10N8 từ người phụ nữ đã chết và cho biết đó là một sự tái tổ hợp gen mới của các chủng virus gia cầm khác, trong đó một chủng được gọi là H9N2 đã biết khá rõ ở gia cầm tại Trung Quốc. Hơi đáng lo ngại, virus như H7N9 cũng đã phát triển "một số đặc tính di truyền có thể cho phép nó nhân lên ở người một cách hiệu quả” (some genetic characteristics that may allow it to replicate efficiently in humans), Yuelong Shu thuộc Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh (Center for Disease Control and Prevention) củaTrung Quốc ở Bắc Kinh cho biết.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học vềtrường hợp của nạn nhân 73 tuổi, từ thành phố Nam Xương ở miền đông Trung Quốc, bệnh nhân được nhập viện với triệu chứng sốt và viêm phổi nặng vào ngày 30/11/2013. Mặc dù đã được điều trị bằng kháng  |
Một nhân viên y tế loại bỏ một con gà chết tại một chợ
bán buôn gia cầm ở Hồng Kông ngày 28/1/2014. |
sinh và thuốc kháng virus nhưng tình trạng của bà ta xấu đi nhanh chóng, phát triển hội chứng suy đa phủ tạng và tử vong 9 ngày sau khi các triệu chứng đầu tiên bắt đầu. Các nhà điều tra phát hiện người phụ nữ này đã có mặt tại một chợ gia cầm sống một vài ngày trước khi bị lây nhiễm nhưng không có virus H10N8 nào được tìm thấy trong các mẫu thu thập từ chợ, vì vậy nguồn gốc của việc gây nhiễm vẫn chưa được biết. Mingbin Liu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống dịch bệnh thành phố Nam xương nói thêm rằng sự xuất hiện của một trường hợp nhiễm thứ hai ở một người phụ nữ 55 tuổi với chủng cúm AH10N8 "là mối quan tâm lớn bởi vì điều đó cho thấy rằng virus H10N8 tiếp tục lưu hành và có thể gây nhiễm cho nhiều người hơn trong tương lai". John McCauley, người đứng đầuTrung tâm hợp tác cúm của Tổ chức Y tế thế giới tại Viện Nghiên cứu Y học của Anh cho biết sự xuất hiện của chủng cúm A H10N8 vàchủng cúm A H7N9 "nhắc nhở chúng ta phải nhận thức người nhiễm virus cúm từ động vật. Trước đây chúng tôi không nghĩ rằng nhiễm H7N9 có thể gây chết người như vậy nhưng bây giờ chúng ta cũng phải cân nhắc vì chủng cúm H10N8 có thể làm như vậy" ông nói trong một bình luận gửi qua email. Tuy nhiên, ông nói thêm nguy cơ virus này lây lan từ người sang người "có vẻ thấp vì virus H10N8 không được dự kiến sẽ lan truyền giữa con người với con người”.
Các chuyên gia cúm khác không trực tiếp tham gia nghiên cứu về H10N8 đồng ý đó là một lời nhắc nhở quan trọng về mối đe dọa tiềm năng từ việc lưu hành và biến đổi của vi rút cúm, nhưng cho biết không xuất hiện mối quan tâm đặc biệt ở vào thời điểm này. Ben Neuman, một nhà virus học tại trường Đại học Reading của Anh cho biết trong khi ca tử vong H10N8 là một "bi kịch cá nhân cho gia đình và bạn bè của nạn nhân" (personal tragedy for the family and friends of the victim) và cần phải được theo dõi chặt chẽ,nhưng "không có nguyên nhân để báo động tại thời điểm này” (there is no cause for alarm at this time).
Gia tăng nguy cơ lây lan cúm gia cầm ở Trung quốc khi Tết nguyên đán đến
Ngày 28/1/2014. BẮC KINH-Vào tháng giêng, tại Trung Quốc có sự gia tăng số lượng người được chẩn đoán bị nhiễm cúm gia cầm, khi Tết Nguyên đán của người Trung Quốc đang đến gần thì có hàng triệu người sẽ bắt đầu cuộc hành trình về thăm nhà hàng năm làm tăng cơ hội lây lan vi rút cúm gia cầm.
 |
Hành khách mang theo hành lý trong khi đến tại nhà ga đường sắt Bắc Kinh ở Bắc Kinh, ngày 19/1/2014 |
Một vụ dịch gần đây của virus H7N9 đã giết chết 19 người ở Trung Quốc trong năm nay, Tiến sĩ Bernhard Schwartlander, đại diện của WHO tại Trung Quốc cho biết các nhà ga xe lửa và sân bay đông đúc điển hìnhcho việc di cư về nhà hàng năm vào dịp Tết. “Có sự di chuyển dân cư hàng loạt, nhiều người chen chúc ở nhà ga, sân bay chật kín người. Mọi người đi lại ở khắp mọi nơi, điều đó luôn luôn làm gia tăng nguy cơ lây lan các bệnh nhiễm trùng" ông ta giải thích.
Bên cạnh nguy cơ mắc bệnh khi di chuyển thì lễ hội vào dịp Tết cổ truyền ở một số vùng của Trung Quốc có cả giết gà sống. Để giúp ngăn ngừa sự lây lan thì việc buôn bán gia cầm sống đã bị cấm ở Thượng Hải và tỉnh Chiết Giang nằm ở phía Đông, các quan chức ở Chiết Giang cũng đã tiến hành giám sát khẩn cấp các trang trại và ngăn chặn sự di trú chim bồ câu nội địa.
