Tuổi trẻ
Thu hồi sữa Similac có nguy cơ nhiễm độc
Ngày 3-8, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) có văn bản yêu cầu văn phòng đại diện Công ty sữa Abbott tại VN dừng ngay việc lưu thông và thu hồi các lô sản phẩm Similac GainPlus Eye-Q (dành cho trẻ 1-3 tuổi, loại hộp 400g và 900g) có thể bị nhiễm clostridium botulinum (vi khuẩn gây độc tố trong thức ăn, thường được gọi là vi khuẩn gây bệnh độc thịt). Các lô hàng bị thu hồi bao gồm: 2564G54114, 2564G54115, 2564G54116, 2564G54117, 2564G54118, 2565G54118, 2565G54119, 2566G54119, 2567G54119, 2567G54120. Trước đó, Cục An toàn thực phẩm cho biết đã nhận được thông báo từ New Zealand cho biết các sản phẩm dinh dưỡng công thức cho trẻ nhỏ Fonterra New Zealand sản xuất bị nhiễm clostridium botulinum xuất sang VN, Úc, Trung Quốc và Saudi Arabia. Trong đó, loại xuất sang VN bị nhiễm clostridium botulinum là sản phẩm dinh dưỡng công thức dành cho trẻ 1-3 tuổi Similac GainPlus Eye-Q. Sản phẩm do Công ty TNHH dinh dưỡng 3A (địa chỉ: 72-74 Nguyễn Thị Minh Khai, Q.3, TP.HCM) nhập khẩu ngày 17-6 và 3-7
Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc
Không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu: Khoảng 1 triệu trẻ sơ sinh chết mỗi năm...
Tổ chức Y tế thế giới ước tính việc trẻ không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu dẫn đến 1 triệu ca tử vong ở trẻ trên toàn thế giới/năm, mà đáng lẽ có thể tránh được. Tuy nhiên, ở VN cứ 5 trẻ sơ sinh mới có 1 trẻ được bú mẹ hoàn toàn. Nguyên nhân của điều này một phần là do việc quảng cáo rầm rộ để bán sữa bột, do nhận thức sai lầm về khả năng nuôi con bằng sữa mẹ của bà mẹ và việc họ phải quay lại đi làm sớm trước 6 tháng đầu sau khi sinh và dừng cho con bú. Nếu có một loại vắc xin mới có thể giúp phòng bệnh nhiễm khuẩn và tránh tử vong cho hơn 1 triệu trẻ em, chi phí thấp, an toàn, có thể uống trực tiếp và không cần bảo quản lạnh, vắc xin đó sẽ là nhu cầu cấp thiết cho cộng đồng. Nuôi con bằng sữa mẹ có thể làm tất cả những điều này và còn nhiều hơn thế.
Người bố trong việc nuôi con bằng sữa mẹ
Hiện nay, tỉ lệ trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu ở VN chưa đến 20%. Một trong những lý do khiến trẻ phải ăn dặm sớm là người mẹ chịu áp lực từ công việc, từ sinh hoạt gia đình, thậm chí bị áp đặt từ người thân. Nhưng nếu có sự hỗ trợ từ người bố, trẻ sẽ không bị thiệt thòi như thế.
Bố đi học nuôi con
Vợ chồng anh Nguyễn Văn Phú (31 tuổi) và chị Đinh Thị Hiền (27 tuổi) ở xã Quyết Thắng (huyện Thanh Hà, Hải Dương) vừa sinh cháu thứ 2 được 3 tháng. Khi đưa vợ đi sinh, theo lời mẹ nhắc, anh đã mua một hộp sữa sơ sinh, phòng khi sữa mẹ chưa về thì bé sẽ không bị đói. Đấy là anh Phú mua vậy để cho bà nội yên tâm thôi, nhưng anh và vợ đều không có ý định sẽ sử dụng. Chị Hiền mang thai và sinh con đúng thời gian Trường ĐH Y tế công cộng nghiên cứu mô hình khuyến khích người cha hỗ trợ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu (với sự hỗ trợ của Trường ĐH Y tế công cộng) tại huyện Thanh Hà. Tham gia vào CLB Thực hành nuôi con bằng sữa mẹ trong nghiên cứu này, suy nghĩ của anh Phú so với thời gian sinh đứa con trước đã có sự thay đổi. Cháu đầu tiên là Nguyễn Thành An không được bú sữa non của mẹ mà thay bằng sữa hộp, sau đó mới 4 tháng đã phải ăn sữa ngoài vì 2 anh chị đều đi làm Cty. Cả bà nội và bà ngoại đều cho rằng khi mẹ đi làm, sữa không đủ, bú không đều nên sữa sẽ chua và không đảm bảo vệ sinh, tốt nhất là tập ăn nước cháo sớm, rồi cho ăn sữa hộp. Mấy tháng đầu ăn sữa ngoài, cháu An có vẻ bụ bẫm, nhưng càng lớn lại hay đau ốm, thỉnh thoảng lại tiêu chảy nên giờ đã 6 tuổi nhưng bé lại gầy, bé nhỏ hơn so với tuổi. Chị Hiền cho biết: “Khi chồng tôi được mời tham gia CLB Nuôi con bằng sữa mẹ, ban đầu anh rất ngại. Bởi sinh đẻ, nuôi con vốn được coi là chuyện của phụ nữ. Ai đời đàn ông lại đi nghe mấy chuyện này. Thế nhưng khi tham dự các buổi sinh hoạt CLB, anh bảo có lẽ 2 vợ chồng đã nuôi con không đúng cách. Anh biết được tác dụng, những điều có lợi khi cho con bú bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Mọi người cũng trao đổi cách làm thế nào để mẹ có nhiều sữa cho con bú, không phải lo thiếu sữa. Thế nên, sau một vài buổi đầu, anh Phú cũng như nhiều ông bố tham gia CLB đều hào hứng hơn đến nghe thông tin”. Từ ngày vợ anh đẻ đứa con trai thứ 2, ngoài việc tăng cường bồi dưỡng cho vợ, anh Phú giành hết việc đi chợ, nấu cơm, giặt giũ nếu hôm đó không có bà sang giúp: “Ở làng đây, với nhiều ông, vợ sinh con là lúc họ hay đi chơi, phó thác việc nuôi con cho vợ và mẹ. Thế nhưng lúc tôi sinh đứa thứ 2, thấy anh ấy có thái độ vui vẻ, hay trêu đùa hơn. Anh ấy giúp việc nhà, nên tôi có thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, sữa nhiều và cho cháu bú no. Lắm lúc anh ấy còn giục cho bú nữa”. Còn anh Phú cũng thấy việc nuôi con thực ra cũng rất nhẹ nhàng. Bé bú mẹ hoàn toàn nên đêm anh chỉ dậy lúc bé ọ ẹ đã tè hoặc ị, người khó ở; không phải thức dậy pha sữa như đứa con trước. Vợ anh được khỏe khoắn, chú tâm nuôi con được nên chị cũng vui vẻ không hay cau có, gắt gỏng, còn em bé thì chịu ăn, chịu chơi, tính tình cũng dễ chiều. Anh cho rằng khi hai vợ chồng đồng thuận cho con bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu: gia đình rất hạnh phúc, vui vẻ.
Sau can thiệp, tỉ lệ bú mẹ tăng gấp 4 lần
Thanh Hà là một huyện thuần nông của Hải Dương. Thế nhưng tỉ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ở đây chỉ đạt được… 4% - mức thấp hơn mặt bằng vốn đã thấp trên cả nước. Ban đầu, nghiên cứu “Khuyến khích cha hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu” của Trường ĐH Y tế công cộng được thực hiện ở huyện Chí Linh từ tháng 9.2010 - 9.1011 (dưới sự tài trợ của Quĩ Bill và Melinda Gates thông qua dự án Alive & Thrive và được điều hành bởi Đại học Davis bang California - Hoa Kỳ). Thử nghiệm đã nhắm tới 250 ông bố đang có vợ mang thai từ 7 - 30 tuần và tiến hành can thiệp bằng hình thức cung cấp kiến thức và thông tin, cũng như tư vấn trước và sau khi bà mẹ sinh con tại trạm y tế và tại hộ gia đình để giúp các ông bố hỗ trợ vợ nuôi con những tháng đầu đời tốt hơn. Sau nghiên cứu đã có một sự thay đổi đáng kể ở nhận thức và việc làm của các ông bố này. So với huyện Thanh Hà là nơi không thực hiện can thiệp, các ông bố ở Chí Linh đều có tỉ lệ cùng vợ đi khám thai, cùng tham gia các việc làm với vợ, nhắc vợ cho con bú tốt hơn, nhắc và giúp vợ cho con bú, không nhờ người khác mua sữa non hộp và sữa ngoài, và bản thân không mua sữa non hộp cho con đều cao hơn. Thậm chí, các ông bố ở Chí Linh còn có xu hướng nói cho người khác hiểu về lợi ích của sữa mẹ nhiều hơn. Kết quả là trẻ được bú mẹ sớm trong 1h đầu sau sinh, được bú mẹ hoàn toàn trong 4 tháng đầu ở Chí Linh cao gấp 2 lần so với Thanh Hà. Và đặc biệt, trẻ được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu ở Chí Linh đã đạt 16%, cao gấp 4 lần ở Thanh Hà và trung bình của cả Hải Dương. “Hữu xạ tự nhiên hương”, nhận thấy hiệu quả lớn từ can thiệp này, GĐ TT Y tế huyện Thanh Hà là BS Trịnh Thị Tuyết nắm cơ hội và đề nghị Trường ĐH Y tế công cộng thực hiện mô hình tương tự. Tháng 8.2012, 240 ông bố ở 8 xã thuộc huyện Thanh Hà cũng bắt đầu đến trạm y tế học, dù trước đó họ đã có thể từng làm bố. Tháng 10 năm nay mới là thời điểm tổng kết cho can thiệp này, nhưng BS Tuyết đã thấy có những biểu hiện tích cực hơn ở các gia đình có ông bố đi học như vậy. Theo các bà mẹ tâm sự lại với chị, đó là cảm nhận về sự gắn bó giữa các thành viên gia đình, nền tảng tổ ấm bền vững và bớt đi nhiều hơn bạo lực gia đình. Nữ hộ sinh Hoàng Thị Thùy - trạm y tế xã Tiền Tiến (huyện Thanh Hà) - một xã cũng tham gia can thiệp cũng việc tăng tỉ lệ trẻ được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu sẽ là cơ hội để xã có thể giảm ấn tượng hơn tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng cả ở thể cân nặng và chiều cao ở xã.
Con bú mẹ, cả gia đình được lợi
Sữa mẹ giúp trẻ chống lại bệnh tật, đồng thời tăng cường sức khỏe và thúc đẩy tăng trưởng tối ưu của trẻ. Khi đứa trẻ vừa được sinh ra, sữa mẹ chính là yếu tố miễn dịch đầu tiên giúp trẻ chống lại bệnh tật. Nuôi con bằng sữa mẹ là một trong những biện pháp để bà mẹ bảo vệ con mình khỏi nhiễm khuẩn và vi rút. Sữa bột không có đầy đủ các yếu tố cần thiết có trong sữa mẹ , bao gồm các kháng thể, các chất sinh học khác giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh tật. Sữa mẹ là duy nhất và được sản sinh để đáp ứng nhu cầu của trẻ. Sữa mẹ cũng thay đổi thành phần để đáp ứng nhu cầu thay đổi của trẻ trong các cữ bú. Những trẻ được bú mẹ ít phải đến bệnh viện hơn hoặc ít phải uống thuốc, giảm nguy cơ lây nhiễm và mắc các bệnh như tiêu chảy, viêm phổi, hen suyễn, nhiễm trùng tai, nhiễm khuẩn được hô hấp. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm thiểu các chi phí tốn kém của việc cho trẻ ăn sữa công thức. Các bà mẹ cho con bú sẽ ít có nguy cơ mắc các bệnh đái tháo đường típ 2, ung thư vú, ung thư buồng trứng, loãng xương và chứng trầm cảm sau sinh. Họ cũng ít có nguy cơ bị thiếu máu, có hàm lượng oxytocin trong máu cao hơn nên có thể giảm căng thẳng. Họ cũng giảm cân hơn sau khi sinh. Cho con bú được coi là biện pháp tránh thai tốt.
Tiền phong
Yêu cầu xử lý kiên quyết việc dùng hóa chất độc hại 'phù phép' gạo mốc
Hôm qua 3/8, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã có công văn gửi Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản; Cục Bảo vệ thực vật thuộc Bộ NN-PTNT về việc tăng cường các biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh gạo. Trong công văn, Cục An toàn thực phẩm cho biết vừa qua báo Tiền Phong có thông tin phản ánh một số nhà máy đang sử dụng hóa chất cấm với mục đích chống mốc, làm trắng, tạo hương thơm cho gạo, vì vậy Cục yêu cầu các đơn vị phối hợp tổ chức triển khai các hoạt động giám sát, thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh sản phẩm gạo, đặc biệt là việc sử dụng các loại hóa chất cấm trong chế biến, bảo quản thực phẩm như chất làm trắng, chất tạo hương, chất kích thích tăng trưởng. “Trước mắt tập trung tại địa bàn các địa phương như phản ánh tại báo. Phát hiện sớm và xử lý kiên quyết các vi phạm an toàn thực phẩm, công khai các vi phạm theo quy định của pháp luật ”- công văn nêu rõ. Cục An toàn thực phẩm đề nghị các đơn vị nhanh chóng vào cuộc, tổng hợp, báo cáo kết quả hoạt động kiểm soát an toàn thực phẩm trong sản xuất kinh doanh sản phẩm gạo, giá đậu về Bộ Y tế, cơ quan thường trực ban chỉ đạo liên ngành trung ương về vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định.
Chất độc trong thực phẩm nhiều do... không có cán bộ!
Báo cáo của cơ quan chức năng thuộc Bộ NN&PTNT cùng các địa phương cho thấy, nguy cơ trúng độc từ bữa ăn hằng ngày có thể xảy ra bất cứ lúc nào do nhiều loại thực phẩm chính trong bữa cơm gia đình đều có tồn dư chất độc. Nhiều địa phương chưa có lực lượng chuyên trách để kiểm soát vấn đề này.
Mâm cơm rập rình hiểm họa
Hàng loạt thực phẩm chính trong bữa cơm của các gia đình Việt như rau, củ quả, thịt chứa hóa chất độc hại có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng… là thông tin được nêu tại cuộc họp trực tuyến về vấn đề An toàn thực phẩm (ATTP) và chất lượng vật tư nông nghiệp (VTNN) do Bộ NN&PTNT tổ chức ngày 2/8. Theo ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Quản lý Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản, kết quả đợt 1 về giám sát ô nhiễm vi sinh vật, thuốc thú y, hóa chất trong thịt mới đây, cơ quan chức năng phát hiện 3/39 mẫu thịt gà nhiễm vi sinh vật Campylobacter spp gây bệnh viêm dạ dày-ruột (chiếm 7,7%); 2/40 mẫu nhiễm kháng sinh cấm Chloramphenicol và 4/40 mẫu nhiễm kháng sinh phổ rộng Furazolidon (chiếm 10%); 4/40 mẫu phát hiện dư chất kháng sinh tetracycline vượt giới hạn tối đa cho phép (chiếm 10%). Nguy cơ trúng độc khi ăn uống không chỉ xuất hiện với thực phẩm mà cả với các loại rau củ quả. Theo ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng BVTV, khi phân loại nguy cơ với 26 loại rau, củ quả tươi sản xuất trong nước, cơ quan chức năng nhận thấy nhóm rau ăn lá (rau ngót, rau muống, cải xanh...) có nguy cơ cao về mất ATTP. Với các loại quả, nho tươi là loại nguy cơ mất ATTP cao nhất, rồi đến dưa lê, chuối và thấp nhất là xoài, cam. Các cơ sở, sản xuất, kinh doanh rau quả của các tỉnh phía Bắc có nguy cơ cao hơn miền Trung và miền Nam. Theo ông Tiệp, 7 tháng đầu năm nay, qua kiểm tra ở các địa phương, phát hiện 1.126/6.976 lượt cơ sở sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản vi phạm tiêu chuẩn chất lượng, chiếm trên 16%. Tỷ lệ các cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN xếp loại C (không đạt yêu cầu) còn cao, kể cả sau khi tái kiểm tra. Đáng lưu ý, cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm kiểm tra lần đầu gần 45% loại C, tái kiểm tra, số xếp loại C vẫn tới hơn 70%. Trước báo cáo của cơ quan chức năng, chỉ đạo tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát cho rằng, các địa phương phải có trách nhiệm phát hiện sản phẩm, VTNN không phải sản xuất trên địa bàn có vi phạm về ATTP trên địa bàn mình quản lý. Sau đó, cần thiết, Bộ sẽ chỉ đạo kiểm tra trên toàn quốc. Vi phạm phải xử lý nghiêm khắc. “Tôi không đồng tình với việc kiểm tra, lấy mẫu bao phân bón, và xử lý ở cái bao đó. Chúng ta phải truy tận cùng, để bắt cơ sở, doanh nghiệp sản xuất lô gây hại cho người tiêu dùng đó, phải khắc phục, đền bù”, ông Phát nói.
Chất độc nhiều do không có cán bộ!
