Tháo gỡ những vướng mắc về thực hiện BHYT; Số bệnh nhi ở Hà Nam nhập viện tăng đột biến; Nghịch lý giá thuốc tại Việt Nam: Nương thuốc ngoại, ép thuốcnội!
Nhân dân
Tháo gỡ những vướng mắc về thực hiện BHYT
Sau sáu tháng triển khai chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) mới (từ ngày 1-10-2009) đến nay đã bộc lộ một số vướng mắc. Phóng viên Báo Nhân Dân có cuộc trao đổi ý kiến với Bs. Tống Thị Song Hương, Vụ trưởng Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế) về hướng tháo gỡ những vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai.
Phóng viên (PV): Xin đồng chí cho biết những kết quả đạt được sau sáu tháng thực hiện chính sách BHYT mới theo quy định của Luật BHYT?
BS Tống Thị Song Hương (BS T.T.S.H): Ðến nay, hầu hết các địa phương đều thực hiện tốt chính sách BHYT, chủ động trong ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện Luật BHYT, bố trí nguồn kinh phí hỗ trợ người cận nghèo tham gia BHYT hoặc hỗ trợ chi trả chi phí khám, chữa bệnh BHYT. Một số địa phương thực hiện tốt như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Ðà Nẵng, Cần Thơ, Hải Dương, Nghệ An, Khánh Hòa... Các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) tập trung việc triển khai thực hiện luật, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu KCB, nhất là người bệnh BHYT. Ðến hết quý I, theo ước tính của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã cấp, đổi thẻ BHYT mới cho 45 triệu /53 triệu người tham gia BHYT (trong đó sáu triệu trẻ em dưới sáu tuổi đã được cấp, đổi thẻ BHYT).
PV: Mới đây, Bộ Tư pháp có đề nghị hai bộ: Y tế và Tài chính sửa đổi lại thông tư 09 về hướng dẫn thực hiện Luật BHYT, trong đó có quy định đối với các trường hợp tai nạn giao thông (TNGT) muốn được thanh toán BHYT phải có xác nhận không vi phạm luật là không hợp lý. Vậy vấn đề này được xử lý như thế nào?
BS T.T.S.H: Trước hết, phải khẳng định: Nội dung hướng dẫn về thanh toán các trường hợp người tham gia BHYT bị TNGT quy định tại Thông tư liên tịch số 09 không trái với tinh thần và nội dung của Luật BHYT. Luật quy định quỹ BHYT không thanh toán đối với trường hợp vi phạm pháp luật và Thông tư nêu rõ: Nếu đã xác định là không vi phạm thì quỹ BHYT thanh toán.
Những người bị TNGT, sau khi xác định là không vi phạm Luật Giao thông đường bộ sẽ được quỹ BHYT thanh toán lại chi phí KCB tại cơ quan BHXH. Trong trường hợp chưa xác định có vi phạm hay không, thì không giới hạn thời gian được thanh toán. Ðây là quy định"mở"để bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT. Liên bộ chỉ quy định về nguyên tắc theo đúng tinh thần của luật và các văn bản liên quan, không bó buộc và cũng không"tước bỏ quyền lợi"của người tham gia BHYT, nếu chưa thanh toán tại bệnh viện thì sẽ thanh toán sau tại cơ quan BHXH.
Tuy nhiên, để giải quyết vướng mắc này, vấn đề quan trọng là phải tăng cường và đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền Luật Giao thông đường bộ và các văn bản hướng dẫn, để xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan và phải tạo ra ý thức, sự tự giác chấp hành pháp luật cho người dân khi tham gia giao thông để bảo vệ quyền lợi khi bị tai nạn. Ðiều 38 Luật Giao thông đường bộ đã quy định rõ trách nhiệm của cá nhân, cơ quan, tổ chức khi xảy ra TNGT. Tại khoản 3, Ðiều 22 Nghị định số 103/2008/NÐ-CP ngày 16-9-2008 về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới quy định trách nhiệm của Bộ Công an: Chỉ đạo lực lượng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát điều tra cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến các vụ TNGT cho doanh nghiệp bảo hiểm để giải quyết bồi thường, bao gồm: Biên bản khám nghiệm hiện trường vụ tai nạn; Sơ đồ hiện trường, bản ảnh (nếu có); Biên bản khám nghiệm phương tiện liên quan đến tai nạn; Thông báo sơ bộ kết quả điều tra ban đầu vụ TNGT; Các tài liệu khác có liên quan đến vụ tai nạn (nếu có). Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, để xác định một trường hợp TNGT có vi phạm pháp luật giao thông hay không liên quan đến nhiều yếu tố, kể cả cơ quan công an và người tham gia giao thông.
