|
Sự đề kháng với thuốc kháng sinh
Ngày 19/11/2015. BBC News-Hỏi và trả lời: Sự đề kháng với thuốc kháng sinh (Q&A: Antibiotic resistance).
Tại sao thuốc kháng sinh ngừng tác dụng? (Why do antibiotics stop working?) Kháng sinh được thiết kế để tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn nhưng không phải tất cả các vi khuẩn đều nhạy cảm với thuốc kháng sinh, một số vi khuẩn miễn dịch tự nhiên sự đề kháng cũng tự nảy sinh do đột biến cơ hội. Sau đó các chủng vi khuẩn có sức chịu đựng này có thể sinh sôi và phát triển mạnh qua đêm, một con vi khuẩn có thể nhân lên thành một triệu con. Khi kháng sinh lựa chọn được sử dụng nó giết chết các vi khuẩn nhạy cảm nhưng những con đề kháng sống sót, kháng thuốc cũng có thể được truyền qua từ một loài vi khuẩn này tới loài vi khuẩn khác. Có phải việc lạm dụng kháng sinh là nguyên nhân? (Is overuse of antibiotics to blame?) Thuốc kháng sinh được sử dụng càng nhiều thì cơ hội để vi khuẩn phát triển đề kháng với nó càng lớn, các chuyên gia lo ngại rằng thuốc kháng sinh đang được sử dụng không thích hợp, nhiều loại thuốc kháng sinh được kê đơn và sử dụng cho các bệnh nhiễm trùng nhẹ khi họ không cần phải có, kháng sinh không thể giúp bạn khỏi các bệnh nhiễm trùng gây ra bởi virus như cảm lạnh thông thường hoặc cúm là ví dụ. Một vấn đề khác là con thường không sử dụng đủ liệu trình kháng sinh được kê đơn, ngừng điều trị sớm có nghĩa là vi khuẩn được điều trị không đủ liệu trình có thể trở nên đề kháng, người ta cho rằng việc sử dụng rộng rãi các loại thuốc kháng sinh ở động vật đã dẫn đến một số chủng vi khuẩn kháng thuốc được truyền sang người thông qua thực phẩm. Có phải kháng thuốc kháng sinh đang trở nên tồi tệ? (Is it getting worse?) Các chuyên gia lo ngại rằng chúng ta đang đạt đến một thời điểm mà một số bệnh nhiễm trùng có thể được giải quyết trước đây sẽ trở nên không thể điều trị bằng kháng sinh, siêu vi khuẩn MRSA hiện đang đề kháng với nhiều loại thuốc và rất khó khăn để điều trị. Gần đây, đã có báo cáo về các trường hợp bệnh lây truyền qua đường tình dục-lậu cầu khuẩn đã kháng với tất cả các loại thuốc kháng sinh thường được sử dụng để xử lý loại nhiễm trùng này, chúng tôi đang nhìn thấy các ca bệnh lao đa kháng thuốc và sự xuất hiện của chủng vi khuẩn đề kháng mới đang đe dọa như New Delhi metallo-beta-lactamase (NDM-1). Kháng thuốc hiện đang được phát hiện với những loại thuốc được sử dụng khi tất cả các loại thuốc khác đã thất bại như colistin dẫn đến việc các nhà khoa học cảnh báo chúng ta đang ở trên đỉnh của một "kỷ nguyên hậu kháng sinh" (post-antibiotic era), vi khuẩn kháng thuốc lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với một người hoặc động vật bị nhiễm bệnh theo cùng một cách mà vi khuẩn khác lây lan. Kháng thuốc là một vấn đề đặc biệt trong các bệnh viện và những nơi như trại dưỡng lão, nơi mà nhiều người dễ bị tổn thương được tập hợp lại với nhau, tăng du lịch quốc tếnghĩa là người bị nhiễm vi khuẩn kháng thuốc ở một quốc gia này có thể lây lan chúng đến quốc gia khác rất nhanh chóng. Tại sao chúng ta không có đủ thuốc kháng sinh mới? (Why don't we have enough new antibiotics?) Các công ty dược phẩm đang nhấn mạnh vào việc tìm kiếm các loại kháng sinh mới và cũng đang phát triển các loại vaccine mới để ngăn chặn các nhiễm trùng thông thường nhưng những dự án này là đắt tiền để nhận được sự tài trợ và về chi phí-hiệu quả cho công ty, nhiều loại thuốc có thể là kém hấp dẫn hơn so với các cơ hội kinh doanh khác. Một đợt điều trị kháng sinh thường khá ngắn-vài ngày hoặc vài tuần và bác sĩ được khuyên tránh sự xa xỉ với việc kê đơn thuốc của mình nhằm giúp tránh kháng thuốc. Nếu sự đề kháng lớn xảy ra, thì loại thuốc đó sẽ bị xoá sổ mà các công ty dược phẩm đã phát triển nó, nhiều trong số các loại thuốc kháng sinh "mới hơn" (newer) là sự biến hóa của các tác nhân cũ và điều này có nghĩa là kháng thuốc có thể xảy ra một cách nhanh chóng. Tôi có thể làm gì nhằm giúp giải quyết vẫn đề này? (What can I do to help?) Nếu bạn được kê kháng sinh do bác sĩ của bạn hãy chắc chắn rằng bạn sử dụng hết liệu trình ngay cả khi bạn cảm thấy tốt hơn bởi vì không sử dụng đủ liệu trình khuyến khích sự xuất hiện đề kháng, hãy nhớ rằng thuốc kháng sinh là loại thuốc quan trọng và chỉ nên được thực hiện khi được kê đơn bởi một nhân viên y tế chuyên nghiệp, thuốc kháng sinh không có hiệu quả đối với virus mà chỉ có tác dụng đối với vi khuẩn và không chia sẻ thuốc kháng sinh của bạn với bất cứ ai khác. Vệ sinh cơ bản-rửa tay và cẩn thận khi chế biến thức ăn có thể ngăn chặn sự lây lan của nhiều loại vi khuẩn, trong đó có một số chủng kháng thuốc.
|
TRANG CHỦ