Các nhân viên y tế của Hồng Kông cũng đang đóng cửa thị trường gia cầm để khử trùng và có kế hoạch tiêu hủy 20.000 con gia cầm. Một trong những cuộc di cư hàng loạt hàng năm lớn nhất thế giới, chính phủ Trung Quốc ước tính hơn 3,6 tỷ người sẽ được thực hiện trong mùa du lịch trong hơn 40 ngày trong năm nay. Hơn 50% dân số của Trung Quốc hiện đang sống ở thành phố và nhiều người quay trở lại ngôi nhà thời thơ ấu của họ ở nông thôn cho kỳ nghỉ đón mừng năm mới. Tại Heifei ở miền đông Trung Quốc, Fu Anqi 17 tuổi nói mẹ cô lo lắng về nguy cơ lan rộng của dịch cúm gia cầm trong mùa nghĩ Tết. "Cô ấy có một sự đấu tranh giữa tự bảo vệ mình khỏi bị bệnh cúm và gặp người thân ở Bắc Kinh" Fu cho biết. Cho đến nay, dịch cúm gia cầm chỉ lây truyền giữa các loài gia cầm và từ gia cầm sang người. Tiến sĩ Schwartlander của WHO cho biết virus đã không bị biến đổi để hình thành một chủng có thể lây lan dễ dàng từ người sang người: "Cho đến nay không có bằng chứng về sự lây truyền giữa người và người".
Quan chức y tế cho biết tình trạng báo động vẫn còn cao trong suốt mùa lễ này khi virus tiếp tục lưu hành và gây bệnh cho gia cầm ở Trung Quốc, virus H7N9 đã gây nhiễm cho 96 người ở Trung Quốc kể từ khi bệnh được phát hiện đầu tiên vào năm 2013.
Hồng Kông tiêu hủy 20.000 con gia cầm do lo ngại cúm H7N9
Hong Kong bắt đầu tiêu hủy 20,000 con gia cầm sau khi virus cúm A H7N9 được phát hiện ở gia cầm nhập khẩu từ Trung hoa đại lục. Chính quyền Hong Kong cho biết tất cả gia cầm tại các chợ bán sỉ nơi có xét nghiệm dương tính sẽ bị tiêu hủy, chính quyền Hong kong cũng cấm nhập khẩu gia cầm sống từ Trung hoa đại lục trong vòng 3 tuần.
 |
Thị trường cầm gia bán sỉ sẽ bị đống cửa trong vòng 21 ngày để khử trùng |
Cúm A H7 N9 đã nhảy từ gia cầm nội địa (infecting domestic chickens) bị nhiễm sang gây nhiễm cho con người (infecting people) vào đầu năm 2013. Tại Trung hoa đại lục, nơi mà hầu hết có các ca bệnh, truyền thông nhà nước cho biết việc buôn bán gia cầm sống đã giảm trong 3 thành phố ở tỉnh Chiết Giang (Zhejiang), nơi có 12 người chết do cúm gia cầm H7N9 trong tháng này. Thượng hải (Shanghai) cũng sẽ giảm buôn bán gia cầm sống từ ngày 31/1/2014 trong ba tháng, truyền thông nhà nước đưa tin. Các biện pháp được đưa ra khi Trung quốc chuẩn bị lễ hội Tết Nguyên Đán (Lunar New Year) do có hàng trăm triệu người di chuyển khắp cả nước thăm người thân, việc buôn bán gia cầm sống mang tính truyền thống gia tăng trước thời gian nghỉ Tết.
Xét nghiệm nhiều hơn (More testing)
Theo Tổ chức Y tế thế giới (World Health Organization_WHO) các ca nhiễm H7N9 ở người cho đến nay đã được báo cáo ở Trung Quốc, Hong kong và Đài loan. Virus xuất hiện ở người vào đầu năm 2013, đến nay đã có hơn 200 ca nhiễm và có hơn 50 người tử vong Hầu hết ca ca nhiễm có tiếp xúc với gia cầm sống và cho đến nay theo WHO các thông tin sẵn có không hỗ trợ sự lan truyền giữa người với người. Thư ký về y tế và thực phẩm (Secretary for Food and Health) của Hong Kong Ko Wing man cho biết trong một cuộc họp báo rằng chợ Cheung Sha Wan-thị trường gia cầm bán sỉ của Hong Kong sẽ được đóng cửa trong 21 ngày để khử trùng và các trang trại địa phương cũng tạm ngừng bán gia cầm tới thị trường bán sỉ.
Hầu hết các ca nhiễm H7N9 ở người là Trung Hoa đại lục, các quan chức cho biết: “sẽ điều tra tất cả các trang trại gia cầm địa phương và thu thập nhiều mẫu hơn cho việc xét nghiệm nhằm đảm bảo rằng tất cả các trang trại địa phương là không bị nhiễm chủng cúm gia cầm H7”. Cảnh quay truyền hình cho thấy các quan chức trong bộ quần áo bảo hộ đưa gà vào thùng được bơm với lượng khí carbon dioxide để tiêu hủy chúng. Các hoạt động được dự kiến sẽ mất khoảng 10 giờ và gà chết sẽ được đưa đến một bãi rác, một phát ngôn viên từ Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Bảo tồn (Agriculture, Fisheries and Conservation Department) nói với hãng tin AFP. Đây là lần đầu tiên Hong Kong tiêu hủy hàng loạt gia cầm sống trong vòng ba năm, Juliana Liu của BBC ở Hồng Kông báo cáo. Các chủ gian hàng gà nói rằng họ sẽ bị mất tiền do sự tiêu hủy gia cầm sống, lần cuối cùng Hồng Kông tiêu hủy gà và cấm nhập khẩu vào tháng 12/2011 do chủng virus cúm gia cầm H5N1.