Diễn biến tình hình cúm H7N9 tại Trung Quốc
Cúm H7N9 phủ rộng Trung Quốc
Trung Quốc thông báo trường hợp đầu tiên nhiễm cúm H7N9 tại tỉnh Hồ Nam, xác nhận dịch đã lan từ các tỉnh phía đông sang các tỉnh miền trung và nam. 23 người đã tử vong. Theo Tân hoa xã, ca bệnh đầu tiên tại Hồ Nam là một phụ nữ 64 tuổi, ở thành phố Thiệu Dương, bị sốt từ ngày 14/4, phát bệnh 4 ngày sau khi tiếp xúc với gia cầm. Trước đó, tỉnh Phúc Kiến cũng thông báo xác nhận ca bệnh đầu tiên. Như vậy, đến nay dịch bệnh đã lan ra 10 địa phương Trung Quốc gồm: Bắc Kinh, Thượng Hải, Giang Tô, Chiết Giang, An Huy, Hà Nam, Sơn Đông, Phúc Kiến, Giang Tây và Hồ Nam. Số ca mắc đã tăng lên 118. Đài Loan cũng đã ghi nhận ca mắc đầu tiên.
Theo các nhà khoa Trung Quốc thì gia cầm chính là thủ phạm lây bệnh cúm H7N9. Tuy nhiên, chưa phát hiện dịch bệnh trên gia cầm cũng như chưa có bằng chứng về sự lây truyền bệnh từ người sang người, cũng như chưa phát hiện dịch H7N9 trên đàn gia cầm. Tổ chức Y tế Thế giới gọi đây là một trong những virus nguy hiểm nhất mà thế giới từng đối phó, có khả năng gây thành đại dịch. Gần 2 tháng sau khi trường hợp mắc cúm H7N9 đầu tiên tại Trung Quốc được phát hiện, số ca nhiễm virus đã tăng lên gấp 2 lần so với các ca cúm H5N1 ở nước này trong suốt một thập kỷ qua.
Giới chức Trung Quốc cũng lên tiếng khuyến cáo người dân cần chuẩn bị sẵn tinh thần đối phó với mọi tình huống vì lo ngại virus này có thể biến đổi thành một dạng dễ lây từ người sang người. Các biện pháp đối phó được đánh giá hiệu quả nhưng dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, tiếp tục ghi nhận các ca mắc mới.
Virus cúm H7N9 tiếp tục lan rộng tại Trung Quốc
Tính đến nay, 10 trên tổng số 31 tỉnh, thành, khu tự trị của Trung Quốc đã xuất hiện các ca lây nhiễm virus cúm H7N9. Virus cúm H7N9 tiếp tục lan rộng tại Trung Quốc, khi tỉnh Hồ Nam , miền Nam Trung Quốc hôm 27/4 xác nhận có ca nhiễm cúm H7N9 đầu tiên tại tỉnh này, đưa tổng số người nhiễm loại virus gây chết người này ở Trung Quốc lên 121 người, trong đó có 23 người tử vong. Trong khi đó, giới chức y tế Trung Quốc tiếp tục khẳng định, các ca lây nhiễm vẫn trong tình trạng phân tán, chưa có bằng chứng cho thấy virus này đã lây từ người sang người.
Ca nhiễm mới nhất là một phụ nữ 64 tuổi ở thành phố Thiệu Dương, tỉnh Hồ Nam. Bệnh nhân này có triệu chứng bệnh từ ngày 14/4, tức là 4 ngày sau khi có tiếp xúc với gia cầm, song các xét nghiệm công bố ngày 25/4 mới khẳng định bệnh nhân này nhiễm virus H7N9. Hiện tình trạng sức khỏe của bệnh nhân đang được cải thiện. 41 người từng có tiếp xúc gần gũi với bệnh nhân đang được quan sát y tế, và chưa có triệu chứng nào bất thường.