Báo cáo của các địa phương và cơ quan chức năng tại hội nghị cho thấy một điều khá bất ngờ: Là lĩnh vực quan trọng, liên quan đến bữa ăn, sức khỏe của người dân hằng ngày, nhưng nhiều địa phương, đặc biệt ở tuyến quận, huyện, xã gần như “trắng” cán bộ chuyên môn về kiểm soát chất lượng VTNN và ATTP. Ngay ở Thủ đô, ông Ngô Đại Ngọc, Phó giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, các quận hiện nay gần như không có cán bộ chuyên môn về lĩnh vực nông nghiệp trong khi có quận (như quận Hai Bà Trưng) tới 4.000-5.000 cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN, sản phẩm nông lâm thủy sản. Theo ông Ngọc, hiện các huyện ở Hà Nội, nơi trung bình là 800, ít cũng có tới 200-300 cơ sở sản xuất, kinh doanh VTNN và sản phẩm nông lâm thủy sản. Hầu hết các cơ sở hiện nay đều do cấp quận, huyện, xã quản lý, và hiện chỉ 1/4 số quận, huyện đã thực hiện rà soát kiểm tra theo Thông tư 14. Phó giám đốc Sở NN&PTNT Vĩnh Phúc, ông Bùi Như Ý cho biết, toàn tỉnh có trên 2.600 cơ sở sản xuất buôn bán về VTNN, sản phẩm nông lâm thủy sản. Trong đó, cấp xã quản lý hơn 1.000 cơ sở dạng hộ gia đình, nhưng không có giấy phép kinh doanh, việc cấm, thu hồi rất khó khăn. “Cơ quan quản lý vấn đề này chỉ có ở cấp tỉnh, số lượng cán bộ ít, kiêm nhiệm nhiều việc, trong khi đây là lĩnh vực trọng yếu, hằng năm nguồn đầu tư kinh doanh đến hàng nghìn tỷ đồng. Ở huyện, xã gần như không có cán bộ chuyên sâu, trong khi dân họ mua bán vật tư, nông sản thì ở dưới, chứ mấy ai chạy lên tỉnh mà mua cả”, ông Ý nói. Đại diện nhiều tỉnh cũng “kêu” thiếu cán bộ. Đại diện Sở NN&PTNT Bạc Liêu cho hay, qua kiểm tra các mẫu VTNN trên địa bàn, phát hiện gần 50% (73/149) số mẫu không đảm bảo chất lượng. Có tới 57/73 số mẫu vi phạm là thuốc thú y thủy sản không đạt chất lượng như công bố. Vi phạm nhiều, nhưng cán bộ thiếu, thanh tra còn thiếu, yếu nên có nơi còn bỏ ngỏ nhất là với các cơ sở nhỏ lẻ, vùng xa trung tâm trong khi chế tài xử phạt quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe
Vnexpress
Hơn một tấn lòng, mỡ gà thối bị bắt quả tang
Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh Đồng Nai hôm qua ập vào cơ sở chuyên mua, sơ chế lòng gà ở phường Tân Hiệp, TP Biên Hòa, phát hiện lượng lớn nội tạng gia cầm đã bốc mùi hôi thối. Cơ quan chức năng phát hiện bên trong cơ sở có 21 bao lòng gà với tổng trọng lượng hơn một tấn chưa qua sơ chế; khoảng 200kg mỡ gà đóng trong thùng xốp bốc mùi thối. Ngoài ra, bên trong kho còn có một tủ cấp đông chứa lòng gà đã qua sơ chế; 5,5kg hóa chất nghi là hàn the. Chủ cơ sở là bà Nguyễn Thị Hồng Trâm, 40 tuổi, khai nhận số nội tạng trên được thu mua từ một công ty ở Biên Hòa. Số hàng này được mang về cơ sở để chế biến rồi đưa qua tỉnh Bình Dương tiêu thụ với giá 16.000 đồng một kg. Bà Trâm không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc hàng (Báo điện tử Vnexpress.net).
Kiểm tra việc dùng hóa chất tẩy trắng gạo mốc
Trước thông tin gạo bị tẩm, phun các hóa chất làm trắng, tẩy gạo mốc thành gạo mới, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn Cao Đức Phát yêu cầu Sở Nông nghiệp TP HCM làm rõ sự việc và công bố thông tin. Tại hội nghị giao ban trực tuyến toàn quốc ngày 2/8, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Bộ Nông nghiệp) Nguyễn Như Tiệp cho hay Cục đang phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật để lấy mẫu gạo kiểm tra, trước thông tin các cơ sở, chủ đại lý kinh doanh sử dụng hóa chất độc hại để trộn vào gạo nhằm kéo dài thời gian bảo quản, tạo hương liệu cho gạo, đe dọa và ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Dự kiến Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản sẽ đưa gạo vào danh mục cần kiểm soát an toàn thực phẩm. Bộ trưởng Nông nghiệp Cao Đức Phát trước đó cũng đã yêu cầu Sở Nông nghiệp phát triển nông thôn TP HCM xác minh làm rõ thông tin gạo bị tẩm, phun các loại hóa chất làm trắng, tẩy rửa gạo mốc thành gạo mới. “Gạo là mặt hàng tiêu dùng trong cả nước, phải kiểm tra ngay để thông tin rộng rãi, nếu không người dân sẽ hoang mang”, ông Phát nói. Ông yêu cầu việc công bố thông tin vệ sinh thực phẩm cần phải chính xác, công khai, minh bạch. Trung tâm Nghiên cứu và Tư vấn về tiêu dùng (thuộc Hội Tiêu chuẩn bảo vệ người tiêu dùng) khảo sát thị trường TP HCM từ ngày 15 đến 25/6, lấy ngẫu nhiên 30 mẫu gồm 6 loại bún, bánh canh, bánh hỏi, bánh phở, bánh cuốn và bánh ướt, bán tại 9 cơ sở kinh doanh thực phẩm (4 siêu thị, 4 chợ ở trung tâm thành phố và một cửa hàng). Kết quả cho thấy, 24 trong tổng số 30 mẫu có sự hiện diện của chất làm trắng quang học, chiếm tỷ lệ 80%. Có 5 trong 9 mẫu bún, 100% mẫu bánh hỏi, bánh ướt và bánh canh, 3 trên 4 mẫu bánh phở, chứa chất làm trắng huỳnh quang
Người đầu tiên ghép tế bào gốc tạo máu ở Việt Nam tử vong
Anh Cao Xuân Hiệp 21 tuổi ở Đồng Nai, người được ghép tế bào gốc tạo máu nửa thuận hợp điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng tủy tại Bệnh viện Truyền máu huyết học TP HCM, đã qua đời do biến chứng nhiễm trùng. Gia đình cho biết Hiệp qua đời ngày 31/7 sau gần 2 tháng nằm tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học TP HCM để được các bác sĩ theo dõi và điều trị. “Cuối tháng 5, vài ngày sau khi bệnh viện công bố thông tin ca ghép tế bào gốc tạo máu nửa thuận hợp thành công thì Hiệp bắt đầu lên cơn sốt và nằm vùi luôn đến khi qua đời”, mẹ bệnh nhân nói. Trao đổi với VnExpress.net, bác sĩ Phù Chí Dũng, Giám đốc Bệnh viện Truyền máu huyết học TP HCM cho biết, bệnh nhân tử vong do biến chứng nhiễm trùng. “Bệnh nhân bị viêm vi khuẩn nặng, được điều trị tích cực vẫn không qua khỏi”, ông Dũng nói. Theo ông Dũng, sau khi ghép tế bào gốc, tình trạng tủy tái tạo của bệnh nhân Hiệp rất tốt. Việc bệnh nhân yếu dần rồi qua đời không liên quan đến quá trình ghép tế bào. Ngày 27/5, Bệnh viện Truyền máu huyết học TP HCM tuyên bố lần đầu tiên ghép tế bào gốc tạo máu nửa thuận hợp cho anh Hiệp - người mắc bệnh lý bạch cầu cấp dòng tủy. Thời điểm này, bệnh viện cũng cho biết, sức khỏe của bệnh nhân ổn định, mảnh ghép mọc và phát triển tốt
Thai nhi tử vong bất thường sau tiêm không phải do thuốc
Theo kết quả thanh tra của Sở Y tế Bắc Ninh, thai nhi tử vong sau khi thai phụ Bùi Thị Thoan được nhân viên phòng siêu âm tiêm một mũi thuốc bổ là sự cố ngẫu nhiên, không phải do thuốc hay kỹ thuật tiêm. Ngày 10/7, chị Thoan đến Phòng khám chuyên khoa siêu âm Ngọc Anh để khám và siêu âm, kết quả thai nhi phát triển bình thường, tương đương 24 tuần tuổi. Chị được tư vấn tiêm một mũi thuốc bổ. Trên đường về, chị Thoan thấy đau bụng quằn quại nên vào Bệnh viện đa khoa huyện Gia Bình để kiểm tra. Tại đây, bác sĩ nhận định thai nhi đã tử vong. Ông Vương Hiền, Chánh thanh tra Sở Y tế Bắc Ninh cho biết, sau quá trình tìm hiểu, tiếp xúc với gia đình sản phụ, phòng khám chuyên khoa siêu âm Ngọc Anh và Bệnh viện đa khoa huyện Gia Bình, Sở kết luận thai nhi tử vong không liên quan đến việc tiêm thuốc. Thuốc tiêm là một loại thuốc cầm máu có tác dụng an thai. Người tiêm đã thực hiện đúng kỹ thuật. "Sản phụ Thoan đã bị ra máu, dọa sẩy thai từ trước khi đi siêu âm. Thai tử vong sau mũi tiêm chỉ là sự trùng lặp ngẫu nhiên", chánh thanh tra y tế khẳng định. Về một số sai phạm của phòng khám chuyên khoa siêu âm Ngọc Anh như người đứng tên được cấp phép không phải là người trực tiếp khám, bán thuốc, in thông được tư vấn sinh con theo ý muốn trên các phiếu kết quả siêu âm... Sở Y tế Bắc Ninh sẽ xử phạt hành chính theo quy định
Kiến thức
Những món ăn sáng siêu bẩn
Ngon rẻ nhưng dễ bị làm giả và bẩn chính là những món này.
Bánh mì thịt chả
Cơm là món ăn chủ đạo vào bữa trưa và bữa tối, còn bánh mì là món ăn đường phố, là bữa sáng quen thuộc với người Việt Nam. Nhanh tiện gọn và khá rẻ, chỉ khoảng 8-15 ngàn đồng khách hàng đã có bữa sáng khá ngon với đầy đủ thịt chả, tinh bột. Nhưng hiểm họa của nó thì quả là không lường. Ngày 30/07/2013, đoàn kiểm tra đã lấy 32 mẫu giò và chả của 12 điểm bán lẻ tại chợ Tân Hiệp, Đồng Nai để kiểm tra. Kết quả kiểm tra nhanh cho thấy có 22 mẫu (hơn 68,7%) chứa chất hàn the ở mức đậm đặc, trong đó các mẫu kiểm tra trong giò lụa và giò chay có hàm lượng hàn the cao. Đó là chưa kể đến pate, chà bông... được người bán tận dụng lấy ở nguồn cung cấp giá rẻ nhất có thể . Khó có thể thấy được những cây chả, hộp pate, chà bông có nhãn mác, hạn sử dụng rõ ràng được để ở các quầy bánh mì. Đơn giản chỉ là những tô pate, chà bông, những khay chả được cắt sẵn...
Bún thịt nướng
Một món ăn thơm ngon được khá nhiều người yêu thích. Mấy ai để ý người nướng thịt dùng tay không để xếp thịt vào những chiếc vỉ đen đen cáu bẩn, còn dính nguyên thịt thừa của những mẻ trước. Theo những người chuyên chở hàng thuê ở chợ đầu mối thì cứ hầu hết đều là thịt thừa từ ngày hôm trước đều được giao đến các quán ăn với giá rẻ chỉ bằng nửa so với thịt ngon lấy theo ngày. Số thịt này mang về chế biến, tẩm thêm một vài gia vị là ngày hôm sau có thể cho ra đời những miếng thịt nướng thơm ngon. Đó là còn chưa kể việc phát hiện bún có chứa chất tinopal dùng trong công nghệ sản xuất giấy và bột giặt theo liều lượng cho phép là 0,1%. Hiện tinopal CBS-X đang được rao bán công khai trên mạng. Đây là chất bị cấm sử dụng trong sản xuất thực phẩm.
Bún riêu
Bún riêu, canh bún ngon mát, lại nhiều canxi nên là món khoái khẩu của nhiều người. Thế nhưng với giá chỉ 10 -15 ngàn/ tô thì e rằng còn nhiều điều uẩn khuất. Với giá từ 60- 100 ngàn/1kg, nấu xong thu lại cũng chỉ khoảng 1 bát đầy riêu thì khó mà có lời. Vì thế, công nghệ “giả” riêu ra đời. Sau khi có ít riêu, người bán sẽ đánh mịn trứng hoặc dằm nhỏ đậu phụ và trộn chung trên chảo có ít dầu, bỏ thêm một ít nước riêu để không ai phân biệt được đâu là riêu, đâu là trứng và đậu phụ. Để làm nước màu cho nồi nước lèo, mọi chuyện còn đơn giản hơn nữa. Chỉ cần một chút phẩm màu công nghiệp rẻ như bèo mua ở chợ, người bán sẽ có một nồi nước lèo đỏ đẹp như mơ
Pháp luật Tp HCM
Nhiều cơ sở sản xuất bún không đảm bảo vệ sinh
Liên tiếp trong bảy ngày qua, các đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Bình Dương đã tiến hành lấy mẫu kiểm nghiệm tại các cơ sở sản xuất bún tươi trên địa bàn. Đồng thời, các đoàn cũng kiểm tra thức uống đường phố như trà chanh, trà sữa… Bà Đặng Ánh Tuyết, Trưởng phòng Thanh tra Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Sở Y tế tỉnh Bình Dương), cho biết qua kiểm tra nhanh, tỉnh Bình Dương chưa phát hiện mẫu bún nào có chứa các chất cấm sử dụng trong thực phẩm. Tuy nhiên, qua kiểm tra ngành chức năng phát hiện nhiều sai phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm trong sản xuất bún tươi. Kiểm tra lò bún của bà Võ Thị Lan (phường An Thạnh, thị xã Thuận An), cơ sở không xuất trình được giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Khu vực sản xuất bún không đạt điều kiện vệ sinh. Đặc biệt, qua test nhanh, ngành chức năng phát hiện các mẫu mì sợi cung cấp cho các xe mì gõ, các quán ăn có chứa chất hàn the. Đoàn kiểm tra đã tạm đình chỉ hoạt động lò bún này. Còn thức uống đường phố, qua kiểm tra các cơ sở buôn bán tại khu vực Chánh Nghĩa 2 (phường Chánh Nghĩa, TP Thủ Dầu Một) cho thấy hầu hết đều sử dụng các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc
Hơn hai tháng không có thuốc điều trị huyết áp
Những ngày qua, hàng chục bệnh nhân có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) đến khám bệnh huyết áp cao tại Trung tâm Y tế TP Phan Rang-Tháp Chàm, Ninh Thuận (gọi tắt là Trung tâm) đều bức xúc ra về vì nơi đây không có thuốc điều trị chủ lực. Bà Nguyễn Thị Quý, 57 tuổi (ngụ phường Mỹ Hải) cho biết bà mua BHYT để mong có thuốc điều trị bệnh nhưng hai, ba tháng qua Trung tâm đều không có loại thuốc huyết áp Zadirex H, đành phải mua ngoài”. Còn bà Nguyễn Thị Hự (65 tuổi) than bác sĩ ở đây chuyển qua bệnh viện tỉnh khám để có thuốc: “Thử hỏi, thân già đến đây chờ chực đã mệt lả rồi còn chỉ qua bệnh viện tỉnh xa lắc, làm sao đi được!”. BS Khai ở phòng khám tổng hợp của Trung tâm xác nhận là có chuyện thiếu thuốc điều trị huyết áp từ hai tháng qua. Hằng ngày có từ 80 đến 100 trường hợp đến khám bệnh cao huyết áp nhưng không có thuốc chủ lực nên phòng khám chuyển bệnh nhân đến BV Đa khoa khu vực tỉnh Ninh Thuận lấy thuốc hoặc bệnh nhân phải mua ngoài. Ngày 2-8, ông Phạm Trọng Hoàng Vũ, Giám đốc Trung tâm, cho biết nguyên nhân thiếu thuốc điều trị huyết áp là do số lượng thẻ BHYT cấp cho đối tượng cận nghèo tăng, quy trình đấu thầu thuốc phải qua nhiều khâu nên phải gần tháng nữa mới có thuốc… Hiện Trung tâm đang kiến nghị Sở Y tế tỉnh chấp thuận chỉ định thầu để sớm có thuốc điều trị huyết áp cho bệnh nhân
Không sử dụng màng bọc khi thức ăn nóng trên 70oC
Ngày 3-8, Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) khuyến cáo người tiêu dùng chỉ nên sử dụng màng bọc thực phẩm đã được cơ quan chức năng chứng nhận phù hợp quy chuẩn kỹ thuật, quy định an toàn thực phẩm. Nên chọn màng bọc thực phẩm được chế tạo từ vật liệu PE (polyethylene). Thực phẩm phải được làm sạch, để khô ráo trước khi sử dụng màng bọc bao phủ. Không sử dụng màng bọc đối với thực phẩm ăn ngay, lỏng, có tính kiềm hoặc acid (dưa muối, sa lát trộn giấm…), nhiều dầu, mỡ hoặc thức ăn nóng trên 70oC. Tuyệt đối không rã đông, chế biến bằng lò vi sóng hoặc các phương pháp gia nhiệt khác (nướng, áp chảo, rán…) đối với thực phẩm đã được sử dụng màng bọc. Theo TS Trần Ngọc Quyển, Phó Trưởng phòng Vật liệu hóa dược (Viện Khoa học vật liệu ứng dụng), chất DEHA thường có mặt trong các sản phẩm màng bọc từ nhựa PVC. Các nghiên cứu về độc tính của DEHA cho thấy DEHA có thể gây ra các bệnh lý như sụt cân, biếng ăn, gây nhiều thay đổi bạch cầu… Với những dấu hiệu bệnh lý trên, DEHA được coi là chất có thể gây ung thư
Phụ nữ Việt Nam
Thả muỗi chống ...sốt xuất huyết
Đến nay, đã có 820/821 hộ dân sinh sống trên đảo Trí Nguyên, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, đồng ý cho thả muỗi mang vi khuẩn wolbachia nhằm thay thế muỗi tự nhiên mang vi rút sốt xuất huyết dengue. Kết quả, đảo Trí Nguyên đã không xảy ra ổ dịch sốt xuất huyết (SXH) tập trung, trong khi dịch SXH bùng phát mạnh tại Khánh Hòa, trong đó TP Nha Trang có nhiều ca bệnh nhất. Đó là thông tin từ hội thảo "Ứng dụng tác nhân sinh học wolbachia trong phòng chống sốt xuất huyết" do UBND tỉnh Khánh Hòa phối hợp với Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, thuộc Bộ Y tế vừa tổ chức tại TP Nha Trang. Hội thảo nằm trong dự án "Đánh giá khả năng thay thế quần thể muỗi aedes aegypti mang tác nhân sinh học wolbachia tại một phường của tỉnh Khánh Hòa", thực hiện từ năm 2006 đến tháng 3/2015 tại đảo Trí Nguyên. Ngoài tạo được sự đồng thuận từ cộng đồng, dự án còn giúp tăng tỷ lệ thay thế quần thể muỗi mang vi khuẩn wolbachia đạt từ 70% đến 80%, bọ gậy mang wolbachia tại cộng đồng đạt đến 96%. Với kết quả trên, tỉnh Khánh Hòa ủng hộ mở rộng việc thả muỗi mang vi khuẩn wolbachia ra sáu khu vực ở TP Nha Trang. Cũng tại đảo Trí Nguyên, các nhà khoa học Việt Nam đã tạo được dòng muỗi aedes aegypti mang vi khuẩn wolbachia, có khả năng chống nhiễm vi rút SXH dengue
Lao động
Bố làm gì để mẹ có nhiều sữa cho con bú:
- Đưa mẹ đi khám và đẻ: Khi cùng mẹ đi khám thai định kỳ, bố sẽ được cùng nghe hướng dẫn về cách chăm sóc thai nhi theo từng tháng. Khi tham gia các buổi tư vấn, họ có thể biết trước cách giải quyết khi mẹ gặp khó khăn lúc cho con bú.
