Trong báo cáo đánh giá kết quả PC & LTSR khu vực MT-TN năm 2022 tại Hội nghị, PGS.TS. Hồ Văn Hoàng cho biết khu vực MT-TN luôn được xem là khu vực trọng điểm sốt rét của cả nước. Dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng kết quả phòng, chống và loại trừ sốt rét của khu vực đã được những kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể, số trường hợp mắc sốt rét được phát hiện trong 11 tháng đầu năm 2022 giảm 17 ca (5,78%) so với cùng kỳ năm 2021 và không có trường hợp sốt rét ác tính hay xảy ra tử vong.
Bảng 1. Số BNSR, SRAT và TVSR năm 2022 so với cùng kỳ 2021
Địa điểm | BNSR | SRAT | TVSR |
2022 | 2021 | Số ca (+;-) | % (+;-) | 2022 | 2021 | % (+;-) | 2022 | 2021 | % (+; ) |
Quảng Bình | 6 | 4 | 2 | 50,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Quảng Trị | 18 | 1 | 17 | 1700,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
T.T- Huế | 0 | 0 | 0 | | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
TP Đà Nẵng | 1 | 0 | 1 | (+) | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Quảng Nam | 1 | 16 | -15 | -93,75 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Quảng Ngãi | 0 | 10 | -10 | -100,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Bình Định | 2 | 4 | -2 | -50,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Phú Yên | 22 | 43 | -21 | -48,84 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Khánh Hoà | 10 | 3 | 7 | 233,33 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Ninh Thuận | 5 | 1 | 4 | 400,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Bình Thuận | 2 | 11 | -9 | -81,82 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Gia Lai | 187 | 177 | 10 | 5,65 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Kon Tum | 4 | 5 | -1 | -20,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Đắk Lắk | 11 | 10 | 1 | 10,00 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Đắk Nông | 8 | 9 | -1 | -11,11 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Miền Trung | 67 | 93 | -26 | -27,96 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Tây Nguyên | 210 | 201 | 9 | 4,48 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Toàn miền | 277 | 294 | -17 | -5,78 | 0 | 0 | | 0 | 0 | |
Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn đã phối hợp các tỉnh, thành phố tổ chức nhiều đoàn giám sát dịch tễ sốt rét tại các vùng trọng điểm, nguy cơ cao và thực hiện các giám sát sốt rét nhằm khống chế gia tăng số trường hợp nhiễm ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum (P.f) tại các xã thuộc huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai. Nhờ sự hỗ trợ của Dự án RAI3E (Dự án “Sáng kiến khu vực ngăn chặn và loại trừ sốt rét kháng thuốc Artemisinin” do Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét tài trợ), các huyện nguy cơ cao tại Gia Lai, Đắk Lắk, Phú Yên được giám sát trọng điểm trong các mùa cao điểm. Ngoài ra, các địa phương trong khu vực đã chỉ đạo các tuyến xây dựng hệ thống dự báo dịch sớm, bước đầu phát huy vai trò trong công tác giám sát dịch tễ
Mục tiêu trong năm 2023 là tiếp tục đẩy lùi sốt rét, tập trung cho những vùng sốt rét lưu hành nặng, sốt rét kháng thuốc và các đối tượng nguy cơ cao; củng cố các yếu tố bền vững, ngăn chặn sốt rét quay trở lại và tiến tới loại trừ bệnh sốt rét. Đồng thời, phấn đấu khống chế tỷ lệ tử vong do sốt rét xuống dưới 0,011/100.000 dân; giảm tỷ lệ mắc sốt rét xuống dưới 0,02/1.000 dân, không để dịch sốt rét lớn xảy ra và 01 tỉnh được công nhận đạt tiêu chí loại trừ bệnh sốt rét (tỉnh Quảng Ngãi).Để đạt được những mục tiêu trên, khu vực sẽ tập trung rà soát xác định mục tiêu, lộ trình loại trừ sốt rét phù hợp với từng địa phương; thực hiện biện pháp phòng, chống hiệu quả tại các vùng trọng điểm sốt rét, vùng có dân di biến động; tăng cường chẩn đoán điều trị sốt rét ở các tuyến và tăng cường hệ thống giám sát, báo cáo trường hợp bệnh sốt rét bằng phần mềm thông tin báo cáo sốt rét eCDS-MMS tại các tuyến.