Ông Trần Viêm, Chủ nhiệm Trung tâm phòng chống dịch bệnh thuộc Sở Y tế tỉnh Hồ Nam cho biết: “Ngày 10/4, bệnh nhân này có tiếp xúc với gia cầm. Chúng tôi đã chỉ đạo lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm hôm 25/4 cho thấy dương tính với virus H7N9. Chúng tôi hiện nay đã có phương án phòng chống dịch cúm H7N9 tại tỉnh Hồ Nam. Tất cả trung tâm phòng chống dịch bệnh tại các huyện, thành phố trong tỉnh đều có thể xét nghiệm được loại virut này. Hiện nay, chưa có bằng chứng nào cho thấy, loại virus này lây nhiễm từ người sang người”.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hôm nay (28/4) đã đến thăm Trung tâm phòng chống dịch bệnh Trung Quốc. Tại đây, ông Lý Khắc Cường yêu cầu phải kiên quyết hạ thấp tỷ lệ tử vong đối với các ca lây nhiễm loại virus này, đồng thời kịp thời công khai các thông tin về dịch bệnh. Như vậy, tính đến nay, 10 trên tổng số 31 tỉnh, thành, khu tự trị của Trung Quốc đã xuất hiện các ca lây nhiễm virus cúm H7N9. Tổ chức Y tế Thế giới và các cơ quan y tế Trung Quốc cho biết, gia cầm và môi trường nhiễm virus H7N9 là nguồn lây nhiễm nhiều khả năng nhất. Chưa có chứng cứ để khẳng định loại virus này lây nhiễm từ người sang người.
Trung Quốc bất lực trong việc kiểm soát dịch cúm H7N9
Những ngày vừa qua, dịch cúm gia cầm H7N9 tiếp tục lan rộng sang nhiều tỉnh của Trung Quốc, nâng tổng số ca nhiễm virus H7N9 lên 114 trường hợp, trong đó có 23 ca tử vong. Điều này khiến dư luận trong nước và quốc tế lo ngại về nguy cơ bùng nổ đại dịch trên quy mô lớn nhất tại quốc gia đông dân nhất thế giới này.
Hãng AFP hôm 26/4 dẫn nguồn tin từ Chính phủ Trung Quốc cho biết dịch cúm gia cầm H7N9 đã lan xuống tỉnh Phúc Kiến, thuộc miền Nam nước này. Theo đó, đây là địa điểm thứ hai xuất hiện ca nhiễm chủng virus chết người này chỉ trong vòng 2 ngày qua.
Trong một thông báo đưa ra hôm 26/4, Sở Y tế tỉnh Phúc Kiến cho biết, bệnh nhân đầu tiên của tỉnh này dương tính với virus cúm H7N9 là một người đàn ông 65 tuổi. Hiện 37 người từng tiếp xúc với bệnh nhân này vẫn chưa có biểu hiện nào của việc nhiễm cúm.
Trước đó, hôm 25/4, Sở Y tế tỉnh Giang Tây, Đông Nam Trung Quốc cũng tuyên bố đã phát hiện trường hợp đầu tiên nhiễm virus cúm H7N9 ở tỉnh này. Bệnh nhân là một người đàn ông, 69 tuổi, trú tại thành phố Nam Xương. 14 người tiếp xúc với bệnh nhân này cũng đang được theo dõi cẩn thận, song chưa có biểu hiện gì bất thường.
Như vậy, hiện đã có 9 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc xuất hiện dịch cúm H7N9. Trước đó, hôm 24/4, chính quyền Đài Loan đã xác nhận ca nhiễm virus cúm gia cầm H7N9 đầu tiên bên ngoài Trung Quốc đại lục. Trước đà lây lan nhanh chóng mặt của virus H7N9, hôm 24/4, Tiến sĩ Keiji Fukuda, chuyên gia y tế của WHO khẳng định: Đây rõ ràng là loại virus dễ gây chết người nhất từ trước đến nay, thậm chí còn nguy hiểm hơn cả chủng virus H5N1 từng giết chết 350 người trên toàn thế giới hồi năm 2003. Trong khi đó, các nhà khoa học ở Trung Quốc hôm 25/4 đã tìm thấy được những bằng chứng mạnh mẽ chứng tỏ nguồn gốc lây lan của virus cúm H7N9 là từ gia cầm sống.