- Chăm sóc sức khỏe mẹ bằng cách để người mẹ được ăn uống, nghỉ ngơi đầy đủ, không làm việc nặng. Hạn chế tối đa để người mẹ không căng thẳng và lo lắng.
- Nhắc mẹ cho con bú ngay sau khi sinh, càng sớm càng tốt trong vòng 1h sau sinh. Ban đầu, sữa non có thể ra ít nhưng đủ cả số lượng và chất dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh. Vài giọt sữa non cũng có rất nhiều kháng thể cho trẻ, quý hơn tất cả mọi sữa hộp. Người bố cần kiên nhẫn động viên mẹ cho con bú thường xuyên, ít nhất là 8 lần/1 ngày đêm. Bố có thể giúp mẹ cho con bú bằng cách dành chỗ ngồi dựa lưng hoặc chỗ nằm rộng rãi để me ngồi hoặc nằm thoải mái cho con bú, lấy nước hoặc đồ ăn nhẹ cho mẹ.
- Bố nên chia sẻ công việc nhà với mẹ như: Đi chợ, nấu cơm, giặt giũ, trông con lớn, trông hàng… Để mẹ có sức khỏe và dành toàn tâm chăm sóc con, không bị mất sữa
Hội chứng sợ tiêm chủng lan sang cán bộ y tế
Câu chuyện sản phụ Nguyễn Thị Mai Na ở Quảng Trị phải thuê xe chạy 500km ra Hà Nội để tiêm vắcxin viêm gan B cho con đã làm nóng cuộc giao lưu “Tiêm chủng mở rộng: Những vấn đề cần giải đáp” sáng 2.8 tại Cổng thông tin điện tử Chính phủ. Cuộc giao lưu có sự tham gia của 4 chuyên gia hàng đầu về vắcxin, kiểm định vắcxin của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam.
Khổ vì tha thiết được tiêm
Ngày 30.7, chị Na (26 tuổi) sinh con tại BV Đa khoa Bắc Quảng Bình. Bản thân mắc bệnh viêm gan B nên chị đã có ý thức tiêm phòng cho con sớm nhất có thể. Tuy nhiên, BV Đa khoa Bắc Quảng Bình đã từ chối tiêm vắcxin cho con chị vì sợ tai biến. Chị Na phải nhờ người nhà chạy đôn, chạy đáo tìm khắp nơi trong tỉnh tiêm cho con nhưng đều bất thành, nên đã phải thuê xe chạy từ Quảng Bình ra Hà Nội để tiêm bằng được cho con. Giải thích lý do từ chối tiêm, các bác sĩ ở đây cho biết: Bộ Y tế đã có công văn yêu cầu tạm ngừng tiêm 2 lô vắcxin do liên quan đến 3 ca tử vong sơ sinh sáng 21.7. Sau Quảng Trị, lãnh đạo ngành y tế Quảng Bình cũng “tuyên bố” vẫn chưa thể biết đến lúc nào thì tiêm vắcxin viêm gan B trở lại cho trẻ vì vẫn chưa có nguồn bổ sung. Về vấn đề này, GS-TS Trịnh Quân Huấn - chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế - cho biết: “Trong các kho vắcxin ở TƯ, ở các viện vệ sinh dịch tễ khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ... luôn dự trữ đủ các loại vắcxin ít nhất là 30 ngày. Không chỉ nhà sản xuất, WHO, Bộ Y tế vẫn khuyến cáo tiêm viêm gan B 24h sau sinh. “Vì thế, đề nghị các bệnh viện phải thực hiện đúng quy trình tiêm chủng đã được Bộ Y tế quy định. Chúng tôi sẽ kiểm tra lại, nếu trong kho vẫn còn mà không tiêm thì đó là lỗi của ngành y tế” - ông Huấn khẳng định.
Cán bộ y tế phải ký cam kết chứ không phải người dân
Việc một bênh viện mới đây yêu cầu cha mẹ đưa con đi tiêm phải ký giấy tự chịu trách nhiệm nếu có sự cố, theo GS-TS Nguyễn Trần Hiển - Chủ nhiệm Chương trình tiêm chủng mở rộng - là hoàn toàn sai, vì Bộ Y tế chưa bao giờ quy định cha mẹ phải ký như vậy. Trong thông tư 23 (năm 2008), Bộ Y tế nói rõ tiêm chủng an toàn và chất lượng phụ thuộc vào quy trình tiêm chủng- mà ở đây là vai trò của cán bộ y tế ở điểm tiêm chủng từ tổ chức buổi tiêm, nhận, bảo quản, vận chuyển vắcxin, thao tác sau khi tiêm, lưu trữ hồ sơ, theo dõi phản ứng sau tiêm… Trong phiếu tiêm chủng chỉ có 4 cột: Loại vắcxin, ngày tiêm, lần tiêm, chữ ký và tên của cán bộ tiêm chủng chứ không có chữ ký của bà mẹ. Tuy nhiên, trong phiếu tiêm chủng cũng nói rõ bà mẹ cần tăng cường hợp tác với cán bộ y tế như khi cho trẻ đi tiêm, mang phiếu tiêm chủng, đọc kỹ ápphích về quy trình tiêm chủng và đối chiếu thực hành tiêm chủng có phù hợp với quy định không, nếu không phù hợp thì có quyền không cho con tiêm và nhắc cán bộ y tế thực hiện đúng quy trình... GS-TS Trịnh Quân Huấn nói rõ thêm: “Việc ký cam kết về đảm bảo an toàn tiêm là việc điểm tiêm chủng, cán bộ y tế phải làm, chứ không phải người dân. Những điểm tiêm chủng bắt người dân ký cam kết thì sẽ phải dừng vì thực hiện không đúng thông tư 23. Các chuyên gia tham gia giao lưu đều thừa nhận: “Sau mỗi lần tử vong liên quan đến tiêm chủng, tâm lý hoang mang của người dân và cán bộ tiêm chủng là điều dễ hiểu”. Tuy nhiên, GS Trịnh Quân Huấn khuyến cáo và đề nghị: “Tỉ lệ tai biến do tiêm tuy có nhưng vì trách nhiệm của người lớn, vì tương lai của con em, gia đình hãy đưa con em đi tiêm phòng đầy đủ, bởi Việt Nam nằm ở khu vực nhiệt đới diễn biến dịch phức tạp. Việc tiêm chủng hằng năm đã giúp giảm rất nhanh các dịch bệnh phòng được do vắcxin”. Kết thúc hội thảo, các chuyên gia cũng khẳng định: Tất cả những khâu liên quan đến tiêm chủng ở VN- từ sản xuất, bảo quản, vận chuyển, quy trình tiêm, thậm chí cả Hội đồng khoa học đánh giá vắcxin - cũng sẽ được bổ sung, sửa đổi cho tốt hơn.
Hội chứng sợ tiêm chủng lan sang cán bộ y tế
Câu chuyện sản phụ Nguyễn Thị Mai Na ở Quảng Trị phải thuê xe chạy 500km ra Hà Nội để tiêm vắcxin viêm gan B cho con đã làm nóng cuộc giao lưu “Tiêm chủng mở rộng: Những vấn đề cần giải đáp” sáng 2.8 tại Cổng thông tin điện tử Chính phủ. Cuộc giao lưu có sự tham gia của 4 chuyên gia hàng đầu về vắcxin, kiểm định vắcxin của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam.
Khổ vì tha thiết được tiêm
Ngày 30.7, chị Na (26 tuổi) sinh con tại BV Đa khoa Bắc Quảng Bình. Bản thân mắc bệnh viêm gan B nên chị đã có ý thức tiêm phòng cho con sớm nhất có thể. Tuy nhiên, BV Đa khoa Bắc Quảng Bình đã từ chối tiêm vắcxin cho con chị vì sợ tai biến. Chị Na phải nhờ người nhà chạy đôn, chạy đáo tìm khắp nơi trong tỉnh tiêm cho con nhưng đều bất thành, nên đã phải thuê xe chạy từ Quảng Bình ra Hà Nội để tiêm bằng được cho con. Giải thích lý do từ chối tiêm, các bác sĩ ở đây cho biết: Bộ Y tế đã có công văn yêu cầu tạm ngừng tiêm 2 lô vắcxin do liên quan đến 3 ca tử vong sơ sinh sáng 21.7. Sau Quảng Trị, lãnh đạo ngành y tế Quảng Bình cũng “tuyên bố” vẫn chưa thể biết đến lúc nào thì tiêm vắcxin viêm gan B trở lại cho trẻ vì vẫn chưa có nguồn bổ sung. Về vấn đề này, GS-TS Trịnh Quân Huấn - chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế - cho biết: “Trong các kho vắcxin ở TƯ, ở các viện vệ sinh dịch tễ khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ... luôn dự trữ đủ các loại vắcxin ít nhất là 30 ngày. Không chỉ nhà sản xuất, WHO, Bộ Y tế vẫn khuyến cáo tiêm viêm gan B 24h sau sinh. “Vì thế, đề nghị các bệnh viện phải thực hiện đúng quy trình tiêm chủng đã được Bộ Y tế quy định. Chúng tôi sẽ kiểm tra lại, nếu trong kho vẫn còn mà không tiêm thì đó là lỗi của ngành y tế” - ông Huấn khẳng định.
Cán bộ y tế phải ký cam kết chứ không phải người dân
Việc một bênh viện mới đây yêu cầu cha mẹ đưa con đi tiêm phải ký giấy tự chịu trách nhiệm nếu có sự cố, theo GS-TS Nguyễn Trần Hiển - Chủ nhiệm Chương trình tiêm chủng mở rộng - là hoàn toàn sai, vì Bộ Y tế chưa bao giờ quy định cha mẹ phải ký như vậy. Trong thông tư 23 (năm 2008), Bộ Y tế nói rõ tiêm chủng an toàn và chất lượng phụ thuộc vào quy trình tiêm chủng- mà ở đây là vai trò của cán bộ y tế ở điểm tiêm chủng từ tổ chức buổi tiêm, nhận, bảo quản, vận chuyển vắcxin, thao tác sau khi tiêm, lưu trữ hồ sơ, theo dõi phản ứng sau tiêm… Trong phiếu tiêm chủng chỉ có 4 cột: Loại vắcxin, ngày tiêm, lần tiêm, chữ ký và tên của cán bộ tiêm chủng chứ không có chữ ký của bà mẹ. Tuy nhiên, trong phiếu tiêm chủng cũng nói rõ bà mẹ cần tăng cường hợp tác với cán bộ y tế như khi cho trẻ đi tiêm, mang phiếu tiêm chủng, đọc kỹ ápphích về quy trình tiêm chủng và đối chiếu thực hành tiêm chủng có phù hợp với quy định không, nếu không phù hợp thì có quyền không cho con tiêm và nhắc cán bộ y tế thực hiện đúng quy trình... GS-TS Trịnh Quân Huấn nói rõ thêm: “Việc ký cam kết về đảm bảo an toàn tiêm là việc điểm tiêm chủng, cán bộ y tế phải làm, chứ không phải người dân. Những điểm tiêm chủng bắt người dân ký cam kết thì sẽ phải dừng vì thực hiện không đúng thông tư 23. Các chuyên gia tham gia giao lưu đều thừa nhận: “Sau mỗi lần tử vong liên quan đến tiêm chủng, tâm lý hoang mang của người dân và cán bộ tiêm chủng là điều dễ hiểu”. Tuy nhiên, GS Trịnh Quân Huấn khuyến cáo và đề nghị: “Tỉ lệ tai biến do tiêm tuy có nhưng vì trách nhiệm của người lớn, vì tương lai của con em, gia đình hãy đưa con em đi tiêm phòng đầy đủ, bởi Việt Nam nằm ở khu vực nhiệt đới diễn biến dịch phức tạp. Việc tiêm chủng hằng năm đã giúp giảm rất nhanh các dịch bệnh phòng được do vắcxin”. Kết thúc hội thảo, các chuyên gia cũng khẳng định: Tất cả những khâu liên quan đến tiêm chủng ở VN- từ sản xuất, bảo quản, vận chuyển, quy trình tiêm, thậm chí cả Hội đồng khoa học đánh giá vắcxin - cũng sẽ được bổ sung, sửa đổi cho tốt hơn.
Hà nội mới
Cả nước có 42.000 ca mắc bệnh tay chân miệng trong 7 tháng đầu năm
Ngày 3-8, tại buổi phát động chiến dịch tuyên truyền mang tên "Tăng đề kháng mỗi ngày, thắng dịch bệnh lâu dài", ông Đặng Quốc Việt - Giám đốc Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe trung ương (Bộ Y tế) cho biết, trong 7 tháng đầu năm cả nước đã ghi nhận hơn 42.000 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng, trong đó có 14 ca tử vong. Chiến dịch "Tăng đề kháng mỗi ngày, thắng dịch bệnh lâu dài" năm nay được phát động với mục tiêu hướng tới phòng chống dịch cúm và bệnh tay chân miệng trong cộng đồng. Theo Tổ chức Y tế thế giới, hiện nay, người dân đang phải đối mặt với hơn 200 loại bệnh khác nhau. Bên cạnh đó, nhiều nơi thời tiết thất thường cũng là một yếu tố khiến cho sức đề kháng của cơ thể có nguy cơ suy giảm, các loại dịch bệnh từ đó xâm nhập dễ dàng vào cơ thể và lây lan nhanh, khó kiểm soát như cúm gia cầm, sốt xuất huyết, tiêu chảy cấp, tả… Dịch bệnh tại Việt Nam có nhiều thay đổi và diễn biến phức tạp cả về quy mô lẫn tính chất. Mặt khác do lạm dụng kháng sinh và sử dụng thuốc sai quy trình đã dẫn đến tình trạng nhờn thuốc khá phổ biến. Các yếu tố trên đã góp phần làm cho virus tăng biến đổi về gen và nhiều dịch bệnh mới nổi và tái nổi xuất hiện ngày càng nghiêm trọng
Tiêm vắc xin vẫn là cách phòng bệnh hữu hiệu
Liên tiếp xảy ra 4 trường hợp trẻ sơ sinh tử vong sau tiêm vắc xin cuối tháng 7 vừa qua đã khiến dư luận rất hoang mang. Để làm rõ hơn về chương trình tiêm chủng mở rộng cũng như chất lượng vắc xin, cách sử dụng vắc xin, ngày 2-8, Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức tọa đàm trực tuyến "Tiêm chủng mở rộng: Những vấn đề cần giải đáp" với sự tham gia của các chuyên gia về tiêm chủng và đại diện của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam.
Quy trình tiêm chủng - Nhiều sai sót
Nhiều câu hỏi liên quan đến việc làm thế nào để công tác tiêm chủng bảo đảm an toàn và hiệu quả đã được gửi đến. GS.TS Nguyễn Trần Hiển, Trưởng ban quản lý Dự án tiêm chủng mở rộng, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ, cho biết: Quyết định 23 của Bộ Y tế về sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế trong dự phòng và điều trị ban hành năm 2008 có những điều kiện cơ bản về nhân sự. Từ đó đến năm 2010, 100% cán bộ tại các tuyến đều được tập huấn, đào tạo, cấp chứng chỉ về tiêm chủng an toàn, quản lý, sử dụng vắc xin... Việc đào tạo lại, đào tạo mới cũng được duy trì hằng năm. Bên cạnh đó, công tác thanh, kiểm tra được tiến hành thường xuyên ở các tuyến. Nội dung kiểm tra là toàn bộ quy trình liên quan tới tiêm chủng an toàn như nhân sự (có đủ điều kiện, có được cấp chứng chỉ không); cơ sở vật chất (buồng tiêm, bàn tiêm, trang thiết bị, hệ thống sổ sách, bảo quản vắc xin…); tiếp nhận, vận chuyển, bảo quản và cấp phát vắc xin ở các tuyến; chuẩn bị điểm tiêm đến tổ chức buổi tiêm chủng, khám sàng lọc, chỉ định tiêm chủng, quy trình tiêm chủng, theo dõi sau tiêm 30 phút và điều tra xác định nguyên nhân phản ứng sau tiêm… Mới đây, Bộ Y tế đã gửi công văn cho lãnh đạo các tỉnh, thành phố trên cả nước về việc tăng cường chỉ đạo triển khai công tác an toàn tiêm chủng để kịp thời phát hiện các lỗi, phê bình, rút giấy phép, kiểm điểm nghiêm khắc các hành vi vi phạm trong tiêm chủng. Mặc dù hoạt động kiểm tra, giám sát được triển khai chặt chẽ nhưng ông Nguyễn Trần Hiển cũng thừa nhận, công tác quản lý, quy trình tiêm chủng thời gian qua vẫn còn nhiều sai sót. Cụ thể, kết quả thanh tra tại Quảng Trị đã phát hiện việc bảo quản vắc xin ở đây không đúng quy định. Vắc xin không được bảo quản trong tủ lạnh riêng mà bị để lẫn các sinh phẩm khác. Ở đây, cũng không có phòng khám riêng biệt, vắc xin khi lấy ra tiêm không được ghi sổ sách hằng ngày, sau tiêm không lưu giữ vỏ, trẻ không được theo dõi tại chỗ 30 phút sau tiêm… Tất cả sai sót này sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả tiêm chủng, thậm chí là nguyên nhân gây ra những ca tử vong đáng tiếc. Theo GS.TS Trịnh Quân Huấn, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, có 3 nguyên nhân chính có thể gây tử vong là do vắc xin, do quy trình tiêm chủng, do tỷ lệ chết của trẻ dưới 1 tuổi/1.000 trẻ sống còn gọi là hội chứng đột tử của trẻ sơ sinh. Hiện, nguyên nhân xảy ra sự cố sau tiêm vắc xin làm 4 trẻ tử vong ở Bình Thuận và Quảng Trị do đột tử đã bị loại trừ. Ông Trịnh Quân Huấn cũng nghi ngờ rằng, không có vắc xin nào làm 3 trẻ tử vong một lúc, cùng triệu chứng, cùng một địa điểm tiêm, với 2 lô vắc xin khác nhau… nên việc xác định chính xác nguyên nhân gây tử vong phải được làm công khai, minh bạch.
Tiêm phòng - Cần thiết!
