Theo thông tin từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết ít nhất 228 ca viêm gan đã được phát hiện tại 20 quốc gia, hầu hết các ca này ở châu Âu, một số khác ở châu Mỹ, Tây Thái Bình Dương và Đông Nam Á. Các vụ dịch trên toàn cầu gần đây đặt ra cho các nhà khoa học câu hỏi đâu là nguyên nhân. WHO cho biết hơn 8 nước đã báo cáo vụ viêm gan bí ẩn trên trẻ em này vào tuần trước và hiện nay có ít nhất 228 trẻ em đã mắc với thể bệnh không điển hình của bệnh lý gan và hơn 50 ca nghi ngờ khác đang được điều tra.Một ca đã xác định tử vong và thêm 18 ca khác đang đòi hỏi ghép gan. Các chuyên gia cho biết con số đếm hiện nay chỉ là tảng băng nổi ('tip of the iceberg') với nhiều nước đang giám sát biến chứng bất thường này.

Hầu hết các ca phát hiện tại châu Âu nhưng một số khác được ghi nhận tại Nam Mỹ, Tây Thái Bình Dương và Đông Nam Á và hầu như các ca đã được sàng lọc nguyên nhân về các loại tác nhân thường gây viêm gan trẻ em đều âm tính. Adenoviruse thường là nguyên nhân gây cảm cúm và viêm ruột, song hiếm khi chúng gây ra viêm gan. Một số quan tâm về tình trạng phong tỏa do COVID-19 có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch ở trẻ em trước các virus lành tính vốn được coi là bình thường và các điều tra đang tập trung vaò liệu xem adenovirrus có đột biến (mutated adenovirus) hay không hay có liên quan đến nhiễm COVID-19.

H1

Các nhà khoa học Anh đã ước tính phải mất đến ít nhất 3 tháng các chuyên gia y tế mới có thể xác nhận chính xác những gì đứng đằng sau vụ viêm gan với nhiều ca xuất hiện tới tấp (spate of cases) này. Người phát ngôn của WHO thông tin cho báo chí tại Geneva rằng đến ngày 01/5 có ít nhất 228 ca viêm gan, hầu hết các ca trong số đó được phát hiện tại Anh (145) và Mỹ (20) và những nước này có hệ thống giám sát mạnh nhất. Các ca viêm gan được thông báo chưa rõ nguyên nhân trước đây xác định tại Ireland, Tây Ban Nha, Pháp, Bỉ, Ý và Hà Lan cũng như ở Israel, Đan Mạch, Na Uy và Romania cho thấy tốc độ xuất hiện khá nhanh. Dù các cơ quan y tế không thể hiện thêm báo cáo, song tại các nước khác như Áo, Đức, Nhật Bản, Ba Lan và Canada cũng đã phát hiện ca bệnh, trong khi đó Singapore đang “dò tìm” một ca trên trẻ em 10 tháng tuổi.

Indonesia cũng đã cho biết có 3 ca tử vong từ viêm gan chưa rõ nguyên nhân. Trong số 145 trẻ bị ảnh hưởng tại Anh, chủ yếu là từ 5 tuổi trở xuống, có triệu chứng tiêu chảy, nôn mửa, sau đó là vàng da và mắt trắng(jaundice-yellowing of the skin and whites of eyes- không biết đúng nghĩa không? hay là vàng vùng tròng trắng của mắt). Tại Mỹ đang theo dõi số ca tử vong, riêng ở Anh thì hiện chưa có ca nào tử vong. Tại Indonesia, ba trertrai 2, 8 và 11 tuổi bị sốt, vàng da, cũng như đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy và nước tiểu vàng đậm. Hiện, các ca đã xét nghiệm tìm viêm gan A đến E đều âm tính.

TS. Meera Chand, giám đốc lâm sàng và bệnh truyền nhiễm tại Cơ quan An ninh Y tế Anh (UK HAS) cho biết cha mẹ có thể rất quan tâm nhưng khả năng để chúng phát triển thành viêm gan rất thấp. Tuy nhiên, cơ quan y tế đng tiếp tục nhắc nhở cha mẹ về các dấu cảnh báo của viêm gan, đặc biệt là vàng da). Các biện pháp vệ sinh thông thường gồm rửa tay hợp lý, giúp giảm sự lan rộng của nhiễm trùng thông thường. Các trẻ co triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy nên ở nhà và trở lại trường chỉ sau 48 giờ khi các triệu chứng dừng lại.

H2

Viêm gan hiếm khi xảy ra trên trẻ em, nhưng các chuyên gia chỉ ra có sự bất thường trên ban đồ dịch tễ ở Anh và các ca này chỉ là tảng băng nổi (“tip of the iceberg”).GS nhi khoa Alastair Sutcliffe tại trường đại học London cho MailOnline có thể phải đến mùa hè này chúng ta mới tìm ra nguyên nhân và ông ta cho biết với các phương pháp hiện đại, công nghệ thông tin và real-time PCR cũng như giải trình tự toàn bộ gen thi cũng không thẻ tìm ra nguyên nhân chính xác trong vòng 3 tháng, GS. Sutcliffe đang tìm hiểu nguyên nhân vi còn lệ thuộc sự chia sẻ thông tin quốc tế. Điều luật quốc tế và bảo vệ dữ liệu có thể làm chậm tiến độ nghiên cứu tìm ra nguyên nhân. 

Vả lại nguyên nhân có thể là đa yếu tố cùng góp phần vào gây nên tình trạng viêm gan này, các chuyên gia y tế Anh loại bỏ ngay nguyên nhân vaccine COVID-19 vì hầu hết nhóm trẻ viêm gan này ở Anh đều chưa tiêm vaccine vì tuổi quá nhỏ. Hiện Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát bệnh tật châu Âu (European Centre for Disease Prevention and Control-ECDC) cho biế bệnh hiếm nhưng thật sự nguy cơ rất cao cho trẻ em nhỏ vì tác động tiềm tàng (‘potential impact’).

H3

Nguy cơ trên các trẻ em châu Âu không thể đánh gias chính xác vào lúc này vì bằng chứng lây truyền giữa người với người chưa rõ ràng và chiều hướng các ca viêm gan rải rác không biết đang theo quy luật nào tại các nước châu Âu.

Một số câu hỏi đặt ra?

1.Nếu nghĩ đến nhiều viêm gan này là doAdenovirus, cover chưa thuyết phục vì vốn dĩ Adenovirus đã có từ lâu và nhiễm trùng không ngoại lệ trên trẻ em nhỏ nhưng lâu nay không có vấn đề gì nghiêm trọng, nay tại sao lại diễn tiến cấp và nghiêm trọng, thấm chí tử vong?

2.Phải chăng có sự đột biến của Adenovirus và làm thay đổi độc lực của chúng cùng với cộng hợp một số yếu tố môi trường làm tăng thêm độ nghiêm trọng?

3.Vì hầu hết các ca viêm gan cấp ở Anh ghi nhận lần này là tiêu chảy, nôn mửa, sau đó vàng da và vàng mắt, liệu chăng có một nguồn thực phẩm nào đang cung cấp vào thị trường châu Âu nói chung và Anh nói riêng dành cho trẻ em hay không?

Các nội dung khác »

---