TS.BS. Hoàng Đình Cảnh-Viện trưởng Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương báo cáo đánh giá kết quả PC & LTSR tại Việt Nam năm 2022
PGS.TS. Trần Kim Hảo- Giám đốc Sở Y tế Thừa Thiên Huế phát biểu tại Hội nghị
PGS.TS. Lê Thành Đồng-Viện trưởng Viện Sốt rét-KST-CT Tp Hồ Chí Minh phát biểu tại Hội nghị
Đánh giá kết quả PC & LTSR tại Việt Nam năm 2022, TS.BS. Hoàng Đình Cảnh-Viện trưởng Viện Sốt rét-KST-CT Trung ương cho biết: từ đầu năm đến tuần thứ 51 năm 2022 đã phát hiện 286 trường hợp mắc sốt rét và 26 ổ bệnh tại khu vực MT-TN. Trong đó, 5 tỉnh Tây Nguyên có số ca mắc sốt rét cao nhất cả nước với 218 trường hợp, chiếm 49,55%. Gia Lai là một trong các địa phương có sốt rét lưu hành nặng so với cùng kỳ năm 2021. TS.BS.Hoàng Đình Cảnh cũng đề nghị, các địa phương của khu vực MT-TN cần đánh giá, đề xuất đề án đảm bảo nguồn lực dự phòng đồng thời có cơ sở đề nghị tài trợ từ ngân sách tỉnh, thành phố để phục vụ công tác PC & LTSR. Điều quan trọng nhất là duy trì kết quả phòng, chống và quyết tâm loại trừ sốt rét vào năm 2030 theo Chiến lược PC & LTSR giai đoạn 2011-2020 bằng những kế hoạch, hành động cụ thể.
TS.BS.Huỳnh Hồng Quang – Phó Viện trưởng Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn trình bày báo cáo
tình hình sốt rét kháng thuốc khu vực miền Trung – Tây Nguyên
TS. Nguyễn Xuân Quang - Trưởng khoa Côn trùng Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơntrình bày
báo cáo tình hình véc-tơ sốt rét tại khu vực miền Trung-Tây Nguyên
Bên cạnh đó, các đại biểu và cán bộ chuyên môn cũng được nghebáo cáo tình hình sốt rét kháng thuốc khu vực miền Trung – Tây Nguyên do TS.BS.Huỳnh Hồng Quang – Phó Viện trưởng Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn trình bày và báo cáo tình hình véc-tơ sốt rét tại khu vực miền Trung-Tây Nguyên do TS. Nguyễn Xuân Quang - Trưởng khoa Côn trùng Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơntrình bày. Các báo cáo đã cung cấp những thông tin vô cùng quan trọng liên quan đến công tác điều trị sốt rét,những khó khăn trong việc sử dụng thuốc sốt rét để đối phó với tình trạng kháng thuốc, cũng như thách thức trong công tác phòng chống véc-tơ sốt rét, tình trạng kháng hóa chất diệt côn trùng, đồng thời, đưa ra những khuyến nghị cụ thể, xác đáng cho công tácPC & LTSR trong thời gian đến.
ThS.BS. Phạm Khương Sơn, đại diện Trung tâm KSBT tỉnh Gia Lai báo cáo về tình hình phòng chống sốt rét năm 2022 của tỉnh.
BS. Nguyễn Lê Tâm – Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thừa Thiên Huế
báo cáo tình hình sốt rét tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn loại trừ bệnh sốt rét và phòng ngừa sốt rét quay trở lại.
