Hà Nội mới
Việt Nam có gần 40 nghìn phương thuốc kinh nghiệm từ y học cổ truyền
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu cho biết, hiện nay, ngành y học cổ truyền (YHCT) Việt Nam đã tập hợp được gần 40 nghìn phương thuốc kinh nghiệm do 12 nghìn lương y và nhân dân cống hiến.
Bước đầu, ngành đã chỉnh lý nâng cao trên cơ sở khoa học một số phương pháp chữa bệnh của YHCT như: dưỡng sinh châm cứu, ứng dụng YHCT trong điều trị một số bệnh về nội khoa, ngoại khoa, nhi khoa, phụ khoa...
Đặc biệt, phương pháp châm tê trong phẫu thuật hiện đại được nghiên cứu, phát triển đem lại đạt hiệu quả cao ở nhiều cơ sở ngoại khoa trong nước và quốc tế. Cũng theo Bộ trưởng, từ năm 1954, Việt Nam đã thực hiện lồng ghép YHCT vào mạng lưới y tế quốc gia. Đến nay cả nước có 61 bệnh viện YHCT, hơn 70% trạm y tế xã, phường hoạt động khám, chữa bệnh bằng YHCT và có vườn thuốc Nam. Gần 30% số bệnh nhân được khám và điều trị bằng YHCT hoặc kết hợp YHCT với y học hiện đại. Bên cạnh đó, 10% số thuốc lưu hành trên thị trường là thành phẩm thuốc YHCT.
Tiền Phong, Gia đình & Xã hội
Thực phẩm quá đát có thể gây viêm màng não
Các bác sĩ cảnh báo, sử dụng thực phẩm quá đát có thể nhiễm một loại vi khuẩn gây viêm màng não. Mặc dù mỗi năm ở Việt Nam chỉ có vài ca nhiễm vi khuẩn này, song phần lớn đều tử vong.
Tại Khoa Điều trị tích cực và hồi sức cấp cứu (Bệnh viện Bệnh nhiệt đới T.Ư) đang điều trị cho bệnh nhân Nguyễn Đức Th., bị nhiễm khuẩn Listeria monocitogenes. Đây là loại vi khuẩn gây tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời. Mỗi năm bệnh viện này chỉ tiếp nhận 3 hoặc 4 bệnh nhân bị nhiễm khuẩn.
Khi nhiễm khuẩn cơ thể có cảm giác mệt mỏi, đau nhức như biểu hiển của bệnh cảm cúm thông thường. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị buồn nôn, nôn, tiêu chảy hoặc đôi khi chóng mặt.
Ths, bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng khoa, cho biết, bệnh nhân Th. mắc bệnh da liễu mãn tính nên hệ miễn dịch bị suy giảm. Đây là nguyên nhân khiến vi khuẩn Listeria monocitogenes dễ dàng tấn công cơ thể người bệnh.
Thể trạng kém, hơi thở yếu, chân tay gày gò vì phải nằm lâu ngày trên giường bệnh, bàn tay bệnh nhân Th. bị hoại tử. Vi khuẩn tấn công trực tiếp vào não khiến bệnh nhân Th. bị viêm màng não mủ. Các bác sĩ tiên lượng có thể cứu sống được bệnh nhân này nhưng sẽ mất nhiều thời gian.
Theo bác sĩ Cấp, vi khuẩn Listeria monocitogenes thường tấn công thai phụ, trẻ em, người già và đặc biệt là người có hệ thống miễn dịch bị suy giảm, bệnh nhân ung thư, tiểu đường…. Đầu năm nay, bệnh viện tiếp nhận một thai phụ mắc bệnh do vi khuẩn Listeria monocitogenes. Sau một thời gian chạy chữa bằng nhiều loại thuốc nhưng thai phụ vẫn tử vong vì sức đề kháng quá kém
Điều đặc biệt ở bệnh nhân mắc vi khuẩn này là khi xét nghiệm tìm thấy vi khuẩn trong cơ thể thì đã muộn vì vi khuẩn đã gây bệnh cảnh tương đối nặng. Việc nuôi cấy để tìm vi khuẩn phải mất 3-4 ngày mới cho kết quả do đó các bác sĩ thường điều trị triệu chứng bệnh trước khi tìm ra bệnh nhân nhiễm loại vi khuẩn nào.