Việc Cảnh sát giao thông cung cấp cho các nạn nhân: Thông báo sơ bộ kết quả điều tra ban đầu vụ TNGT hoặc biên bản kết luận nguyên nhân vụ TNGT, trong biên bản đó cũng đã xác định rõ lỗi đúng, sai của các bên có liên quan, đây chính là cơ sở để xác nhận, là cơ sở để các cơ quan chức năng xác định lỗi và chi trả bảo hiểm. Ðể giải quyết vướng mắc này, Bộ Y tế sẽ phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Công an có văn bản hướng dẫn bổ sung chi tiết hơn về trách nhiệm của các bên liên quan để bảo đảm quyền lợi và thuận lợi cho người tham gia BHYT trong các trường hợp TNGT.
PV: Như vậy, nếu cảnh sát giao thông không xác định được lỗi đúng, sai của các bên có liên quan do các yếu tố khách quan thì người bị TNGT sẽ không được BHYT thanh toán chi phí KCB?
BS T.T.S.H: Việc thực hiện luật không máy móc. Trong một số trường hợp như tai nạn xảy ra ở nơi không có công an, không có người làm chứng, hiện trường xảy ra tai nạn không còn... thì căn cứ theo cán bộ y tế và giám định viên quyết định người bệnh có được BHYT thanh toán hay không.
PV: Việc thanh toán chi phí KCB, nhất là những người bệnh cùng chi trả 5% cũng có nhiều thắc mắc, ý kiến khác nhau, gây phức tạp cho bệnh viện, tăng chi phí cho những người bệnh nghèo, người mắc bệnh mãn tính... Theo đồng chí, hướng giải quyết vấn đề đó ra sao?
BS T.T.S.H: Luật BHYT ban hành đã thể hiện chính sách ưu việt, sự quan tâm của Ðảng, Chính phủ trong việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, nhất là với người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, bảo trợ xã hội... được cấp thẻ BHYT từ nguồn ngân sách Nhà nước, khi đi khám, chữa bệnh được Quỹ BHYT thanh toán 95% chi phí KCB. Quy định cùng chi trả chi phí KCB là một nguyên tắc của Luật BHYT đã được Quốc hội thông qua với mục đích: Tăng cường trách nhiệm của các bên, trong đó có người tham gia BHYT trong việc quản lý quỹ, cùng kiểm soát chi phí KCB BHYT, hạn chế tình trạng lạm dụng BHYT. Luật mới triển khai, vì vậy trước hết phải làm tốt công tác thông tin tuyên truyền để người dân hiểu, đồng thuận và xác định trách nhiệm thực hiện. Cấp ủy, chính quyền địa phương nên chủ động nghiên cứu sử dụng phần ngân sách dự phòng, các nguồn huy động khác hoặc mô hình Hội bảo trợ bệnh nhân nghèo như ở TP Hồ Chí Minh để có thể hỗ trợ cho những người bệnh này.
Ðể giải quyết khó khăn, hiện nay, một số địa phương đã chủ động tháo gỡ khó khăn này cho người bệnh nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người bệnh chạy thận nhân tạo (TP Hồ Chí Minh, Khánh Hòa...), tôi cho rằng, đây là mô hình cần được nhân rộng và phát huy để gắn trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương với việc chăm lo sức khỏe cho người dân.
Bên cạnh đó, ở một số địa phương vẫn duy trì Quỹ khám, chữa bệnh cho người nghèo theo Quyết định số 139/2002/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố tùy thuộc vào tình hình ngân sách tại địa phương để hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh ngoài phạm vi chi trả của quỹ bảo hiểm y tế cho người nghèo. Bên cạnh đó, việc thành lập Quỹ Hỗ trợ khám, chữa bệnh theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh cũng là cơ sở để hỗ trợ một phần chi phí cho các trường hợp này.
PV: Tại nhiều địa phương, việc hợp tác giữa cơ sở y tế và cơ quan BHXH trong thực hiện chính sách BHYT cũng còn nhiều điểm chưa thống nhất. Theo đồng chí, cần làm gì để tháo gỡ.
