Trao giải thưởng Hải thượng Lãn Ông; Cảnh báo virus cúm có thể biến đổi độc lực cao; Không nên đợi nhập vắc xin "5 trong 1" và "6 trong 1" mới tiêm phòng; Đã vào thời điểm dễ mắc bệnh cúm mùa; Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh; Chuyển bệnh nhân đúng tuyến để đảm bảo quyền lợi người bệnh…
Nhân dân
Trao giải thưởng Hải thượng Lãn Ông
Sáng 5-3, tại huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh, Bộ Y tế và UBND tỉnh Hà Tĩnh phối hợp tổ chức Lễ tưởng niệm 224 năm ngày mất Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác và trao giải thưởng Hải Thượng Lãn Ông lần thứ ba của Bộ Y tế cũng được tổ chức, nhằm biểu dương cán bộ y tế có nhiều đóng góp trong sự nghiệp y học cổ truyền…
An ninh thủ đô
Cảnh báo virus cúm có thể biến đổi độc lực cao
Ngày 5-3, thông tin về tình hình virus cúm trong nước, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế cho biết, trong số 3 chủng virus cúm đang lưu hành là type A, B, C thì type A thường xuyên có sự biến đổi, có thể tạo thành các chủng virus có độc lực cao. Kết quả giám sát trên người từ các điểm giám sát cúm quốc gia cho thấy, 2 tháng đầu năm 2015, chủng virus cúm A(H3) là chủng lưu hành chủ yếu (chiếm 77,8%), tiếp đó là chủng cúm A(H1N1) và cúm B cùng chiếm 11,1%. Trong khi đó, năm 2014, cúm B là loại lưu hành chủ yếu với tỷ lệ 59%, tiếp đó là cúm A(H3) với tỷ lệ 28%, cúm A(H1N1) với tỷ lệ 13%.
Không nên đợi nhập vắc xin "5 trong 1" và "6 trong 1" mới tiêm phòng
Tính đến cuối giờ chiều 6-3, tại hai điểm tiêm dịch vụ thuộc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội, ở 70 Nguyễn Chí Thanh (quận Đống Đa) và 23 Nguyễn Viết Xuân (quận Hà Đông) đã hết vắc xin dịch vụ "5 trong 1" và "6 trong 1". Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội Nguyễn Nhật Cảm cho biết, hai năm trở lại đây, tình hình khan hiếm vắc xin dịch vụ thường diễn ra và việc đặt hàng thường bị động vì hoàn toàn phụ thuộc vào nhà cung cấp. Nguyên nhân cũng do nhiều quốc gia đưa những loại vắc xin này vào triển khai trong chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) nên "cầu" đã vượt "cung". Từ nay đến tháng 6 sẽ có khoảng 20.000 liều vắc xin "5 trong 1" được nhập về khu vực miền Bắc nhưng vắc xin "6 trong 1" chưa biết đến khi nào mới có. Với số lượng như vậy thì chắc chắn thời gian tới, hai loại vắc xin này không thể đáp ứng đủ nhu cầu của người dân. Do đó, khi mà nguồn vắc xin dịch vụ chưa bảo đảm, việc chờ đợi nhập về mới tiêm là rất nguy hiểm vì trẻ có thể mắc bệnh ở giai đoạn này. Cũng theo ông Nguyễn Nhật Cảm, vắc xin "5 trong 1" phòng các bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt, viêm màng não mủ do Hib. Còn vắc xin "6 trong 1", ngoài các bệnh này còn phòng thêm bệnh viêm gan B. Ông Cảm khẳng định, chương trình TCMR có đủ vắc xin phòng những bệnh trên. Do đó, phụ huynh có thể đưa con em mình tới các trạm y tế hoặc trung tâm y tế dự phòng để được tiêm phòng miễn phí các loại vắc xin trong chương trình TCMR mà vẫn bảo đảm hiệu quả…
Đã vào thời điểm dễ mắc bệnh cúm mùa
Ngày 6-3, Cục YTDP ra khuyến cáo người dân chủ động phòng, chống bệnh cúm mùa bởi đây là bệnh dễ mắc, số mắc thường gia tăng mạnh trong thời điểm mùa đông xuân. Hiện tại, mỗi năm cả nước ghi nhận khoảng 1,5 triệu đến 1,8 triệu trường hợp mắc hội chứng cúm, nguyên nhân chủ yếu do các chủng virus cúm A(H3N2), cúm A(H1N1) và cúm B gây nên. Tuy lành tính nhưng cũng có một tỷ lệ không nhỏ trường hợp mắc cúm mùa diễn biến nặng, nhất là trẻ nhỏ. Cục Y tế dự phòng khuyến cáo, biện pháp phòng chống cúm mùa hiệu quả là: đảm bảo vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước muối; giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất để nâng cao thể trạng; tiêm vaccine; hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết...
Sức khỏe đời sống
Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
Sáng 4/3, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chủ trì cuộc họp về tình hình triển khai thực hiện Luật BHYT và “Đề án thực hiện lộ trình tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân giai đoạn 2012-2015 và 2020”. Tham dự cuộc họp có Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và lãnh đạo một số Bộ, ngành hữu quan…Với tinh thần này, Thủ tướng yêu cầu rà soát, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, giải pháp hiện có nhằm tạo mọi thuận lợi trong thực hiện chủ trương về BHYT toàn dân. Nghiêm túc thực hiện BHYT đối với các đối tượng bắt buộc. Tiếp tục hỗ trợ, tuyên truyền vận động mua bảo hiểm để tăng dần tỷ lệ hộ cận nghèo có BHYT. Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Y tế tiếp tục quan tâm đào tạo đội ngũ y bác sỹ !important; đẩy mạnh việc đưa khoa học công nghệ mới để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh..
VOV
Chuyển bệnh nhân đúng tuyến để đảm bảo quyền lợi người bệnh
Cục quản lý khám, chữa bệnh vừa có công văn yêu cầu các bệnh viện đã ký cam kết không để bệnh nhân nằm ghép, thực hiện tốt quy định chuyển tuyến. Để đảm bảo chất lượng khám, chữa bệnh, bảo đảm quyền lợi của người bệnh được khám bệnh, chữa bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh phù hợp vớituyến chuyên môn kỹ thuật, Cục quản lý Khám, chữa bệnh vừa có Công văn yêu cầu 17 bệnh viện đã ký cam kết không để bệnh nhân nằm ghép tiếp tục thực hiện tốt quy định chuyển tuyến giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Theo đó, các bệnh viện đã ký cam kết không để bệnh nhân nằm ghép cần thực hiện nghiêm túc Thông tư số 14 của Bộ Y tế về quy định việc chuyển tuyến giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Các bệnh viện này cần tiến hành rà soát và xử lý nghiêm các trường hợp chuyển tuyến sai quy định hoặc các trường hợp từ chối tiếp nhận người bệnh trái quy định gây ảnh hưởng sức khỏe của người bệnh làm bức xúc đối với người bệnh. Trước đó, Cục quản lý Khám, chữa bệnh đã yêu cầu Bệnh viện Bạch Mai, khẩn trương xác minh thông tin cho rằng do thực hiện “Cam kết không nằm ghép” nên một số bệnh viện đã cam kết phải từ chối nhận người bệnh, khiến người bệnh phải dồn đến khám chữa bệnh tại Bệnh viện Bạch Mai và nếu có tình trạng như vậy đề nghị Bệnh viện Bạch Mai nêu rõ tên những bệnh viện không thực hiện theo đúng quy chế chuyển tuyến của Bộ Y tế đã ban hành. Cục trưởng cục quản lý Khám, chữa bệnh Lương Ngọc Khuê cho biết, Bộ Y tế không bắt buộc các bệnh viện thực hiện cam kết không để tình trạng bệnh nhân nằm ghép khi chưa đủ điều kiện. Thực hiện cam kết này hoàn toàn phụ thuộc vào trình trạng thực tế của bệnh viện. Trước khi ký cam kết giảm tải, ban giám đốc, đảng ủy và toàn thể công nhân viên chức trong bệnh viện cần khẳng định quyết tâm giảm tải. Kết qủa này là sự khẳng định những nỗ lực của lãnh đạo và cán bộ các bệnh viện đã xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết để thực hiện nhiệm vụ. Hiện đã có 17 bệnh viện Trung ương ký cam kết không để người bệnh nằm ghép với thời gian sau 24 giờ đến 48 giờ và đa số bệnh viện cam kết không để bệnh nhân nằm ghép trong khi điều trị nội trú./.
Cứu sống bệnh nhi ngạt nước ngưng thở
BV Nhi đồng 1 TP HCM cho biết vừa cứu sống một trường hợp bệnh nhi bị ngạt nước dẫn đến ngưng tim ngưng thở. Cháu Lại Thị Như, 3 tuổi, trú tại xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh (TP HCM) được gia đình đưa vào Bệnh viện Nhi đồng 1 vào 0 giờ sáng nay (5/3). Người nhà cho biết cháu bé bị rơi vào hồ nước sâu 1m ở trước dãy nhà trọ. Khi được vớt lên thì cháu đã ngưng tim, ngưng thở. Sau khi được vớt lên, người nhà thực hiện hà hơi thổi ngạt, ấn tim và chuyển đến BV Bình Chánh để hút đàm nhớt, cho thở oxy. Khi chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 1, cháu bé còn bị hôn mê, co gồng từng cơn, tím tái. Các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 1 chủ động đặt nội khí quản để bảo vệ đường thở, chống phù não, cho thở máy, chống co giật. Hiện tại, tình trạng cháu bé còn nặng nhưng khả năng tưới máu tốt, da đã hồng hào trở lại. Trường hợp này có khi phải cho thở máy từ 3 đến 5 ngày để chống phù não. Trưởng khoa Hồi sức tích cực – chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết: “Với những trường hợp ngưng tim, ngưng thở thì việc đầu tiên phải thực hiện là thực hiện hồi sức tim phổi ngay tại hiện trường. Khi tim đập lại được thì các cơ quan được tưới máu, được nuôi dưỡng kịp thời. Các biện pháp như xốc nước, lăn lu hay hơ lửa chỉ mang tính chất tâm lý chứ không thể cứu nạn nhân”. Từ đầu năm Âm lịch đến nay, đây là trường hợp thứ 2 trẻ em tại TP HCM bị ngạt nước dẫn đến ngưng tim ngưng thở phải nhập viện điều trị tại BV Nhi đồng 1./.
Hà Nội mới
Cảnh báo sự thay đổi của virus cúm
Ngày 4-3, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế ) - Cơ quan đầu mối quốc gia thực hiện Điều lệ y tế quốc tế (IHR) đã công bố đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về các dấu hiệu cảnh báo sự thay đổi của virus cúm. Theo đó, trong một vài năm trở lại đây, nhiều dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đã bùng phát tại nhiều nơi trên thế giới. Đặc biệt, trong năm 2014 ghi nhận sự xuất hiện và tái bùng phát của nhiều chủng cúm mới như: H5N1, H7N9, H5H6, H9N2, H5N2, H5N3, H5N8… Cụ thể, virus cúm gia cầm H5N1 độc lực cao là nguyên nhân liên tiếp gây ra dịch bệnh trên gia cầm ở Châu Á từ năm 2003 và hiện vẫn đang gây dịch tại nhiều quốc gia. Từ cuối năm 2003 đến tháng 1-2015 đã ghi nhận 777 trường hợp nhiễm virus cúm H5N1 tại 16 quốc gia, trong đó có 428 trường hợp tử vong (chiếm 55,1%). Riêng tại Ai Cập (từ đầu tháng 11-2014 đến 23-2-2015) đã ghi nhận 108 trường hợp mắc cúm H5N1, trong đó có 35 trường hợp tử vong. Số lượng trường hợp mắc trong giai đoạn này được ghi nhận lớn hơn tổng số được ghi nhận nhiễm bệnh trong mỗi năm ở tất cả các quốc gia. Còn tại Trung Quốc, trong 4 tháng qua đã ghi nhận 2 trường hợp mắc H9N2. Quốc gia này cũng đã ghi nhận trường hợp nhiễm virus cúm H5N6 đầu tiên và tử vong vào tháng 4-2014. Hai trường hợp tiếp theo được ghi nhận vào tháng 12-2014 và ngày 9-2-2015. Sự gia tăng gần đây của virus gây bệnh mới nổi như một dấu hiệu cho thấy các virus cúm cùng lưu hành đang nhanh chóng trao đổi vật liệu di truyền để tạo thành chủng virus mới. Do vậy, những ảnh hưởng tới sức khỏe con người và vật nuôi là không thể lường trước và rất đáng lo ngại.