Sau khi mắc Listeria monocitogenes, bệnh nhân vẫn có khả năng mắc lại. Không giống với các vi khuẩn khác, Listeria monocitogenes có khả năng tồn tại và phát triển trong nhiệt độ của tủ lạnh khoảng 4oC.
Bác sĩ Cấp cho biết thêm, vi khuẩn Listeria monocitogenes thường có trong môi trường như đất, cát, chất thải của con người, gia súc và đặc biệt trong thực phẩm. Những thực phẩm được chế biến sẵn có thể nhiễm vi khuẩn Listeria monocitogenes trong quá trình chế biến hoặc khi đóng gói.
Động vật có thể mang trong cơ thể vi khuẩn này nhưng chúng không bị bệnh. Tuy nhiên, vẫn có khả năng lây bệnh sang con người nếu tiếp xúc với chúng.
Để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn này, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người dân không nên sử dụng thực phẩm quá hạn sử dụng, sữa tươi và sản phẩm từ sữa tươi chưa được tiệt trùng, thanh trùng, và nên vệ sinh tủ lạnh thường xuyên để ngăn ngừa vi khuẩn phát triển...
Đối với người cao tuổi, khả năng đề kháng kém do đó vi khuẩn Listeria monocitogenes có thể gây viêm màng não tủy, nhiễm trùng máu, viêm phổi, sốt… Thai phụ nhiễm vi khuẩn Listeria monocitogenes dễ gây sảy thai trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ, trong giai đoạn cuối của kỳ thai có thể sinh ra thai nhi đã chết...
Tiền Phong
Nhiều bệnh nhi nghi ngờ bị phản ứng thuốc
Bệnh viện Nhi đồng 2 TP HCM hôm qua cho biết, trong vòng tháng 10 đã có 6 bệnh nhi điều trị tại Bệnh viện bị nghi ngờ phản ứng có hại của thuốc. Theo đó, các ngày 14 - 15 và 21/10, sau khi tiêm thuốc Cefaxone 1g của nhà sản xuất là Công ty TNHH Dược phẩm Shinpoong Deawoo (lô sản xuất COV.0005 hạn dùng đến ngày 19/8/2013), lần lượt 3 bệnh nhi… bị nổi mề đay, da nổi bong, sau đó sốt trong đó có 1 bệnh nhi toàn thân bị tím tái, huyết áp và mạch bằng 0. 2 bệnh nhi khác cũng bị nổi mẩn đỏ da toàn than và nổi mề đay sau khi dùng loại thuốc Claforan 1g do Công ty Dược Roussel sản xuất, số lô 070727. Trường hợp còn lại là một bệnh nhi 16 tháng tuổi bị phản ứng đỏ sau tai, ngứa toàn than sau khi dùng Amikaye 500mg của Công ty TNHH Dược Shinpoong Pharm Co.ltd.
Ghép tế bào gốc máu cuống rốn
BV Truyền máu và Huyết học TPHCM vừa tiến hành ca ghép tế bào gốc từ máu cuống rốn đầu tiên ở Việt Nam mà người cho và người nhận có nhóm máu khác nhau.
Theo TS Huỳnh Nghĩa, phụ trách ca ghép, bệnh nhi K. có nhóm máu O, còn người em mới 1 tuổi thuộc nhóm máu B. Trước đó, lúc lên 2 tuổi, K. được phát hiện mắc bệnh thiếu máu và phải thường xuyên vô máu mỗi tuần/lần.
Qua hướng dẫn của bác sĩ BV Truyền máu và Huyết học, mẹ K. sinh thêm một em bé và nhờ Ngân hàng máu cuống rốn MekoStem lấy máu cuống rốn xử lý, biệt hóa và cấy ghép cho K. Sau ca ghép, sức khỏe K. đang dần ổn định.
Tuổi trẻ
Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ tiếp tục bị sụt lún
Liên quan đến việc sụt lún Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ, ngày 9/11, tiến sĩ Nguyễn Văn Quy, phó giám đốc bệnh viện, cho biết hiện khu vực khoa nội bị sụt lún thêm đến hết dãy hành lang và ăn sâu vào trong phòng bệnh. Việc khắc phục sự cố rất khó khăn, vì bên cạnh là công trình xây dựng Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ đang thi công phần móng có tầng hầm. Đơn vị thi công cho biết sẽ khắc phục bằng cách đóng cọc gia cố nhưng chưa thực hiện được.
