Trước bối cảnh số ca mắc sốt rét tăng so với cùng kỳ năm 2022 tại 3 xã (Xã Khánh Thượng, xã Khánh Thành và xã Sơn Thái) của huyện Khánh Vĩnh tỉnh Khánh Hòa, để hỗ trợ các địa phương trong không chế gia tăng ca mắc cũng như có các biện pháp phù hợp trong tình hình hiện nay.

Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn tăng cường hỗ trợ, trong đó có giám sát véc tơ sốt rét tại các điểm có số ca mắc tăng với mục tiêu: Đánh giá tình hình sốt rét tại huyện Khánh Vĩnh tỉnh Khánh Hòa; Xác định thành phần, mật độ muỗi Anopheles tại các điểm điều tra; Đánh giá tình trạng kháng hóa chất diệt côn trùng của véc tơ sốt rét và thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu ngang mô tả và thử nghiệm sinh học.

Các phương pháp điều tra muỗi sốt rét

          - Mồi người trong và ngoài nhà ban đêm; Bẫy đèn trong và ngoài nhà ban đêm; Soi muỗi trú đậu trong nhà ban ngày; Bẫy mồi gia súc ban đêm.

           - Quy trình thử sinh học véc tơ sốt rét với hóa chất diệt côn trùng.

Kết quả thực hiện

Thông tin về địa điểm điều tra

              Điều tra véc tơ sốt rét được thực hiện tại các xã Khánh Thành, xã Sơn Thái và xã Khánh Thượng huyện Khánh Vĩnh tỉnh Khánh Hòa. Đây là ba xã nằm ở phía tây của huyện Khánh Vĩnh tỉnh Khánh Hòa. Theo kết quả phân vùng dịch tễ sốt rét năm 2019 của Bộ Y tế thì các xã Khánh Thành, xã Sơn Thái và xã Khánh Thượng thuộc vùng lưu hành sốt rét nặng.

Ba xã điều tra có đặc điểm chung là sinh cảnh đan xen giữa rừng tự nhiên và rừng trồng. Hiện nay diện tích rừng trồng (chủ yếu trồng keo) có xu hướng gia tăng và sinh cảnh ở các xã này đều có suối và hầu như nước chảy quanh năm ở các suối lớn dẫn vào các thôn/buôn và nhà rẫy. Nhờ có nguồn nước thường xuyên nên các hộ gia đình ở đây trồng các cây ăn trái như bưởi, sầu riêng, cam và các loại cây ngắn ngày gồm cây mì, lúa, bắp, chuối và trồng các cây lâm nghiệp trồng keo trên các đồi dốc.

Sinh cảnh và các nhà rẫy, lán trại tại huyện Khánh Vĩnh

Người dân thường xuyên làm việc và sinh hoạt tại các khu vực nhà rẫy khác nhau cách trung tâm các xã từ 3-15 km. Đường đi vào khu vực nhà rẫy này tương đối khó khăn và thường phải vượt quá các ngầm như xã Khánh Thành, xã Sơn Thái và các đồi núi cao như xã Khánh Thượng. Vào những ngày mưa thì đi bộ cũng khó vượt qua các ngầm, suối chảy xiết nên người dân thường ngủ lại qua đêm và ở lại nhiều ngày trong các nhà rẫy. Một số nhà rẫy của người dân địa phương nhỏ nhưng có nhiều thành viên sinh hoạt và ngủ lại qua đêm để làm rẫy và phát thực bì chuẩn bị trồng keo. Ngoài ra, hiện đang trong giai đoạn thu hoạch keo nhất là xã Khánh Thượng nên hình thành các cụm lán/trại đơn sơ, nhỏ với mái che bằng bạt và không có vách. Các cụm lán/trại đơn sơ tạm bợ này gồm cả người dân tại xã Khánh Thượng và người dân đến từ các xã lân cận tập trung về khai thác và lột vỏ keo.

Nhiều hộ gia đình tại các xã này sống ngay bìa rừng và khu vực này thỉnh thoảng cũng thu thập được véc tơ chính An. dirus. Ngoài ra, còn có một số hộ quanh năm sống tại khu vực nhà rẫy nên có nuôi gia súc và gia cầm tại rẫy như nuôi bò, heo và gà. Đặc biệt, hiện nay đang là giai đoạn mùa hè, nên nhiều hộ gia đình đưa con nhỏ vào rẫy để tiện cho việc làm nương rẫy và trông con.

Các nội dung khác »

---