Có thể giảm điểm tiêm chủng dịch vụ
Tình trạng nhiều trẻ mắc bệnh do các bậc phụ huynh thay vì đi tiêm chủng mở rộng lại chờ tiêm dịch vụ trong khi vắc xin dịch vụ khan hiếm, ngày 4-3, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu khẳng định, trong năm nay, tình hình cung ứng nhiều loại vắc xin dịch vụ, như: Vắc xin "6 trong 1"; "5 trong 1" hay thủy đậu; dại... sẽ căng thẳng. Báo cáo bước đầu cho biết, trong năm nay chỉ có khoảng 30.000 liều vắc xin "6 trong 1". Nguyên nhân dẫn đến tình hình cung ứng vắc xin dịch vụ khó khăn không phải chỉ do các đơn vị không lập kế hoạch, dự trù được số lượng mà còn do nhà sản xuất không cung cấp đủ. Bộ Y tế đang yêu cầu các công ty báo cáo kế hoạch cung ứng vắc xin dịch vụ trong năm 2015 và lộ trình đến năm 2016, từ đó có hướng chỉ đạo công tác tiêm chủng dịch vụ. Cũng theo ông Trần Đắc Phu, nếu số lượng vắc xin nhập về quá thấp so với nhu cầu, Bộ Y tế cũng đang tính đến phương án thu gọn điểm tiêm dịch vụ. Các Sở Y tế căn cứ vào số lượng vắc xin cung ứng, tự rút gọn lại điểm tiêm. Nếu cung cấp tràn lan cho nhiều điểm sẽ rất nguy hiểm. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng yêu cầu tất cả các điểm tiêm dịch vụ phải tuyên truyền để các bà mẹ hiểu tầm quan trọng của việc tuân thủ tiêm chủng để phòng bệnh, đồng thời đưa con đi tiêm vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng đầy đủ và đúng lịch.
Vaccine “6 trong 1” khả năng không có hàng trong năm nay
Tiếp tục thông tin về tình hình khan hiếm vaccine dịch vụ trong năm nay, ngày 6-3, Cục Quản lý dược – Bộ Y tế cho biết, sớm nhất đến tháng 5 tới mới có 40.000 liều vaccine “5 trong 1” Pentaxim. Lượng vaccine này chỉ đáp ứng đủ nhu cầu tiêm của người dân trong khoảng 3-4 ngày. Trong khi đó, vaccine “6 trong 1” Infarix Hexa dự báo trong năm nay sẽ không có hàng. Theo Cục Quản lý dược, vaccine Pentaxim và Infarix Hexa đều có số đăng ký lưu hành tại Việt Nam còn hiệu lực, tất cả doanh nghiệp đủ điều kiện nhập khẩu vaccine đều có thể nhập khẩu các vaccine này với số lượng và số lần nhập khẩu không hạn chế. Tuy nhiên, khó khăn là nguồn cung của 2 loại vaccine này hiện thiếu, không đáp ứng đủ.
VTV
Chuyển tuyến đúng để đảm bảo quyền lợi người bệnh
Cục Quản lý khám, chữa bệnh yêu cầu 17 BVTƯ đã ký cam kết không để bệnh nhân nằm ghép tiếp tục thực hiện tốt quy định chuyển tuyến giữa các cơ sở khám chữa bệnh. Để đảm bảo chất lượng khám, chữa bệnh, cũng như quyền lợi của người bệnh được khám bệnh, chữa bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh phù hợp với tuyến chuyên môn kỹ thuật, Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa có Công văn yêu cầu 17 bệnh viện Trung ương đã ký cam kết không để bệnh nhân nằm ghép tiếp tục thực hiện tốt quy định chuyển tuyến giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Bộ Y tế. Theo đó, các bệnh viện ký cam kết không nằm ghép thực hiện nghiêm túc quy định việc chuyển tuyến giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Các bệnh viện cần tiến hành rà soát và xử lý nghiêm các trường hợp chuyển tuyến sai quy định hoặc các trường hợp từ chối tiếp nhận người bệnh trái quy định gây ảnh hưởng sức khỏe, làm bức xúc đối với người bệnh. Hiện tại, đã có 17 bệnh viện Trung ương ký cam kết không để người bệnh nằm ghép với thời gian sau 24 giờ đến 48 giờ và đa số BV cam kết không để bệnh nhân nằm ghép trong khi điều trị nội trú.
VNmedia
Hơn 60 học sinh ngộ độc: Bộ Y tế vào cuộc
Ngày 3/3/2015, trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh đã xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm tại trường tiểu học Nguyễn Thanh Tuyền (số 183 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường 7, Quận 3) làm 65 học sinh mắc và 4 trường hợp phải nhập viện. Để xử lý kịp thời vụ ngộ độc và chủ động có các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm, phòng chống ngộ độc thực phẩm trong thời gian tới, Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) đã yêu cầu các cơ quan chức năng liên quan phải nhanh chóng điều tra, xử lý tìm ra nguyên nhân dẫn đến sự việc trên. Theo đó, Cục An toàn thực phẩm yêu cầu tổ chức điều tra xác định rõ cơ sở nguyên nhân, bữa ăn nguyên nhân, thức ăn nguyên nhân, căn nguyên gây ngộ độc và xử lý nghiêm các vi phạm về an toàn thực phẩm theo quy định. Công khai kết luận điều tra ngộ độc thực phẩm để kịp thời cảnh báo cho cộng đồng. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức an toàn thực phẩm, biện pháp phòng chống ngộ độc thực phẩm cho các đối tượng, đặc biệt là bếp ăn tập thể tại các trường học, cơ sở cung cấp suất ăn sẵn trên địa bàn để bảo đảm kinh doanh dịch vụ ăn uống bền vững, có trách nhiệm với sức khỏe cộng đồng. Chỉ đạo các đơn vị y tế địa phương và các đơn vị chức năng trên địa bàntăng cường thanh tra, kiểm soát an toàn thực phẩm đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, bữa ăn tập trung đông người, bếp ăn tập thể. Phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống ngộ độc thực phẩm. Chỉ đạo các đơn vị y tế trên địa bàn chuẩn bị sẵn sàng các phương án, lực lượng thường trực, phương tiện, vật tư, hóa chất để kịp thời khắc phục, giảm thiểu ảnh hưởng khi có ngộ độc thực phẩm xảy ra.
Báo động chủng vi rút cúm "hoành hành" diện rộng
Theo tin từ Văn phòng đáp ứng tình huống khẩn cấp phòng chống dịch bệnh của Bộ Y tế ,vi rút cúm có 3 typ A, B, C, trong đó cúm typ A là typ thường xuyên có sự biến đổi và có thể tạo thành các chủng vi rút có độc lực cao, sự lây truyền rộng rãi nên ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe người dân.Với 16 loại kháng nguyên H và 9 loại kháng nguyên N, vi rút cúm A có thể có nhiều loại phân typ cúm (có thể tới 144 loại) ví dụ như: H1N1, H2N2, H3N2, H5N1, H7N9, H5H6, H9N2, H5N2, H5N3, và H5N8…. Trên thế giới, một số phân typ cúm A đã gây nên các đại dịch cúm như H2N2, H3N8, H3N2, H1N1... Theo đánh giá vào tháng 2/2015 của Tổ chức Y tế thế giới, sự xuất hiện liên tục các chủng vi rút cúm mới và đặc tính biến đổi thường xuyên của các chủng vi rút cúm là rất đáng quan tâm và chủng vi rút cúm A H5 là mối đe dọa rõ ràng nhất cho sức khỏe con người. Tại Việt Nam, vi rút cúm A(H5N1) bắt đầu ghi nhận vào tháng 12/2013 trên các đàn gia cầm và ở người đã tạo nên các đợt dịch và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cũng như gây thiệt hại lớn đến kinh tế người dân; mặc dù trong năm 2015 chưa ghi nhận trường hợp cúm A(H5N1) nào ở người, tuy nhiên trong tháng 2/2015 đã ghi nhận ổ dịch cúm A(H5N1) ở đàn gia cầm tại Ấp 1, xã Đại Hải, huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng. Trong năm 2014, Việt Nam cũng đã ghi nhận 2 trường hợp mắc và tử vong cúm A(H5N1) tại Bình Phước, Đồng Tháp nâng tổng số người mắc cúm A(H5N1) tại Việt Nam từ năm 2003 lên 127 trường hợp mắc, trong đó có 64 trường hợp tử vong. Cũng trong năm 2014, nước ta đã ghi nhận các ổ dịch cúm A(H5N6) trên gia cầm tại các tỉnh: Lạng Sơn, Lào Cai, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Phú Thọ, Bắc Giang, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam; kết quả xét nghiệm các mẫu vi rút cúm A(H5N6) ở Việt Nam có sự tương đồng 99% với chủng vi rút cúm A(H5N6) gây bệnh trên người tại Trung Quốc. Tuy nhiên, nước ta chưa ghi nhận trường hợp mắc cúm A(H5N6) ở người, cũng như chưa ghi nhận các ổ dịch cúm A(H7N9), cúm A(H5N8), cúm A(H5N2) trên cả gia cầm và người. Để chủ động giám sát sự lưu hành và biến đổi của các chủng vi rút cúm ở nước ta, Bộ Y tế đã triển khai hệ thống giám sát cúm trọng điểm quốc gia và đã thiết lập hai Trung tâm cúm quốc gia tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, đến nay hai Trung tâm cúm quốc gia này đều có khả năng xét nghiệm các chủng vi rút cúm. Kết quả giám sát trên người từ các điểm giám sát cúm quốc gia cho thấy, trong hai tháng đầu năm 2015 chủng vi rút cúm A(H3) là chủng lưu hành chủ yếu chiếm 77,8%, tiếp đó là chủng vi rút cúm A(H1N1) và cúm B cùng chiếm 11,1%, trong khi đó trong năm 2014, tỷ lệ cúm B lưu hành chủ yếu với tỷ lệ chiếm 59%, tiếp đó là cúm A(H3) với tỷ lệ 28%, cúm A(H1N1) với tỷ lệ 13%. Đây là sự thay đổi mang tính thường xuyên trong số các chủng vi rút cúm mùa. Hiện chưa phát hiện thấy chủng vi rút cúm mới cũng như sự đột biến làm tăng độc tính hay gây kháng thuốc ở các chủng vi rút cúm lưu hành trên người tại Việt Nam.Để chủ động giám sát các chủng vi rút cúm A(H7N9) có nguy cơ xâm nhập vào nước ta, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã phối hợp với USAID, WHO, FAO tổ chức giám sát lấy mẫu bệnh phẩm trên gia cầm và ở người tại một số tỉnh có nguy cơ cao, nơi tập trung buôn bán gia cầm, kết quả chưa phát hiện chủng vi rút cúm A(H7N9) cả trên gia cầm và ở người. Trước tình hình dịch bệnh, đặc biệt là bệnh cúm tiếp tục diễn biến phức tạp trên thế giới, Bộ Y tế đã ban hành và triển khai Kế hoạch phòng chống dịch bệnh năm 2015, đồng thời sẵn sàng triển khai các hoạt động đáp ứng theo các tình huống dịch bệnh. Văn phòng đáp ứng tình huống khẩn cấp phòng chống dịch bệnh của Bộ Y tế (Văn phòng EOC) đã được yêu cầu tăng cường theo dõi, giám sát dịch bệnh trong nước, quốc tế, kịp thời tiếp nhận, chia sẻ thông tin với các Tổ chức quốc tế cũng như các đơn vị liên quan trong nước để nhanh chóng cảnh báo về những nguy cơ dịch bệnh và tổ chức các hoạt động đáp ứng một cách nhanh nhất. Bộ Y tế sẽ thường xuyên cung cấp thông tin về tình hình dịch bệnh cũng như các khuyến cáo phòng chống dịch bệnh trên Website của Bộ Y tế, Cục Y tế dự phòng. Để chủ động phòng chống các chủng vi rút cúm đặc biệt là các chủng vi rút cúm lây truyền từ gia cầm sang người, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện tốt các nội dung sau: Thường xuyên rửa tay với xà phòng. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, nơi ở thông thoáng, hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Không sử dụng gia cầm, sản phẩm của gia cầm không rõ nguồn gốc. Đảm bảo an toàn thực phẩm trong giết mổ, chế biến gia cầm, thực hiện ăn chín, uống chín. Khi phát hiện có gia cầm ốm, chết phải báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn. Khi có các biểu hiện cúm như: sốt, ho, đau ngực, khó thở cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời.