BS. T.T.S.H: Luật BHYT đã quy định rõ: Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về BHYT. Cơ quan BHXH có chức năng thực hiện chế độ, chính sách, pháp luật về BHYT, quản lý và sử dụng quỹ BHYT. Thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp rất chặt chẽ với BHXH Việt Nam để tổ chức triển khai thực hiện Luật BHYT, việc ban hành Quy chế phối hợp hoạt động giữa hai ngành đã tăng cường trách nhiệm và sự phối hợp trong chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện Luật BHYT với mục tiêu là nâng cao chất lượng KCB, quản lý và sử dụng có hiệu quả quỹ BHYT, thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn những vướng mắc giữa hai bên trong việc quy định sử dụng thẻ BHYT, quy định nơi đăng ký KCB ban đầu, tổ chức KCB, giải quyết các vướng mắc... Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này là việc phối hợp hoạt động giữa ngành y tế và ngành BHXH ở một số địa phương chưa tốt. Ðây là mối quan hệ cần phải phối hợp trong quá trình triển khai chính sách BHYT. Qua kiểm tra một số địa phương cho thấy, những địa phương nào có sự quan tâm chỉ đạo của chính quyền địa phương, có phối hợp chặt chẽ giữa hai bên thì việc triển khai thực hiện luật rất kịp thời, không nảy sinh vướng mắc như Ninh Bình, Ðà Nẵng, Khánh Hòa, Hải Dương...
Trong năm 2010, Bộ Y tế sẽ tổ chức đánh giá một năm thực hiện Luật BHYT và Quy chế phối hợp hoạt động trong thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT giữa ngành y tế và BHXH, qua đó sẽ đánh giá, rút kinh nghiệm để tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa hai ngành trong chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện chính sách pháp luật về bảo hiểm y tế.
PV: Xin cảm ơn đồng chí!.
Số bệnh nhi ở Hà Nam nhập viện tăng đột biến
Thời tiết thất thường trong những ngày vừa qua khiến bệnh nhi nhập viện Ða khoa tỉnh Hà Nam tăng đột biến.
Bình thường khoa Nhi, Bệnh viện Ða khoa tỉnh Hà Nam điều trị nội trú cho khoảng 50 người bệnh, nhưng khoảng một tuần trở lại đây số bệnh nhi điều trị thường xuyên tại khoa tăng lên hơn 80 và có chiều hướng tăng gấp nhiều lần. Bác sĩ Lê Quang Ðoán, Trưởng khoa Nhi cho biết, người bệnh nhập viện chủ yếu bị các bệnh viêm phổi, tiêu chảy, sốt cao co giật... Nguyên nhân do thời gian gần đây trên địa bàn tỉnh Hà Nam xuất hiện nhiều ca sốt xuất huyết, cúm viêm đường hô hấp trên. Ðể đề phòng các bệnh vào mùa hè, các bác sĩ ở khoa Nhi khuyến cáo, cần cho trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và hợp vệ sinh để tăng sức đề kháng, nếu thấy trẻ ốm phải đưa ngay đến cơ sở y tế chuyên khoa để điều trị, tránh tình trạng tự ý mua thuốc điều trị tại nhà để đến khi bệnh nặng mới đưa tới bệnh viện.
Lao động
Nghịch lý giá thuốc tại Việt Nam: Nương thuốc ngoại, ép thuốcnội!
Đây là thông tin được đưa ra tại buổi làm việc về thực trạng quản lý giá thuốc tại VN giữa Uỷ ban các Vấn đề xã hội Quốc hội, Cục Quản lý dược và sở y tế các tỉnh, thành khu vực Nam Bộ vào chiều ngày 20.4.
Nhiều quy định được ban hành đã tạo nhiều ưu ái cho thuốc ngoại, khiến DN sản xuất trong nước chỉ biết ngậm bồ hòn...
Quản lý thuốc không thể bằng mệnh lệnh hành chính
Theo ông Trương Quốc Cường - Cục trưởng Cục Quản lý dược, Bộ Y tế thì không thể sử dụng biện pháp hành chính để “buộc” giá thuốc đứng yên, không thay đổi... Một bài học cho các cấp quản lý ngành dược là năm 2008, cơ quan chức năng dùng biện pháp hành chính để can thiệp không cho thuốc tăng giá và sau đó, hàng loạt BV đã bị thiếu thuốc.
