Phần 2. Các nghiên cứu sinh học phân tử trong phát hiện người lành mang ký sinh trùng không triệu chứng: giá trị cốt lõi trong loại trừ sốt rét
Trong 10 năm trở lại đây, số bệnh nhân sốt rét và số ký sinh trùng sốt rét có xu hướng giảm dần và ít đi ở nhiều vùng sốt rét lưu hành trên toàn cầu và ngay cả Việt Nam. Tuy nhiên, số ca mang ký sinh trùng không biểu hiện triệu chứng (asymptomatic carriers) hay số ca có ký sinh trùng thấp dưới ngưỡng phát hiện của kính hiển vi và test chẩn đoán nhanh (submicroscopic/ undermicroscopy detection)còn tồn tại nhiều trong cộng đồng là một mối đe dọa hay là một rào cản về mặt kỹ thuật trong lộ trình tiến tới loại trừ sốt rét trên thế giới cũng như tại Việt Nam.
Gần đây, nhiều nghiên cứu phát triển các kỹ thuật sinh học phân tử hiện đại có độ nhạy, độ đặc hiệu và độ chính xác cao đã giúp phát hiện một tỷ lệ rất lớn trong cộng đồng về người lành mang trùng như thế bằng các ky thuật LAMP, nested-PCR, RT-PCR hay ultra-PCR. Điều đó đặt ra câu hỏi làm thế nào để định nghĩa mà xác định một ngưỡng tỷ lệ dương tính trong cộng đồng để làm thế nào chúng ta có thể can thiệp bằng các chiến lược khác nhau, chẳng hạn điều trị chỉ định thuốc hàng loạt (mass drug administration_MDA) trong cộng đồng hay không thì đến nay vẫn còn chưa có khuyến cáo chính thức từ các cơ quan chức năng. Do vậy, nghiên cứu tiếp cận các khía cạnh như thế là rất cần thiết.
Comparison of field and expert laboratory microscopy for active surveillance for asymptomatic Plasmodium falciparum and Plasmodium vivax in western Thailand. Coleman RE, Maneechai N, Rachaphaew N, Kumpitak C, Miller RS, Soyseng V, Thimasarn K, Sattabongkot J.Am J Trop Med Hyg. 2002 Aug;67(2):141-4. PMID: 12389937 Similar articles Select item 29016335 72.
Performance of Loop-Mediated Isothermal Amplification for the Identification of Submicroscopic Plasmodium falciparum Infection in Uganda. Katrak S, Murphy M, Nayebare P, Rek J, Smith M, Arinaitwe E, Nankabirwa JI, Kamya M, Dorsey G, Rosenthal PJ, Greenhouse B.Am J Trop Med Hyg. 2017 Dec;97(6):1777-1781. doi: 10.4269/ajtmh.17-0225. Epub 2017 Oct 5.PMID: 29016335 Similar articles Select item 27566274 73.
Prevalence of malaria in pregnancy in southern Laos: a cross-sectional survey. Briand V, Le Hesran JY, Mayxay M, Newton PN, Bertin G, Houzé S, Keomany S, Inthavong Y, Vannavong N, Chindavongsa K, Hongvanthong B, Fievet N.Malar J. 2016 Aug 26;15(1):436. doi: 10.1186/s12936-016-1492-2.PMID: 27566274 Free PMC Article Similar articles Select item 27628178 74.
Hình 1
Characterizing microscopic and submicroscopic malaria parasitaemia at three sites with varied transmission intensity in Uganda. Rek J, Katrak S, Obasi H, Nayebare P, Katureebe A, Kakande E, Arinaitwe E, Nankabirwa JI, Jagannathan P, Drakeley C, Staedke SG, Smith DL, Bousema T, Kamya M, Rosenthal PJ, Dorsey G, Greenhouse B. Malar J. 2016 Sep 15;15:470. doi: 10.1186/s12936-016-1519-8. PMID: 27628178 Free PMC Article Similar articles Select item 21774805 75.
Hình 2
Specific, sensitive and rapid detection of human plasmodium knowlesi infection by loop-mediated isothermal amplification (LAMP) in blood samples. Lau YL, Fong MY, Mahmud R, Chang PY, Palaeya V, Cheong FW, Chin LC, Anthony CN, Al-Mekhlafi AM, Chen Y.Malar J. 2011 Jul 20;10:197. doi: 10.1186/1475-2875-10-197.PMID: 21774805 Free PMC Article Similar articles Select item 24795480 76.
Hình 3
Field evaluation of a real-time fluorescence loop-mediated isothermal amplification assay, RealAmp, for the diagnosis of malaria in Thailand and India. Patel JC, Lucchi NW, Srivastava P, Lin JT, Sug-Aram R, Aruncharus S, Bharti PK, Shukla MM, Congpuong K, Satimai W, Singh N, Udhayakumar V, Meshnick SR.J Infect Dis. 2014 Oct 15;210(8):1180-7. doi: 10.1093/infdis/jiu252. Epub 2014 May 1.PMID: 24795480 Similar articles Select item 23927596 77.
Is a Plasmodium lactate dehydrogenase (pLDH) enzyme-linked immunosorbent (ELISA)-based assay a valid tool for detecting risky malaria blood donations in Africa? Atchade PS, Doderer-Lang C, Chabi N, Perrotey S, Abdelrahman T, Akpovi CD, Anani L, Bigot A, Sanni A, Candolfi E.Malar J. 2013 Aug 8;12:279. doi: 10.1186/1475-2875-12-279.PMID: 23927596 Free PMC Article Similar articles Select item 26870958 78.