VietnamPlus
Bác sỹ Cuba cứu sống hàng trăm bệnh nhân nhiễm virus Ebola
Các bác sỹ của Cuba đang làm việc tại các trung tâm cứu trợ y tế của Liên hợp quốc tại ba nước trong vùng ổ dịch Ebola tại Tây Phi đã điều trị cho 1.728 người nhiễm virus chết người này và cứu được 356 sinh mạng.Trong Hội nghị cấp cao về Ebola vừa diễn ra tại thủ đô Brussels, Thứ trưởng Y tế Cuba Marcia Cobas khẳn định nỗ lực của phái đoàn bác sỹ Cuba tại Sierra Leona, Liberia và Ghinea là minh chứng cho giá trị của tình đoàn kết quốc tế trong các tình huống khẩn cấp. Bà Cobas cũng nhấn mạnh cần phải duy trì hợp tác quốc tế nhằm tăng cường hệ thống y tế của ba nước châu Phi trên cho đến khi dịch bệnh được kiểm soát, đồng thời nêu bật tầm quan trọng của giáo dục y tế sau dịch bệnh để nâng cao nhận thức phòng bệnh và trang bị cho người dân các nước này các kỹ năng cần thiết khi đối diện tình huống tương tự. Hội nghị cấp cao về Ebola được tổ chức với sự tham dự của gần 80 đoàn đại biểu các nước trên thế giới với mục tiêu rà soát lại hiện trạng của dịch bệnh này và cùng xây dựng một chiến lược dài hạn để giúp đỡ các nước bị ảnh hưởng được sớm phục hồi. Từ tháng 10 năm ngoái cho tới nay, tổng cộng đã có 256 bác sỹ và chuyên gia y tế Cuba đã đến ba nước Tây Phi để tham gia chăm sóc và điều trị các bệnh nhân nhiễm virus Ebola./.
Lào Cai: Nối thành công động mạch tay bị đứt do khỉ độc cắn
Ngày 5/3, BVĐK tỉnh Lào Cai cho biết đã phẫu thuật nối thành công phần cơ, mạch quay và mạch trụ mặt dưới cánh tay của một bệnh nhân bị đứt do khỉ độc cắn. Nhờ phẫu thuật kịp thời, bệnh nhân không bị mất một cánh tay. Hiện nay, vết mổ đã khô, mạch thông và bệnh nhân có thể xuất viện sau một tuần nữa. Trước đó, ngày 27/2, anh Lèng Văn Hiệu (xã Nàn Sán, huyện Si Ma Cai) bị khỉ cắn vào mặt trong cánh tay trái sâu khoảng 3cm, vết thương rách rộng khoảng 6cm, lộ cơ bị đứt, mạch quay và mạch trụ không bắt được, tê cứng từ cẳng tay đến bàn tay. Ngay sau đó, bệnh nhân được người nhà đưa vào BVĐK huyện Si Ma Cai, sau khi sơ cứu bệnh nhân tiếp tục được chuyển đến BVĐK tỉnh. Ngay sau khi xác định tình trạng vết thương nguy hiểm và cần phải mổ khẩn cấp, các bác sỹ khoa Ngoại chấn thương, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân bằng phương pháp ghép mạch máu tự thân. Đây là một kỹ thuật khó, phức tạp, tuy nhiên, nhờ được tiếp nhận chuyển giao gói kỹ thuật “Phẫu thuật chấn thương, vết thương mạch máu ngoại vi” từ Bệnh viện Việt Đức theo dự án bệnh viện vệ tinh, các bác sỹ đã phẫu thuật thành công, giúp bệnh nhân tránh bị mất một cánh tay. Theo bác sỹ Phạm An Hùng, thành công này là bước khởi đầu để Bệnh viện Đa khoa tỉnh triển khai nhiều kỹ thuật chuyên sâu khác phức tạp hơn như kỹ thuật khâu nối mạch máu và bắc cầu động tĩnh mạch cho bệnh nhân chạy thận nhân tạo./.
Tiền phong
Đội mưa rét xếp hàng từ tờ mờ sáng mua vắc xin
Từ 4h hôm nay (5/3), bất chấp mưa phùn và cái rét tại Hà Nội, hàng trăm người dân đã xếp hàng trước Phòng tiêm vắc xin - Viện kiểm định vắc xin, Bộ Y tế ( số 1 phố Nghiêm Xuân Yêm - Hà Nội), để chờ đợi mua vắc xin 5 trong 1 Pentaxim do Pháp sản xuất. Vắc xin 5 trong 1 và 6 trong 1 tại Việt Nam luôn ở trong tình trạng "cháy hàng". Vì vậy, nhiều phụ huynh đã dậy từ rất sớm để xếp hàng mua loại vắc xin này khi có đợt mở bán vào hôm nay. Ngày 2/3, trên trang Facebook của Phòng tiêm vắc xin - Viện Kiểm định vắc xin, Bộ Y tế thông báo có 300 liều vắc xin 5 trong 1 Pentaxim do Pháp sản xuất, và thời gian bắt đầu nhận đặt mua từ ngày 5/3. Với các ông bố bà mẹ có kinh nghiệm mua vắc xin cho con, thì ai cũng hiểu phải đến thật sớm mới có cơ hội nằm trong danh sách những người được mua 1 trong số 300 liều vắc xin ít ỏi này. Chính vì vậy, dù Phòng tiêm vắc xin - Viện kiểm định vắc xin, Bộ Y tế thông báo 5h30 bắt đầu xếp hàng, nhưng khi phóng viên có mặt tại đây lúc hơn 4h, đã có tới hơn 200 người xếp hàng. Có những người xếp hàng từ 1-2h sáng để chắc chắn có được liều vắc xin cho con mình. Những người xếp hàng từ sớm tự viết thông tin vào giấy theo số thứ tự để thuận lợi cho việc xếp hàng mua vắc xin. Phải tới hơn 8h, nơi đây mới chính thức nhận bán vắc xin và cấp phiếu thu. Khi đã có phiếu thu, người mua coi như chắc chắn đã có vắc xin trong tay vào đợt tiêm trong tháng 4 tới. Chưa tới 5h, con số ghi tên vào số thứ tự đã quá 300, và những người tới sau đành ngậm ngùi đi về trắng tay. Sau khi lấy được số thứ tự, bảo vệ sẽ ghi lại vào một danh sách khác và tới 8h, mọi người mới biết được mình có trong danh sách mua vắc xin hay không.
Đời sống pháp luật
Bác sĩ Việt Nam mổ thành công ca bệnh chuyên gia Mỹ "chùn bước"
Hai ca bệnh khó đã được các bác sĩ Việt Nam thực hiện thành công sau khi người bệnh bị chuyên gia Mỹ từ chối vì lo ngại nguy hiểm tính mạng khi đặt nội khí quản gây mê. Công tác gây mê trong phẫu thuật là cực kỳ quan trọng, có quyết định then chốt tới việc có thể thực hiện được ca mổ hay không. Bởi vậy, giải quyết thành công sự bất thường ở đường thở của hai bệnh nhân trong thời gian gần đây và thực hiện phẫu thuật thành công là một tín hiệu đáng mừng của ngành Y Việt Nam. Cụ thể, hai ca phẫu thuật diễn ra tại Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình Sài Gòn - ITO. Trường hợp thứ nhất, bệnh nhân T.T.H (69 tuổi, Việt kiều Mỹ) bị gãy cột sống lần một tại Mỹ từ 10 năm trước. Khi đó, vì phát hiện bệnh nhân không mở miệng được (cứng hàm) không thể đặt được nội khí quản nên các bác sĩ Mỹ quyết định bơm xi măng y khoa để cố định tổn thương cột sống mà không thực hiện trọn vẹn ca phẫu thuật. Trong lần về Việt Nam ăn Tết vừa qua, bệnh nhân tiếp tục bị gãy cột sống lần 2 khi khom người kéo thùng đá lạnh. Được đưa tới bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình Sài Gòn - ITO, các bác sĩ tại đây đã gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện phẫu thuật như thông thường. Thay vào đó, quyết định đặt ống thở trong lúc bệnh nhân còn tỉnh đã được đưa ra và bắt tay vào thực hiện. Sau khi đặt ống thành công, bệnh nhân được phẫu thuật cố định tổn thương cột sống thành công sau 3 giờ 30 phút. Trường hợp thứ hai là ông T.N.D (47 tuổi, ngụ Hà Nội) bị hoại tử chỏm xương đùi, viêm dính đa khớp. Ông D. cũng gặp khó khăn trong việc đặt nội khí quản để phẫu thuật nên được các bác sĩ tại đây đặt nội khí quản bằng ống thông dẻo này đồng thời phẫu thuật thành công thay hai khớp háng cho bệnh nhân sau 2h30 phút.
Tuổi trẻ
Bệnh nhân ung thư vòm mũi họng có xu hướng trẻ hóa
ThS.BS Nguyễn Thanh Tùng, khoa tai mũi họng Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết như vậy tại hội thảo “Tiền hội nghị tai mũi họng quốc tế lần 9” do Bệnh viện Tai mũi họng TP.HCM tổ chức ngày 4-3. Theo BS Thanh Tùng, qua 500 trường hợp ung thư vòm mũi họng được chẩn đoán tại phòng khám tai mũi họng Bệnh viện Chợ Rẫy trong ba năm rưỡi, cho thấy hơn 90% bệnh nhân ung thư vòm mũi họng đi khám bệnh ở giai đoạn trễ hoặc quá trễ. Đồng thời, kết quả thống kê cũng cho thấy tỉ lệ ung thư vòm mũi họng ở nữ có xu hướng tăng. Cũng theo BS Thanh Tùng, cho đến nay nguyên nhân thật sự của ung thư vòm mũi họng vẫn không được biết một cách chính xác. Tại VN, những yếu tố nguy cơ đáng kể được đề cập như hút thuốc lá và uống rượu nhiều (khoảng 20% trong số ca ung thư vòm mũi họng), môi trường ô nhiễm, sử dụng tràn lan thuốc kích thích tăng trưởng với thực vật và vật nuôi, thực phẩm chế biến không an toàn vì có nhiều chất độc hại... Triệu chứng ban đầu thường gặp ở những người mắc ung thư vòm mũi họng là nhức đầu, ù tai một bên, nghẹt mũi một bên, hạch nổi một bên, chảy vài giọt máu mũi rồi tự ngưng...