Nhiều người dân hoang mang, lo lắng không dám cho con đi tiêm chủng sau khi xảy ra các sự cố trên nhưng các chuyên gia tại cuộc tọa đàm đều khẳng định, tiêm chủng mở rộng vẫn rất cần thiết và là phương pháp phòng bệnh hữu hiệu, nhất là trong bối cảnh nhiều dịch bệnh nguy hiểm xuất hiện với diễn biến phức tạp như hiện nay. Trong 28 năm qua, chương trình tiêm chủng mở rộng đã chứng tỏ hiệu quả qua việc thanh toán được các bệnh đậu mùa, bại liệt, uốn ván và nhiều bệnh khác đã giảm đáng kể như sởi, viêm gan. Số trẻ được tiêm chủng dự phòng đến nay là 67 triệu; 42.000 trẻ thoát khỏi nguy cơ tử vong do các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi. Chuyên gia của WHO, bác sĩ Kohei Toda, cũng đánh giá: Việt Nam là điểm sáng về tiêm chủng. Chương trình tiêm chủng mở rộng góp phần giảm chi phí điều trị, giảm nguy cơ tàn phế của trẻ em, giảm thời gian chăm sóc của bà mẹ, tăng sức khỏe, tăng hiệu suất làm việc của bà mẹ… Riêng với vắc xin viêm gan B, cả chuyên gia trong nước và WHO đều khuyến cáo, nên tiếp tục cho trẻ tiêm sớm trong vòng 24 giờ sau sinh. Lý do là, nhà sản xuất vắc xin này đã thử nghiệm nhiều thời kỳ, các giai đoạn, cho nhiều đối tượng khác nhau và thấy rằng, tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh đối với các bà mẹ có viêm gan B rất tốt, tỷ lệ trẻ mắc viêm gan sau đó rất thấp. Ở Mỹ, thậm chí còn tiêm vắc xin này cho trẻ trong vòng 12 giờ sau sinh. Việc tiêm vắc xin viêm gan B trong 24 giờ đầu cũng bảo đảm cho lịch tiêm chủng ổn định, hoàn chỉnh. Giải đáp mối lo ngại của một số người dân là tiêm phòng mở rộng sẽ nhiều nguy cơ hơn là tiêm dịch vụ, GS Nguyễn Đình Bảng, nguyên Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm vắc xin và sinh phẩm y tế, khẳng định để có thể so sánh được vắc xin tiêm dịch vụ và tiêm chủng mở rộng, loại nào nhiều biến chứng hơn thì cần điều tra, nghiên cứu khoa học. Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào kết luận điều này. Tuy nhiên, việc nhân viên y tế phường, xã mang vắc xin đến nhà tiêm cho trẻ để có thêm chi phí dịch vụ, trẻ không phải ra ngoài nắng gió, không phải chờ đợi có thể ảnh hưởng đến chất lượng vắc xin, gây phản ứng không tốt cho trẻ và là việc làm sai trái - PGS.TS Đỗ Sỹ Hiển, nguyên Chủ nhiệm Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia, nhấn mạnh. Tiêm chủng ngoài trạm y tế chỉ áp dụng trong những chiến dịch tiêm chủng lớn, hoặc ở vùng thực sự khó khăn với đội tiêm chủng có đầy đủ nhân lực để triển khai.
Nhân dân
Tiêm chủng mở rộng và những thử thách mới
Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) được ngành y tế triển khai trên phạm vi cả nước từ năm 1984, phòng các bệnh truyền nhiễm cho trẻ em. Hàng trăm triệu liều vắc-xin đã được tiêm miễn phí cho các cháu bé để phòng 11 loại bệnh như: bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi, viêm não Nhật Bản, viêm gan B, tả... Thống kê cho thấy, đến nay, tỷ lệ mắc bệnh sởi giảm 23 lần, bệnh bạch hầu giảm 167 lần, bệnh ho gà giảm 428 lần, ngoài ra bệnh uốn ván sơ sinh đã được loại trừ, bệnh sởi dự kiến sẽ được thanh toán vào năm 2015... Ðây là một trong những thành tựu quan trọng và nhân đạo nhất của ngành y tế Việt Nam những năm qua. Chương trình TCMR có tính xã hội hóa cao nhất và được Nhà nước ưu tiên thực hiện cho toàn bộ trẻ em Việt Nam. Ðể bảo đảm hậu cần vững chắc cho Chương trình TCMR, Việt Nam đã thành công với chiến lược tự túc vắc-xin từ những cơ sở sản xuất trong nước. Ðã có mười loại vắc-xin được sản xuất tại Việt Nam, đáp ứng hơn 70% nhu cầu vắc-xin sử dụng trong Chương trình TCMR là: lao, bại liệt, bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi, viêm gan B, viêm não Nhật Bản, tả và thương hàn. Hiện tại, Việt Nam đang tiến hành nghiên cứu, thử nghiệm một số vắc-xin thế hệ mới như: quai bị, Hib, Rubella, dại tế bào, Cúm A(H5N1), Cúm mùa A(H1N1). Vẫn biết TCMR là mang lại lợi ích rất lớn cho cả cộng đồng trẻ em, tuy nhiên, những năm gần đây, vấn đề tai biến do vắc-xin là một thử thách lớn đối với Chương trình TCMR của ngành y tế. Theo báo cáo của Ban chủ nhiệm chương trình TCMR quốc gia thì trong số 11 loại vắc-xin đang tiêm chủng cho trẻ em Việt Nam mỗi năm gần đây đã ghi nhận hai loại vắc-xin có liên quan nhiều đến tai biến tử vong đó là vắc-xin Quinvaxem và vắc-xin viêm gan B. Còn chín loại vắc-xin khác hầu như không có tai biến nặng. Ðể phân tích sâu nguyên nhân các cháu tử vong có liên quan đến tiêm chủng, chúng ta cần xem xét ba nguyên nhân chính sau: Tỷ lệ trẻ dưới một tuổi tử vong hằng năm do nhiều nguyên nhân; chất lượng vắc-xin; quy trình tiêm chủng. Theo số liệu của Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) thống kê năm 2012 thì tỷ suất chết của trẻ dưới một tuổi ở Việt Nam là 15,8/1.000 trẻ đẻ sống. Như vậy, trong số 1,5 triệu trẻ đẻ ra có khoảng 50 trẻ dưới một tuổi tử vong hằng ngày trên cả nước. Do đó, việc tiêm vắc-xin cho trẻ dưới một tuổi, kể cả tiêm trong vòng 24 giờ sau sinh, thì sự trùng hợp ngẫu nhiên của việc tiêm vắc-xin với trẻ tử vong hằng ngày có tần suất trùng hợp là rất cao. Việc xảy ra ngày 20-7 tại Bệnh viện đa khoa huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) với ba trẻ tử vong sau tiêm vắc-xin viêm gan B cùng một điểm tiêm chủng đã được Hội đồng tư vấn đánh giá phản ứng sau tiêm loại bỏ nguy cơ tử vong do đột tử. Như vậy, chỉ còn hai nguyên nhân đang cần được làm rõ là quy trình tiêm chủng và chất lượng vắc-xin. Ðây là vấn đề phức tạp và vì vậy Bộ Y tế đã đề nghị Bộ Công an điều tra xác minh độc lập. Ðến nay, Bộ Y tế đã ban hành quy trình tiêm chủng an toàn cũng như các quy định bảo đảm chất lượng vắc-xin trong bảo quản, vận chuyển và sử dụng tại các bàn tiêm chủng. Như vậy, bảo quản vắc-xin không đúng quy định, sử dụng sai quy trình, để lẫn vắc-xin với các thuốc và sinh phẩm khác dễ có nguy cơ tiêm nhầm thuốc; không lưu lọ vắc-xin sau khi tiêm; không khám sàng lọc trẻ để chống chỉ định các trường hợp nguy cơ tai biến cao là những lỗi mà cán bộ tiêm chủng không được vi phạm. Chất lượng tất cả các loại vắc-xin được bảo đảm bởi quy trình nghiêm ngặt từ nhà sản xuất đến người sử dụng. Chất lượng vắc-xin được đánh giá qua hai tiêu chuẩn quy định nghiêm ngặt là an toàn và hiệu lực, bắt buộc cho mỗi vắc-xin muốn đăng ký lưu hành ở bất kỳ quốc gia nào. Các quy định về an toàn được thể hiện qua các dấu hiệu phản ứng toàn thân và tại chỗ như: sốt, đau tại chỗ tiêm, vã mồ hôi, dị ứng...; hầu hết các vắc-xin đều có phản ứng tại chỗ hoặc toàn thân, từ nhẹ đến vừa và nặng, tùy từng loại vắc-xin. Hiệu lực của vắc-xin được nhà sản xuất thực hiện qua nhiều nghiên cứu và phải vượt qua được các khâu kiểm định chất lượng từ cơ sở đến quốc gia và quốc tế một cách nghiêm ngặt. Ðể vắc-xin có hiệu lực như mong muốn, nhà sản xuất phải thực hiện thử nghiệm lâm sàng qua nhiều giai đoạn với nhiều lịch tiêm chủng cho các đối tượng khác nhau ở nhiều thời điểm khác nhau; nhiều khoảng cách giữa các mũi tiêm và có thể kéo dài hàng chục năm mới có được lịch tiêm chủng ổn định. Như vậy, khi đặt vấn đề thay đổi lịch tiêm sau 24 giờ đối với vắc-xin viêm gan B, việc quan trọng nhất là phải chứng minh bằng các thử nghiệm lâm sàng một cách khoa học rằng, lịch tiêm sau 24 giờ cho trẻ ở những nơi có tỷ lệ viêm gan B cao như ở Việt Nam (khoảng từ 10% đến 16%) sẽ tốt hơn là tiêm trong 24 giờ sau khi sinh; việc thứ hai là phải chứng minh trẻ được tiêm sau 24 giờ sẽ không có tai biến tử vong xảy ra liên quan đến vắc-xin. Vấn đề quan trọng là Tổ Chức Y tế thế giới (WHO) và các nhà sản xuất vắc-xin viêm gan B đã có đầy đủ bằng chứng khoa học và thực tiễn về lịch tiêm chủng vắc-xin viêm gan B có hiệu quả và đang được áp dụng trên toàn cầu. Do đó, cũng không nên nghiên cứu để thay đổi lịch tiêm chủng này. Ðể nâng cao chất lượng và bảo đảm Chương trình TCMR tiếp tục được toàn dân ủng hộ và tham gia nhằm giảm nhanh tỷ lệ mắc các bệnh cũng như tiến tới thanh toán các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em, cần tiếp tục thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn và hiệu quả. Theo đó, tăng cường nguồn ngân sách để việc sản xuất các vắc-xin thế hệ mới được triển khai nhanh chóng hơn. Ngoài ra, bổ sung và sửa đổi quy trình tiêm chủng an toàn, trong đó: Tổ chức lại buổi tiêm chủng; tăng cường công tác khám sàng lọc trẻ có chống chỉ định tiêm chủng bằng cách mỗi bàn tiêm chủng trong một ngày không được quá 50 cháu để cán bộ y tế có thời gian khám sàng lọc tiêm chủng. Kéo dài ngày tiêm chủng thành tuần tiêm chủng. Tăng cường công tác giám sát quy trình tiêm chủng an toàn ở cả trung ương và các địa phương. Giao trách nhiệm giám sát thường xuyên, chặt chẽ buổi tiêm chủng an toàn cho ngành y tế các tỉnh, thành phố bằng các văn bản pháp luật. Thường xuyên tập huấn cho cán bộ TCMR cũng như tiêm chủng dịch vụ về các quy định an toàn tiêm chủng, bảo đảm cho các cán bộ tiêm chủng có đủ kỹ năng thực hành tiêm chủng an toàn trên cả nước.
Bệnh viện T.Ư Huế thực hiện thành công kỹ thuật can thiệp tim bẩm sinh
Thông tin từ Bệnh viện T.Ư Huế hôm nay 3-8 cho biết, khoa Cấp cứu - Tim mạch can thiệp của bệnh viện vừa thực hiện thành công kỹ thuật can thiệp tim bẩm sinh cho một bệnh nhân 19 tuổi là sinh viên của một trường đại học ở Huế với phương pháp kỹ thuật đóng lỗ thông liên thất bằng dù qua ống thông. Theo TS.BS. Nguyễn Cửu Lợi - Trưởng khoa Cấp cứu - Tim mạch can thiệp, Bệnh viện T.Ư Huế, trong lúc khám sức khỏe, bác sĩ phát hiện bệnh nhân này bị tim bẩm sinh thông liên thất. Bệnh lý này có một lỗ thông giữa hai buồng tâm thất của tim. Khi tuổi lớn dần, máu sẽ ứ lại ở phổi, gây tăng áp lực ở phổi. Về sau, khi áp lực phổi tăng rất cao thì luồng máu qua lỗ thông sẽ đổi chiều và máu đen sẽ tràn vào máu đỏ gây tím da và niêm mạc. Tuổi thọ của bệnh nhân bị rút ngắn rất nhiều do suy tim và các bệnh nhiễm khuẩn trong tim. Ngày 1-8, sau khi làm siêu âm chẩn đoán và xác định đặc điểm của lỗ thông, bệnh nhân được các bác sĩ tại khoa Cấp cứu - Tim mạch can thiệp đóng lỗ thông bằng dụng cụ qua ống thông. Trong 30 phút, các bác sĩ đã thực hiện thành công kỹ thuật đóng lỗ thông bằng dụng cụ có hình dáng như một chiếc dù để bít lỗ thông nằm giữa hai tâm thất. Hiện tại, sức khỏe bệnh nhân này đã ổn định. TS.BS. Nguyễn Cửu Lợi cho biết, sau một thời gian đào tạo nhân lực về lĩnh vực can thiệp tim bẩm sinh tại Viện Tim mạch Việt Nam - Hà Nội và Bệnh viện Royal Children Hospital tại Melbourn (Australia), đội ngũ bác sĩ tim mạch can thiệp của khoa Cấp cứu - Tim mạch can thiệp, Bệnh viện T.Ư Huế đã thực hiện được hầu hết các kỹ thuật can thiệp tim bẩm sinh, như: đóng ống động mạch, đóng lỗ thông liên nhĩ, đóng lỗ thông liên thất, nong động mạch phổi... Nhờ thực hiện những kỹ thuật mới này, những bệnh nhân tim bẩm sinh của khu khu vực miền Trung có cơ hội chữa trị mà không cần phải đi Hà Nội, TP Hồ Chí Minh hoặc ra nước ngoài với kinh phí điều cao hơn nhiều so với thực hiện tại Huế.
Những khuyết thiếu đáng ngại trong tiêm chủng trẻ em
Sự cố ba cháu bé tử vong sau khi tiêm vắc-xin viêm gan B tại Bệnh viện Hướng Hóa (Quảng Trị) như "giọt nước tràn ly", khiến nhiều người dân thật sự nghi ngại về việc tiêm chủng hiện nay. Chỉ trong nửa đầu năm 2013, "tai nạn" liên quan đến vắc-xin và tiêm chủng liên tiếp xảy ra. Cách giải quyết của Bộ Y tế trong những trường hợp nói trên chưa cho thấy một sự đầu tư thỏa đáng với chương trình tiêm chủng, cũng như sự công bằng với sức khỏe của người dân.
Câu hỏi chưa có lời đáp
Sáng 20-7, ba cháu sơ sinh đã tử vong chỉ 30 phút sau khi tiêm vắc-xin viêm gan B, mũi sơ sinh, tại Bệnh viện Hướng Hóa (Quảng Trị) với biểu hiện lâm sàng diễn biến rất nhanh như: tím tái, khó thở, lịm đi trong vòng 10 phút... Sau quá trình thu thập bằng chứng, điều tra lại quy trình tiêm, và giải phẫu tử thi, thấy có những biểu hiện: xung huyết, xuất huyết đa phủ tạng (phổi, tim, gan, thận lách, não, màng ruột),... Bộ Y tế tạm thời kết luận là các cháu đã bị sốc phản vệ. Còn nghi vấn: "Vì sao lại có trường hợp sốc phản vệ cùng lúc ở ba trẻ - vốn đều đang khỏe mạnh trước khi tiêm chủng", đây là "trường hợp hiếm thấy" và "vẫn đang phải tiếp tục nghiên cứu, tìm hiểu thêm?". Thực tế, Bệnh viện Ða khoa huyện Hướng Hóa đã bảo quản và quản lý vắc-xin chưa đúng quy định, để vắc xin cùng sinh phẩm khác. Ðồng thời, không ghi chép quản lý vắc-xin hằng ngày, không lưu vỏ, lọ theo quy định... Tuy vậy, ngành y tế vẫn cho rằng: đây là một sự cố hy hữu đáng tiếc, với hệ quả đặc biệt nghiêm trọng. Hàng loạt câu hỏi được đặt ra cho ngành y tế vẫn chưa có lời giải đáp như: Có nên tiếp tục tiêm phòng viêm gan B mũi 24 giờ hay không? Vì sao lại sốc phản vệ cùng lúc ở nhiều trẻ? Phác đồ xử trí sốc thuốc đối với trường hợp sốc hàng loạt như thế nào? Trong lúc ngành y tế chưa có câu trả lời rõ ràng, người dân và nhất là sản phụ trong cả nước rất hoang mang. Qua sáu ngày (kể từ khi ba cháu nhỏ tử vong) Bộ Y tế đã phải "cầu viện" Bộ Công an qua Công văn số 4593/BYT-DP, về việc "Ðiều tra làm rõ nguyên nhân tử vong sau tiêm chủng" do Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến ký, kính đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan liên quan tiến hành điều tra xác minh nguyên nhân sự việc nêu trên để có kết luận sớm nhất.