Hội nghị cũng lắng nghe báo cáo tham luận của các địa phương có tình hình tình sốt rét trọng điểm như Gia Lai, Quảng Trịvà báo cáo tình hình sốt rét tỉnh Thừa Thiên Huế trong giai đoạn loại trừ bệnh sốt rét và phòng ngừa sốt rét quay trở lại.Nhìn chung, các báo cáo viên đã đánh giá tổng thể về tình hình thực hiện các mục tiêu công tác phòng chống sốt rét từng địa phương và đưa ra một số đề xuất và kiến nghị về kinh phí của chương trình mục tiêu, việc mua sắm vật tư, hóa chất, thuốc sốt rét còn gặp nhiều khó khăn (chưa có hướng dẫn cụ thể, số lượng mua ít), dân số sống trong vùng bệnh sốt rét lưu hành còn cao, vấn đề giám sát, quản lý PCSR cho đối tượng dân di biến động vẫn còn là một thách thức lớn.
TS.BS. Mya Sapal Ngon khẳng định Tổ chức Y tế thế giới phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, TS.BS. Mya Sapal Ngon khẳng định Tổ chức Y tế thế giới luôn đồng hành cùng Bộ Y tế và Chương trình PCSR Quốc gia Việt Nam trong công cuộc loại trừ sốt rét.Để thực hiện các hoạt động sốt rét cho đến chặng cuối cùng, cần phải có sự hỗ trợ về mặt kinh phí và kĩ thuật từ quốc gia và quốc tế. Điều này nhấn mạnh rất cần sự hỗ trợ tiếp tục của Quỹ Toàn cầu (QTC) song song với việc duy trì hỗ trợ ngân sách tuyến tỉnh.Chính vì vậy trong giai đoạn 3 năm tới,Bộ Y tế Việt Nam và TCYTTG cần phối hợp với nhau đểchuẩn bị cho các khuyến nghị về PC & LTSR một cách đầy đủ nhất để đề xuất QTC viện trợ cho giai đoạn tiếp theo. Bên cạnh đó, bà cũng hoan nghênh đề xuất về việc kết hợp chương trình sốt rét với các chương trình bệnh truyền nhiễm khác, đặc biệt là các bệnh giun sán; kêu gọi đẩy nhanh tốc độ loại trừ P.f để giải quyết vấn đề sốt rét kháng thuốc; ủng hộ khuyến nghị về liều Pyramax cho trẻ em để đề xuất lên QTC nếu chính sách thuốc quốc gia cho phép; cam kết hỗ trợ kĩ thuật cho công tác đề phòng sốt rét quay trở lại.
TS.BS. Nguyễn Lương Tâm – Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Cũng tại Hội nghị, TS.BS. Nguyễn Lương Tâm – Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng đề nghị trong giai đoạn tới cần phải tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ đểnâng cấp văn bản ban hành cho giai đoạnLTSR vào năm 2030, từđó sở y tế các tỉnh, thành phố mới cócơ sở trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch và cấp kinh phí thực hiện hoạt động LTSR. Huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, lên kế hoạch kĩ lưỡng từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện đến trạm y tế xã phường để đảm bảo nguồn kinh phí và các hoạt động được đề xuất và chấp thuận. Tăng cường công tác truyền thông đểnâng caonhận thứcđối với Chương trình PC & LTSR. Nghiên cứu Luật ngân sách và các văn bản của Bộ Tài chính về nguồn ngân sách, hướng dẫn luật ngân sách để thực hiện. Đánh giá cao vai trò của TCYTTG cũng như các tổ chức phi chính phủ trong huy động nguồn lực cho Chương trình mục tiêu PCSR, hỗ trợBộ Y tế Việt Nam trong công tác LTSR vào năm 2030.
TS. Nguyễn Lương Tâm, TS. Hoàng Đình Cảnh, PGS.TS. Hồ Văn Hoàng, PGS.TS. Lê Thành Đồng,
TS. Mya Sapal Ngon trao quyết định cho tỉnh Thừa Thiên Huế tại Lễ Công bố quyết định công nhận
tỉnh Thừa Thiên Huế đạt các tiêu chí loạitrừ sốt rét.
Dịp này, tỉnh Thừa Thiên-Huế nhận Quyết định của Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ương công nhận đạt Tiêu chí loại trừ bệnh sốt rét trên quy mô toàn tỉnh. Như vậy, Thừa Thiên-Huế là địa phương thứ 2 trong khu vực miền Trung-Tây Nguyên được công nhận tiêu chí này, sau thành phố Đà Nẵng (năm 2019).