Nguy hiểm từ việc chia sẻ thuốc chữa bệnh
Việc dùng thuốc chữa bệnh kiểu dùng lại toa thuốc cũ hoặc dùng thuốc do người khác mách khiến nhiều trường hợp bị ngộ độc thuốc rất nguy hiểm Nhiều người khi bị chóng mặt, nhức đầu, sốt, ho... không đi khám bác sĩ mà dùng lại toa thuốc cũ hoặc dùng thuốc theo kiểu người này mách cho người kia. Khoảng giữa tháng 2 vừa qua, bà T.N. (53 tuổi, ngụ TP.HCM) đi cấp cứu trong tình trạng khó thở, mắt sưng to, khắp người nổi mẩn đỏ sau khi uống viên Advil Liqui-Gels do đồng nghiệp đưa để chữa nhức đầu. “Bác sĩ Google” cũng gây nguy hiểm không kém khi nhiều người lạm dụng mạng Internet để tìm cách chữa bệnh cho trẻ thay vì đưa trẻ đến bác sĩ. Bà con nên nhớ Internet chỉ là nơi để tham khảo thông tin vì có nhiều cách chữa bệnh trên Internet chưa được kiểm chứng Khi uống viên thuốc nói trên, bà N. không biết loại thuốc giảm đau này có chứa ibuprofen, một hoạt chất có trong Alaxan mà bà đã sử dụng trước đây và bị dị ứng nhẹ khiến mắt đỏ, khó chịu. Khi cấp cứu cho bà N., bác sĩ phải truyền nước, cho uống thuốc giải và yêu cầu nằm lại bệnh viện để theo dõi. Theo các bác sĩ, khi cơ thể đã dị ứng với một thành phần nào của thuốc mà sau đó tiếp tục sử dụng loại thuốc này thì có thể xảy ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm, thậm chí gây chết người. Bác sĩ Trương Thế Hiệp, phó khoa cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết nhiều trường hợp bị ngộ độc thuốc, sốc phản vệ phải đi cấp cứu là do người bệnh sử dụng toa thuốc của người khác hoặc nghe truyền miệng dân gian để tự chữa bệnh thay vì đi khám tại các cơ sở y tế. Ông kể trường hợp chị N.N.A. (26 tuổi, ngụ H.Nhà Bè, TP.HCM) thường bị đau bao tử và được một người quen cho uống loại thuốc kèm theo lời giới thiệu “hàng Hong Kong, uống vào lập tức hết đau”. Thuốc này dạng bột, được đóng trong hũ inox màu xanh với mùi khá hăng. Ngay sau khi uống thuốc này, chị A. có cảm giác khó chịu và liên tục nôn ói nên phải đi cấp cứu tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Bác sĩ Hiệp cho biết thêm có trường hợp bệnh nhân đau xương khớp sau lần khám ở một bệnh viện lớn và thấy bệnh thuyên giảm nhiều liền chia sẻ toa thuốc cho người hàng xóm cũng bị đau xương khớp. Người hàng xóm này có tiền sử bệnh tim, uống vô chẳng những không hết đau xương khớp mà còn khiến bệnh tim nặng hơn do tác dụng ngoài ý muốn của thuốc! Bác sĩ CK II Nguyễn Minh Tiến - trưởng khoa hồi sức tích cực và chống độc Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM) - cho biết nhiều bệnh nhi bị ngộ độc thuốc, sốc thuốc do người nhà tự ý mua thuốc cho uống hoặc cho các cháu uống nhầm thuốc. “Có bé bị nhức răng, sau khi uống thuốc do phụ huynh tự mua từ hiệu thuốc bé phải nhập viện cấp cứu do ngộ độc thuốc” - bác sĩ Tiến kể. Theo bác sĩ Hiệp, các loại đông dược đều có tác dụng tốt và không tốt dù sử dụng ngoài da hay đưa vào cơ thể. Nếu sử dụng đông dược không đúng cách như đắp các loại lá cây khi bị rắn, côn trùng cắn cũng dẫn đến dị ứng... Theo các bác sĩ, tùy theo dược tính của thuốc mà người bệnh có những biểu hiện ngộ độc khác nhau như ói mửa, hoa mắt, buồn nôn, chóng mặt, rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp. Bên cạnh đó cũng cần để ý dấu hiệu dị ứng toàn thân như nổi mề đay, ngứa, phù mặt, phù mi mắt. Các biểu hiện ngộ độc thuốc ở thể nhẹ người bệnh có cảm giác khác thường (bồn chồn, hốt hoảng, sợ hãi...), tiếp đó có các biểu hiện bên ngoài như mẩn ngứa, ban đỏ..., mạch nhanh nhỏ khó bắt, huyết áp tụt có khi không đo được. Nặng hơn nữa là biểu hiện của trụy mạch: khó thở, nghẹt thở, đau quặn bụng, đau đầu, đôi khi hôn mê hoặc vật vã, giãy giụa, co giật... Trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị hội chứng Steven Johnson gây thương tổn toàn bộ hệ thống da và niêm mạc như loét môi, tróc da, chảy máu đường tiêu hóa. Bệnh nhân bị hội chứng này sau khi dùng thuốc phải điều trị tại bệnh viện rất lâu vì chứng này khó chữa, chi phí điều trị và nguy cơ tử vong cao. Các bác sĩ lưu ý khi bệnh nhân có biểu hiện ngộ độc cần loại bỏ chất độc bằng mọi cách như bỏ ngay các loại lá đang đắp, nôn ói để thải các loại thuốc đã uống. Các thao tác này cần được thực hiện càng sớm càng tốt và trong vòng bốn tiếng đối với các loại thuốc uống. Sau bốn tiếng, thuốc đã hấp thu vào ruột non, không sử dụng các cách thông thường như nôn ói được nữa. Lúc này cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất trong thời gian sớm nhất. Đặc biệt, các bác sĩ lưu ý tuyệt đối không xử trí bằng cách cho bệnh nhân uống các loại nước chanh, nước đậu xanh hay tự ý ra nhà thuốc mua thuốc về giải độc.
Giảm quá tải bệnh viện chưa như mong muốn
Đảng đã có nghị quyết để giải quyết (quá tải bệnh viện) nhưng trong thực hiện chưa đạt được yêu cầu như mong muốn. Đây là một trong số nhiều vấn đề quan tâm của cử tri được đại biểu HĐND TP.HCM Thân Thị Thư (trưởng Ban tuyên giáo Thành ủy TP.HCM) phản ánh, trao đổi tại cuộc họp của thường trực HĐND TP.HCM với tổ trưởng các tổ đại biểu HĐND TP.HCM sáng 6-3. Bà Thư cho biết Đảng đã có nghị quyết để giải quyết (quá tải bệnh viện) nhưng trong thực hiện chưa đạt được yêu cầu như mong muốn. Bà đề nghị HĐND TP.HCM tăng cường các cuộc khảo sát, giám sát và quan tâm nhiều hơn nữa đối với những ý kiến nói trên của cử tri. Trao đổi tại cuộc họp, Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết trong việc giải quyết quá tải bệnh viện, hiện TP.HCM đang có những chỉ đạo thực hiện khá suôn sẻ nhưng quá tải vẫn còn. TP.HCM đã chủ trương mở các khoa vệ tinh tại một số bệnh viện quận huyện, đang được làm tốt !important; củng cố tuyến y tế cơ sở; đã giải quyết một số chính sách về y tế dự phòng...
Công an nhân dân
TP.HCM: Xuất hiện chùm ca bệnh thủy đậu trong trường học sau kì nghỉ Tết
Quay lại trường học sau kỳ nghỉ Tết, 10 học sinh tiểu học trên địa bàn Q.12, TP.HCM đã bị nhiễm thủy đậu. Tại cuộc họp giao ban quận, huyện tổ chức tại Sở Y tế TP.HCM, Trung tâm YTDP TP.HCM cho biết,trong tuần đầu tiên sau kỳ nghỉ Tết, tại Trường Tiểu học Nguyễn Du (Q.12) đã xuất hiện một chùm ca bệnh thủy đậu. Số ca bệnh xuất hiện rải rác, theo thống kê đã có 10 học sinh bị nhiễm bệnh. Trung tâm Y tế Dự phòng TP.HCM đã phối hợp cùng ngành y tế tại địa bàn quận tiến hành vệ sinh khử khuẩn toàn trường học. Số học sinh nhiễm bệnh cũng đã được cho nghỉ học, cách ly, điều trị để hạn chế nguy cơ lây lan và phát tán mầm bệnh cho cộng đồng. Trước Tết, vào khoảng giữa tháng 1-2015, chùm ca bệnh thủy đậu đã tấn công vào trường mầm non chuyên biệt Tuổi Ngọc (P.28, Q.Bình Thạnh) tại Q.Bình Thạnh khiến 8 học sinh và giáo viên nhiễm bệnh. Từ đầu năm 2015 đến nay trên địa bàn TP đã có tổng cộng 90 ca thủy đậu. Thời tiết tại khu vực Nam bộ đang chuyển từ mùa lạnh sang mùa nóng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi rút như cúm, sởi, quai bị, thủy đậu… phát triển và lây lan nên người dân cần chủ động phòng ngừa bệnh. Bệnh thủy đậu đã có vắc xin chủng ngừa, người dân nên đi tiêm phòng để chủ động phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm. Theo chu kì bệnh, hiện thủy đậu đang vào mùa, từ tháng 3 đến tháng 5 hàng năm là mùa thủy đậu. Thủy đậu là loại bệnh truyền nhiễm, lây chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp hoặc lây qua đường hô hấp. Khi bị bệnh thường có biểu hiện mệt mỏi, nhức đầu, sốt nhẹ, chảy nước mũi, đau họng và trên da xuất hiện các nốt ban đỏ bắt đầu ở vùng đầu, mắt rồi lan ra toàn thân. Thời kỳ lây truyền của bệnh là 1-2 ngày trước khi phát ban và trong vòng 5 ngày sau khi xuất hiện nốt bọng nước đầu tiên. Bệnh kéo dài từ 7 - 10 ngày. Những trường hợp mắc bệnh thuỷ đậu cần được nghỉ học hoặc nghỉ làm việc từ 7 đến 10 ngày, từ lúc khi bắt đầu phát hiện bệnh để tránh lây lan cho những người xung quanh. Để bệnh nhân nằm trong phòng riêng, thoáng khí, có ánh sáng mặt trời, mặc quần áo rộng, nhẹ, mỏng. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng các đồ dùng sinh hoạt riêng, vệ sinh mũi họng hằng ngày bằng dung dịch nước muối sinh lý. Cho bệnh nhân ăn các thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu, uống nhiều nước, nhất là nước hoa quả.