Nếu dựa theo tiêu chí trên nên giá thuốc khi nhập khẩu vào VN lâu nay đã bị đẩy lên cao ngất ngưởng. Theo thống kê của Bộ Y tế, số lượng thuốc trên thị trường VN hiện có 22.000 mặt hàng với hơn 1.500 hoạt chất, nên việc đưa ra giá tối đa cho từng loại thuốc là điều khó có thể làm được.
Một nghịch lý khác mà Giám đốc Sở Y tế Long An đưa ra trong lĩnh vực dược phẩm là: “VN hiện đang lệ thuộc 90% số nguyên liệu và 50% số thuốc thành phẩm. Vì là lệ thuộc nên rất khó kiểm soát giá và có nghĩa là... ngành dược VN đang sống dựa trên lỗ mũi người khác”.
Thực tế hiện nay, Nhà nước chỉ quản lý giá thuốc theo nguyên tắc các cơ sở sản xuất, nhập khẩu, buôn bán tự định giá, cạnh tranh về giá và chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật. Điều này đã tạo nên lỗ hổng giúp cho các DN “vô tư” kê giá ban đầu cao ngất ngưởng để... đi trước đón đầu khi ngoại tệ tăng giá. Mặt khác, cơ quan chức năng chỉ quản lý được giá các Cty kê khai và sau đó điều chỉnh lên hay xuống, thuốc còn hạn sử dụng hay không? Nếu thị trường lên giá mà không có khai báo thì cơ quan này cũng đành chịu vì chẳng có thông tin.
Thuốc nội: Con nhà nghèo lại... gặp eo
Trong khi giá thuốc ngoại chỉ được cơ quan chức năng nắm được ở... đằng lưỡi thì ngược lại, giá thuốc trong nước lại bị siết chặt. Ông Trần Đình Khoa - đại diện Cty dược Sài Gòn - cho rằng, trong khi thuốc ngoại vốn có giá ban đầu đã cao xin tăng giá thì rất dễ, còn DN sản xuất dược trong nước khi xin tăng giá thuốc để bù trượt giá, nguyên liệu nhập khẩu thì rất khó khăn, thậm chí không giải quyết.
Điều không công bằng đối với DN sản xuất trong nước được các đại biểu đưa ra tại Nghị định 130, thuốc nội chỉ được quảng cáo với chi phí không quá 10% thì thuốc ngoại lại được ưu ái cho khung cao ngất lên đến 30%. Điều này vô hình trung khiến DN nhập thuốc ngoại khi vào VN quảng cáo “vô tư” làm cho người tiêu dùng biết đến nhiều và bán chạy mặc dù giá cao, thì ngược lại, thuốc nội có nhiều sản phẩm có cùng hoạt chất giá thấp hơn 1/10 bán ì ạch.
Chẳng hạn, sản phẩm Klacid của Abotte - Anh giá 32.000 đồng/viên, trong khi sản phẩm Clarithromycin Stada của một Cty LD với VN chỉ có giá 5.480 đồng; sản phẩm Amlor 5mg của Prizer - Pháp có giá bản lẻ cao gấp 12,2 lần so với Amlodipin PMP của Cty CP Pymepharco...
Thông dụng nhất là Decogen do Cty United Pharma (Philippines) sản xuất với giá bán 600đ/viên, trong khi Cetamol Fort có cùng công thức do Cty Pharmedic sản xuất chỉ có giá 60đ/viên). Nghịch lý là cả hai Cty trên đều mua nguyên liệu cùng một chỗ, nhưng Cty United Pharma kê với giá cao ngất ngưởng. Tuy nhiên, Decogen lại bán chạy do được “đặc quyền” bán giá cao, DN lấy khoản chênh lệch tung vào quảng cáo và chi phí khác... khiến người bệnh và BS mạnh tay kê toa loại thuốc này.
TPHCM hiện nay có 22 nhà máy sản xuất thuốc đạt GMP ngang tầm khu vực. Thuốc của các Cty này xét về thành phần hoạt chất không thua gì các loại thuốc nhập khẩu. Vì thế, với mức thu nhập bình quân còn thấp như hiện nay hoàn toàn có thể sử dụng được những sản phẩm thuốc sản xuất trong nước có chất lượng tốt mà giá cả rẻ hơn nhiều so với các loại thuốc ngoại nhập. Nhà nước đã có chủ trương rót kinh phí để bình ổn giá cho nhiều mặt hàng thì cũng phải có quỹ bình ổn đối với nguyên liệu sản xuất thuốc trong nước. Có như vậy sẽ hạn chế phần nào việc tăng giá thuốc.