Sensitive Detection of Plasmodium vivax Using a High-Throughput, Colourimetric Loop Mediated Isothermal Amplification (HtLAMP) Platform: A Potential Novel Tool for Malaria Elimination. Britton S, Cheng Q, Grigg MJ, Poole CB, Pasay C, William T, Fornace K, Anstey NM, Sutherland CJ, Drakeley C, McCarthy JS.PLoS Negl Trop Dis. 2016 Feb 12;10(2):e0004443. doi: 10.1371/journal.pntd.0004443. eCollection 2016 Feb.PMID: 26870958 Free PMC Article Similar articles Select item 30096462 79.
Evaluation of malaria multiplex/nested PCR performance at low parasite densities and mixed infection in Iran: A country close to malaria elimination. Mirahmadi H, Shahrakipour A, Mehravaran A, Khorashad AS, Rahmati-Balaghaleh M, Zarean M.Infect Genet Evol. 2018 Aug 7;65:283-287. doi: 10.1016/j.meegid.2018.08.005. [Epub ahead of print] PMID: 30096462 Similar articles Select item 25888818 80.
Hình 4
Comparison of a PfHRP2-based rapid diagnostic test and PCR for malaria in a low prevalence setting in rural southern Zambia: implications for elimination. Laban NM, Kobayashi T, Hamapumbu H, Sullivan D, Mharakurwa S, Thuma PE, Shiff CJ, Moss WJ; Southern Africa International Centers of Excellence for Malaria Research.Malar J. 2015 Jan 28;14:25. doi: 10.1186/s12936-015-0544-3.PMID: 25888818 Free PMC Article Similar articles
Direct detection of falciparum and non-falciparum malaria DNA from a drop of blood with high sensitivity by the dried-LAMP system. Hayashida K, Kajino K, Simukoko H, Simuunza M, Ndebe J, Chota A, Namangala B, Sugimoto C.Parasit Vectors. 2017 Jan 13;10(1):26. doi: 10.1186/s13071-016-1949-8.PMID: 28086864 Free PMC Article Similar articles Select item 25890368 82.
Hình 5
Comparison of rapid diagnostic test Plasmotec Malaria-3, microscopy, and quantitative real-time PCR for diagnoses of Plasmodium falciparum and Plasmodium vivax infections in Mimika Regency, Papua, Indonesia. Fransisca L, Kusnanto JH, Satoto TB, Sebayang B, Supriyanto, Andriyan E, Bangs MJ.Malar J. 2015 Mar 5;14:103. doi: 10.1186/s12936-015-0615-5.PMID: 25890368 Free PMC Article Similar articles Select item 28302168 83.
Comparison of the diagnostic performance of microscopic examination with nested polymerase chain reaction for optimum malaria diagnosis in Upper Myanmar. Kang JM, Cho PY, Moe M, Lee J, Jun H, Lee HW, Ahn SK, Kim TI, Pak JH, Myint MK, Lin K, Kim TS, Na BK.Malar J. 2017 Mar 16;16(1):119. doi: 10.1186/s12936-017-1765-4.PMID: 28302168 Free PMC Article Similar articles Select item 22513192 84.
Comparison of molecular tests for the diagnosis of malaria in Honduras. Fontecha GA, Mendoza M, Banegas E, Poorak M, De Oliveira AM, Mancero T, Udhayakumar V, Lucchi NW, Mejia RE.Malar J. 2012 Apr 18;11:119. doi: 10.1186/1475-2875-11-119.PMID: 22513192 Free PMC Article Similar articles Select item 23706132 85.
Epidemiology of Plasmodium infections in Flores Island, Indonesia using real-time PCR. Kaisar MM, Supali T, Wiria AE, Hamid F, Wammes LJ, Sartono E, Luty AJ, Brienen EA, Yazdanbakhsh M, van Lieshout L, Verweij JJ.Malar J. 2013 May 24;12:169. doi: 10.1186/1475-2875-12-169.PMID: 23706132 Free PMC Article Similar articles Select item 24721227 86.
Hình 6
Detection of Plasmodium vivax and Plasmodium falciparum DNA in human saliva and urine: loop-mediated isothermal amplification for malaria diagnosis. Ghayour Najafabadi Z, Oormazdi H, Akhlaghi L, Meamar AR, Nateghpour M, Farivar L, Razmjou E.Acta Trop. 2014 Aug;136:44-9. doi: 10.1016/j.actatropica.2014.03.029. Epub 2014 Apr 8.PMID: 24721227 Similar articles Select item 24206649 87.
An innovative tool for moving malaria PCR detection of parasite reservoir into the field. Canier L, Khim N, Kim S, Sluydts V, Heng S, Dourng D, Eam R, Chy S, Khean C, Loch K, Ken M, Lim H, Siv S, Tho S, Masse-Navette P, Gryseels C, Uk S, Van Roey K, Grietens KP, Sokny M, Thavrin B, Chuor CM, Deubel V, Durnez L, Coosemans M, Ménard D.Malar J. 2013 Nov 9;12:405. doi: 10.1186/1475-2875-12-405.PMID: 24206649 Free PMC Article Similar articles Select item 17567794 88.