Do bệnh viện quá tải cộng với hơn 100 bệnh nhân phải di dời khẩn cấp nên bệnh nhân phải nằm cả ở đường đi.
Kỷ luật 3 hộ sinh (Cơ quan chức năng trả lời về Vụ “Vừa chào đời đã phải sống thực vật” )
Ngày 9/11, bác sĩ Nguyễn Thanh Hoàng, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng, cho biết hội đồng kỷ luật của bệnh viện đã kỷ luật cảnh cáo hai hộ sinh và khiển trách một hộ sinh liên quan đến vụ “Vừa chào đời đã phải sống thực vật” (Tuổi Trẻ ngày 2/11 đã phản ánh).
Gia đình sản phụ Kha Thị Mộng Hía cho biết cháu bé con chị Hía đã chết. Từ ngày gia đình gửi đơn phản ảnh đến Sở Y tế tỉnh đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi, chỉ có các bác sĩ ở khoa sản Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng gọi điện xin lỗi và chia buồn với gia đình. Hiện gia đình chị Hía đang chuẩn bị khởi kiện.
(Liên quan đến vụ “Chết vì cắt amiđan” (Tuổi Trẻ ngày 21/10), bác sĩ Nguyễn Thanh Hoàng cho biết bệnh viện đã dàn xếp được với gia đình nạn nhân nên không kỷ luật ai cả.
Lao động
Thuốc tân dược lại tăng giá - Tăng do tỷ giá ngoại tệ hay “té nước theo mưa”?
Từ đầu tháng 11 đến nay, nhiều Công ty (Cty) dược phẩm đã có văn bản gửi đến các nhà thuốc tư nhân thông báo thuốc nhập khẩu tăng giá. Những mặt hàng chưa tăng, các nhà sản xuất và nhập khẩu cũng báo trước, lô hàng tới đây sẽ không còn ở giá cũ.
Thậm chí, nhiều mặt hàng có mức tăng trên 50%. Trong khi đó Bộ Y tế đang lo lắng, nếu không cho phép tăng, có thể việc thiếu thuốc sẽ lặp lại như năm 2008 đã từng xảy ra.
Nhiều mặt hàng tăng trên 50%
Tại TP. Hồ Chí Minh, Hãng dược Novartis đã đề nghị các nhà phân phối sỉ cũng như lẻ điều chỉnh tăng giá một số mặt hàng thuốc, trong đó có loại thuốc dung dịch nhỏ mắt Genteal Collyre được “đẩy giá” từ 59.900 đồng lên tới 64.000 đồng/lọ. Cty cổ phần dược phẩm Quảng Bình (chi nhánh TPHCM) cũng đã có bảng giá mới cho một số loại thuốc kháng sinh như Cipro Floxacin 500mg từ 45.000 đồng lên 50.000 đồng/hộp, Terpin Codein (đặc trị ho) tăng từ 40.000 đồng lên 42.000 đồng/hộp. Tăng giá mạnh và nhiều nhất là các mặt hàng của Cty TNHH dược phẩm Minh Phúc (trụ sở quận Tân Bình, TPHCM). Bắt đầu từ ngày 1/11, Cty đã thông báo với các nhà thuốc tư nhân sẽ tăng giá 27 mặt hàng với mức tăng từ 11 – 54%…
Trong khi đó tại Hà Nội, ngày 9/11, theo khảo sát của báo Lao Động, giá bán lẻ các loại thuốc thông thường đã tăng từ 10 – 25%. Thuốc ho Bảo Thanh giá 24.000 đồng/lọ, hôm nay đã lên 28.000 đồng/lọ. Thuốc kháng sinh Zinat 500 tăng từ 25.000 đồng lên 35.000 đồng/lọ, Nospa tăng từ 21.000 đồng lên 24.000 đồng, Marvelon tăng từ 53.000 đồng/vỉ lên 63.000 đồng/vỉ, Atussin viên tăng từ 65.000 đồng lên 68.000 đồng/hộp, Bobina tăng từ 33.500 lên 36.000 đồng/hộp… Panadol Extra tăng từ 72.000đ lên 74.000đ/hộp, Cephalexin 500mg 72.000đ lên 74.000đ/hộp, Amoxicilin 500mg tăng từ 54.000đ lên 56.000đ/hộp…
Theo các cửa hàng thuốc, từ nay đến cuối năm, giá thuốc còn tiếp tục biến động, không chỉ do quy luật thị trường cuối năm, mà còn do ảnh hưởng của giá vàng, giá ngoại tệ đang biến đổi.