Thanh niên
Vệ sinh thực phẩm thời dịch tả: Mầm bệnh trước bệnh viện
Tình trạng buôn bán mất vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) ở khu vực chung quanh các bệnh viện (BV) tại TP.HCM đang ở mức báo động đỏ. Đến khu vực BV Nhân dân 115, cả phía đường Sư Vạn Hạnh (trước hai bên cổng vào khoa Cấp cứu) và phía con đường nối từ Sư Vạn Hạnh qua Nguyễn Tri Phương, đập vào mắt người bệnh là cảnh bầy hầy bởi có quá nhiều người bán thức ăn chiếm hết vỉa hè, từ xe hủ tíu, đến xe cơm sườn, gánh bún riêu, xe bánh mì…
Cạnh bên BV Nhân dân 115 là Viện Tim TP, mặc dù lượng hàng rong, xe đẩy có ít hơn, nhưng gần như cũng chiếm hết phần vỉa hè. "Không chỉ buôn bán lộn xộn, mất vệ sinh, mà các xe hàng rong còn cản trở xe cấp cứu ra vào BV Nhân dân 115 và Viện Tim, làm chậm thời gian cấp cứu quan trọng", một bác sĩ của BV bức xúc.
Tương tự, trước BV Ung Bướu (đường Nơ Trang Long, Q.Bình Thạnh) luôn đông đúc hàng quán, dẫn đến tình trạng kẹt xe thường xuyên. Nhiều người nấu bún riêu, nướng thịt… ngay trên hoặc cạnh miệng cống, nước thải sinh hoạt cũng được đổ ngay miệng cống.
Khu vực đường Nguyễn Chí Thanh và Thuận Kiều đối diện cổng BV Chợ Rẫy, tình trạng buôn bán đồ ăn thức uống cũng nhếch nhác, bầy hầy không kém. Vào một quán cơm gần BV Chợ Rẫy để "thưởng thức" và ghi nhận, chúng tôi nghe một chị đi nuôi bệnh giục người thân: "Ăn đại cho qua bữa đi, nhìn người ta làm là không nuốt được đâu, kinh lắm!".
Trước cổng BV Nhi đồng 2 trên đường Nguyễn Du (Q.1), tình trạng buôn bán hàng rong, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh cũng diễn ra ì xèo suốt ngày. Các hàng ăn, xe đẩy thức ăn không hề được che đậy, người bán thì vô tư "bốc hốt". Thực khách của quán hàng rong khu vực này không chỉ là các ông bố, bà mẹ nuôi con bệnh, mà còn có cả nhân viên văn phòng làm việc tại các tòa nhà cao ốc gần đó.
Khu vực bên cạnh BV Phụ sản Hùng Vương, góc đường Lý Thường Kiệt, thực phẩm được nấu ở một nơi khác rồi đưa đến. Mỗi "chủ quán" bao lấy một gốc cây làm nơi bán, thêm vài cái xô, chậu để nhúng chén đĩa sau khi khách ăn xong rồi đem ra đựng thức ăn cho khách tiếp theo. Đồ ăn dư thừa, chén đĩa dơ để lăn lóc dưới từng gốc cây. Một chị ngoài 40 tuổi nói: "Từ xa đến nuôi bệnh, không có phương tiện đi lại nên cố ăn thôi, chứ mấy chỗ thế này có vệ sinh gì đâu". Nghe thế, cô bán hàng chen ngang: "Chỉ có 15 ngàn đồng một phần cơm mà đòi an toàn thực phẩm ở đâu ra. Muốn vậy vào nhà hàng mà ăn!". BV Phụ sản Từ Dũ nằm ngay trung tâm Q.1, nhưng vỉa hè đường Cống Quỳnh sát BV tình trạng buôn bán thức ăn cũng rất lộn xộn và mất vệ sinh.