Nghiên cứu thành công tế bào gốc điều trị tổn thương bề mặt nhãn cầu
Bỏng, chấn thương giác mạc là con đường dẫn tới mù lòa sớm nhất. Cả nước có hàng trăm nghìn người bị hỏng giác mạc đang chờ ghép trong khi nguồn hiến tạng còn rất hiếm hoi. Đúng lúc này, người bệnh đã tìm thấy ánh sáng bởi một công nghệ nghiên cứu mới ra đời. Đó là thành quả của gần 10 năm nỗ lực không mệt mỏi, của một tình yêu cháy bỏng với đam mê khoa học, của một tấm lòng lương y đau đáu với sự sinh tồn của người bệnh, các nhà khoa học của Bộ môn Mô - Phôi, Trường Đại học Y Hà Nội và Khoa Kết - Giác mạc của Bệnh viện Mắt Trung ương đã nghiên cứu thành công việc sử dụng công nghệ tế bào gốc để điều trị tổn thương bề mặt nhãn cầu. Dịu dàng, đằm thắm, Điều khá ấn tượng với chúng tôi, đó là tập thể nghiên cứu gồm 16 thành viên là các PGS, TS, ThS, cử nhân, kỹ thuật viên thì có tới 13 là nữ. Thành tựu của nhóm nghiên cứu đã mang lại ý nghĩa thực tiễn sâu sắc cho người bệnh, khiến chúng tôi, dù không phải người trong nghề nhưng cũng không giấu được niềm tự hào. Thông thường, với bệnh nhân bị tổn thương ở giác mạc do chấn thương, bỏng, di truyền... ở cả 2 mắt thì các bác sĩ nhãn khoa sẽ ghép màng ối, nhưng đó chỉ là phương pháp tạm thời để chờ ghép giác mạc. Ai cũng biết, để chờ ghép được giác mạc là cả một quá trình khó khăn và mòn mỏi, có người đã phải qua đời khi chưa được ghép giác mạc, rất nhiều trong số đó phải chịu cảnh mù lòa. Điều này làm cho các chị càng thêm quyết tâm phải tìm ra phương pháp điều trị mới. Từ năm 2004, nhóm nghiên cứu đã lần mò và lên ý tưởng nuôi cấy thành công tấm biểu mô trên vỏ. Thời kỳ này nhóm nghiên cứu gặp rất nhiều khó khăn do không có kinh phí. Các thành viên trong nhóm đã cùng nhau đóng góp tiền để phục vụ cho sự đam mê nghiên cứu khoa học. Vạn sự khởi đầu nan của họ đã bắt đầu từ bộn bề trắc trở đó, và năm 2006 họ được phân công thực hiện hai đề tài: "Nghiên cứu nuôi cấy tế bào rìa giác mạc và ứng dụng trong điều trị một số tổn thương ở giác mạc" và "Nghiên cứu quy trình công nghệ tạo tấm biểu mô giác mạc người để điều trị tổn thương ở bề mặt giác mạc do bỏng". Cả nhóm bắt tay ngay vào nghiên cứu phương pháp điều trị tổn thương bề mặt nhãn cầu bằng cách nuôi tạo các tấm biểu mô từ các nguồn tế bào khác nhau: nếu bệnh nhân bị tổn thương một bên mắt sẽ lấy tế bào gốc từ vùng rìa giác mạc bên mắt lành, nếu bệnh nhân bị tổn thương cả hai mắt sẽ lấy tế bào gốc từ biểu mô niêm mạc miệng. Sau khi nuôi tạo thành công tấm biểu mô sẽ ghép tự thân vào giác mạc cho bệnh nhân. Ghép tự thân là phương pháp rất hiệu quả, bệnh nhân không phải dùng thuốc để chống thải loại. Các nhà khoa học nữ đang nuôi cấy giác mạc từ tế bào gốc trong phòng thí nghiệm của Bộ môn Mô – Phôi, Trường Đại học Y Hà Nội. PGS.TS Nguyễn Thị Bình chia sẻ: "Đây là phương pháp mới đang được áp dụng trên thế giới và vẫn đang tiếp tục nghiên cứu. Còn ở Việt Nam, phương pháp này hoàn toàn mới, chưa có đơn vị nào nghiên cứu và áp dụng. Các phương pháp hiện đang được sử dụng ở Việt Nam để điều trị tổn thương ở bề mặt nhãn cầu là ghép màng ối (chỉ mang tính tạm thời), ghép củng giác mạc tự thân (chỉ áp dụng cho bệnh nhân bị tổn thương ở một bên mắt và mảnh mô lấy để ghép phải có kích thước lớn nên sẽ ảnh hưởng tới mắt lành), ghép củng giác mạc dị thân (bệnh nhân phải uống thuốc chống loại thải mảnh ghép suốt đời và mảnh ghép hay bị loại thải)". Như vậy, so với các phương pháp trước đó thì phương pháp của nhóm nghiên cứu đã tiến xa hơn hẳn về nhiều mặt. Nên khi được giao thực hiện hai đề tài, mặc dù nguồn kinh phí rất hạn hẹp, hơn nữa nhiều loại hóa chất, môi trường, vật liệu không thể có được ở Việt Nam, nhưng dưới sự chỉ đạo của PGS.TS Nguyễn Thị Bình, cả tập thể đã say mê nghiên cứu để khắc phục những khó khăn. Sau 4 năm mầy mò với biết bao công sức, trí tuệ, có lúc tưởng chừng thất bại, thì năm 2007 lần đầu tiên nhóm đã nuôi tạo thành công tấm biểu mô từ nguồn tế bào gốc vùng rìa giác mạc của thỏ. Các tấm biểu mô này được ghép lại cho thỏ bị bỏng mắt đã cho kết quả tốt. Và từ thành quả đó, nhóm tiếp tục nghiên cứu thành công trên người. Bệnh nhân được điều trị tổn thương giác mạc đầu tiên theo phương pháp này vào ngày 8/1/2008 và đã trở lại làm việc cho đến nay. Trong 2 đề tài này, nhóm đã điều trị thử cho 5 bệnh nhân với tỉ lệ thành công 80%. Năm 2010, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục cấp kinh phí để nhóm nghiên cứu thực hiện đề tài độc lập cấp Nhà nước "Nghiên cứu quy trình sử dụng tế bào gốc để điều trị một số bệnh của bề mặt nhãn cầu". Các chị tiếp tục hoàn thiện quy trình nuôi tạo và ghép tấm biểu mô nuôi cấy từ tế bào gốc vùng rìa giác mạc để điều trị cho những bệnh nhân bị tổn thương cả một và hai bên mắt với tỉ lệ thành công từ 70-80%. Có lẽ, thành công nhất là họ đã nuôi tạo tấm biểu mô hoàn toàn mới so với các tác giả trên thế giới. Trò chuyện với chúng tôi, PGS.TS Nguyễn Thị Bình cho biết, các chị đã tìm ra quy trình rẻ hơn nhiều so với chi phí ở nước ngoài, ước tính là 1/10, khoảng 10-15 triệu đồng cho cả ca điều trị (15 bệnh nhân mà nhóm nghiên cứu đã ghép và điều trị vừa qua là hoàn toàn miễn phí) - một tin rất vui với người bệnh. Mừng vui hơn cả khi chúng tôi được chị chia sẻ, hiện tại tập thể đang nghiên cứu quy trình nuôi cấy tế bào gốc để điều trị bệnh Parkinson, bước đầu có kết quả tốt, mang lại niềm hy vọng cho bệnh nhân. Phương pháp này là lấy tế bào phôi nuôi lên và biệt hóa thành tế bào tiết ra các chất kích thích thần kinh: "Trên thế giới đang nghiên cứu và cũng đã được sử dụng ở một số nước. Nếu dùng thuốc người bệnh Parkinson chỉ được 5-6 năm là sẽ kháng thuốc, dùng tế bào gốc thì sẽ có rất nhiều hy vọng”. Âm thầm nhả tơ, những nhà khoa học nữ đã miệt mài trong suốt gần một thập kỷ để dệt lên cho đời một thành tựu mới trong y học, mang đến cho người bệnh biết bao hy vọng để có được đôi mắt sáng. Nhân ngày Quốc tế Phụ nữ, chúng tôi xin chúc các chị luôn mạnh khỏe, tiếp tục cống hiến trí tuệ, tài năng, tâm huyết cho nền y học Việt Nam nước nhà. Từ khi thành lập (1985) đến nay, Ủy ban giải thưởng Kovalevskaia của Việt Nam đã lựa chọn và trao giải thưởng Kovalevskaia cho 42 nhà khoa học nữ và 17 tập thể khoa học nữ xuất sắc của Việt Nam.
An toàn giao thông
Sản phụ nguy kịch sau tai nạn, mổ gấp cứu bé 8 tháng tuổi
Các bác sỹ Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An cho biết, đã tiến hành mổ cứu thai nhi 8 tháng tuổi...Chiều tối 3/3, sản phụ Nguyễn Thị Thương (27 tuổi, trú xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc, Nghệ An) điều khiển xe máy đi từ Khu công nghiệp Bắc Vinh về nhà, đến đoạn đường ở xã Nghi Vạn - cách nhà khoảng 4 km đã bị một ôtô con chạy cùng chiều đâm phải và đẩy đi gần 5 m. Chị Thương được đưa đến Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Được biết, chị Thương đang mang thai đứa con đầu tiên, thai nhi được 8 tháng tuổi. Chiều 4/3, các bác sỹ Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An cho biết, đã tiến hành mổ cứu thai nhi 8 tháng tuổi và chuyển sản phụ Thương đến khoa Hồi sức Ngoại để cấp cứu. Sau ca phẫu thuật, bé trai - con của sản phụ Thương sức khỏe yếu, suy hô hấp phải nằm tại phòng chăm sóc đặc biệt. Hiện tình trạng sức khỏe sản phụ Thương rất xấu, có khả năng bị chấn thương sọ não. Theo nguyện vọng của gia đình, chiều 4/3, sản phụ Thương được chuyển ra bệnh viện ở Hà Nội để cứu chữa.