Do tăng tỉ giá hay “té nước theo mưa”?
Lý giải cho việc tăng giá thuốc này, nhiều hãng dược cho rằng do tăng tỉ giá ngoại tệ trong khi thuốc và các nguyên liệu sản xuất thuốc đều đa số nhập ngoại nên mới tăng giá. Tuy nhiên, liệu có phải việc tỉ giá ngoại tệ tăng mới đây là nguyên nhân chính gây tăng giá thuốc? Trao đổi với báo giới ngày 9/11, TS Trương Quốc Cường, Cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế), cho rằng: 90% nguyên liệu thuốc và 50% thuốc thành phẩm là nhập ngoại. Một số mặt hàng thuốc thành phẩm nhập khẩu có thể tăng nhẹ do tỉ giá giữa đồng đôla Mỹ, đồng euro và đồng Việt Nam tăng theo thị trường. Theo ông Cường, số lượng này tăng không nhiều. Giá một số loại thuốc generic như kháng sinh Amoxixilin, Ampixilin, Cloroxit, B1, B6, B12 phải nhập nguyên liệu nước ngoài, với tỉ giá USD tăng như hiện nay thì mức tăng 5 - 10%, doanh nghiệp vẫn cứ “hòa”.
Nhiều Cty sản xuất thuốc trong nước cho rằng, tỉ giá tăng chưa hẳn là nguyên nhân quyết định, mà ở đây còn có nhiều yếu tố khác chi phối. Một trình dược viên có thâm niên cho rằng, giá thuốc tăng cũng một phần do những khoản chi tiêu cực phí (hoa hồng, quà cáp cho bác sĩ kê toa, cho khoa dược BV...). Ngoài ra, cộng thêm vào giá thuốc còn có chi phí quảng cáo ồ ạt, tiếp thị sản phẩm, thương hiệu góp phần “đội giá” thuốc lên nhiều lần.
Một nghịch lý khác cần phải đề cập đến đó chính là việc tăng giá ăn theo tỉ giá. Mới nghe thông tin tỉ giá ngoại tệ biến động tăng giá là các DN nhập khẩu thuốc nhanh tay điều chỉnh giá thuốc ngay. Thậm chí, nhiều DN sử dụng chiêu tăng giá trước xin phép sau. Nếu phân tích rõ ràng thì việc tăng giá của các DN trong thời điểm này chính là việc “té nước theo mưa”. Bởi vì, việc DN đặt hàng mua thuốc, nguyên liệu từ các nhà sản xuất đã được thực hiện và thanh toán từ trước đó.
Siết chặt quản lý ra sao?
Cục Quản lý dược ngày 8/11 đã có văn bản chỉ đạo các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh dược phẩm trên địa bàn đảm bảo cung ứng đủ thuốc, đặc biệt các thuốc thiết yếu, các thuốc chuyên khoa, đặc trị cần thiết cho nhu cầu điều trị. Rà soát, thực hiện các biện pháp nhằm tiết kiệm các chi phí sản xuất, kinh doanh nhằm hạn chế tối đa việc tăng giá thuốc. Bộ cũng yêu cầu các sở y tế tăng cường tổ chức việc thanh tra, kiểm tra việc kê khai, kê khai lại giá thuốc của các đơn vị sản xuất, kinh doanh thuốc trên địa bàn…
Tại Hà Nội, Chánh thanh tra Sở Y tế Nguyễn Việt Cường cho biết: “Tuần tới, các phòng y tế quận/huyện trong 7/10 ngày sẽ tiến hành khảo sát khoảng 1.000 mặt hàng thuốc thông dụng để nắm được biên độ tăng giá thuốc, báo cáo UBND TP và Cục Quản lý dược.
PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM, cho rằng, hiện nay người dân hoàn toàn có thể sử dụng được những sản phẩm thuốc sản xuất trong nước có chất lượng tốt mà giá cả rẻ hơn nhiều so với các loại thuốc ngoại nhập. Nhà nước đã có chủ trương rót kinh phí để bình ổn giá cho nhiều mặt hàng thì cũng phải có quỹ bình ổn đối với nguyên liệu sản xuất thuốc trong nước. Có như vậy sẽ hạn chế phần nào việc tăng giá thuốc.
Nhân dân, Thanh niên, Tuổi trẻ, An ninh Thủ đô
Tăng cường quản lý giá thuốc
Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) vừa có văn bản gửi sở y tế các tỉnh, thành phố và các công ty sản xuất, kinh doanh dược phẩm yêu cầu tăng cường triển khai các biện pháp quản lý giá thuốc, bình ổn thị trường thuốc chữa bệnh. Theo đó, Cục Quản lý dược yêu cầu ngành y tế các địa phương tăng cường quản lý giá thuốc trên địa bàn.
Chỉ đạo các công ty sản xuất, kinh doanh dược phẩm phải bảo đảm cung ứng đủ thuốc phục vụ công tác phòng, chữa bệnh cho các cơ sở khám, chữa bệnh và nhu cầu sử dụng của nhân dân, không để xảy ra tình trạng thiếu thuốc, nhất là các thuốc thiết yếu, các thuốc chuyên khoa, đặc trị. Ðồng thời rà soát, thực hiện các biện pháp nhằm tiết kiệm các chi phí sản xuất, kinh doanh, hạn chế tối đa việc tăng giá thuốc, bảo đảm sự bình ổn thị trường thuốc chữa bệnh theo chỉ đạo của Chính phủ. Tăng cường tổ chức việc thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về quản lý giá thuốc, kê khai, kê khai lại giá thuốc. Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định về quản lý giá thuốc, nhất là các hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá quá mức, tăng giá thuốc khi chưa tiến hành kê khai lại theo quy định và chưa được tổ công tác liên ngành xem xét tính hợp lý... Nghiêm cấm các hiện tượng doanh nghiệp kinh doanh đầu cơ, tích trữ thuốc, nguyên liệu làm thuốc, sản xuất cầm chừng hoặc không tiến hành sản xuất, gây khan hiếm thuốc giả tạo, đẩy giá thuốc lên cao nhằm trục lợi.
An ninh Thủ đô
Phát động Tháng Hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS
Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm chính thức phát động trong cả nước Tháng Hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2010, bắt đầu từ hôm nay, 10/11 đến 10/12.
Đây là sự kiện quan trọng đánh dấu tròn 20 năm Việt Nam đối phó với dịch HIV/AIDS, với nhiều hoạt động truyền thông, vận động, mít tinh, hội thảo tuyên truyền… về HIV, hướng đến các mục tiêu quan trọng như: nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ hành vi của lãnh đạo các cấp về tiếp cận phổ cập trong chăm sóc, hỗ trợ và điều trị dự phòng lây nhiễm HIV cho mọi người; mở rộng và nâng cao chất lượng các dịch vụ dự phòng, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị dự phòng lây nhiễm HIV; tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội với người nhiễm HIV/AIDS cũng như trách nhiệm của người nhiễm HIV/AIDS với gia đình, xã hội…
Tính đến hết tháng 9/2010, cả nước phát hiện được 9/128 người nhiễm HIV, 3.841 bệnh nhân AIDS và 1.498 người tử vong do AIDS. Số nhiễm HIV mới tiếp tục có xu hướng giảm, song mức độ giảm bắt đầu chậm hơn so với năm 2008 - 2009.
Xây dựng phần mềm quản lý việc hiến tặng tinh trùng
Thanh tra Bộ Y tế cho biết, kết quả đợt thanh tra thực hiện Pháp lệnh Dân số, thụ tinh trong ống nghiệm tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tuần qua cho thấy, một số cơ sở hành nghề tư nhân không có bác sĩ phụ trách; nội dung quảng cáo không đúng năng lực của cơ sở như quảng cáo xét nghiệm tinh trùng, xét nghiệm huyết học, sinh hóa, chữa vô sinh, tiểu phẫu thuật sản phụ khoa; điều kiện vệ sinh môi trường và vệ sinh phòng khám chuyên môn chưa bảo đảm…; đặc biệt vẫn còn hiện tượng rao bán tinh trùng, noãn trên internet.