Chính quyền kêu khó
Theo ghi nhận của chúng tôi, các BV đều có căn-tin hay điểm bán hàng ăn bên trong, nhưng hầu hết tại đây đồ ăn thức uống đều được bán với giá cao hơn nhiều so với bên ngoài, như căn - tin BV Nhân dân 115, BV Hùng Vương… Trong khi đó, phần lớn người bệnh đến từ các tỉnh xa, là người nghèo nên phải chấp nhận ra ngoài ăn uống. Mặt khác, các căn - tin BV đều không thể đáp ứng hết cho lượng người vào BV. Chính vì vậy, ở đâu có BV là ở đó quán ăn, hàng rong tập trung đông đúc, gây lộn xộn, mất vệ sinh.
Ông Võ Văn Long, Chủ tịch UBND P.12, Q.10 - địa bàn có BV Nhân dân 115 và Viện Tim TP - nhìn nhận: "Tình trạng buôn bán thực phẩm nhếch nhác và mất vệ sinh xung quanh hai đơn vị y tế nói trên diễn ra trong nhiều năm qua. Đây cũng là thực trạng khó giải quyết. Phần lớn những người buôn gánh bán bưng ở khu vực này đến từ nhiều nơi xa xôi, họ bán cả ngày lẫn đêm, cơ quan chức năng không thể có mặt để kiểm soát mãi được".
Tuổi trẻ
Bệnh viện nháo nhào vì cúp điện
Ngày đầu tuần nên mới sáng sớm Bệnh viện Đà Nẵng đã đông nghẹt người. Dù đã được ưu tiên điện thắp sáng cùng hệ thống quạt trần nhưng khu cấp cứu của bệnh viện vẫn rất nóng nực.
Để khỏi mất thời gian giải thích, ngay cửa chính của khoa chẩn đoán hình ảnh có dán thông báo: “Thông báo cúp điện lưới: từ 5g đến 17g ngày 20/4, nguồn điện ưu tiên bệnh viện chỉ giải quyết bệnh nhân cấp cứu và bệnh khẩn”.
Nhiều bệnh nhân đi khám bệnh sau khi đọc thông báo trên đành tiu nghỉu quay về. Ông Nguyễn Văn Đức, phó trưởng phòng vật tư thiết bị y tế Bệnh viện Đà Nẵng, cho biết nguồn dự phòng của bệnh viện gồm một máy phát điện mới công suất 500 kVA và một máy cũ không đủ đáp ứng toàn bộ điện cho các khoa phòng. Một số thiết bị y tế do công suất tiêu thụ điện quá lớn nên bệnh viện chỉ để một máy hoạt động, số còn lại tạm ngưng.
Tại Bệnh viện C Đà Nẵng (Bộ Y tế), thang máy dành cho bệnh nặng cấp cứu tê liệt hoàn toàn. Chúng tôi chứng kiến một bệnh nhân vừa được chuyển từ tuyến dưới lên trong tình trạng bị gãy xương vai, cổ. Sau khi khám qua, các bác sĩ quyết định di chuyển gấp bệnh nhân lên tầng ba bằng cầu thang bộ để mổ.
Ông Lê Đức Quang (một bệnh nhân) than thở: “Đúng lịch thì hôm nay tôi đi chạy điện, nhưng bác sĩ bảo mất điện nên đành phải hoãn”. Ông Lê Văn Từ, trưởng phòng vật tư thiết bị y tế bệnh viện, cho biết bệnh viện có hai máy dự phòng nhưng máy lớn đã cũ kỹ, xuống cấp, không thể chạy cả ngày được, còn máy mới có 20kVA nên chỉ đủ phát điện để cấp cứu.
Để tránh máy phát điện bị hỏng hóc, bệnh viện quyết định chỉ phát điện phục vụ bệnh nhân một khoảng thời gian nhất định. Không có điện thắp sáng lẫn quạt nên suốt cả buổi trưa 20/4, nhiều bệnh nhân đổ xô ra hành lang hóng gió tạo nên một cảnh nhốn nháo. Không có điện nên hệ thống máy bơm nước cũng ngưng hoạt động, bệnh viện phải dùng nguồn nước dự phòng rất hạn hẹp. Một loạt thiết bị y tế đến máy hấp giặt của bệnh viện cũng phải ngưng hoạt động.
Ngoài hai bệnh viện lớn nói trên, ngày 20/4 một loạt bệnh viện khác như: Vĩnh Toàn, Da liễu, Bình Dân, Trung tâm Y tế Q.Hải Châu... cũng bị cúp điện. Nhiều ca phẫu thuật đã được chuẩn bị trước tại Trung tâm Y tế Q.Hải Châu phải hủy bỏ vì nguồn điện không đảm bảo.