Ðầu tư thấp, chưa đáp ứng yêu cầu
Ðây không phải lần đầu "tai nạn" xảy ra đối với ngành y tế. Năm 2006-2007, đã có 10 trường hợp tử vong được ghi nhận. Nhưng, như GS,TS Nguyễn Trần Hiển, Chủ nhiệm Chương trình tiêm chủng mở rộng cho biết: "Các ca này đều trùng hợp với các bệnh lý có sẵn của trẻ. Xét về hiệu quả bảo vệ của vắc-xin viêm gan B, căn cứ trên kết luận về nguyên nhân tử vong của 10 ca nói trên, Bộ Y tế đã cho phép tiêm vắc-xin viêm gan B sơ sinh trở lại. Khi đó, tỷ lệ tiêm vắc-xin viêm gan B sơ sinh đã rớt từ 64% xuống chỉ còn 20%. Nhiều bệnh viện sản, khoa sản ở các tỉnh, thành phố không tiêm vắc-xin cho trẻ sơ sinh". Cách đây không lâu là "sự cố vắc-xin Quinvaxem" (ngừa các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm màng não mủ, được Liên minh toàn cầu về vắc-xin và tiêm chủng tài trợ cho Việt Nam từ tháng 6-2010). Vì sao loại vắc-xin mà một phần trong đó là do Hàn Quốc sản xuất và đóng gói, lại không được sử dụng cho trẻ em Hàn Quốc? Vì trong thành phần vắc-xin Quinvaxem có thành phần toàn tế bào có tới 3.000 kháng nguyên, dễ gây các phản ứng phụ cho trẻ, trong khi với các loại vắc-xin phòng ho gà vô bào thế hệ mới, tỷ lệ trẻ bị các phản ứng sốt, đau... rất thấp. Khi hàng loạt các tai biến xảy ra, ngành y tế Việt Nam lấy lý do khả năng tài chính còn hạn chế, cho nên phải sử dụng vắc-xin thế hệ cũ. Hơn hai năm, Việt Nam đã nhập 13 triệu liều và sử dụng được hơn 11 triệu liều vắc-xin "5 trong 1" Quinvaxem để tiêm ngừa cho trẻ em cả nước. Tuy nhiên, từ tháng 12-2012 đến cuối tháng 4-2013, liên tiếp có chín trường hợp tai biến dẫn đến tử vong và hàng chục ca phản ứng sau khi tiêm thứ vắc-xin này. Các chuyên gia y tế đã mổ xẻ những bất cập trong hệ thống tiêm chủng hiện nay nói chung và trong chương trình tiêm chủng mở rộng nói riêng. Rất nhiều ý kiến của các chuyên gia đầu ngành cho thấy có những "vấn đề lớn" đáng để ngành y tế suy nghĩ. Ðơn cử như việc khăng khăng bảo vệ ý kiến: "Vắc-xin viêm gan B nên được tiêm trong vòng 24 giờ sau khi sinh" - một mệnh đề mấu chốt. Theo GS Phạm Gia Khánh, Phó Chủ tịch Hội Nhi khoa Việt Nam: "Nên tiêm hay không nên tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ mới sinh ngay trong 24 giờ đầu phải cần có căn cứ khoa học. Nghiên cứu phải chỉ ra trẻ tiêm trước hoặc sau 24 giờ đó có gì khác biệt. Nếu tiêm sau mà không có gì khác nhau thì nên tiêm cho trẻ vào thời điểm sau 24 giờ, để tránh cho trẻ nhiều nguy cơ tai biến". Rõ ràng, từ những vấn đề nhỏ nhất, khâu tiêm chủng ở Việt Nam vẫn đang thiếu những sự cân nhắc kỹ lưỡng. Theo đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), sự đầu tư của Việt Nam cho tiêm chủng còn ở mức quá thấp, chưa tương xứng với nhu cầu và hiệu quả mà vắc-xin mang lại. Chủ trương tự sản xuất vắc-xin được đề cao, nhưng lại chưa được hỗ trợ đúng mức. Ðầu tư cho tiêm chủng trẻ em ở Việt Nam năm 1994 là 12,5 tỷ đồng, đến năm 2013 tăng lên 240 tỷ đồng, nhưng mới chỉ đáp ứng 50% nhu cầu. Ngân sách nhà nước để mua vắc-xin cũng chỉ đạt khoảng 30% yêu cầu. Nếu chương trình tiêm chủng thật sự được đầu tư thỏa đáng, có lẽ những sự cố đáng tiếc với ba trẻ sơ sinh này, và cả những cháu bé không có "duyên" với Quinvaxem hay vắc-xin viêm gan B trước kia đã không xảy ra
Thanh tra, kiểm tra quy trình tiêm chủng
Ngày 2-8, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức tọa đàm trực tuyến "Tiêm chủng mở rộng, những vấn đề cần giải đáp". Tại buổi tọa đàm, đại diện Bộ Y tế, các chuyên gia trong lĩnh vực này giải đáp các thông tin liên quan công tác tiêm chủng mở rộng ở nước ta thời gian qua như: Chất lượng vắc-xin; quy trình tiêm chủng; cơ chế giám sát, quản lý và bảo quản vắc-xin... Thời gian tới ngành y tế sẽ đẩy mạnh việc thanh tra, kiểm tra toàn bộ về quy trình liên quan tiêm chủng an toàn như: Nguồn nhân lực; cơ sở vật chất; trang thiết bị; hệ thống sổ sách; quy trình bảo quản vắc-xin tại các tuyến. Chỉ bố trí tiêm chủng không quá 50 trẻ tại một điểm tiêm, hay giãn thêm số ngày tiêm để bảo đảm có điều kiện khám sàng lọc trẻ, qua đó phát hiện được các vấn đề liên quan sức khỏe của trẻ trước tiêm. Tăng cường cán bộ chuyên môn xuống các tuyến, nhất là tuyến xã, cũng như đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, thuốc men để xử lý kịp thời khi xảy ra sự cố đối với trẻ...
Rất cần tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ
Sau sự cố ba trẻ sơ sinh chết sau tiêm vắc-xin viêm gan B (VGB) tại Bệnh viện Ða khoa huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) một số ý kiến đặt ra vấn đề có nhất thiết nên tiêm vắc-xin này cho trẻ ngay sau sinh hay không. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam đều chỉ rõ việc tiêm vắc-xin VGB cần được thực hiện càng sớm càng tốt và hiệu quả nhất là trong vòng 24 giờ sau sinh. Viêm gan B là một bệnh phổ biến và là vấn đề quan trọng của y tế công cộng. Ước tính khoảng 30% số dân thế giới (1,8 tỷ người) có dấu ấn của nhiễm vi-rút VGB. Trong số này khoảng 350 triệu người có biểu hiện nhiễm vi-rút mãn tính và ít nhất một triệu người chết vì VGB hằng năm. Khoảng 90% số người nhiễm vi-rút VGB mãn tính do nhiễm vi-rút VGB từ khi còn nhỏ, chỉ có 10% trong số trẻ bị nhiễm có biểu hiện lâm sàng. Các tài liệu chính thống từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và các nghiên cứu của nhiều tác giả đều có chung kết luận về hậu quả nặng nề của nhiễm vi-rút trong những năm đầu đời nhất là nhiễm vi-rút từ mẹ sang con tại lúc sinh. Nếu nhiễm vi-rút VGB ở giai đoạn dưới một tuổi nhất là tại lúc sinh, có tới 90% số trẻ có khả năng sau này sẽ trở thành người mang vi-rút VGB mãn tính và trong số này có tới 25% sẽ chết vì những bệnh gan mãn tính như viêm gan mạn, xơ gan, suy gan và ung thư gan. Khu vực Tây Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam có tỷ lệ mang vi-rút mạn tính khá cao, khoảng hơn 8% trước khi có tiêm chủng. Tại các nước trong khu vực, có tới 50% số trẻ em có thể bị nhiễm trong năm năm đầu tiên của cuộc đời nếu chúng không được tiêm chủng. Ðiều này đặc biệt quan trọng vì nhiễm vi-rút VGB càng sớm thì tỷ lệ mang vi-rút viêm gan B mạn tính càng cao. Trẻ em bị nhiễm sẽ tiếp tục duy trì ổ chứa gây nhiễm đối với lan truyền cho trẻ khác và sẽ có nguy cơ đối với bệnh gan mạn và tử vong liên quan đến bệnh gan ở người lớn. Do đó, viêm gan B là một ưu tiên y tế công cộng quan trọng của khu vực. Qua một số nghiên cứu thực tế và ước tính của WHO, ở những vùng có tỷ lệ nhiễm vi-rút VGB khoảng 8% trong quần thể thì tỷ lệ lây truyền từ mẹ sang con tại lúc sinh ước tính là 5%. Mỗi năm trung bình cả nước có 1,6 triệu trẻ mới được sinh ra, với tỷ lệ lây mẹ sang con là 5% thì sau này sẽ có 25% số trẻ chết vì các bệnh liên quan VGB, nếu không có chương trình tiêm vắc-xin VGB bao gồm cả tiêm vắc-xin VGB liều sơ sinh. Ước tính hằng năm sẽ có 80 nghìn trẻ bị lây nhiễm vi-rút VGB từ mẹ sang con và sau này hằng năm sẽ có khoảng 20 nghìn người sẽ chết vì các bệnh liên quan tới VGB. Cho đến nay, ngoài việc tiêm vắc-xin VGB sơ sinh (càng sớm càng tốt, tốt nhất trong vòng 24 giờ), không có biện pháp nào hữu hiệu khác được WHO khuyến cáo trong việc phòng lây truyền từ mẹ sang con. Theo cuộc Ðiều tra quốc gia về tỷ lệ nhiễm vi-rút VGB được tiến hành tại Việt Nam vào năm 2010-2011, nhóm trẻ được tiêm vắc-xin VGB liều sơ sinh sớm có tỷ lệ nhiễm vi-rút VGB thấp hơn nhóm tiêm muộn. Theo PGS, TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Pa-xtơ TP Hồ Chí Minh, việc tiêm vắc-xin VGB cho trẻ trong 24 giờ nhằm mục đích phòng, chống lây truyền vi-rút VGB từ mẹ sang con. Ðây là chiến lược của WHO, và là chỉ đạo của Bộ Y tế, Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia phòng, chống bệnh VGB. Thống kê của WHO năm 2006, trong 193 quốc gia có 163 nước triển khai tiêm vắc-xin VGB trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, trong đó 81 quốc gia thực hiện tiêm cho trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu sau sinh, kể cả các nước đã phát triển. Việc tiêm vắc-xin thực hiện càng sớm thì hiệu quả càng cao, với mũi tiêm trong 24 giờ có khả năng phòng được từ 80 đến 90% các trường hợp lây truyền từ mẹ sang con. Hiệu quả phòng ngừa sẽ giảm dần theo từng ngày và không đạt được nếu tiêm sau bảy ngày. Khác với vắc-xin phòng lao, bại liệt và vắc-xin VGB mũi 2, 3, 4 là để phòng phơi nhiễm trong tương lai; tiêm vắc-xin VGB mũi một, càng sớm càng tốt nhằm mục đích bảo vệ trẻ sơ sinh đã phơi nhiễm với vi-rút ngay khi sinh, đây là một cuộc đua giữa sự nhân lên của vi-rút và vắc-xin tạo ra kháng thể kịp thời bắt lấy vi-rút đang có trong cơ thể, do đó nhiều nước đã tiêm ngay trong vòng 12 giờ sau sinh. Cơ chế này giống như tiêm vắc-xin phòng bệnh dại, là tiêm ngay khi nghi bị chó, mèo dại cắn. Nhưng có lẽ bệnh dại có thể thấy nguy cơ tử vong ngay, còn VGB ở sơ sinh có đến 90% không có biểu hiện lâm sàng, sau hàng chục năm mới có biểu hiện xơ gan, ung thư gan và tử vong. Việc tiêm phòng vắc-xin VGB trong 24 giờ sau sinh là cần thiết. Việt Nam bắt đầu thực hiện lịch tiêm có liều sơ sinh từ năm 2002 và đến năm 2012 tỷ lệ trẻ sơ sinh được tiêm đã đạt hơn 75%. Việt Nam là nước có tỷ lệ lưu hành ở mức cao, do đó việc tiêm vắc-xin viêm gan B ngay trong vòng 24 giờ không chỉ phòng lây truyền từ mẹ sang con, mà còn lây ngang từ môi trường chung quanh, người thân, người chăm sóc. Vắc-xin VGB là một trong những vắc-xin an toàn, các phản ứng sau tiêm có thể xảy ra như sưng, đau tại chỗ tiêm 1 - 3%; sốt 0,4 - 8% hoặc mệt mỏi, kích thích 8 - 18%. Ngày đầu tiên sau khi sinh là thời điểm nguy cơ cao đối với tử vong sơ sinh và điều đó dễ dẫn đến dễ đổ lỗi do tiêm chủng. Bất kỳ thuốc, vắc-xin hoặc sinh phẩm nào cũng đều có thể có một tỷ lệ rất hiếm các phản ứng bất lợi. Tuy nhiên, những trường hợp phản ứng nặng như sốc phản vệ là rất hiếm gặp, với tỷ lệ một ca với 1,1 triệu liều tiêm. Các biến chứng và tai nạn trong tiêm chủng phải được coi là cái giá mà chúng ta phải trả để bảo vệ chống lại những tác nhân gây bệnh nguy hiểm chúng ta quan tâm. Không có sự bảo hiểm nào mà không đòi hỏi phí bảo hiểm. Công việc của chúng ta là cung cấp sự bảo hiểm lớn hơn, toàn diện hơn và giảm bớt quy mô của phí bảo hiểm. Ðể tiến tới loại trừ bệnh VGB tại Việt Nam, với đường lây truyền chủ yếu từ mẹ sang con, cần phải tăng tỷ lệ tiêm vắc-xin VGB trong vòng 24 giờ. Vì vậy mỗi cán bộ y tế từ sản xuất, vận chuyển, bảo quản, kiểm định, tiêm phòng, theo dõi và xử lý các trường hợp tai biến sau tiêm chủng cần nhận thức và nghiêm túc thực hiện đúng các quy định của Bộ Y tế, coi mỗi mũi tiêm không chỉ bảo vệ cho một trẻ mà còn tác động đến sức khỏe tương lai của đất nước. Và chính các bậc phụ huynh, các bậc cha mẹ cần phối hợp với ngành y tế để tiêm phòng, theo dõi, xử lý kịp thời theo các quy định. Với khoảng mười triệu người đang mang vi-rút VGB hiện nay, có lẽ điều mong ước lớn nhất là được tiêm phòng vắc-xin lúc còn trẻ, để không chỉ bảo vệ cho mình, cho người thân chung quanh mà còn cho cả cộng đồng.
Sức khỏe đời sống
Tiêm chủng mở rộng là đầu tư cho sức khỏe
* Các bà mẹ không nên cho con tiêm vaccin tại nhà * Không có sự khác biệt về chất lượng giữa vaccin tiêm dịch vụ hay tiêm chủng mở rộng. “Việt Nam là điểm sáng về tiêm chủng, sớm đạt mục tiêu thiên niên kỷ về chăm sóc sức khỏe trẻ em. Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) góp phần giảm chi phí điều trị, giảm nguy cơ tàn phế của trẻ em, qua đó giảm thời gian chăm sóc của bà mẹ, tăng sức khỏe, tăng hiệu suất làm việc của bà mẹ... Do đó, có thể nói TCMR là biện pháp đầu tư cho sức khỏe” - Đây là thông tin được PGS.TS. Nguyễn Trần Hiển - Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, Trưởng Ban quản lý dự án TCMR nhấn mạnh tại cuộc tọa đàmtrực tuyến “Tiêm chủng mở rộng” do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng ngày 2/8 tại Hà Nội...
Nhiều dịch bệnh được thanh toán nhờ TCMR
Theo PGS.TS. Nguyễn Trần Hiển, Chương trình TCMR được triển khai ở nước ta từ năm 1985 với 6 loại vaccin là: lao, bại liệt, bạch hầu, ho gà, uốn ván, sởi. Năm 1997 chúng ta bổ sung thêm vaccin viêm gan B, năm 2010 là vaccin Hib phòng viêm màng não Nhật Bản và viêm phổi. Đồng thời, tại những vùng có nguy cơ cao, chúng ta có bổ sung tiêm chủng vaccin thương hàn, viêm não Nhật Bản. “Trong 28 năm qua, Chương trình TCMR đã chứng tỏ hiệu quả qua việc chúng ta đã thanh toán được các bệnh đậu mùa, bại liệt, uốn ván; nhiều bệnh khác đã giảm đáng kể như sởi, viêm gan. Tình hình mắc sởi từ hàng trăm ngàn mắc mỗi năm vào trước năm 1985 đến nay chỉ còn vài chục ca mỗi năm; tỷ lệ trẻ mắc viêm gan B từ 5% xuống 2% vào 2010. Đồng thời chúng ta cũng ít gặp các ca mắc bạch hầu, ho gà. Có thể nói, TCMR là chương trình y tế có hiệu quả nhất ở Việt Nam hiện nay” - PGS.TS. Nguyễn Trần Hiển nhấn mạnh. Bổ sung thêm về vấn đề này, BS. Kohei Toda, chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cho rằng, Chương trình tiêm chủng của Việt Nam đã hết sức thành công, tỷ lệ bao phủ cao của chương trình là thành tựu quan trọng đáng khích lệ. Theo BS. Toda, trên bình diện toàn cầu, sự thành công của Chương trình tiêm chủng không chỉ bảo vệ mà còn cứu sống được rất nhiều trẻ em. WHO tính trung bình có khoảng 2,5 triệu trẻ được cứu sống. Ở Việt Nam, sau gần 30 năm triển khai, Chương trình TCMR đã có khoảng 67 triệu trẻ em được bảo vệ. Theo tính toán, chương trình này cứu sống được khoảng 40.000 trẻ khỏi tử vong nếu không có Chương trình tiêm chủng. Do vậy, WHO đánh giá rất cao nỗ lực của Chương trình tiêm chủng Việt Nam. Trước câu hỏi của người dân về việc tỷ lệ phản ứng sau tiêm chủng ở Việt Nam có vượt quá thống kê của quốc tế hay không? BS. Toda đưa ra thông tin, ở Việt Nam trong Chương trình tiêm chủng có hệ thống điều tra phản ứng sau tiêm rất tốt, tỷ lệ phản ứng nặng sau tiêm do vaccin viêm gan B nói riêng và các vaccin khác nói chung vẫn nhỏ hơn tỷ lệ của WHO đưa ra.
Tiêm vaccin viêm gan B trong 24 giờ đầu sau khi sinh, tỷ lệ trẻ mắc viêm gan sau đó rất thấp
Tại cuộc tọa đàm về tính an toàn của chất lượng vaccin viêm gan B đã nhận được khá nhiều câu hỏi của người dân. Trước câu hỏi vì sao sau vụ việc tai biến ở Quảng Trị, Bộ Y tế vẫn đề nghị tiếp tục tiêm vaccin viêm gan B trong 24 giờ cho trẻ sau sinh? Việc tiêm vaccin viêm gan B có an toàn hay không và có cần thiết phải tiêm ngay sau 24 giờ không?... GS.TS. Trịnh Quân Huấn - nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng, đối với vaccin viêm gan B thì nhà sản xuất đã thử nghiệm rất nhiều đối với từng thời kỳ, các giai đoạn, cho nhiều đối tượng khác nhau và thấy rằng tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh đối với các bà mẹ có viêm gan B dương tính thì rất tốt, tỷ lệ trẻ mắc viêm gan sau đó rất thấp, thậm chí ở Mỹ người ta tiêm trong vòng 12 giờ chứ không phải 24 giờ. Như vậy, việc tiêm vaccin viêm gan B trong 24 giờ đầu là bảo đảm cho lịch tiêm chủng ổn định, hoàn chỉnh. GS.TS. Trịnh Quân Huấn cũng giải thích thêm: Bộ Y tế không đưa ra lịch tiêm vaccin viêm gan B mà đây là khuyến cáo của WHO cần phải tiêm vaccin này một cách như vậy. Một vấn đề liên quan đến tiêm chủng đã được đặt ra đối với các chuyên gia tại cuộc tọa đàm là “đã có một số những tai biến và sai sót trong tiêm chủng, do đó nhiều người lo ngại rằng, TCMR của nhà nước sẽ nhiều nguy cơ hơn là tiêm dịch vụ”. Về vấn đề này, GS. TS. Nguyễn Đình Bảng - nguyên Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm vaccin và sinh phẩm y tế đưa ra quan điểm, trên thực tế, một số bà mẹ đã đưa con đến tiêm dịch vụ đó là sự lựa chọn tự nguyện của các bà mẹ. Thế nhưng, nói rằng vaccin tiêm dịch vụ ít tai biến hơn vaccin TCMR là chưa đúng, chưa có cơ sở. Để so sánh 2 mảng tiêm chủng dịch vụ - mở rộng thì phải có nghiên cứu điều tra. Tuy nhiên, cho đến nay chưa có nghiên cứu nào kết luận vaccin nào ít biến chứng hơn. Trên thực tế hiện nay dù là vaccin tiêm dịch vụ thì vẫn nằm trong sự kiểm soát của Bộ Y tế và các cơ sở tiêm dịch vụ vẫn là các cơ sở y tế và vẫn thực hiện quy trình nghiêm ngặt về tiêm chủng như đối với vaccin TCMR, chứ không có sự khác biệt nào.