Trước tình trạng này, Thanh tra Bộ Y tế đã đề nghị Bộ Y tế giao cho Cục Quản lý khám chữa bệnh, phối hợp các vụ, cục liên quan xây dựng phần mềm quản lý chặt chẽ việc hiến tặng tinh trùng, noãn, tránh tình trạng một người hiến tặng (thậm chí bán) tinh trùng nhiều lần gây nguy cơ đồng huyết thống với thai nhi nuôi trong ống nghiệm.
Gia đình & Xã hội
Chống chọi với thiếu máu di truyền
Trong tất cả các bệnh lý di truyền thì thalassemia (bệnh huyết tán bẩm sinh) có tần suất cao nhất, để lại gánh nặng, nỗi đau tinh thần cho người bệnh và gia đình.
Theo GS Nguyễn Công Khanh, nguyên Viện trưởng Viện Nhi TƯ, người bệnh không chỉ bị thiếu máu mãn tính, nhiễm sắt nặng nề, gây rối loạn tim mạch, suy tim,... mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sống và giống nòi.
Gia tăng số người mắc bệnh
TS Dương Bá Trực, Chủ nhiệm Khoa Huyết học lâm sàng, BV Nhi TƯ cho biết, thalassemia là một bệnh về máu có tính di truyền. Người mắc phải căn bệnh này cơ thể bị giảm trầm trọng khả năng sản xuất ra hemoglobin (một thành phần quan trọng của hồng cầu), làm cho cơ thể bị thiếu máu trầm trọng và ứ đọng sắt.
Hiện Khoa Huyết học lâm sàng quản lý tới hơn 1.000 hồ sơ bệnh nhân thalassemia, mỗi năm có tới hơn 100 bệnh nhi mới, số đến truyền máu mỗi tháng tới 120 - 150 trường hợp. Tại BV Nhi Đồng 1, TP HCM, mỗi năm cũng tiếp nhận từ 800 - 1.000 lượt bệnh nhân thalassemia nhập viện điều trị. Còn tại các BV tỉnh Nghệ An, Thái Nguyên, Lào Cai, Bắc Giang, Hòa Bình, Thái Nguyên... cũng có hàng trăm bệnh nhân đến để được điều trị căn bệnh này. Tuy nhiên, số bệnh nhân đến để khám và điều trị chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Do bệnh thalassemia ở thể nhẹ không có biểu hiện lâm sàng, khi tiến hành xét nghiệm máu mới biết, nên phần lớn người mang gene lặn không biết mình mắc bệnh. Chỉ những trẻ sinh ra mắc bệnh nặng phải chữa trị thì cha mẹ mới biết. "Ở thể nặng, thai nhi có thể tử vong ngay từ trong bụng mẹ hoặc sinh ra bị thiếu máu nặng suốt cả cuộc đời", TS Trực cho hay.
Gánh nặng bệnh tật
Theo TS Trực, thalassemia là bệnh phải được truyền máu suốt đời, cứ trung bình một tháng/lần. Sau truyền máu, bệnh nhân cần được thải sắt, vì bản thân bệnh thalassemia làm tăng hấp thụ sắt. Quá trình truyền máu nhiều làm cho hàm lượng sắt trong bệnh nhân rất lớn, nếu không được thải sắt sẽ dẫn đến các biến chứng như xơ gan, suy tim, gãy xương, đái tháo đường..., bệnh nặng dẫn đến tử vong.
Theo phác đồ điều trị, mỗi năm người bệnh cần được truyền từ 140 - 160ml máu/kg, tương đương 350.000 đồng/kg. Việc thải sắt lại càng tốn kém. Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới: Để đạt được kết quả bình thường của một người bệnh thalassemia thì phải thải sắt 1.500 mg/kg/tháng, tương đương 480.000 đồng/ kg/tháng. Như vậy, với một đứa trẻ nặng khoảng 20kg, ước tính hết khoảng 9 triệu đồng/tháng.