Bà Vũ Thị Tư Hằng, tổng giám đốc Bệnh viện Bình Dân Đà Nẵng, cho rằng cúp điện kéo dài khiến chi phí về điện của bệnh viện tăng lên gần 10 lần do chạy máy phát điện tốn hơn 7 triệu đồng/ngày (sử dụng điện bình thường chỉ tốn khoảng 800.000 đồng/ngày). Bà Hằng lo lắng: “Theo kế hoạch, ngày 24 và 28-4 ngành điện tiếp tục cắt điện, như vậy sẽ rất khó cho những cơ sở y tế như chúng tôi”.
Cắt điện để vệ sinh thiết bị?
Chúng tôi hỏi một kỹ sư điện tại trạm biến áp 110kV Xuân Hà (Thanh Khê, Đà Nẵng) vì sao không cắt điện để bảo dưỡng trạm vào thứ bảy hay chủ nhật vì khi ấy các bệnh viện ít bệnh nhân, anh này lắc đầu bảo: “Đơn vị chỉ làm theo mệnh lệnh mà thôi”.
Cũng theo kỹ sư này, ngày 20/4 trạm 110kV Xuân Hà chỉ cắt một nửa phụ tải để bảo dưỡng định kỳ. Trong khi đó theo ông Hoàng Đăng Nam - trưởng phòng điều độ Điện lực Đà Nẵng, cắt điện là để “làm vệ sinh thiết bị”. “Vậy tại sao các bệnh viện lớn không được thiết kế thêm một hệ thống lưới điện dự phòng, trong trường hợp lưới điện này bị cắt thì chuyển sang dùng lưới điện khác?”.
Theo Điện lực Đà Nẵng, những ngày qua do nắng nóng nên lượng điện tiêu thụ toàn TP đã tăng vọt lên đến 4,2 triệu kWh/ngày. Để đảm bảo đủ điện cho hệ thống, mỗi ngày Điện lực Đà Nẵng đã phải cắt chừng 500.000 kWh.
Qua Campuchia ngăn dịch tả
Trước tình hình bệnh tả đang diễn biến phức tạp, ngành y tế tỉnh An Giang đã chủ động đưa cán bộ sang Campuchia giúp bạn... Hiện bệnh tả đã xuất hiện tại năm tỉnh thành trong cả nước. Riêng tại TP.HCM, bác sĩ Phan Công Hùng, phó khoa y tế công cộng Viện Pasteur TP.HCM, cho rằng bệnh tả hiện đã lây lan trong cộng đồng. TS.BS Lê Mạnh Hùng, trưởng khoa nhiễm A Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM, tỏ ra lo lắng trước thông tin có hai người sống trên chiếc ghe neo ven sông tại khu phố 5, P.Tân Thuận Tây, Q.7 đã nhiễm tả.
Khó khống chế bệnh tả
“Xóm ghe” này có 51 người dân sống trên 14 chiếc ghe. Họ đều lấy nước sông để sinh hoạt và đi vệ sinh xuống sông. Do vậy, vấn đề khu trú, khống chế bệnh tả hiện nay rất khó.
Tại An Giang, theo báo cáo của Sở Y tế, từ ngày 15/1 Bệnh viện Đa khoa huyện An Phú bắt đầu tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị tiêu chảy cấp từ hai tỉnh Kandal và Takeo (Campuchia) sang điều trị. Một số trường hợp bị bệnh tả. Đến ngày 1-2 đã có người dân các xã biên giới trong huyện bị tiêu chảy cấp, dương tính với phẩy khuẩn tả.
Bác sĩ Võ Huy Danh, phó giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, cho biết đến nay Bệnh viện Đa khoa huyện An Phú đã tiếp nhận điều trị 225 trường hợp tiêu chảy cấp, trong đó có năm bệnh nhân tả. Còn trong số 28 bệnh nhân Campuchia sang điều trị có 12 ca bệnh tả. “Nguồn lây tiêu chảy cấp và bệnh tả ở huyện An Phú đều có liên quan đến dịch bệnh tại Campuchia” - BS Danh nhận định.
Dịch tả có thể bùng phát
Tính đến chiều 20/4, Cục Y tế dự phòng và môi trường (Bộ Y tế) xác nhận đã có năm địa phương xuất hiện các ổ dịch tả. Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường Nguyễn Huy Nga nhận định dịch tả có nguy cơ bùng phát rất cao.
