Ngày 28/12/2015. VOA News- Kể từ khi phát hiện ra penicillin vào năm 1928, chúng ta đã sử dụng thuốc kháng sinh chống lại một loạt các bệnh nhiễm trùng nhưng bây giờ các bác sĩ phát hiện ra rằng ngày càng có nhiều vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh ngay cả với những thuốc kháng sinh mạnh nhất hiện có.

Trong năm 2015, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo rằng chúng ta đang hướng tới một "kỷ nguyên hậu kháng sinh" (post-antibiotic era) khi đó sẽ có nhiều người sẽ chết vì các nhiễm trùng thông thường, nếu điều đó xảy ra thực hành y khoa như chúng ta biết sẽ thay đổi đáng kể. Kháng thuốc kháng sinh và làm giảm nhiễm khuẩn bệnh viện là mối quan tâm của TS. Michael Bell tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (US CDC): "Nhiều thứ mà chúng ta thực hiện được sự đồng ý trong y học hiện đại như khả năng để thực hiện phẫu thuật cần kháng sinh trong nhiều trường hợp, nếu tôi bị tai nạn xe hơi thì các bác sĩ cấp cứu tài năng có thể giúp tôi, các bác sĩ phẫu thuật có thể giúp tôi trở lại nhưng các vi khuẩn xâm nhập vào vết thương sẽ gây nhiễm trùng và nếu chúng ta không thể điều trị nhiễm trùng đó thì tôi thực sự không thể được cứu sống". Nếu chúng ta mất đi tính hiệu quả của kháng sinh, Bell cho biết điều đó sẽ ảnh hưởng đến tất cả mọi thứ từ ca phẫu thuật thay khớp đến chăm sóc bệnh ung thư: "Chỉ tính riêng ở Ấn Độ, có khoảng 58.000 trẻ sơ sinh đã chết vì nhiễm trùng kháng thuốc chỉ trong một năm".

Sự đề kháng với các loại thuốc kháng khuẩn (Antimicrobial resistance)

Theo US CDC và WHO: có khoảng 23.000 người tử vong do kháng thuốc kháng sinh xảy ra ở Mỹ cũng như 23.000 người khác tử vong do vấn đề này trong Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2014, Bell cho biết vấn đề này một phần do chính chúng ta: "Trong thời gian dài nhất, chúng ta đã có một số kháng sinh khác nhau đang trong quá trình nghiên cứu có thể được cung cấp tại bất kỳ thời điểm nào vì vậy bất cứ khi nào chúng ta mất khả năng sử dụng một thứ thì chúng ta sẽ di chuyển đến loại kế tiếp. Thật không may ngay bây giờ số lượng thuốc kháng sinh trong quá trình nghiên cứu là bằng không, có thể chỉ là một, nếu chúng ta may mắn, thời gian từ nay đến khi thuốc có sẵn có thể phải mất từ 5 đến 10 năm". Vi khuẩn đang không ngừng phát triển và điều đó là bình thường và những vi khuẩn sống sốt do các loại thuốc được thiết kế để giết chúng sinh sản, bạn không thể giết chết loại vi khuẩn thường được gọi là "mầm bệnh" (germ) một khi chúng không còn đáp ứng với thuốc kháng sinh. Bell cho biết đó là lý do tại sao điều rất quan trọng là tiết kiệm các loại thuốc kháng sinh vẫn còn hiệu quả, sử dụng không đúng là một trong những động lực chính cho sự phát triển của vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh.

WHO cho biết kháng thuốc kháng sinh đang là tình trạng “báo động đỏ” toàn cầu

Giám sát việc sử dụng (Monitoring usage)

Một nghiên cứu của CDC được công bố vào năm 2014 phát hiện ra các bệnh viện Mỹ đã kê đơn các thuốc kháng sinh mạnh hơn và nhiều loại trong số đó hơn mức cần thiết do đó CDC đã yêu cầu các bác sỹbệnh viện giám sát việc sử dụng kháng sinh để họ sử dụng kháng sinh đúng thời gian và đúng liệu trình. Bell nói với hãng tin VOA: "Đề kháng với kháng sinh đang được tạo ra không chỉ sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh mà còn bởi lây lan nhiễm trùng do thiếu vệ sinh, tiếp xúc ngoài ý muốn với các bề mặt bẩn vì vậy việc kiểm soát nhiễm khuẩn cũng không kém phần quan trọng". Ví dụ, các biến chứng thường gặp nhất đối với các bệnh nhân trong bệnh viện là nhiễm trùng, bao gồm nhiễm trùng kháng thuốc kháng sinh như MRSA (tụ cầu vàng kháng lại methicillin). Một nghiên cứu của Đại học Y khoa Maryland cho thấy rằng nhân viên y tế, những người mặc áo choàng và găng tay trong các đơn vị chăm sóc đặc biệt nơi các bệnh nhân bệnh nặng nằm lại làm giảm nhiễm trùng MRSA tới 40%. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng các nhân viên chăm sóc sức khỏe tuân thủ quy định này cũng rửa tay thường xuyên hơn sau khi rời khỏi phòng bệnh, thường xuyên rửa tay cũng làm giảm sự lây lan nhiễm trùng. Bell cho biết bệnh nhân có thể tham gia vào việc chăm sóc cho chính mình trong suốt thời gian nằm viện: "Mọi người có thể kiểm soát vệ sinh của họ, họ có thể hỏi về các thuốc của họ, và họ cần phải sẵn sàng nói lên trong môi trường bệnh viện, nếu bạn đang ở trong bệnh viện vì lý do nào đó bạn cần phải sẵn sàng yêu cầu một ai đó rửa tay họ trước khi chạm vào bạn, bạn cần phải sẵn sàng yêu cầu những gì đang được thực hiện để giữ cho bạn an toàn tránh khỏi một nhiễm trùng kháng thuốc kháng sinh hoặc C-difficile (Clostridium difficile, một tình trạng viêm nhiễm đại tràng nặng kháng thuốc kháng sinh). Nói lên những điều đó là khó khăn và đôi khi bạn cần một người bạn, đưa một thành viên trong gia đình có thể là cách tốt nhất để làm điều đó nhưng nói lên là quan trọng".

Lời khuyên quan trọng (Crucial advice)

CDC cũng đã có lời khuyên cho bệnh nhân, trên website của mình CDC khuyên mọi người hãy sử dụng tất cả các kháng sinh theo quy định và hoàn thành liệu trìnhthuốc ngay cả khi họ cảm thấy tốt hơn, CDC cũng nói cho bệnh nhân không dùng thuốc kháng sinh còn lại từ một nhiễm trùng trước đó. WHO cho biết nhận thức của công chúng về vấn đề này còn thấp ở tất cả các vùng trên thế giới và nhiều người nghĩ rằng các thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng chống lại vi khuẩn chỉ có thể điều trị các nhiễm trùng do virus như cúm hoặc cảm lạnh, WHO cũng cho biết việc bán các loại thuốc kháng sinh mà không cần toa vẫn còn phổ biến ở nhiều nước có nghĩa là các thuốc kháng sinh đang được sử dụng quá thường xuyên và ngay cả khi chúng có thể không cần thiết. Các nhà khoa học đang phát triển các loại thuốc mới nhưng cho tới lúc đó, các bác sĩ, các nhà thuốc và bệnh nhân cần phải có hành động khẩn cấp trên một cấp độ toàn cầu để ngăn chặn thảm họa mà một kỷ nguyên hậu kháng sinh sẽ gây ra. 

Các nội dung khác »

---