WHO đánh giá: Vaccin ở Việt Nam an toàn, hiệu quả
Trước sự quan tâm của dư luận về vaccin, SK&ĐS đã có cuộc trao đổi với đại diện của WHO, với tư cách là tổ chức hỗ trợ về mặt kỹ thuật cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR), giúp bạn đọc hiểu hơn về vấn đề này.
Đánh giá cụ thể của WHO về kết quả Chương trình TCMR của Việt Nam? WHO có thể cho biết so sánh kết quả của Việt Nam với các nước trên thế giới về TCMR?
Chương trình TCMR của Việt Nam được thiết lập tốt và vaccin ở Việt Nam có hiệu quả và an toàn trên 10 bệnh mà vaccin phòng ngừa. Các bệnh như bạch hầu, sởi, ho lâu ngày, bại liệt, viêm gan B, lao, uốn ván, máu khó đông, cúm B, uốn ván sơ sinh và viêm não Nhật Bản. Những bệnh này có thể dẫn đến viêm phổi, viêm màng não, bại não, ung thư, liệt và dẫn đến nguy cơ tật nguyền suốt đời hoặc tử vong. Vaccin được Chính phủ Việt Nam sử dụng trong Chương trình TCMR đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng và an toàn nhất định. Các loại vaccin này phải được Cơ quan Quản lý quốc gia cấp phép, có nghĩa là vaccin này cần phải trải qua thêm quy trình kiểm tra chất lượng và an toàn bao quát trước khi chúng được sử dụng an toàn cho nhiều người. Ngoài ra, vaccin cần được giám sát an toàn sau khi đã được cấp phép sử dụng ở Việt Nam. Hầu hết các tác dụng phụ của vaccin là rất nhỏ và tự khỏi, chỉ kéo dài vài ngày và không gây ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng từ vaccin là cực kỳ hiếm và nếu có xảy ra, cần thông báo ngay cho Chương trình TCMR của Việt Nam để bất kể vấn đề gì đều có thể được kiểm soát và điều tra nhanh chóng. Trong khi một số ca tai biến hay tử vong gây ra bởi vaccin chỉ là trường hợp hy hữu, lợi ích của việc tiêm phòng vẫn lớn hơn rất nhiều so với nguy cơ và nhiều thương tổn cũng như tử vong sẽ xảy đến nếu không có vaccin.
WHO có khuyến cáo gì với người dân cũng như Bộ Y tế để TCMR đạt kết quả tối ưu?
Nhằm đạt hiệu quả cao trong phòng ngừa bệnh tật thông qua tiêm phòng vaccin, điều quan trọng là cần bao phủ vaccin tới từng trẻ em và ở các cộng đồng xuyên suốt Việt Nam nhằm ngăn ngừa bất kỳ khả năng truyền bệnh nào. Các nhân tố truyền nhiễm gây ra các bệnh có thể phòng ngừa được nhờ vaccin đang tiếp tục hoành hành ở nhiều nơi trên thế giới. Trong một thế giới kết nối cao, các tác nhân này có thể xuyên biên giới địa lý và ảnh hưởng tới bất kỳ ai không được bảo vệ. Hai nguyên nhân chính để được tiêm phòng là nhằm bảo vệ bản thân chúng ta và bảo vệ những người xung quanh chúng ta. Các chương trình tiêm phòng vaccin thành công, như các xã hội thành công, phụ thuộc vào sự hợp tác của từng cá nhân để đảm bảo điều tốt đẹp cho tất cả mọi người. Ngày nay, Chương trình TCMR của Việt Nam theo các chỉ dẫn quốc tế của WHO cho các hoạt động tiêm chủng. Việc bao phủ tiêm chủng đã đạt 96% trên toàn quốc, so sánh với tỷ lệ ở một số quốc gia khác là Chương trình TCMR quốc gia tốt. Điều quan trọng cần nhớ rằng lịch tiêm chủng ngăn ngừa bệnh tật, tàn tật cũng như tử vong từ các bệnh có thể phòng ngừa được nhờ vaccin bao gồm bạch hầu, sởi, ho gà, bại liệt và uốn ván. Chương trình TCMR của Việt Nam đã đẩy lùi 6,7 triệu ca các bệnh có thể phòng ngừa được nhờ vaccin và cứu sống được 42.900 sinh mạng từ năm 1980 - 2013 nhờ các hoạt động tiêm chủng trên diện rộng và theo lịch tiêm chủng cũng như chiến dịch tiêm phòng. Nhìn chung, vaccin rất an toàn. Đa phần các phản ứng đối với vaccin chỉ là rất nhỏ và tạm thời, chẳng hạn như sưng phồng tay hay sốt nhẹ. Những biểu hiện nghiêm trọng là cực kỳ hiếm và nếu có xảy ra, cần giám sát và điều tra cẩn thận. Độ an toàn của vaccin viêm gan B và một số vaccin khác được đánh giá liên tục qua số liệu kiểm soát thường trực từ các ca phản ứng ngược theo hệ thống báo cáo tiêm chủng (AEFIs) và các hệ thống giám sát khác. Đối với vấn đề quy trình tiêu chuẩn, tất cả trẻ em cần được theo dõi 30 phút sau khi tiêm tại cơ sở y tế. Bất kỳ biểu hiện bất thường nào cần được thông báo ngay cho nhân viên y tế.
WHO có thể cho biết đánh giá về các thành tựu y tế của Việt Nam, đặc biệt trong nhiều mục tiêu thiên niên kỷ sớm như tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 5 tuổi, lĩnh vực bảo hiểm y tế (BHYT), TCMR...
Các thành tựu y tế nổi bật của Việt Nam trong những năm gần đây tập trung vào việc nâng cao dịch vụ cô đỡ thôn bản và giảm bất bình đẳng trong khám chữa bệnh. Việc thành lập mạng lưới y tế cơ sở là một trong những nền tảng căn bản nhằm đảm bảo chương trình cô đỡ thôn bản. Hệ thống này tăng cường chăm sóc y tế ban đầu và đảm bảo các dịch vụ y tế, bao gồm các chương trình tiêm chủng có thể được phân phối tới tất cả mọi người, đặc biệt chú ý tới những vùng xa xôi hẻo lánh, nơi khó tiếp cận dịch vụ, đồng bào dân tộc thiểu số và các cư dân dễ bị tổn thương. Theo số liệu chính thức, 60% dân số Việt Nam được bao phủ BHYT và có một số điều khoản cụ thể cho dân số dễ bị tổn thương như trẻ em dưới 5 tuổi, người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, cần đạt được BHYT toàn dân vì có nhu cầu cải cách liên tục về cơ cấu bao phủ, chẳng hạn như chuyển dịch từ bao phủ cá nhân sang hộ gia đình. Điều này sẽ giảm phần lớn bất bình đẳng tiếp cận y tế cũng như gánh nặng của các hộ gia đình. Việc quản lý hệ thống BHYT quốc gia cần được tăng cường và cải cách. Sự quản lý tốt cần đảm bảo rằng các nguồn lực được sử dụng hiệu quả và các nhà cung cấp dịch vụ sử dụng quỹ BHYT phải có trách nhiệm đảm bảo người dân tiếp cận được dịch vụ phù hợp và cung cấp đầy đủ, cũng như nhu cầu của bệnh nhân được đáp ứng đầy đủ.
VOV
Bác sỹ hiến máu cứu sống sản phụ bị băng huyết
Giữa lúc nguy cấp, một bác sĩ đã tình nguyện hiến máu để cấp cứu sản phụ. Đội hiến máu tình nguyện sau đó cũng hỗ trợ kịp thời. Sáng nay (2/8), lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Phú Yên đã biểu dương đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Sản nhi nỗ lực cứu sống sản phụ bị băng huyết sau sinh, đồng thời biểu dương bác sĩ Đặng Văn Phát đã hiến máu kịp thời cứu sống sản phụ. Trước đó, sáng ngày 1/8, tại Bệnh viện Sản nhi Phú Yên, sản phụ Trương Thị Quý, 31 tuổi, ở xã Hòa Quang Bắc, huyện Phú Hòa bị băng huyết sau sinh và rơi vào tình trạng tim ngừng đập, khả năng sống sót rất thấp. Do sản phụ thuộc nhóm máu hiếm AB nên Bệnh viện không huy động được máu sống để cấp cứu tại chỗ. Trước tình huống nguy cấp ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh, bác sĩ Đặng Văn Phát- Trưởng Khoa nhi- Hồi sức của bệnh viện đã hiến máu cấp cứu sản phụ. Sau đó, Hội Chữ thập Đỏ tỉnh Phú Yên tiếp tục huy động Đội hiến máu tình nguyện đến cho máu kịp thời cứu chữa bệnh nhân. Sau gần 24 giờ hồi sức với 14 đơn vị máu sống được truyền, sản phụ Trương Thị Quý đã qua cơn nguy kịch. Được biết, sản phụ Trương Thị Quý đã 5 lần mang thai- đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng băng huyết sau sinh và khả năng được cứu sống là rất hiếm./.
VTC
Điều dưỡng khóc ròng lau thi thể bệnh nhi xấu số
Những câu chuyện xúc động về ‘thiên thần áo trắng’ ở viện làm lay động lòng người, bên cạnh có ‘bàn tay vàng’, họ còn có 1 tấm lòng vàng. Phản hồi đến báo VTC News, độc giả Thái Huy chia sẻ: “Tôi có 2 đứa con đều sinh tại bệnh viện nhân dân Gia Định. Lúc đầu, tôi cũng nghĩ như bao người khác là phải thế này, thế kia để cho vợ con mình được chăm sóc tốt. Nhưng khi tôi đưa tiền cho họ thì có ai dám nhận đâu. Từ lúc chuẩn bị vào sinh, đến lúc sinh, rồi tắm bé, mỗi giai đoạn tôi đều "nhét" tiền cho họ, nhưng đều bị trả lại hết. Có ai dám lấy đồng cắc nào đâu. Đến khi làm thủ tục thanh toán tiền ra viện, tôi thấy ở đây phục vụ tốt quá tiền dư mà bệnh viện phải thối lại tôi định cảm ơn cho cô thu ngân, nhưng họ cũng làm "mất lòng" tôi luôn và những người chung một lượt với vợ chồng tôi đều nói như vậy hết”. Bản thân phóng viên, trong khi tác nghiệp ở bệnh viện phụ sản Trung ương, cũng nhận được những lời khen như vậy. Theo bà N.T. Xuyến (Đông Anh, Hà Nội) đi chăm con ở viện Phụ sản Trung ương: Bác sĩ tại đây rất tốt, rất nhiệt tình và nhẹ nhàng, thường xuyên đến tận phòng thăm hỏi bệnh nhân. Thậm chí, có đưa phong bì, bác sĩ, điều dưỡng đều bảo: “Chúng tôi không thiếu tiền, chị không phải đưa phong bì. Đây là trách nhiệm của chúng tôi, chị yên tâm, cháu sẽ được chăm sóc tốt”. Bà cho biết thêm: Con bà nằm viện, đồ ăn đã được đưa đến tận cửa phòng nên bệnh nhân không phải ra ngoài. Trong phòng có vệ sinh khép kín. Thậm chí, trẻ sinh ra có sẵn quần áo. Nói chung, bác sĩ chăm sóc tốt.
Khóc khi cháu bé giã từ cõi đời
Khi đến bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để viết những trường hợp thương tâm cần giúp đỡ, phóng viên VTC News cũng gặp nhiều ‘thiên thần áo trắng’ có tấm lòng nhân hậu. Chị Nguyễn Thị Thu Hà, phụ trách điều dưỡng tại khoa Phẫu thuật Tim mạch và lồng ngực, bệnh viện Việt Đức là một trong những thiên thần ấy. Có những điều dưỡng không được theo nghề như chị. Có nữ điều dưỡng đã phải chọn lựa giữa gia đình và công việc. Người đó phải từ bỏ nghề của mình để tập trung lo cho gia đình. Chị Hà chăm sóc bệnh nhân với tấm chân tình và rồi chị cũng nhận được sự đáp trả cho tấm chân tình đó. Từng bát chè các chị nấu ăn thêm mỗi khi ca trực muộn, chị múc cho bệnh nhi nghèo. Không chỉ có chị, mà những nữ điều dưỡng ở đây còn chia sẻ suất cơm, nước uống cho bệnh nhân. Trong ký ức của chị Hà, niềm vui thì nhiều mà nỗi niềm cũng lắm. Một bệnh nhân chỉ vài tháng tuổi mắc bệnh tim, nhà ở tận Cao Bằng được phẫu thuật, nhưng cháu đã không qua khỏi. “Khổ thân thằng cu, trông mũm mĩm xinh xắn lắm”. Khi cháu đã ra đi, chị vừa lau người cho cháu, vừa nghẹn ngào tuôn lệ vì xót xa. Cháu mất đi, nhưng bố mẹ không có tiền để đưa cháu về Cao Bằng. Gia đình định cho cháu vào túi du lịch rồi đi về bằng xe khách. Các bác sĩ, điều dưỡng ở đây thấy vậy định ủng hộ tiền đưa cháu về. Mỗi người một ít. Nhưng sau đó, cha mẹ cháu quyết định để cháu lại bệnh viện nhờ giúp đỡ…
Dân Việt
Hội đồng tư vấn vaccin chưa khách quan
Ngày 1.8, tại buổi tọa đàm về những vấn đề liên quan đến vaccin, GS-TS Trịnh Quân Huấn-chuyên gia cao cấp Bộ Y tế khẳng định: Hội đồng tư vấn sử dụng vaccin, sinh phẩm y tế và Hội đồng tư vấn đánh giá phản ứng sau tiêm đều chưa có tính độc lập. Người quản lý ngành y tế, người chịu trách nhiệm trong chương trình tiêm chủng mở rộng đều nằm trong Hội đồng thì khó có được cái nhìn khách quan, đa chiều về các sự cố. Theo PGS Huấn, cần có một Hội đồng độc lập để nhìn ra các sai sót và khách quan hơn trong đánh giá nguyên nhân tai biến.
Đại đoàn kết
Sức khỏe con Chủ tịch huyện đảo Trường Sa đã ổn định
Ngày 1-8, bệnh viện Chợ Rẫy TP. Hồ Chí Minh cho biết, sau một ngày phẫu thuật cắt bỏ khối u khổng lồ, sức khỏe của bệnh nhân Nguyễn Viết Khuê (con trai ông Nguyễn Viết Thuân - Chủ tịch huyện đảo Trường Sa, Phó Lữ đoàn trưởng Đoàn 146, thuộc Bộ Tư lệnh vùng 4 Hải quân) khá ổn định. Ca phẫu thuật được tiến hành lúc 9h ngày 31-7 và kết thúc lúc 13 giờ cùng ngày với sự phối hợp của 3 khoa: Hồi sức phẫu thuật tim, Phẫu thuật gây mê hồi sức và khoa Phẫu thuật tim. Do khối u lớn trong lồng ngực bệnh nhân đã dính vào động mạch phổi, động mạch chủ và tĩnh mạch chủ trên nên các bác sĩ dùng dao đốt siêu âm, vừa đốt, cắt, cầm máu bóc tách khối u từ hai bên vào giữa. Trong quá trình phẫu thuật bệnh nhân được truyền khoảng 2 đơn vị máu. Sau hơn 4 giờ phẫu thuật, toàn bộ khối u nặng 1,5kg, kích thước 12 x 20 x 20, có chứa sụn, xương, chất dịch bên trong đã được lấy ra khỏi tim. Hiện toàn bộ khối u được gửi sang Khoa Giải phẫu bệnh của bệnh viện để xác định về các tổn thương giải phẫu bệnh lý. Đến chiều 1-8, bệnh nhân Khuê đã được chuyển sang phòng hồi sức. Các bác sĩ dự kiến nếu công tác hồi sức và phục hồi tốt chỉ 7 ngày sau Khuê có thể được xuất viện.