Ứng phó của Việt Nam với nguy cơ cúm H7N9
Nguy cơ cúm H7N9 xâm nhập vào Việt Nam rất lớn
Ngày 13/4, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội nghị “Triển khai công tác phòng chống dịch cúm A (H7N9)" với sự tham gia của đại diện các bộ, ngành liên quan.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Đến nay, tại Trung Quốc đã có 43 ca nhiễm cúm A(H7N9); trong đó có 11 ca tử vong trên địa bàn 4 tỉnh, thành phố phía đông Trung Quốc là Thượng Hải, An Huy, Giang Tô và Chiết Giang. Tất cả các trường hợp mắc bệnh ở Trung Quốc đều bị viêm đường hô hấp nặng với triệu chứng là: sốt, ho và khó thở. Là nước có chung đường biên giới với Trung Quốc nên nguy cơ cúm A (H7N9) xâm nhập vào Việt Nam là rất lớn.
Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo quyết liệt tất cả các cấp của hệ thống y tế từ Trung ương đến địa phương tăng cường giám sát, bảo đảm phát hiện sớm các ổ dịch; đồng thời, có các văn bản yêu cầu sự phối hợp của các bộ, ngành liên quan trong hoạt động phòng chống cúm A (H7N9).
Bộ Y tế đã phê duyệt "Kế hoạch hành động phòng chống dịch cúm A (H7N9) tại Việt Nam" nhằm phát hiện sớm, xử lý kịp thời không để dịch lây lan, hạn chế đến mức thấp nhất tử vong do dịch cúm.
Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đắc Phu, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế nhận định: Dịch bệnh cúm A (H7N9) có nguy cơ xâm nhập, lan truyền và bùng phát dịch rất cao ở Việt Nam. Nguyên nhân là do chủng virus mới cúm A (H7N9) chưa từng gây bệnh cho người, có nguồn gốc gen từ virus cúm gia cầm. Tại Trung Quốc, đã phát hiện virus cúm A (H7N9) trên chim bồ câu bán tại chợ nhưng chưa có bằng chứng về việc virus cúm A (H7N9) lây truyền từ gia cầm sang người hoặc từ người sang người.
Bên cạnh đó, tình hình dịch tại Trung Quốc liên tục gia tăng, diễn biến phức tạp, rải rác nhiều tỉnh gây khó khăn trong việc kiểm soát sự lây truyền và khống chế dịch. Đặc tính của virus cúm A dễ biến đổi, tính thích nghi cao nên nguy cơ lây nhiễm từ người sang người là có thể xảy ra. Vấn đề vận chuyển, nhập lậu gia cầm qua biên giới hết sức phức tạp khó có khả năng ngăn chặn; việc giao lưu đi lại của người dân giữa hai quốc gia là rất lớn, trong khi đó cộng đồng chưa có miễn dịch.
Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đắc Phu cũng cho biết: Đến nay, tại Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh cúm A (H7N9) trên người cũng như trên gia cầm. Tuy nhiên, tại Việt Nam, đầu năm 2013 đã ghi nhận 1 trường hợp mắc và tử vong do cúm A (H5N1). Đáng chú ý hiện nay có một số ổ dịch cúm A (H5N1) trên gia cầm tại Đồng Tháp và chim yến tại Ninh Thuận. Vì vậy, số trường hợp mắc trên người có thể sẽ tiếp tục gia tăng do các ổ dịch cúm trên gia cầm, thủy cầm, chim vẫn xảy ra rải rác; việc xử lý triệt để ổ dịch ở các loài chim là khó khăn; đặc biệt hiện tượng nhiễm virus không biểu hiện bệnh ở thủy cầm.