Đại đoàn kết
Đường dây nóng y tế: Tiếp tục nóng
Ngay từ những tháng đầu năm 2015, đường dây nóng của Bộ Y tế vẫn tiếp tục được người dân và các tổ chức y tế làm nóng lên mang tính xây dựng cao với cả những lời khen ngợi, động viên xen kẽ những phàn nàn, bức xúc. "Chúng tôi chỉ cần vụ việc được giải quyết một cách tích cực để chấn chỉnh tinh thần, thái độ của nhân viên y tế chứ không nhất thiết phải xác định cụ thể những trường hợp có biểu hiện chưa tốt”. Đó là lời tâm sự của một người dân với phóng viên báo Đại Đoàn Kết, đã gọi từ số máy 09048…765 đến số điện thoại đường dây nóng Bộ Y tế 19009095 về tinh thần, thái độ phục vụ của Trung tâm Chẩn đoán trước sinh, BV Phụ sản Trung ương. Qua sự việc này, BV này đã yêu cầu lãnh đạo các khoa phòng, trung tâm nghiêm túc rút kinh nghiệm để phục vụ người bệnh ngày một tốt hơn. Trong những cuộc gọi đến các đường dây nóng y tế có không ít những việc dở khóc, dở cười như trường hợp của một người dân gọi đến từ số máy 09653…345 phản ánh trong 6 tháng nằm viện tại BV K (Hà Nội), cơ sở 3, không những không được bác sĩ cho phác đồ điều trị cụ thể, lại hẹn đi hẹn lại tái khám nhiều lần, đến khi chuyển viện cho bệnh nhân thì lại yêu cầu họ viết giấy tự nguyện ra viện… Tuy nhiên, qua kiểm tra, thực tế lại không hoàn toàn như phản ánh trên. "Bệnh nhân sau khi được đánh giá, kiểm tra tổng thể, được thông qua hội chẩn khoa và được thông qua điều trị hoá chất phác đồ TC… ” - trích công văn giải trình số 136/CV-BVK, ngày 26-2-2015 của BV K. Tại đây, BV K cho hay, do bệnh nhân có tình trạng nuốt nghẹn do "u chiếm toàn bộ chu vi thực quản” và chỉ ăn được cháo loãng, gầy, sút cân nhanh chóng nên bác sĩ có chỉ định và giải thích bệnh nhân cần được phẫu thuật mở thông thực quản nhưng gia đình không hợp tác và xin ra viện. Về sau, qua tìm hiểu, BV mới hay nguyên nhân do gia đình khó khăn không có người chăm sóc người bệnh phải ăn uống qua sonde nếu thực hiện phẫu thuật. Cho đến nay, hiện tượng cáu gắt, chửi bới người bệnh không phải đã hết mặc dù các đường dây nóng đã được hình thành ở tất cả các tuyến y tế. Chuyện từ cuộc gọi của chủ nhân máy điện thoại số 01635…368 đến đường dây nóng của Bộ Y tế là một trong nhiều ví dụ. Vụ việc liên quan đến việc xử lý một ca sản phụ bị sảy thai. Trong khi giải thích bệnh lý của thai lưu trước khi chết, một bác sĩ của BV Phụ sản Nam Định đã dùng những lời lẽ khiếm nhã khiến người nhà bệnh nhân bức xúc. Cơ sở y tế này sau khi được yêu cầu giải trình đã nghiêm túc chấn chỉnh, hạ mức thi đua tháng của người bác sĩ này để rút kinh nghiệm cho toàn thể cơ quan. Theo Văn phòng Bộ Y tế, 2 tháng đầu năm 2015, Bộ Y tế nhận được khá nhiều khen, động viên từ người dân về thái độ phục vụ của thầy thuốc. Đó là chuyện tận tình cứu chữa gia đình bà Phạm Thị Kim Dung, 58 tuổi, ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội gặp nạn hiểm nghèo khi đang trên đường đi tham quan Hà Giang. Cả gia đình bà đã được các BVĐK tỉnh Hà Giang, BV Việt Xô, BV Việt Đức cứu chữa kịp thời và tận tình qua khỏi mặc dù họ bị chấn thương rất nặng. Tương tự là ý kiến khen ngợi tinh thần thái độ phục vụ tốt bệnh nhân của cử nhân điều dưỡng Hà Sơn và bác sĩ Lê Thị Hồng, BV Y học cổ truyền Hải Dương. Những cá nhân, tập thể nói trên đã đã được các cấp khen thưởng kịp thời, tạo một không khí phấn khởi, tự tin cho đội ngũ y, bác sĩ nơi đây. Rất nhiều câu chuyện từ các cuộc gọi từ các đường dây nóng y tế khác nhau về nội dung nhưng chúng tôi có thể cảm nhận đều có chung những niềm vui, nỗi buồn và cả thoáng chút lo âu trên từng gương mặt của những người khoác áo blouse trắng này. Và, trên hết tất cả, từ đó, một sự quyết tâm bứt phá đang hiện ra từ đây, để ngành y tế xốc lên cả đội hình tiến lên phía trước, nơi có sự tôn trọng một cách thực sự của mọi người đang chờ đón họ…
Kinh tế đô thị
Không nên chờ đợi vaccine dịch vụ
Theo Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu, trong năm nay, chắc chắn vẫn diễn ra tình trạng “cháy” vaccine dịch vụ. Hiện, Bộ Y tế đang yêu cầu các công ty báo cáo về số lượng vaccine dịch vụ có thể có trong năm 2015 và kế hoạch 2016, từ đó có hướng chỉ đạo công tác tiêm dịch vụ. “Chúng tôi sẽ chỉ đạo sở Y tế các tỉnh, TP phải căn cứ vào số lượng vaccine nhập vào để cung cấp cho một số điểm tiêm nhất định, rút gọn điểm tiêm dịch vụ chứ không thể cung cấp tràn lan cho tất cả các điểm tiêm. Vì nếu cung cấp tràn lan cho nhiều điểm sẽ rất nguy hiểm, trẻ tiêm được mũi 1 nhưng mũi 2, 3 lại không có, trẻ lại đợi tiêm dẫn đến tình cảnh như thời gian qua, chưa kịp tiêm thì đã mắc bệnh” - ông Phu nói và cho biết thêm, tình hình cung ứng vaccine sẽ rất khó khăn, do nhà sản xuất không cung ứng đủ. Cụ thể, nhiều vaccine dịch vụ như “6 trong 1”, “5 trong 1”, thủy đậu, vaccine phòng dại... sẽ khan hiếm. Riêng vaccine “6 trong 1”, theo báo cáo bước đầu, trong năm nay chỉ có khoảng 30.000 liều. Trước tình hình này, Cục Y tế dự phòng đã yêu cầu các điểm tiêm chủng hướng dẫn cho người dân đi tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR), không chờ đợi vaccine dịch vụ. Các loại vaccine trong chương trình TCMR luôn đáp ứng đủ nhu cầu, đảm bảo chất lượng và tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt của Tổ chức Y tế Thế giới. “Người dân không nên hoang mang hay bức xúc, càng không nên chờ đợi vaccine dịch vụ khiến con em mình mắc bệnh” – ông Trần Đắc Phu nhấn mạnh. Để phòng bệnh cho trẻ, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo các bậc phụ huynh thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng bệnh cho trẻ như tăng cường vệ sinh cá nhân, tăng cường dinh dưỡng, giữ ấm cho trẻ đúng cách để trẻ không bị ốm. Đặc biệt, thực hiện tiêm chủng đầy đủ theo lịch TCMR. Đối với trẻ hoãn tiêm, cần liên hệ với cán bộ y tế xã, phường để được tiêm bù ngay trong thời gian sớm nhất có thể. Qua một số vụ dịch sởi, ho gà hay một số bệnh truyền nhiễm thời gian qua cho thấy, phần lớn các trường hợp mắc bệnh là do không được tiêm, hoặc tiêm chưa đầy đủ vaccine phòng bệnh. Đặc biệt thời gian gần đây có nhiều trẻ mắc bệnh sớm như bệnh ho gà ở trẻ 2 - 4 tháng tuổi, bệnh sởi khi trẻ trong khoảng thời gian 9 - 12 tháng tuổi (trẻ chưa đến tuổi tiêm vaccine sởi – rubella dịch vụ nhưng lại không được tiêm vaccine sởi đơn khi 9 tháng tuổi theo chương trình TCMR). Việc tiêm vaccine phòng bệnh thuộc chương trình TCMR không chỉ là tự nguyện mà còn được quy định bắt buộc. Nếu trẻ không được tiêm vaccine sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao, đồng thời khi trẻ mắc bệnh là nguồn lây nhiễm trong cộng đồng.
Infonet
Bộ Y tế: “Không có việc nấu phở bằng nước hủy hầm cầu Trung Quốc”
TS Lâm Quốc Hùng – trưởng phòng Giám sát ngộ độc, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khẳng định đây là thông tin không có cơ sở cả về mặt khoa học và thực tiễn. Ông Lâm Quốc Hùng trưởng phòng Giám sát ngộ độc, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết, qua hệ thống giám sát quản lý an toàn thực phẩm từ các địa phương báo cáo về Cục An toàn Thực phẩm khẳng định hiện nay vẫn chưa phát hiện hiện tượng nấu phở bằng nước hủy hầm cầu Trung Quốc. Những ngày gần đây trên mạng xã hội đang lan truyền thông tin các tiệm phở mua "Nước Phở Hủy Hầm Cầu" là loại nước được thu lượm từ các loại xương ôi, thối vứt đi từ các nhà hàng đổ ra bãi rác rồi ngâm trộn với nước hóa chất "Hủy Hầm Cầu" của Trung Quốc để hầm xương cho mau rục ra, làm mất mùi thối, nước trong và thơm ngon. Trước thông tin này, TS Lâm Quốc Hùng – trưởng phòng Giám sát ngộ độc, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khẳng định đây là thông tin không có cơ sở cả về mặt khoa học và thực tiễn bởi những lý do sau: Thứ nhất kết quả hoạt động kiểm tra, giám sát của hệ thống quản lý an toàn thực phẩm từ các địa phương đến Trung ương báo cáo về Cục An toàn Thực phẩm cũng khẳng định chưa bao giờ phát hiện hiện tượng sản xuất, kinh doanh “nước dùng nấu phở” như thông tin mà mạng xã hội đã đưa. Bên cạnh đó, nội dung thông tin phản ảnh “mỗi can nước dùng giá 100.000đ” mà vẫn bảo đảm “thơm, ngon” là không phù hợp với thực tế. Bởi mỗi lít sản phẩm là kết cấu về giá trị của cả quá trình trong đó có giá trị nguyên liệu, công lao động và cả lợi nhuận của người sản xuất ra nó. Vậy mà một can nước dùng tới 20 lít mà giá 100.000 đồng (như vậy mỗi lít nước dùng có giá 5.000 đồng tương đương với 1 lít nước sinh hoạt thì đây là vấn đề “không tưởng”. Lý do thứ 2 mà TS Hùng đưa ra là “lợi nhuận” trong giá thành của bát phở không thể đến mức người kinh doanh phở phải “bất chấp” lương tâm, trách nhiệm và tính nhân bản của mình để thực hiện. Vì thế không thể tồn tại những hành vi “vô nhân tính” đến như thế nếusử dụng loại nước độc hại này bán cho người tiêu dùng thì đã là tội phạm rồi. Theo ông Hùng, đối với các cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm, các quán ăn, nhà hàng kinh doanh ăn uống được quản lý của cơ quan chức năng, giám sát chất lượng, an toàn của người tiêu dùng… thì nếu có hành vi “vô nhân tính”, “tội ác” sử dụng sản phẩm mất an toàn thực phẩm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người sẽ không thể “che đậy” mãi được chứ đừng nói là “công khai” như thông tin đã phản ánh. Vì thế, ông Hùng khuyến cáo người dân “Hãy cảnh giác với những nguồn thông tin trôi nổi, vô trách nhiệm với đời sống xã hội. Đừng vì sự tò mò và hiếu kỳ mà vô tình làm lan truyền những thông tin không có thực, những thông tin “độc hại”. Điều này làm ảnh hưởng đến đời sống an sinh xã hội, kinh tế - chính trị đất nước”.