Công an nhân dân
Phát hiện kho hàng giả sản phẩm cao cấp sụn vi cá mập, tảo biển, tổ yến
Ngày 2/8, lực lượng liên ngành Cảnh sát môi trường và Quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra đột xuất 2 căn nhà 2 tầng nằm sát nhau tại số 166B và 166B1, cụm 13, Thái Hà (Đống Đa, Hà Nội) bắt quả tang Hoàng Nghĩa Dũng (28 tuổi, quê quán TP Vinh, Nghệ An) đang đóng gói, dán nhãn mác nhiều loại thực phẩm chức năng dạng viên nang không rõ nguồn gốc xuất xứ Khi lực lượng chức năng kiểm tra, Dũng không xuất trình được bất kỳ hóa đơn chứng từ hợp pháp có liên quan tới số hàng hóa trên. Kiểm đếm sơ bộ các tầng căn nhà số 166B và 166B1, lực lượng chức năng thu giữ được 263 thùng, trong đó có 259 thùng chứa sản phẩm thực phẩm chức năng, 3 thùng tem, nhãn, vỏ hộp các loại… trên có ghi xuất xứ của Úc, Nhật và 1 thùng đựng các phương tiện, máy móc đóng gói, dán nhãn sản phẩm. Trong số 259 thùng sản phẩm này, có 31 thùng hàng bán thành phẩm đã được đóng thành từng lọ nhưng chưa dán tem, nhãn; 35 thùng lớn bên trong chứa những bịch nilon với hàng triệu viên thuốc dạng nang màu nâu, màu trắng ngà và các viên nén màu trắng, không rõ thành phần và chất lượng là sản phẩm gì. Có tới 193 thùng hàng thành phẩm đã có đủ tem, nhãn, bao hộp để chuẩn bị bán ra thị trường được cơ sở của Dũng trực tiếp đóng gói với nhiều chủng loại như: Sữa ong chúa, Collagen tăng cường làm đẹp săn chắc da, tỏi đen, nhau thai cừu chống lão hóa, tảo biển, sụn vi cá mập chữa xương khớp. Do số lượng hàng quá lớn nên hiện các cơ quan chức năng mới chỉ đưa ra con số ước định, tổng số lượng viên nang thực phẩm chức năng thu giữ được trong vụ này lên tới gần 5 triệu viên nang các loại, ngoài ra còn một số thùng chứa bao cao su nhãn hiệu Durex. Đấu tranh ban đầu, Dũng khai nhận toàn bộ số hàng trên được Dũng mua của một người Việt Nam tại cửa khẩu Lạng Sơn, chuyển về từ Trung Quốc, Dũng khẳng định tất cả số hàng này là do nước ngoài sản xuất và khi mua không có hóa đơn chứng từ gì. Trung tá Phạm Giang Sơn, Đội trưởng Đội 6, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về môi trường (PC49) Hà Nội cho biết, 2 căn nhà này thực chất là kho được Dũng và các đối tượng thuê để tập kết, làm nơi để đóng gói và dán nhãn, tem mác giả các sản phẩm của Úc, Nhật Bản. Đối tượng Dũng khai nhận, đã thành lập công ty XNK đặt tại số 9/176 Hoàng Hoa Thám (Hà Nội) nhằm núp bóng pháp nhân để mua bán, làm giả tem nhãn và buôn bán thực phẩm chức năng giả trên thị trường Hà Nội và TP Hồ Chí Minh suốt một thời gian dài. Đồng chí Nguyễn Duy Hưng, kiểm soát viên Đội QLTT số 1 - Chi cục QLTT Hà Nội khẳng định, đây là vụ kiểm tra, thu giữ thực phẩm chức năng lớn nhất kể từ đầu năm đến nay mà các lực lượng chức năng đã kiểm tra bắt giữ được trên địa bàn Thủ đô. Hiện số hàng này đang được cơ quan chức năng niêm phong để phục vụ điều tra mở rộng
Một số địa phương xáo trộn vì chưa có vaccine mới
Sự cố 3 trẻ tử vong sau tiêm vaccine viêm gan B ở Quảng Trị, ngành Y tế đã tập trung vào xử lý hậu quả của vụ việc và điều tra nguyên nhân, đồng thời, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cũng nhanh chóng có công văn yêu cầu tạm ngừng tiêm hai lô vaccine V-GB 0208112E và V-GB 030812E thuộc diện “nghi vấn”. Tuy nhiên, một vấn đề hết sức quan trọng là bổ sung số vaccine thiếu là khoảng 200.000 liều của 2 lô vaccine bị đình chỉ trên, lại chưa được kịp thời. Đó là lý do để 10 ngày qua, một số tỉnh đã được cấp số vaccine của 2 lô thuốc trên hoàn toàn không có thuốc để tiêm cho các bà mẹ, trong đó, riêng tỉnh Quảng Trị, nơi xảy ra sự cố, số ngày các trẻ không được tiêm vaccine viêm gan B đã là 13 ngày. Chị Nguyễn Thị Lanh (thị xã Quảng Trị), vừa sinh con được 3 ngày, bày tỏ: Không được tiêm phòng trong vòng 24h sau sinh như khuyến cáo, tâm lý các bà mẹ cũng rất lo lắng, vì chỉ sợ mẹ mắc viêm gan B mà không biết, sẽ dễ bị lây sang con trong khi trở dạ. Nhưng để ra Hà Nội tiêm phòng thì gia đình không có điều kiện. Cũng hoàn cảnh tương tự, chị Trần Thị Chinh (huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình) cho hay: Lần đầu có được cậu con trai, nên cũng muốn tiêm phòng đầy đủ các mũi để con được khỏe mạnh. Nhưng không có thuốc, chúng tôi cũng đành chịu. Chỉ lo, không tiêm trong thời gian 24h sau sinh, thì sau này dù có được tiêm, hiệu quả của thuốc bị giảm. Lo lắng của các bà mẹ là hoàn toàn có cơ sở, khi các nghiên cứu về tỷ lệ nhiễm viêm gan B cho thấy Việt Nam có tỷ lệ nhiễm cao và tỉ lệ lây truyền vi rút viêm gan B từ mẹ sang con ở Việt Nam là khoảng 5%. Tỷ lệ lây truyền mẹ con qua lấy máu tại thời điểm sinh (máu cuống rốn) là 5,4%. Rõ ràng, sau sự cố, trong khi một số nơi từ chối cho trẻ tiêm vaccine viêm gan B trong 24h thì cũng xảy ra hiện tượng, ở một số địa phương, người muốn tiêm lại không có vaccine.
Dân trí
Ngộ độc tập thể ở Đồng Nai: Thực phẩm nhiễm độc tố cao gấp 10 lần cho phép
Ngay khi hàng trăm công nhân thuộc Công ty TNHH Kotop Vina (đóng tại Khu công nghiệp Tam Phước, TP Biên Hòa, Đồng Nai) nhập viện sau khi ăn, cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai đã vào cuộc điều tra và bước đầu làm rõ nguyên nhân ngộ độc. Ngày 03/08, thông tin từ ông Nguyễn Đình Bình, Chi cục trưởng Chi cục An toàn - vệ sinh Thực phẩm tỉnh Đồng Nai cho biết, cơ quan này vừa có kết quả xét nghiệm mẫu thực phẩm của Công ty TNHH Kotop Vina. Theo đó, mẫu thịt, xương mà công ty này dùng để nấu hủ tiếu cho công nhân ăn đã bị nhiễm vi sinh, trong đó một số thành phần có độc tố cao gấp 10 lần tiêu chuẩn cho phép. Theo ông Bình, đây chính là nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm cho công nhân. Trước đó, vào tối 23/07 và trưa 26/07, khoảng 150 công nhân thuộc Công ty TNHH Kotop Vina sau khi ăn tại bếp ăn tập thể của công ty đã phải nhập viện cấp cứu. Số công nhân nhập viện đều có triệu chứng đau đầu, buồn nôn, ngất xỉu,… Qua thăm khám bệnh sử, Bệnh viện Đa khoa Long Thành (nơi tiếp nhận bệnh nhân) đã xác định số công nhân trên bị ngộ độc thực phẩm. Được biết, khi xảy ra ngộ độc, ngành chức năng tỉnh Đồng Nai đã thành lập đoàn kiểm tra và tiến hành làm việc với Công ty TNHH Kotop Vina; kiểm tra bếp ăn của doanh nghiệp; điều tra 17 nhân viên phục vụ tại bếp ăn về khám sức khỏe, tập huấn kiến thức vệ sinh an toàn thực phẩm, ý thức chấp hành các điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm. Cũng trong ngày 02/08 vừa qua, gần 20 công nhân Công ty TNHH KoTop ViNa một lần nữa phải nhập viện Đa khoa Long Thành để cấp cứu với các triệu chứng chóng mặt, buồn nôn. Đây là lần thứ ba công nhân công ty này phải nhập viện cấp cứu. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa Long Thành thì nguyên nhân khiến công nhân nhập viện lần này không phải là ngộ độc thực phẩm mà là do bị hạ canxi đường máu. Do Công ty TNHH Kotop Vina có những vi phạm việc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, nên từ ngày 5/8 tới, Chi cục An toàn - vệ sinh Thực phẩm tỉnh Đồng Nai sẽ tiến hành thanh tra, xem xét mức độ sai phạm để xử lý
Dấu ấn ung thư - Xét nghiệm phát hiện sớm ung thư dạ dày, cổ tử cung
50% người mắc ung thư mới đến bệnh viện ở giai đoạn muộn khi các triệu chứng đã rất rõ ràng. Vậy làm thế nào để tầm soát sớm các bệnh ung thư khó phát hiện như ung thư dạ dày, ung thư cổ tử cung…? Tỉ lệ tử vong do ung thư dạ dày, ung thư cổ tử cung luôn rất cao bởi đây là những loại ung thư khó phát hiện, các triệu chứng ban đầu thường dễ nhầm sang các bệnh thông thường khác. Thường chỉ khi sút cân kéo dài không rõ lý do, chảy máu, dịch bất thường ở âm đạo ngoài kỳ kinh kéo dài, thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu rất lâu… người bệnh mới đi khám. Lúc này, ung thư đã ở giai đoạn nặng, thậm chí di căn. Tuy nhiên, điều đáng mừng là ngày càng có nhiều thiết bị xét nghiệm hiện đại giúp phát hiện, một trong số đó là các thiết bị xét nghiệm tìm “dấu ấn ung thư” (cancer maker). Những thiết bị này sẽ phát hiện các dấu hiệu sinh học cho thấy tế bào ung thư đang phát triển thông qua xét nghiệm máu. Cụ thể máy sẽ phát hiện chất tiết ra từ khối tế bào hình thành nên khối ung thư đó từ khi khối u còn rất nhỏ và đem so với nồng độ có trong cơ thể con người bình thường (không bị ung thư). Nếu nồng độ của chất sinh học trong máu (thường là protein) được tiết ra nhiều hơn so với người bình thường thì có thể có nguy cơ ung thư. Về cơ bản, xét nghiệm dấu ấn ung thư buồng trứng, ung thư dạ dày sẽ giúp: Phát hiện, định hướng, chỉ báo nghi ngờ ung thư; Xác nhận bản chất khối u; Định lượng loại ung thư; Theo dõi kết quả điều trị sau mổ, sau hóa trị, xạ trị….; Tìm tái phát, di căn… sau điều trị ung thư. Do đó, theo các chuyên gia tại 1 hội thảo về các xét nghiệm mới vừa được tổ chức mới đây, những người có dấu hiệu lâm sàng bất thường (gầy ốm, rối loạn tiêu hóa, tiểu tiện), có người thân trong gia đình bị ung thư, những người trên 50 tuổi nên đi làm xét nghiệm ngay hoặc làm trong các đợt khám sức khỏe định kỳ. Theo BS Nguyễn Thị Kim Len, Giám đốc BV Đa khoa Medlatec, dấu ấn ung thư là 1 xét nghiệm máu làm nhanh gọn, có giá trị tham khảo và cần được phối hợp với các phương pháp khác như PAP (trong phát hiện ung thư cổ tử cung- tử cung), nội soi (các loại ung thư dạ dày, trực tràng...) cũng như phải có bác sĩ có trình độ chuyên khoa tư vấn, phân tích đến nơi đến chốn.
Ho ra máu do loét túi thoát vị dạ dày
Ngày 1/8, ThS.BS Trần Ngọc Lưu Phương, Phó khoa Nội tiêu hóa BV Nguyễn Tri Phương, cho biết bệnh viện đã điều trị thành công cho bệnh nhân N.T.K (48 tuổi, ở quận 8). Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau vướng cổ họng và ho khạc ra máu tươi từng đợt. Tại BV Nguyễn Tri Phương, sau khi xét nghiệm máu, chụp X-quang phổi, chụp CT scan lồng ngực và nội soi vùng mũi họng của bệnh nhân, BS vẫn không tìm ra nguyên nhân gây ho khạc ra máu. Vì vậy, BS tiến hành nội soi dạ dày bằng ống nội soi mềm qua đường miệng và phát hiện ông K. mắc bệnh thoát vị hoành (thoát vị dạ dày). Một phần dạ dày chui qua lỗ của cơ hoành trồi vào lồng ngực tạo thành túi thoát vị. Tại túi này có 1 ổ loét gây chảy máu. Ngay sau khi can thiệp nội soi thành công, bệnh nhân đã ngưng ho khạc ra máu và sau đó điều trị tiếp tục thêm gần 1 tháng nữa rồi xuất viện an toàn, làm việc bình thường.
Cứu sống bệnh nhân bị xe tải cán đứt phổi, gãy hết xương sườn
Sáng 2/8 bác sĩ Lê Quang Võ, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ, cho biết, các bác sĩ của Khoa Ngoại Tổng hợp bệnh viện này vừa cứu sống bệnh nhân bị xe tải cán trong tình trạng nguy kịch. Ngày 16/7/2013 bệnh nhân Võ Kim Long, 42 tuổi ở phường An Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ nhập viện trong tình trạng rất khó thở, mạch chậm, khó bắt, vỡ khí quản, toàn thân tràn khí dưới da lượng nhiều. Ngay lập tức các bác sĩ cho đặt ống dẫn lưu 2 bên, đồng thời đặt ống nội khí quản, tuy nhiên khí vẫn ra liên tục ở ống dẫn lưu màng phổi bên phải, tình trạng bệnh nhân không được cải thiện. Chụp CT và XQ khẩn cấp phát hiện xương ức bị gãy làm 3 đoạn, gãy toàn bộ xương sườn từ số 1 đến số 10, nghi vỡ phế quản góc phải, dập thùy trên phổi phải và được chỉ định mổ cấp cứu khẩn cấp. Bác sĩ phẫu thuật chính cho biết: Đây là bệnh nhân được cứu sống hy hữu, vì những trường hợp bị thương nặng như bệnh nhân Võ Kim Long thường chết tại chỗ. Nếu bệnh nhân vào bệnh viện kịp thời thì tỷ lệ được cứu sống cũng rất thấp. Sau 2 tuần hậu phẫu và được cho thở máy, ngày 1/8 bệnh nhân đã tự thở, tỉnh táo.
Cứu sống một sinh viên bị thông liên thất tim bẩm sinh phức tạp
Ngày 2/8, TS, bác sĩ Nguyễn Cửu Lợi, Trưởng khoa can thiệp tim mạch - Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Huế, cho biết: Khoa vừa thực hiện thành công kỹ thuật đóng lỗ thông liên thất bằng dù qua ống thông cứu sống một em sinh viên năm thứ 2 thuộc Đại học Huế. Trong lúc khám sức khỏe, bác sĩ phát hiện bệnh nhân này bị một dạng tim bẩm sinh là thông liên thất. Trong bệnh lý này có một lỗ thông giữa hai buồng tâm thất của tim. Khi tuổi lớn dần, máu sẽ ứ lại ở phổi, gây tăng áp lực ở phổi. Về sau, khi áp lực phổi tăng rất cao thì luồng máu qua lỗ thông sẽ đổi chiều và máu đen sẽ tràn vào máu đỏ gây tím da và niêm mạc. Tuổi thọ của bệnh nhân bị rút ngắn rất nhiều do suy tim và các bệnh nhiễm trùng trong tim. Sau khi làm siêu âm chẩn đoán và xác định đặc điểm của lỗ thông, ngày 1/8, bệnh nhân được can thiệp đóng lỗ thông bằng dụng cụ qua ống thông.Trong 30 phút, các bác sĩ đã thực hiện thành công kỹ thuật đóng lỗ thông bằng dụng cụ có hình dáng như một chiếc dù để bít lỗ thông nằm giữa hai tâm thất. Hiện sức khỏe bệnh nhân đã ổn định.
Thu nhỏ cánh tay khổng lồ của “dị nhân” vé số
Cánh tay trái mang khối bướu khoảng 10kg của “dị nhân” vé số Lê Thanh Vũ vừa được bóc tách thành công. Cuộc phẫu thuật kéo dài hơn 8 tiếng được thực hiện tại bệnh viện Chợ Rẫy với sự giúp sức của BS. McKinnon. Lê Thanh Vũ (27 tuổi, ngụ tại Kiên Giang) chàng trai bán vé số được phản ánh trong loạt bài viết “Dị nhân mang bướu khổng lồ” trên Dân trí một lần nữa bước lên bàn mổ. Từ khi lên 4 tuổi, cơ thể Vũ xuất hiện nhiều u nhọt, các khối u phát triển nhanh và lớn dần. Do điều kiện kinh tế gia đình nhiều khó khăn, Vũ không được chữa trị. Cơ thể “dị nhân” mang nhiều khối bướu lớn trong đó có 3 bướu dính chùm ở lưng và một bướu khổng lồ trên cánh tay trái. Hơn 20 năm mang những khối thịt thừa khiến Vũ không đêm nào được nằm ngửa. Khối bướu ở cánh tay quá nặng kéo xương quai xanh cong vẹo, lồng ngực của bệnh nhân biến dạng. Trao đổi với Dân trí trước cuộc mổ, BS Trần Đoàn Đạo, Trưởng khoa Bỏng và Tạo hình cho biết: “Dạng bướu trên cơ thể bệnh nhân Vũ là bướu sợi ngoại biên, chúng được nuôi dưỡng bởi hệ thống mạch máu rất phức tạp”. Sau khi kiểm tra lại lần cuối những hình ảnh về khối bướu, lúc 8 giờ ngày 02/8, BS. McKinnon đã rạch đường dao đầu tiên để bắt đầu thu nhỏ cánh tay khổng lồ.Qua từng đường dao tỉ mẩn và cẩn trọng, những “tảng” bướu lần lượt được tách khỏi cánh tay bệnh nhân. Bóc tách đến đâu bệnh nhân được khâu, tạo hình bằng da tự thân đến đó. Cuộc mổ không gặp nhiều khó khăn nhưng do khối bướu lớn phủ từ vai xuống tận các ngón tay bệnh nhân nên việc bóc tách tốn khá nhiều thời gian. Đến 17 giờ cùng ngày những mũi kim cuối cùng của ê kíp phẫu thuật hoàn tất, cuộc mổ khép lại. Bệnh nhân được chuyển về khoa hồi sức để bác sĩ tiếp tục chăm sóc hậu phẫu. Hình ảnh ban đầu sau phẫu thuật nghi nhận, cánh tay của Vũ đã thon gọn hơn rất nhiều so với trước. Tuy nhiên, theo BS. McKinnon với dạng khối u lớn nói trên, cần phải trải qua nhiều cuộc phẫu thuật mới có thể bóc tách triệt để được.
33,3% trường hợp nhiễm mới HIV là người dân tộc thiểu số
Theo báo cáo 6 tháng đầu năm 2013 của Ban chỉ đạo phòng, chống HIV/AIDS và mại dâm tỉnh Kon Tum, đến hết tháng 6/2013, toàn tỉnh đã phát hiện 323 trường hợp nhiễm HIV/AIDS, trong đó có 158 trường hợp chuyển sang giai đoạn AIDS. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2013, đã phát hiện mới 06 trường hợp nhiễm HIV (huyện Ngọc Hồi phát hiện có 03 trường hợp và thành phố Kon Tum có 03 trường hợp), trong đó đối tượng nhiễm mới được phát hiện là người dân tộc thiểu số chiếm 33,3%. Tính đến nay, toàn tỉnh đã phát hiện số trường hợp nhiễm HIV tại 58/97 xã, phường, thị trấn, chiếm tỷ lệ 59,8%, chủ yếu tập trung tại địa bàn của 3/9 huyện, thành phố là thành phố Kon Tum, huyện Ngọc Hồi và Sa Thầy. Tỉnh Kon Tum nằm ở cực Bắc Tây Nguyên, với gần 54% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số.