Theo các chuyên gia y tế: Cúm A (H7N9) hiện chưa rõ nguồn lây bệnh cũng như phương thức lây truyền, chưa có bằng chứng bệnh lây từ người sang người. virus cúm A (H7N9) ở người có nguồn gốc gen từ virus cúm gia cầm; độ tuổi mắc bệnh cao ở nhóm trên 60 tuổi, chủ yếu là nam giới; thời gian từ ngày khởi phát đến khi xác định trung bình là 10,76 ngày.
Hiện chưa có vắcxin phòng bệnh; các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là vệ sinh cá nhân, rửa tay với xà phòng, ngăn ngừa lây truyền tại cộng đồng.
Trước tình hình trên, để phòng chống cúm A(H7N9) có hiệu quả, Bộ Y tế sẽ phối hợp với ngành nông nghiệp giám sát, xử lý triệt để các ổ dịch trên các đàn gia cầm, thủy cầm, chim trời không để lây lan sang người; tăng cường công tác an toàn vệ sinh thực phẩm; tăng cường năng lực xét nghiệm xác định bệnh cúm A (H7N9), giám sát chặt chẽ các trường hợp mắc bệnh trên người.
Đồng thời, thiếp lập mạng lưới các bệnh viện sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân; tăng cường năng lực, trang bị phương tiện chẩn đoán, điều trị, cấp cứu bệnh nhân để đạt mục tiêu giảm tử vong; tập huấn cho cán bộ y tế các tuyến về phác đồ điều trị và phòng lây nhiễm cúm A (H7N9) ở người; tổ chức chiến dịch tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân; phối hợp với các bộ ngành liên quan tăng cường giám sát, kiểm tra nhập khẩu gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới; quản lý mua bán gia cầm.
Bộ Y tế tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế, đặc biệt là Tổ chức Y tế thế giới để chia sẻ thông tin dịch bệnh, các biện pháp giám sát; huy động sự hỗ trợ thuốc, trang thiết bị, vật tư phòng chống dịch; thành lập Trung tâm hành động khẩn cấp về các bệnh mới nổi.
Ngăn chặn dịch cúm H7N9 vào Việt Nam: Đừng để “trên sôi, dưới lạnh”
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN-PTNT) Cao Đức Phát yêu cầu như vậy tại hội nghị giữa Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT với 33 tỉnh thành có biên giới, được tổ chức ngày 13-4 tại Hà Nội.
 |
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trao đổi với ông Takeshi Kasai (trưởng đại diện Tổ chức Y tế
thế giới tại VN, bìa trái) và ông Scott Newman, điều phối viên kỹ thuật cao cấp của
Tổ chức Nông lương thế giới tại VN, bên lề hội nghị - Ảnh: Việt Dũng |
Các báo cáo tại hội nghị cho thấy nếu không nỗ lực, rất có thể dịch sẽ bùng phát tại VN.
Virút cúm H7N9 nguy hiểm hơn H5N1
Đó là khẳng định của cơ quan chuyên môn. Trước tình hình này, ngành y tế đã có một loạt động thái quyết liệt nhằm phòng và ngăn chặn dịch cúm H5N1 và H7N9.
 |
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long (giữa) kiểm tra khu cách ly được Bệnh viện
Bệnh nhiệt đới TP.HCM chuẩn bị để đối phó với dịch cúm A/H7N9 chiều 9-4
Ảnh: THUẬN THẮNG |
Ngày 9-4, hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế do ông Nguyễn Văn Kính, giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới T.Ư, làm chủ tịch hội đồng đã họp thông qua hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng lây nhiễm cúm A/H7N9.