Phụ nữ
Liệu pháp tế bào tua: hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư
Liệu pháp tế bào tua hay một số người còn gọi là liệu pháp “tế bào gốc trong điều trị ung thư” không chỉ giúp người tìm ra nó đoạt giải Nobel năm 2011 mà còn giúp cho chính “chủ nhân” của phương pháp này - Giáo sư Ralph Steinman (Canada) sống được thêm hơn 10 năm sau khi phát hiện căn bệnh ung thư. Tin vui nhân dịp đầu năm 2015 là, sau quá trình tiến hành nghiên cứu, sắp tới đề tài “Nghiên cứu phân lập và sử dụng tế bào miễn dịch (tế bào tua) trong điều trị ung thư” của Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM) đang chờ nghiệm thu và có thể triển khai ứng dụng điều trị trên người, mở ra hy vọng mới cho người bệnh. Thời gian qua, nhiều địa phương đã công bố điều trị thành công cho người bệnh ung thư (UT) bằng phương pháp xạ trị liều cao rồi cấy tế bào gốc (TBG) (chủ yếu là TBG tạo máu) để tái tạo hệ thống miễn dịch và máu cho bệnh nhân. Tuy nhiên, phương pháp này, bên cạnh những ưu điểm còn có nhược điểm là khi xạ trị liều cao có khả năng tiêu diệt cả tế bào lành tính khác, đặc biệt việc ứng dụng trong các trường hợp khối u đã căn còn nhiều khó khăn. Vậy phải làm thế nào để vừa có thể “quét sạch” tế bào UT lại vừa có thể bảo tồn được những tế bào tích cực khác? Các nhà khoa học đã giải quyết bài toán này bằng liệu pháp “tế bào tua” (Dendritic cells - là tế bào chuyên trình diện kháng nguyên (tế bào APC) chuyên nghiệp cho các tế bào miễn dịch như tế bào lympho T, lympho B và tế bào diệt tự nhiên (NK) trong đáp ứng miễn dịch của động vật có vú, kể cả người). Một điều đáng ghi nhận là nhờ cơ chế kích hoạt hệ miễn dịch, tế bào tua bên cạnh khả năng giúp các tế bào của hệ miễn dịch “tìm, diệt” tế bào UT ác tính, kể cả TBG UT thì tế bào tua còn có khả năng kích thích tạo ra hệ thống miễn dịch (như vắc-xin) cho người bệnh, nhằm ngăn chặn nguy cơ tái phát/di căn của tế bào ác tính trên cơ thể. Liệu pháp này còn có thể góp phần điều trị các căn bệnh UT mà không thể phẫu thuật do khối u khác như UT tủy, não... Nghiên cứu tế bào tua tại phòng thí nghiệm ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM) chuẩn bị nghiệm thu Đúc rút thành tựu nghiên cứu của thế giới, Phòng Thí nghiệm nghiên cứu và ứng dụng TBG, ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia TP.HCM hơn 5 năm qua đã tiến hành nghiên cứu ứng dụng liệu pháp này và đã có những thành công nhất định. Dự kiến đầu năm 2015, đề tài này sẽ được nghiệm thu và sau đó sẽ được triển khai giai đoạn tiếp theo để có thể điều trị lâm sàng nhằm đem lại những hy vọng mới cho người bị UT. Tiến sĩ Phạm Văn Phúc - Phó trưởng phòng Thí nghiệm nghiên cứu và ứng dụng TBG, ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia TP.HCM chia sẻ. Theo TS Phạm Văn Phúc, liệu pháp tế bào tua trong điều trị UT đã được tiến hành nghiên cứu trên chuột mang UT vú, kết quả cho thấy, khi không kết hợp với các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật, hóa trị hay xạ trị, việc ghép tế bào tua được cảm ứng trình diện các kháng nguyên tế bào UT vú với liều một triệu tế bào đã làm khối u vú của chuột giảm kích thước đến 87,5% so với khối u ban đầu. Các kết quả trên mô hình chuột mang khối u vú người cũng cho thấy, việc ghép tế bào tua đã làm chậm, ức chế sự phát triển khối u so với chuột không điều trị. Trên thế giới, theo thông tin trên trang clinicaltrial.gov (cổng thông tin về các nghiên cứu điều trị lâm sàng của Mỹ), đến nay đã có 574 thử nghiệm lâm sàng đã sử dụng tế bào tua trong điều trị bệnh, trong đó hầu hết là điều trị UT. Cũng theo thống kê này, ở Mỹ đã tiến hành 351 nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng với tế bào tua; tại khu vực Đông Nam Á đã có sáu nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng sử dụng tế bào tua trong điều trị bệnh UT (Malaysia 1, Philippines 1, Singapore 3, và Thái Lan 1). Đến nay, liệu pháp tế bào tua đã được cho phép ứng dụng điều trị một số bệnh UT tại một số quốc gia như Mỹ vào năm 2010, Nhật vào năm 2013…Chi phí điều trị bằng liệu pháp này ở nước ngoài khoảng vài chục đến hàng trăm ngàn USD/quy trình. Tại Việt Nam, nếu được đem vào ứng dụng điều trị thì chi phí chỉ khoảng 5.000 USD (khoảng hơn 100 triệu) đến 20.000 USD/quy trình (khoảng 400 triệu đồng). Năm 2007, trong buổi gặp trao đổi về công nghệ điều trị UT mới, đoàn công tác của Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM được một doanh nghiệp Trung Quốc chào bán công nghệ này với giá năm triệu USD. Khi đó, GS-TS Trương Đình Kiệt - nguyên Phó hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược TP.HCM và hiện đang là Chủ tịch Hội TBG TP.HCM, đã quay sang hỏi TS Phạm Văn Phúc: “Công nghệ này mình có thể tự nghiên cứu làm được không?”. Khi đó, TS Phúc cho biết, chúng ta có thể nghiên cứu làm được và không cần phải mua. Quan trọng hơn việc mua công nghệ giá cao là mình có thể làm chủ được công nghệ. Vậy là sau khi về nước, TS Phạm Văn Phúc đã làm hồ sơ đăng ký đề tài nghiên cứu cấp nhà nước để nghiên cứu công nghệ này và được Bộ Khoa học công nghệ duyệt kinh phí hơn 3,5 tỷ đồng. Điều thú vị nữa là công trình này được đem về triển khai nghiên cứu tại Việt Nam từ năm 2008, tức thời điểm trước khi Giáo sư Ralph Steinman được trao giải Nobel cho nghiên cứu này tới ba năm.
Lao động
Cam kết mỗi bệnh nhân nằm một giường: Bệnh viện không... hứa suông
Sau gần 2 tháng một số bệnh viện ký cam kết chấm dứt tình trạng bệnh nhân phải nằm ghép. Thực tế cho thấy, đó không phải là cam kết suông nhưng cũng không phải tất cả đều đã suôn sẻ, như mong muốn. Trở lại BV Nhi Trung ương (T.Ư) sau gần 2 tháng ký cam kết không nằm ghép, khoa Hô hấp - một trong những khoa luôn trong tình trạng quá tải - cảnh 2-3 bệnh nhi nằm chung một chiếc giường trước đây đã không còn. Đang cho bé Nguyễn Lê Bảo Bình (3 tháng tuổi) uống sữa, chị Khuất Thanh Huyền, ở huyện Đức Thọ, Hà Nội chia sẻ: “Bé nhà em sinh non khi mới 25 tuần tuổi, sau 2 tháng điều trị tại BV Phụ sản Hà Nội rồi chuyển sang đây hơn 1 tháng nay nhưng chưa phải nằm ghép hôm nào. Lúc chuẩn bị chuyển sang em lo lắm. Nhưng thật may các cháu đều được nằm giường riêng”. BV Nhi T.Ư một thời bị ám ảnh bởi sự quá tải, nằm ghép. Tuy nhiên, đầu năm 2015, chính BV này lại là một trong những BV đầu tiên ký cam kết chấm dứt tình trạng nằm ghép. Dù BV công khai cam kết và thực tế không phải nằm ghép nhưng chị Nguyễn Thị Nhàn ở huyện Sóc Sơn, Hà Nội có con sinh non đang điều trị ở khoa Hô hấp không khỏi băn khoăn: “Không phải nằm ghép là mừng lắm rồi nhưng chỉ lo BV cam kết 1 bệnh nhân/giường bệnh có thể khiến nhiều bệnh nhi bị hạn chế khám bệnh hoặc buộc phải xuất viện sớm để tránh quá tải. Những bé điều trị lâu như con nhà mình lo lắm, sức khỏe bé yếu cần điều trị lâu dài cứ ở đây mới yên tâm”. Th.S Chu Anh Văn - điều dưỡng Trưởng khoa Hô hấp, BV Nhi T.Ư - cho biết: “Bệnh nhi đủ điều kiện ra viện chúng tôi mới cho ra hoặc nếu thấy có thể chuyển về tuyến dưới mới chuyển. Nhưng chuyển tuyến rất ít. Các BS cũng sẽ giải thích rõ cho người nhà bệnh nhi khi nào có thể ra viện được, bởi nếu nằm lại lâu có khi lây chéo bệnh còn nguy hiểm hơn. Hiện khoa chưa nhận được bất cứ phản hồi hay thắc mắc nào về việc chuyển về tuyến dưới hay cho bệnh nhân xuất viện sớm”. Quá tải BV đã như một căn bệnh mạn tính, vì vậy khi một số BV cam kết chấm dứt tình trạng nằm ghép, dư luận không khỏi băn khoăn và hoài nghi. Không ít bệnh nhân lo lắng vì bệnh “thành tích”, chạy theo cam kết “nóng”, BV sẽ cho bệnh nhân xuất viện sớm hoặc đẩy xuống tuyến dưới. Việc BV ký cam kết là có cơ sở, xuất phát từ khả năng đáp ứng thực tế của BV. “Người dân luôn có quyền nghi ngờ. Nhưng trong ngành y, mọi cam kết phải luôn đặt sự an toàn của người bệnh lên trên hết. Người bệnh phải được chữa bệnh và người thầy thuốc tận tâm chữa trị. BV không có chỗ cho bệnh thành tích” - TS Hải chia sẻ. Để thực hiện cam kết trên, BV Nhi T.Ư đã cải tiến khâu khám bệnh. Về hạ tầng, BV đưa khu khám bệnh mới vào hoạt động ngay sau tết đồng thời nâng cấp cơ sở hạ tầng cũ, giúp tiếp nhận và điều trị thêm 1.000 bệnh nhân tại cùng một thời điểm. Với khoảng 1.500 giường, BV đáp ứng đủ cho lượng bệnh nhân điều trị. Đến giữa năm 2015, khi tòa nhà mới 16 tầng đi vào hoạt động, trong 3-4 năm tới BV cơ bản đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh. PGS-TS Nguyễn Tiến Quyết - Giám đốc BV Việt - Đức - một lần nữa nhắc lại: “BV mãi mãi không có tình trạng nằm ghép. Bệnh nhân nào phải nằm ghép hãy gọi thẳng cho tôi”. Phát biểu này của vị lãnh đạo này có cơ sở khi mà BV này vừa đưa vào hoạt động tòa nhà kỹ thuật công nghệ cao, nâng tổng số giường bệnh của BV lên 1.450 giường. Những ngày này, tại BV tuyến đầu về ngoại khoa này, thậm chí vẫn còn nhiều giường trống. BV Bệnh nhiệt đới T.Ư là một trong 13 BV đầu tiên đặt bút ký cam kết không nằm ghép. Sáng 3.3, tại BV này không có tình trạng bệnh nhân phải nằm ghép. Tuy nhiên, theo Th.S Nguyễn Trung Cấp - phụ trách khoa Hồi sức cấp cứu - trước đây tình trạng nằm ghép ở các khoa viêm gan, nhiễm khuẩn tổng hợp và virus - ký sinh trùng diễn ra thường xuyên. Sau khi ký cam kết không nằm ghép, BV triển khai phòng điều trị ban ngày và chuyển bệnh nhân về BV vệ tinh nên không còn tình trạng nằm ghép. Tuy nhiên, đã có tình trạng nhiều bệnh nhân xin ký cam kết xin nằm ghép chứ không chịu về tuyến dưới khiến BV khó khăn trong khâu giải quyết. Trước mắt, BV phải vận động người bệnh nhưng vẫn có trường hợp cương quyết không chuyển BV cũng chưa biết phải xử lý thế nào. Theo PGS-TS Nguyễn Văn Kính - Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư, khi ký cam kết, BV cũng lường trước được vướng mắc này. BV đăng ký kế hoạch là 300 giường nhưng chỉ sắp xếp được 245 giường trên tổng diện tích gần 2.000m2. Để đáp ứng nhu cầu của người bệnh, BV phải kê thêm giường ra ngoài hành lang. Thực tế, có nhiều bệnh nhân khi cho xuất viện lại xin ở lại. “Người cũ muốn nằm lại, người mới cũng muốn vào thì thực sự không thể đáp ứng nổi. BV chỉ ký cam kết với điều kiện thông thường, còn khi có trường hợp khẩn cấp, BV không thể từ chối bệnh nhân, như thế là có tội” - ông Kính nói. Dư luận vẫn luôn hy vọng, bài toán quá tải BV sẽ có lời giải và cam kết chấm dứt nằm ghép của một số BV không phải là cam kết suông.