Một biện pháp hiện nay được một số nước phát triển thực hiện để chữa khỏi bệnh là ghép tế bào gốc, ghép tủy. Tuy nhiên, ghép tủy có chi phí quá lớn (30.000 USD/ca) và rất khó tìm người cho tủy phù hợp. Hơn thế, hiện các bệnh nhân thalassemia ở nước ta hầu hết đã biến chứng, không đủ tiêu chuẩn ghép.
Bệnh không chỉ đem lại gánh nặng cho gia đình về chi phí điều trị mà còn đem lại những gánh nặng về mặt tinh thần cho bản thân người bệnh. PGS.TS Bùi Văn Viên, Bộ môn Nhi, ĐH Y Hà Nội cho biết, theo đánh giá kết quả điều trị và chất lượng sống của bệnh nhân thalassemia tại BV Nhi TƯ, có tới 81,9% bệnh nhân cảm thấy buồn chán vì bệnh tật của mình; 65% cảm thấy mình khác biệt với mọi người; 50,5% lo lắng vì khuôn mặt bất thường, 72,7% bệnh nhân trên 17 tuổi lo lắng về tương lai và không tự tin vào bản thân.
Việt Nam đã có những nỗ lực lớn song việc điều trị mới chỉ giúp cải thiện tốt cuộc sống của người bệnh chứ không thể chữa khỏi bệnh. Chất lượng sống của các bệnh nhân thalassemia rất thấp, số tử vong lớn. Qua báo cáo, từ năm 2001 đến nay, có tới 20% bệnh nhân chết ở lứa tuổi từ 6 - 7, nhiều em tử vong ở độ tuổi 16 - 17, hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh nặng không có cơ hội xây dựng gia đình.
Phòng ngừa và giảm thiểu
"Chúng ta có nhiều cố gắng nhưng việc phòng ngừa, điều trị bệnh thalassemia ở Việt Nam vẫn được xếp vào dạng... yếu nhất trong khu vực", GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc BV Nhi TƯ cho biết. Ông Liêm cũng trăn trở: "Đây là vấn đề lớn đối với sức khỏe cộng đồng, nếu không được giải quyết rốt ráo sẽ ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống của người bệnh".
Trước thực trạng của bệnh thalassemia tại Việt Nam, TS. Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho hay, năm 2009, Tổng cục DS - KHHGĐ phối hợp với BV Nhi TƯ thực hiện đề án giảm tỉ lệ mắc và nâng cao chất lượng sống của bệnh nhân. Năm 2009 vừa qua, nhờ sự hỗ trợ kinh phí của Tổng cục DS-KHHGĐ, BV Nhi TƯ đã bước đầu triển khai được một số hoạt động mang tính thí điểm, làm cơ sở cho việc triển khai phòng bệnh một cách rộng rãi. "Đây là tiền đề rất quan trọng, đưa vấn đề nhận thức về căn bệnh này nhân rộng ra tầm quốc gia", ông Liêm nói.
Đánh giá cao những cố gắng của BV Nhi TƯ, TS. Dương Quốc Trọng cho biết trên cơ sở này, chúng ta sẽ triển khai tiếp đề án để đẩy mạnh công tác phòng bệnh. "Đó chính là hoạt động thiết thực hướng tới đảm bảo sự công bằng trong bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa; góp phần thực hiện chính sách của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào dân tộc", TS Trọng nhấn mạnh.
25% trẻ mắc bệnh nặng từ cả bố và mẹ
Theo BS Dương Bá Trực, đây là bệnh di truyền lặn, nếu cả hai vợ chồng cùng mang gene lặn thì khả năng sinh ra trẻ bị bệnh nặng là 25%.
Hầu hết những bệnh nhân thể nặng có cơ thể không phát triển bình thường. 83,2% số người được khảo sát cho thấy có biến dạng xương sọ, trong đó 68,4% biến dạng nặng, 47% có loãng xương và 1% có gãy xương bệnh lý. Thiếu máu kết hợp với nhiễm sắt làm cho 28,1% bệnh nhân bị tim to và 25% giãn buồng tim. Tình trạng lắng đọng sắt làm cho bệnh nhân bị suy gan, các tuyến nội tiết bị suy giảm.