Chiều 20/4, Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn nhận định đến thời điểm này, tình hình dịch tả ở Việt Nam chưa được gọi là vụ dịch tả mà mới dừng ở các ổ dịch nhỏ lẻ. Tuy nhiên, nguy cơ lây lan dịch rất cao tại các địa phương có dịch cũ như Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Thanh Hóa. Tại phía Nam, nhất là khu vực đồng bằng sông Cửu Long, cũng có nguy cơ lây lan dịch cao.
Theo ông Trịnh Quân Huấn, mới đây Bộ Y tế đã có công văn gửi Bộ Y tế Campuchia và đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Campuchia đề nghị phối hợp chống dịch. “Chúng tôi đã thông báo sẵn sàng điều trị cho bệnh nhân Campuchia” ông Huấn cho biết.
Quản lý giá thuốc: phải có bàn tay Nhà nước!
Chiều 20/4 tại TP.HCM, ông Nguyễn Văn Tiên phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội đã chủ trì cuộc họp nghe ý kiến của các chuyên gia về vấn đề giá thuốc và quản lý giá thuốc.
Ông Cường cũng nói rằng việc quản lý giá thuốc hiện nay còn gặp một số khó khăn. Luật dược quy định Bộ Y tế phải thực hiện xây dựng giá tối đa cho các mặt hàng thuốc nhưng thị trường hiện nay có trên 22.000 mặt hàng thuốc với nhiều chủng loại, hàm lượng, quy cách đóng gói, nhà sản xuất khác nhau và giá thuốc thì luôn biến động nên thời gian qua Bộ Y tế và Bộ Tài chính đã thử xây dựng giá tối đa ba mặt hàng thuốc, tốn kém 300 triệu đồng nhưng kết quả gần như không làm được gì và khó triển khai thực hiện...
Ông Cường kiến nghị về lâu dài Quốc hội nên xem xét giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành về kinh tế, tài chính quản lý giá thuốc và cần có sự tham gia chặt chẽ của cơ quan bảo hiểm xã hội trong quản lý giá thuốc. Bộ Y tế chỉ là cơ quan chuyên ngành về y tế thực hiện chức năng phối hợp thực hiện.
Ông Nguyễn Văn Tiên khẳng định dù giá thuốc theo cơ chế thị trường nhưng vẫn phải có bàn tay quản lý của Nhà nước. Tuy nhiên, Nhà nước quản lý tới đâu, quản lý những mặt hàng gì, quản lý như thế nào thì cần phải tính toán. “Nếu cho rằng thuốc được điều tiết theo cơ chế thị trường là hoàn toàn không chính xác. Tôi cho rằng phải có bình ổn giá, phải có kiểm soát chứ không thể để người ta mua một mà bán tới mười”ông Tiên khẳng định.
Theo ông Tiên, không phải tất cả mặt hàng thuốc đều phải có sự quản lý giá, hiện nay có 22.000 mặt hàng thuốc nhưng trong đó chỉ có 500 mặt hàng thường xuyên sử dụng và nếu những mặt hàng này tăng giá sẽ có tác động lớn đến người dân. Vì vậy Nhà nước chỉ tập trung quản lý những thuốc thiết yếu nhất phục vụ người dân để đảm bảo có thuốc chữa bệnh. Còn những thuốc khác để cơ chế thị trường điều chỉnh (Tuổi trẻ 21/4).
Nhiều sai phạm trong đấu thầu, cung ứng thuốc
Ngày 20/4, Chánh thanh tra Sở Y tế TP. HCM Nguyễn Minh Hùng đã công bố kết luận thanh tra công tác đấu thầu thuốc năm 2009 tại Bệnh viện Nhân dân 115. Theo kết luận thanh tra, Bệnh viện Nhân dân 115 không thực hiện đúng thời gian đánh giá hồ sơ mời thầu theo qui định, hồ sơ dự thầu còn những sai sót trong kết quả đánh giá, việc đánh giá hồ sơ dự thầu không có tính khách quan, không thực hiện đúng qui trình đấu thầu. Thanh tra Sở Y tế đã kiến nghị UBND TP chỉ đạo tổ chức kiểm điểm các cá nhân vi phạm, đề xuất UBND TP chỉ đạo thanh tra TP tổ chức đoàn thanh tra toàn diện hoạt động của Bệnh viện Nhân dân 115 để làm rõ sai phạm.