Bảo vệ pháp luật
Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn sử dụng kháng sinh
Tài liệu hướng dẫn sử dụng kháng sinh sẽ được áp dụng tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Cùng với các nước trên thế giới, Việt Nam hưởng ứng tích cực kêu gọi của WHO “Không hành động hôm nay, ngày mai không có thuốc chữa” và “Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020”. Tài liệu “Hướng dẫn sử dụng kháng sinh” là một trong nhiều nhiệm vụ của Kế hoạch hành động trên. Tài liệu gồm có 11 Chương và 55 bài, bao gồm đại cương về kháng sinh và vi khuẩn, sử dụng kháng sinh trong các bệnh nhiễm khuẩn thường gặp (nhiễm khuẩn hô hấp, tim mạch, tiêu hóa, thận - tiết niệu,…).Tài liệu hướng dẫn sử dụng kháng sinh sẽ được áp dụng tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Căn cứ vào tài liệu này và điều kiện cụ thể của đơn vị, Giám đốc cơ sở khám chữa bệnh sẽ xây dựng và ban hành tài liệu hướng dẫn sử dụng kháng sinh phù hợp để thực hiện tại đơn vị. Kháng sinh đã đánh dấu một kỷ nguyên mới của y học về điều trị các bệnh nhiễm khuẩn, đã cứu sống hàng triệu triệu người khỏi các bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm. Tuy nhiên, cũng do việc sử dụng rộng rãi, kéo dài và lạm dụng, chưa hợp lý, an toàn nên tình trạng kháng kháng sinh của các vi sinh vật (vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng, nấm, …) ngày một gia tăng. “Mức độ kháng thuốc ngày càng trầm trọng làm ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao, thời gian điều trị kéo dài, chi phí điều trị tăng cao, ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh và cộng đồng”. Vì vậy, ban hành tài liệu “Hướng dẫn sử dụng kháng sinh” là việc cần thiết".
Pháp luật Tp. Hồ Chí Minh
Chờ từ 3 giờ sáng mua vaccine ‘5 trong 1’
Ngày 5-3 tại Hà Nội, hàng trăm người dân không ngại mưa rét, đứng xếp hàng từ 3 giờ sáng ở cổng Viện Kiểm định quốc gia vaccine và sinh phẩm y tế (Bộ Y tế) để đăng ký đặt mua vaccine “5 trong 1”. Trước đó, theo thông báo của viện này đăng tải trên trang Facebook, trong ngày 5-3, đơn vị này sẽ nhận “đặt hàng” 300 liều vaccine “5 trong 1” (Pentaxim - bạch hầu, uốn ván, ho gà, Hib, bại liệt) do Pháp sản xuất, mỗi người được đặt mua hai liều. Các đơn đặt hàng này sẽ được tiêm vào tháng 4 tới. Theo đó, bắt đầu từ 5 giờ 30, bộ phận bảo vệ sẽ nhận danh sách đăng ký từ người dân và đến 8 giờ nhân viên kế toán sẽ phát phiếu thu tiền. Tuy nhiên, ngay từ 3 giờ sáng, hàng trăm người đã xếp thành hàng trước cổng để chờ đăng ký. Anh Đinh Văn Vinh (nhà ở Ngã Tư Sở, Đống Đa) cho biết anh có mặt lúc 1 giờ sáng. Anh Vinh chia sẻ: “Bé nhà tôi được hơn ba tháng tuổi, từ khi sinh đến nay cháu chưa được tiêm mũi vaccine “5 trong 1” nào. Tôi dành thời gian canh chừng một số điểm tiêm dịch vụ nhưng đều trúng thời điểm hết vaccine”. Bác Nguyễn Thị Ngà (Đại Kim, Hoàng Mai), gần 70 tuổi, dậy từ 4 giờ để thay cậu con trai “canh gác” ở đây từ lúc 23 giờ đêm về nghỉ ngơi và đi làm. Bà cho biết: “Dù đến từ sớm nhưng gia đình tôi cũng phải chấp nhận xếp thứ tự sau các nhà khác vì đến 5 giờ 30 đã có gần 500 người nằm trong danh sách đăng ký, trong khi Viện vaccine chỉ cung cấp 300 liều. Nhiều người đến trễ đành ra về”. Theo anh Vinh, hiện nay chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia đã có loại vaccine tổng hợp “5 trong 1” với tên gọi Quinvaxem do Hàn Quốc sản xuất và tiêm miễn phí ở các trạm y tế xã, phường. Thế nhưng với những đặc điểm của Quinvaxem như có thể gây sốt và phản ứng phụ cho trẻ sau khi tiêm nên nhiều bậc phụ huynh đã chọn giải pháp tiêm dịch vụ với nhãn hiệu Pentaxim có giá 680.000 đồng/liều. “Dù phải bỏ ra một khoản tiền lớn để mua loại vaccine Pentaxim nhưng phụ huynh sẽ an tâm hơn” - anh Vinh nói. Được biết tình trạng “cháy” vaccine dịch vụ “5 trong 1” do Pháp sản xuất và vaccine “6 trong 1” do Bỉ sản xuất đã diễn ra trong thời gian dài ở Hà Nội. Theo ghi nhận của PV, sau khi chốt danh sách 300 người, tình trạng người dân xếp hàng dài trước cổng Viện vaccine chờ đăng ký vẫn diễn ra đến hơn 8 giờ. Để ổn định trật tự, lãnh đạo Viện vaccine quyết định giải quyết vaccine cho các trường hợp vượt chỉ tiêu. Sáng cùng ngày, khảo sát của Pháp Luật TP.HCM cho thấy vaccine dịch vụ “5 trong 1” Pentaxim trên địa bàn TP.HCM chỗ còn, chỗ không. Trung tâm đã hết vaccine nói trên vài ngày, không biết khi nào có lại. Tương tự, BV Phụ sản Mêkông, BV An Sinh cũng không còn vaccine này. Trong khi đó, Viện Pasteur TP.HCM vẫn còn vaccine “5 trong 1” Pentaxim. Bên cạnh đó, BS Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, cho biết trung tâm còn vaccine nói trên nhưng số lượng không nhiều.
Chưa phát hiện chủng virus cúm mới tại Việt Nam
Kết quả giám sát trên người từ các điểm giám sát cúm quốc gia cho thấy trong hai tháng đầu năm 2015, chủng virus cúm A/H3 (chủng virus cúm thông thường) là chủng lưu hành chủ yếu, chiếm 77,8%, tiếp đó là chủng virus cúm A/H1N1 và cúm B, cùng chiếm 11,1%”. Cũng theo ông Phu, mặc dù trong năm 2015 chưa ghi nhận trường hợp cúm A/H5N1 nào ở người, tuy nhiên đã ghi nhận ổ dịch cúm A/H5N1 ở đàn gia cầm tại Sóc Trăng. “Đây là điều đáng lo ngại bởi đánh giá mới đây của WHO thì chủng virus cúm A/H5 là mối đe dọa rõ ràng nhất cho sức khỏe con người”. Cũng theo cục trưởng Cục YTDP, hiện chưa phát hiện chủng virus cúm mới cũng như sự đột biến làm tăng độc tính hay gây kháng thuốc ở các chủng virus cúm lưu hành trên người tại Việt Nam.
Lần đầu tiên phẫu thuật thay đoạn tĩnh mạch cho trẻ
Các bác sĩ BV Nhi Trung ương và Viện Tim mạch quốc gia (Hà Nội) vừa phẫu thuật thành công thay đoạn tĩnh mạch chủ dưới và cắt khối u cho bé HVT (năm tuổi, ở Nghệ An) bị ung thư thận. Đây là bệnh nhi đầu tiên tại Việt Nam được ứng dụng kỹ thuật này. Trước đó, T. được BV Nhi Nghệ An chẩn đoán có khối u thận phải và phẫu thuật cắt bỏ khối u. Sau hơn một năm, cháu đau bụng và được chuyển tới BV Nhi Trung ương. Tại đây các bác sĩ phát hiện khối u đã di căn đến tĩnh mạch chủ dưới… Sau khi được điều trị hóa chất để giảm kích thước khối u, T. được phẫu thuật và hiện tình trạng sức khỏe đã ổn định. Ngày 5-3, BV Phụ sản - Nhi Đà Nẵng cho hay vừa thực hiện thành công hai ca phẫu thuật, cứu sống hai bệnh nhi bị hóc hạt dưa gây tắc nghẽn đường thở. Các bệnh nhi là Nguyễn Trần Khánh Ng. (14 tháng tuổi) và Nguyễn Hoàng Cao V. (20 tháng tuổi) trước đó đều nhập viện trong tình trạng khó thở, có biểu hiện suy hô hấp. Cùng ngày, khoa Phẫu thuật can thiệp tim mạch (BV Đà Nẵng) cho biết đã cứu sống ông Đoàn Bảy (trú Duy Sơn, Duy Xuyên, Quảng Nam). Ông Bảy bị một thanh niên dùng vỏ chai nước ngọt đập vỡ đâm vào cổ gây mất nhiều máu.
Gia đình & xã hội
Lo ngại tình trạng trẻ sơ sinh mắc bệnh thủy đậu nhiều bất thường
Dù chưa phải vào mùa, nhưng liên tiếp từ đầu năm đến nay, bệnh thủy đậu xuất hiện một cách bất thường ở TP.HCM . Điều đáng báo động hơn, bệnh thủy đậu đã xuất hiện thành những ổ dịch tại các trường học, khiến nhiều bậc phụ huynh tỏ ra hết sức lo lắng.
Liên tiếp xuất hiện 2 ổ dịch
Chỉ trong vòng 2 tháng đầu năm 2015, TP.HCM đã xuất hiện đến 2 ổ dịch thủy đậu ở trường học với gần 20 học sinh và giáo viên mắc bệnh. Trong đó, ổ dịch thủy đậu đầu tiên được phát hiện vào trung tuần tháng 1 với 8 học sinh và thầy cô giáo ở trường Mầm non chuyên biệt Tuổi Ngọc (phường 28, quận Bình Thạnh) mắc bệnh; và mới đây, vào cuối tháng 2 tiếp tục xuất hiện thêm một ổ dịch thủy đậu tại trường Tiểu học Nguyễn Du (quận 12) với 10 học sinh mắc bệnh. Hiện ổ dịch thủy đậu ở trường Tiểu học Nguyễn Du đã được ngành y tế điều tra dịch tễ, vệ sinh khử khuẩn toàn bộ khuôn viên nhà trường. Số học sinh nhiễm bệnh cũng đã được cho nghỉ học, cách ly, điều trị để hạn chế nguy cơ lây lan và phát tán mầm bệnh cho cộng đồng…
Nhiều trẻ sơ sinh cũng mắc thủy đậu
Trong những ngày gần đây, bệnh nhi mắc thủy đậu liên tục nhập viện tại các bệnh viện Nhi đồng 1, Nhi đồng 2. Tại Bệnh viện Nhi đồng 1 chỉ trong vòng 2 tháng đầu năm 2015 đã có trên 50 ca mắc bệnh thủy đậu phải nhập viện, nhưng trước đó không có ca nào nhập viện…