Tại buổi họp, ông Nguyễn Văn Kính cho biết ở VN chưa có ca nhiễm cúm H7N9, nhưng thông tin từ bệnh án bệnh nhân tại Trung Quốc cho thấy virút cúm H7N9 nguy hiểm hơn cả virút H5N1 (chủng cúm gây tỉ lệ tử vong cao, nhiều nơi tỉ lệ tử vong lên đến 70-80%). Theo ông Kính, bệnh nhân nhiễm cúm H7N9 có diễn biến viêm phổi nhanh hơn bệnh nhân cúm H5N1, tổn thương tim, thận ít hơn nhưng biểu hiện hoại cơ nhiều hơn.
Không được chủ quan
Ngày 9-4, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã giám sát công tác kiểm dịch H7N9 tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và công tác thu dung bệnh nhân tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM. Theo bà Tiến, các đơn vị phòng chống cúm không nên chủ quan lơ là vì hiện nay ngoài nguy cơ bị dịch cúm H7N9 từ Trung Quốc, VN đang phải đối phó với nguy cơ bùng phát cúm H5N1 từ Campuchia.
Tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị cho biết đã sẵn sàng đối phó với dịch. Cụ thể, Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho biết hiện nay đã thành lập tám đội cơ động phòng chống cúm, khoa nhiễm của bệnh viện có hai phòng cách ly sẽ tiếp nhận bệnh nhân nặng, khoa cấp cứu có khả năng thu nhận 120 bệnh nhân. Đại diện Bệnh viện Nhi Đồng 2 cũng nói bệnh viện có một phòng cách ly tiếp nhận những trường hợp nặng, đơn vị hồi sức nhiễm có10 giường nhưng có thể huy động 30 giường nếu dịch xảy ra.
Cục Y tế dự phòng xác nhận trường hợp bé trai 4 tuổi ở Cao Lãnh, Đồng Tháp tử vong do cúm gia cầm H5N1. Đây là trường hợp nhiễm H5N1 và tử vong đầu tiên trong năm 2013. Cục Quản lý khám chữa bệnh đã có văn bản hỏa tốc gửi các bệnh viện, yêu cầu tăng cường khám, phát hiện các trường hợp viêm phổi nặng không rõ nguyên nhân, lấy mẫu xét nghiệm để kịp thời phát hiện bệnh nhân cúm H7N9.
Các cửa khẩu tăng cường ngăn chặn dịch
Để kiểm soát và ngăn ngừa virút cúm H7N9, ngoài các biện pháp đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động, các lực lượng chức năng TP Móng Cái (Quảng Ninh) đã bắt đầu vào cuộc. Tại khu vực cửa khẩu quốc tế, máy đo thân nhiệt hoạt động liên tục để kiểm tra sức khỏe du khách nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam qua cửa khẩu.
Ông Nguyễn Ngọc Lương - phó giám đốc Trung tâm Kiểm dịch y tế Quảng Ninh - cho biết đã liên hệ với phía Trung Quốc để lên kế hoạch phối hợp chống dịch. Ông Lương nhấn mạnh cửa khẩu quốc tế Móng Cái sẽ áp dụng thủ tục tờ khai sức khỏe đối với du khách từ vùng có dịch.
Tại cuộc họp bàn các phương án chống dịch cúm A/H7N9 diễn ra chiều 8-4, Sở Y tế Đà Nẵng đã đề xuất với chính quyền TP Đà Nẵng về việc mua thêm bốn máy thở áp lực để phục vụ bệnh nhân khi xảy ra dịch cúm A/H7N9. Đồng thời Sở Y tế cũng yêu cầu Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế Đà Nẵng và các đơn vị trực thuộc triển khai ngay các biện pháp phòng chống lây nhiễm virút cúm A/H7N9 trên địa bàn TP. Cụ thể, giám sát, kiểm tra thân nhiệt với tất cả hành khách nhập cảnh tại các cửa khẩu sân bay, cảng biển.