Truy tìm mực khô xé có độ đàn hồi như dây thun
Trước thông tin phản ánh của báo chí về việc phát hiện thực phẩm mực khô xé sợi nghi là mực giả bởi có thể cầm kéo như dây thun, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã yêu cầu thanh kiểm tra, phát hiện thực hư vấn đề này. Ông Trần Quang Trung, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cho biết, ngay khi có thông tin phát hiện mực khô xé sợi nghi giả tại Vũng Tàu, ngày 31/7 Đội Quản lý thị trường số 3 tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tiến hành kiểm tra các ki ốt bán thực phẩm mực khô xé sợi. Để chủ động kiểm soát an toàn thực phẩm đối với sản phẩm mực khô (mực khô xé sợi) trên địa bàn, Cục An toàn thực phẩm đề nghị Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh và Sở Y tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cần triển khai gấp việc phối liên ngành để tăng cường thanh tra, giám sát, lấy mẫu và kiểm nghiệm các sản phẩm của các cơ sở sản xuất, kinh doanh mực khô (mực khô xé sợi) trên địa bàn, trước mắt chú trọng các cơ sở sản xuất lớn là đầu mối cung cấp cho thành phố; phát hiện sớm và xử lý nghiêm các vi phạm về an toàn thực phẩm theo quy định. Công khai các cơ sở vi phạm quy định an toàn thực phẩm trên các phương tiện thông tin để cảnh báo kịp thời cho người tiêu dùng.
Bệnh nhân đầu tiên được ghép tế bào gốc tạo máu đã qua đời
Sau 1 tháng được ghép tế bào gốc bằng phương pháp nửa thuận hợp, bệnh nhân Cao Xuân Hiệp được xuất viện. Tuy nhiên, anh đã không qua khỏi sau hơn 2 tháng theo dõi tại nhà. Bệnh nhân Cao Xuân Hiệp, 21 tuổi (ở Vĩnh Cửu, Đồng Nai) được ghép tế bào gốc từ chị ruột vào ngày 25/4 vừa qua đã tử vong. Sau khi ra viện ngày 22/5, khi về nhà bệnh nhân thường xuyên sốt cao, tiêu chảy, vừa qua đời lúc 1 giờ ngày 1/8 tại nhà riêng. Anh Hiệp nhập viện với các triệu chứng mệt mỏi, sốt cao, thiếu máu. Kết quả xét nghiệm của bệnh viện Truyền máu Huyết học cho thấy bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu cấp dòng tủy. Người cho mảnh ghép tế bào gốc là chị ruột của bệnh nhân đã không hội đủ điều kiện thuận hợp hoàn toàn HLA (kháng nguyên bạch cầu) với bệnh nhân. Bệnh viện Truyền máu huyết học thành phố đã chọn phương pháp HAPLO (ghép tế bào gốc bằng phương pháp nửa thuận hợp) để điều trị. Sau 28 ngày phẫu thuật, bệnh nhân đã được xuất viện. Anh Hiệp được tiếp tục theo dõi sức khỏe tại nhà và dùng thuốc chống thải ghép từ 6 - 12 tháng. Tuy nhiên, anh đã không qua khỏi. Đây là ca ghép tế bào tạo máu nửa thuận hợp đầu tiên tại Việt Nam.
Một người tử vong vì uống rượu rễ cây
Ngày 2/8, theo thông tin từ Sở Y tế tỉnh Kon Tum, đã có 6 người ở thôn Năng Nhỏ 1, xã Đăk Sao, huyện Tu Mơ Rông bị ngộ độc do uống rượu ngâm rễ cây. Đặc biệt có 1 người tử vong. Trước đó, vào khoảng 6h30 sáng ngày 28/7 tại gia đình ông A Loang (thôn Năng Nhỏ 1, xã Đăk Sao, huyện Tu Mơ Rông) tổ chức uống rượu. Có tất cả 6 người tham gia “tiệc rượu” này, họ đã uống rượu ngâm với cây rừng không rõ nguồn gốc nhắm với món mồi là thịt bò xào măng chua. Đến 9h cùng ngày cả 6 người đều có triệu chứng đau đầu, chóng mặt, mờ mắt, chân yếu đi loạng choạng. Họ đã được Phòng Khám đa khoa khu vực Đăk Rơ Ông (huyện Tu Mơ Rông) tổ chức cấp cứu vào hồi 10h30 cùng ngày. Tuy nhiên, chỉ cứu được 5 người, riêng ông A Hé đã tử vong trên đường đưa đi cấp cứu. Các mẫu rượu, rễ cây ngâm rượu, mẫu thức ăn đã được gửi đi xét nghiệm.Vụ ngộ độc gây chết người ở thôn Năng Nhỏ 1, xã Đăk Sao, huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum) thêm hồi chuông cảnh báo cho người dân Tây Nguyên, nhất là bà con dân tộc thiểu số cần thận trọng hơn trong sử dụng các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc như nấm lạ, rau lạ…không tự ý sử dụng các loại rễ cây, thân cây, trái cây lạ chưa rõ nguồn gốc để ngâm rượu hoặc chế biến thức ăn cho bản thân, gia đình và cộng đồng.
Vietnamplus
Thuốc xịt mũi chứa Calcitonin có thể gây bệnh ung thư
Theo một đánh giá của các chuyên gia y tế Canada, việc sử dụng loại thuốc xịt mũi chứa Calcitonin trong thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư. Phóng viên TTXVN tại Ottawa dẫn công bố ngày 1/8 của Bộ Y tế Canada cho biết loại thuốc xịt mũi để điều trị loãng xương có chứa Calcitonin sẽ bị cấm lưu hành trên thị trường kể từ ngày 1/10/2013 vì nó có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Quyết định được đưa ra sau khi các chuyên gia y tế của cơ quan này thực hiện một đánh giá an toàn với thuốc chứa Calcitonin và xác định rằng những bệnh nhân sử dụng thuốc có tỷ lệ các khối u ác tính cao hơn nhiều so với các bệnh nhân không sử dụng, và những người sử dụng thuốc dưới hình thức tiêm hoặc xịt mũi thì nguy cơ tăng cao hơn khoảng 2,4% so với sử dụng thuốc uống. Calcitonin thường được sử dụng dưới hình thức thuốc xịt mũi để điều trị bệnh loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh và dưới dạng tiêm để điều trị các bệnh viêm xương biến dạng (Paget) và có nồng độ canxi cao trong máu. Bộ Y tế Canada lưu ý rằng những người đang sử dụng thuốc xịt mũi chứa Calcitonin cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế gặp các chuyên gia tư vấn về thuốc điều trị thay thế, hoặc học cách làm thế nào để xử lý một cách an toàn đối với loại thuốc xịt mũi chứa Calcitonin như Miacalcin NS (Novartis), Sandoz Calcitonin NS và Apo-Calcitonin NS (Apotex Inc)./.
Thuốc vô sinh không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim
Từ lâu, việc sử dụng các loại thuốc điều trị vô sinh ở phụ nữ, đặc biệt là những người lớn tuổi, được xem là làm tăng nguy cơ mắc bệnh huyết áp cao, tiểu đường và đặc biệt là các bệnh liên quan đến tim mạch. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây cho thấy các căn bệnh về tim hoặc đột quỵ dẫn đến tử vong hoàn toàn không liên quan tới việc sử dụng những loại thuốc này. Phóng viên TTXVN tại Canada dẫn kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Đại học Toronto công bố ngày 1/8, cho biết việc sử dụng thuốc điều trị vô sinh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hoặc một số rối loạn thai kỳ, nhưng hầu như không liên quan đến việc phát triển các bệnh tim mạch. Tiến sỹ Jacob Udell, chuyên gia tim mạch và là trưởng nhóm nghiên cứu, nêu rõ việc nhầm tưởng rằng có sự liên quan giữa thuốc điều trị vô sinh với bệnh tim mạch không có gì đáng ngạc nhiên, bởi người càng lớn tuổi thì nguy cơ mắc bệnh tim mạch càng cao, mà những phụ nữ sử dụng thuốc điều trị vô sinh phần lớn là những người lớn tuổi. Phát hiện trên là một tin vui cho nhiều phụ nữ đang điều trị vô sinh, nhưng theo tiến sỹ Udell, những phụ nữ đã sử dụng thuốc điều trị vô sinh, nhất là những người có tiền sử bị cao huyết áp hoặc một rối loạn liên quan đến việc mang thai, sau khi sinh con cần tiếp tục tới bác sỹ chuyên khoa khám thường xuyên để kịp thời phát hiện và điều trị những triệu chứng của bệnh tim mạch.
Thêm 3 phụ nữ nhiễm virus MERS-CoV ở Arập Xêút
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác nhận ngày 1/8, lại có thêm 3 phụ nữ bị nhiễm virus gây Hội chứng hô hấp ở Trung Đông (MERS-CoV) ở Arập Xêút. Một trường hợp ở thủ đô Riyadh bị nhiễm virus trong khi đang mắc bệnh khác, nhưng chưa xác định được nguyên nhân lây nhiễm là do tiếp xúc với động vật hay tiếp xúc với người bệnh khác. Hai trường hợp còn lại là nhân viên chăm sóc y tế, thường tiếp xúc với các bệnh nhân bị nhiễm MERS-CoV. Do lo ngại về sự lây lan của virus MERS-CoV, Arập Xêút đã phải hạn chế cấp thị thực nhập cảnh cho những người Hồi giáo tham gia hành hương tới thánh địa Mecca và Medina vào tháng 10 năm nay. Theo WHO, từ tháng 9/2012 đến nay, đã có 46 người tử vong trong tổng số 94 ca bị nhiễm virus MERS-CoV. Hiện vẫn chưa có vắcxin phòng MERS-CoV, trong khi căn bệnh này gây tỷ lệ tử vong cao, lên đến hơn 51%. Virus MERS-CoV được coi là giống với virus gây Hội chứng viêm đường hô hấp cấp (SARS), bùng nổ ở châu Á năm 2003, làm 8.273 người nhiễm bệnh và 9% trong số đó tử vong. Các chuyên gia cho rằng tuy giống SARS là lây nhiễm từ động vật sang người và có cùng biểu hiện cúm, nhưng MERS-CoV có điểm khác là gây suy thận. Theo các nghiên cứu, những người bệnh lớn tuổi, nam giới và những người đang mắc các bệnh khác là những trường hợp có nguy cơ cao bị nhiễm virus MERS-CoV./.
Phát động tuần lễ toàn cầu nuôi con bằng sữa mẹ
Ngày 1/8, hai cơ quan lớn của tổ chức này là Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc đã đồng phát động Tuần lễ nuôi con bằng sữa mẹ trên phạm vi toàn cầu, với sự tham gia của hơn 170 quốc gia thành viên. Trong lời kêu gọi chung, WHO và UNICEF khẳng định sữa mẹ hiện là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và các cháu nhỏ nói chung. Tuy nhiên, theo thống kê của giới chuyên môn, hiện chỉ có 39% số trẻ em sinh ra trên thế giới được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời. Số còn lại, vì nhiều lý do, đã bị tước đi đặc quyền ấy. WHO và UNICEF dẫn kết quả nhiều công trình nghiên cứu khoa học cho thấy những em bé được nuôi bằng sữa mẹ trong những tháng đầu đời không những nhận được đầy đủ dưỡng chất cho phát triển cơ thể, mà còn giảm được nguy cơ béo phì, tiểu đường và viêm phổi - đều là những chứng bệnh gây tử vong cao mà trẻ em hay mắc phải. Kể từ năm 1990, Tuần lễ nuôi con bằng sữa mẹ được WHO và UNICEF phát động đều đặn hàng năm nhằm khuyến khích phụ nữ toàn cầu hưởng ứng việc làm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của chính họ và các thế hệ tương lai./.
Thanh niên
Trách nhiệm về tiêm chủng vắc xin
Liên quan tới sự việc 3 trẻ sơ sinh ở Quảng Trị bị tử vong sau tiêm vắc xin viêm gan B, có gầnđáp”, do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức sáng 2.8. Trong đó tập trung đề nghị giải thích vì sao sau vụ việc trên Bộ Y tế vẫn chỉ đạo tiếp tục giữ chế độ tiêm vắc xin này trong 24 giờ cho trẻ sau sinh? GS-TS Trịnh Quân Huấn, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, giải thích: “Việc tiêm vắc xin viêm gan B trong 24 giờ đầu là bảo đảm cho lịch tiêm chủng ổn định, hoàn chỉnh. Bộ Y tế cũng không đưa ra lịch này mà WHO khuyến cáo cần phải tiêm như vậy”. Khi được hỏi ai sẽ phải chịu trách nhiệm nếu 3 trẻ tử vong ở Quảng Trị là do tiêm nhầm thuốc, ông Huấn nói ngay: Việc xử lý trách nhiệm từng người liên quan đã được quy định rõ tại điều 30 của luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm. Theo đó, trong trường hợp này, nếu như trẻ tử vong do vắc xin thì nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm, nếu quy trình tiêm chủng do nhầm thuốc thì bản thân những người trực tiếp tiêm chủng phải chịu trách nhiệm bồi thường cho gia đình. Ngoài ra, theo ông Huấn, luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm cũng đã quy định rõ trách nhiệm của các cấp liên quan, như Chính phủ phải chịu trách nhiệm cung cấp nguồn ngân sách đủ cho công tác tiêm chủng. Bộ trưởng Bộ Y tế phải chịu trách nhiệm về tất cả vắc xin sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng, cũng như chịu trách nhiệm về tổ chức tư vấn, triển khai hoạt động tiêm chủng cho địa phương. Trách nhiệm thứ ba là trách nhiệm chủ tịch UBND tỉnh phải chỉ đạo cụ thể triển khai hoạt động tiêm chủng tại địa phương. “Hoàn toàn các hoạt động này do chủ tịch UBND tỉnh, hay nói cách khác là chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm”, ông Huấn nói. Liên quan đến thông tin nhiều bệnh viện, cơ sở y tế bắt người nhà phải ký vào giấy tự chịu trách nhiệm nếu có sự cố khi đưa trẻ đi tiêm vắc xin, Trưởng ban Quản lý dự án tiêm chủng mở rộng, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư Nguyễn Trần Hiển, khẳng định: “Như vậy là không đúng quy định của Bộ Y tế”. “Tại điểm tiêm chủng, cán bộ y tế phải ký cam kết thực hiện đúng quy trình tiêm chủng của Bộ Y tế, cái này cần phải thực hiện nghiêm túc. Còn những điểm tiêm chủng bắt người dân ký cam kết thì sẽ phải dừng vì thực hiện không đúng Thông tư 23 của Bộ Y tế”, GS Trịnh Quân Huấn nhấn mạnh thêm.
Trách nhiệm về tiêm chủng vắc xin
Liên quan tới sự việc 3 trẻ sơ sinh ở Quảng Trị bị tử vong sau tiêm vắc xin viêm gan B, có gần 20 câu hỏi gửi tới buổi tọa đàm trực tuyến “Tiêm chủng mở rộng: Những vấn đề cần giải đáp”, do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức sáng 2.8. Trong đó tập trung đề nghị giải thích vì sao sau vụ việc trên Bộ Y tế vẫn chỉ đạo tiếp tục giữ chế độ tiêm vắc xin này trong 24 giờ cho trẻ sau sinh? GS-TS Trịnh Quân Huấn, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, giải thích: “Việc tiêm vắc xin viêm gan B trong 24 giờ đầu là bảo đảm cho lịch tiêm chủng ổn định, hoàn chỉnh. Bộ Y tế cũng không đưa ra lịch này mà WHO khuyến cáo cần phải tiêm như vậy”. Khi được hỏi ai sẽ phải chịu trách nhiệm nếu 3 trẻ tử vong ở Quảng Trị là do tiêm nhầm thuốc, ông Huấn nói ngay: Việc xử lý trách nhiệm từng người liên quan đã được quy định rõ tại điều 30 của luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm. Theo đó, trong trường hợp này, nếu như trẻ tử vong do vắc xin thì nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm, nếu quy trình tiêm chủng do nhầm thuốc thì bản thân những người trực tiếp tiêm chủng phải chịu trách nhiệm bồi thường cho gia đình. Ngoài ra, theo ông Huấn, luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm cũng đã quy định rõ trách nhiệm của các cấp liên quan, như Chính phủ phải chịu trách nhiệm cung cấp nguồn ngân sách đủ cho công tác tiêm chủng. Bộ trưởng Bộ Y tế phải chịu trách nhiệm về tất cả vắc xin sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng, cũng như chịu trách nhiệm về tổ chức tư vấn, triển khai hoạt động tiêm chủng cho địa phương. Trách nhiệm thứ ba là trách nhiệm chủ tịch UBND tỉnh phải chỉ đạo cụ thể triển khai hoạt động tiêm chủng tại địa phương. “Hoàn toàn các hoạt động này do chủ tịch UBND tỉnh, hay nói cách khác là chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm”, ông Huấn nói. Liên quan đến thông tin nhiều bệnh viện, cơ sở y tế bắt người nhà phải ký vào giấy tự chịu trách nhiệm nếu có sự cố khi đưa trẻ đi tiêm vắc xin, Trưởng ban Quản lý dự án tiêm chủng mở rộng, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư Nguyễn Trần Hiển, khẳng định: “Như vậy là không đúng quy định của Bộ Y tế”. “Tại điểm tiêm chủng, cán bộ y tế phải ký cam kết thực hiện đúng quy trình tiêm chủng của Bộ Y tế, cái này cần phải thực hiện nghiêm túc. Còn những điểm tiêm chủng bắt người dân ký cam kết thì sẽ phải dừng vì thực hiện không đúng Thông tư 23 của Bộ Y tế”, GS Trịnh Quân Huấn nhấn mạnh thêm.
Tylenol có thể gây nổi mẩn, bỏng giộp
Acetaminophen, hay Tylenol, một loại thuốc giảm đau và hạ sốt phổ biến, có thể gây những phản ứng da hiếm nhưng nghiêm trọng, theo hãng tin UPI. Tiến sĩ Sharon Hertz, phó giám đốc bộ phận gây mê, giảm đau và nghiện thuộc Cơ quan Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), cho biết loại thuốc không kê toa nói trên, vốn cũng là một thành phần trong nhiều loại thuốc kê toa, có thể làm nổi mẩn, bỏng giộp hoặc, trong trường hợp xấu nhất, gây thương tổn diện rộng trên bề mặt da. Những người uống acetaminophen bị nổi mẩn hoặc các phản ứng da khác, nên ngừng sử dụng sản phẩm này ngay lập tức và tìm kiếm sự trợ giúp của bác sĩ. “Thông tin mới này không nhằm gây lo ngại cho người tiêu dùng và các nhân viên y tế, cũng không nhằm khuyến khích họ chọn thuốc khác. Tuy nhiên, điều cực kỳ quan trọng là mọi người nhận ra và phản ứng nhanh chóng với triệu chứng ban đầu của những phản ứng phụhiếm nhưng nghiêm trọng này”, tiến sĩ Hertz nói. FDA đang yêu cầu bổ sung cảnh báo về nguy cơ gây ra những phản ứng da như đã đề cập vào nhãn hàng của tất cả các loại thuốc kê toa chứa acetaminophen.