Phạm Văn Hưng, ĐH Y khoa Cần Thơ, vanpham1976@gmail.com, 0913. 435…
Hỏi: Kính thưa các bác sĩ chuyên ngành sốt rét của Ban biên tập Viện Sốt rét KST- CT Quy Nhơn, trước đây tiêu chuẩn chẩn đoán sốt rét nặng và sốt rét ác tính là có một phần liên quan đến tiểu cầu giảm ? Tuy nhiên, trong thời gian gần đây chúng tôi gặp rất nhiều ca bệnh có thông số tiểu cầu giảm nặng < 100.000/ml máu, thậm chí có trường hợp dưới 40.000/ ml máu mà không thấy biểu hiện nặng gì cả (ngay cả xuất huyết da hay phủ tạng) làm cho chúng tôi rất băn khoăn trong chẩn đoán phân biệt sốt rét ác tính với sốt xuất huyết. Kinh mong quý bác sĩ giải thích chi tiết. Xin cảm ơn rất nhiều!
Trả lời: Chúng tôi rất cảm ơn câu hỏi của bạn về vấn đề liên quan đến các thông số cận lâm sàng trong dự báo, chẩn đoán một ca bệnh sốt rét ác tính với lượng tiểu cầu trong máu. Như bạn đã biết hình ảnh lâm sàng về bệnh sốt rét trong thời gian qua đã thay đổi rất nhiều, đặc biệt hình thái lâmsàng và biểu hiện thuận chiều của các chỉ số cận lâm sàng không phải lúc nào cũng theo “sách vở” nữa. Đặc biệt trong 4 năm qua, các tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới và các tạp chí y học nổi tiếng trên thế giới cũng đã mô tả và đưa ra các lý giải rất tuyệt vời. Một trong những điều đó chính là thông số tiểu cầu.
Số lượng tiểu cầu có trong một đơn vị máu bình thường là 150.000 - 400.000 tiểu cầu/mm³ máu. Tiểu cầu có vai trò quan trọng trong quá trình đông cầm máu, vì vậy khi số lượng tiểu cầu giảm dưới 100.000/mm³ máu thì nguy cơ xuất huyết tăng lên. Chức năng chính của tiểu cầu là tiểu cầu giải phóng thromboplastin để giúp đông máu. Tiểu cầu còn có đặc tính ngưng lại thành cục,nhờ đó góp phần đóng các vết thương. Khi vỡ , tiểu cầu giải phóng serotonin gây co mạch để cầm máu. Sự đông máu là sự thích nghi tiến hóa cho sự “sửa chữa” cấp thời của hệ tuần hoàn và để ngăn cản sự mất mát quá lớn dịch cơ thể khi mạch máu bị tổn thương. Sự đáp ứng tức thời bằng cách mạch máu khép lại, làm cho máu chảy chậm, các tiểu cầu ở vùng này dính vào nhau và dính vào mô tổn thương, tạo 1 đám tiểu cầu bị ngưng kết. Ðám tiểu cầu được ổn định bằng 1 mạng lưới các sợi được tạo ra quanh tiểu cầu, các tế bào khác có thể đan xen vào các sợi làm căng cục máu. Các sợi tạo ra do sự hợp thành từ các protein gọi là fibrin. Sợi fibrin được thành lập trong qúa trình đông máu khi 1 protein tan trong huyết tương là fibrinogen được biến đổi thành fibrin không hòa tan.
Qúa trình đông máu bắt đầu khi bề mặt của mạch máu bị tổn thương phóng thích 1 chất gọi là thromboplastin, chất này kết hợp với các protein . Phức hợp này biến đổi protein của huyết tương là prothrombin thành thrombin. Ion Ca2+ và một phospholipid chuyên biệt trên bề mặt tiểu cầu cần thiết cho qúa trình xảy ra. Bước cuối cùng của qúa trình là thrombin biến đổi fibrinogen thành fibrin. Qúa trình đông máu với sự tham gia của nhiều yếu tố, thiếu 1 trong các yếu tố cần thiết cho qúa trình đông máu, toàn bộ chuỗi phản ứng có thể bị hỏng, song vì tiểu cầu có tính “uyển chuyển” và trong một số bệnh lý có hoạt động bù trừ và giúp lẫn nhau nên có thể chưa gây nên các biến chứng xuất huyết trên lâm sàng.
Chúng tôi đồng ý với bạn rằng rất nhiều ca sốt rét có thông số tiểu cầu giảm rất đáng quan tâm (có thể giảm kèm theo giảm các dòng tế bào máu khác, hoặc giảm đơn thuần tiểu cầu), tuy nhiên trên lâm sàng không hề có biểu hiện hoặc được các thầy thuốc lâm sàng ghi nhận có xuất huyết da niêm hay phủ tạng sâu. Qua thực tế đi giám sát, nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị sốt rét tại các tuyến bệnh viện (từ BV tuyến trung ương đến tuyến tuyến huyện, xã) chúng tôi đã gặp hàng trăm ca có tiểu cầu giảm thấp mà vẫn biểu hiện lâm sàng bình thường. Song, điều đặc biệt các trường hợp này sau khi điều trị sốt rét chấm dứt, hoàn thành liệu trình thì thông số này ngẫu nhiên tăng lên trở lại và trở về trị số bình thường.
Chúng tôi cũng xin lưu ý với các bạn đồng nghiệp rằng, chính vì ngay lúc nhập viện các bệnh nhân có sốt đều được chỉ định công thức máu toàn phần, khi nhìn thấy tiểu cầu giảm thì phần lớn thầy thuốc nghĩ nhiều đến sốt xuất huyết (nhất là vùng dịch tễ và trong mùa dịch như hiện nay) nên đã không chỉ định tiếp tục làm ký sinh trùng sốt rét. Do đó, nhiều trường hợp bỏ sót hoặc chẩn đoán nhầm sốt rét với sốt xuất huyết . Và cứ thế, bạn biết thái độ xử trí bệnh nhân sốt xuất huyết và sốt rét có phần khác nhau nên nhiều bệnh nhân chẩn đoán sốt rét bị muộn và …tử vong không tránh khỏi. Nhân đây, chúng tôi cũng xin trình bày với bạn 2 trường hợp đã ghi nhận Suýt chết vì chẩn đoán nhầm sốt rét thành sốt xuất huyết (tác giả bài viết là bác sĩ Nguyễn Võ Hinh) đã viết và cho đăng tải: một bệnh nhân thành phố vào điều trị ở bệnh viện bị nguy kịch, suýt chết vì mắc bệnh sốtrét xác định muộn do chẩn đoán ban đầu là sốt xuất huyết. Tại thành phố Huế, thời điểm có sốt xuất huyết đang phát triển ở địa phương, bệnh nhân Hoàng Ngọc L. 46 tuổi, đến bệnh viện ngày 19/6/2010, với các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng được ghi nhận. Bác sĩ chẩn đoán sốt xuất huyết và điều trị theo bệnh sốt xuất huyết. Sau 3 ngày điều trị, bệnh có tình trạng diễn biến xấu hơn, bị sốt cao liên tục, có dấu hiệu rối loạn ý thức... Ngày 22/6/2010, các bác sĩ đã hội chẩn, thu thập thêm thông tin từ người nhà ghi nhận người bệnh làm nghề thợ cơ khí, thường có các hoạt động đi rừng, đi Lào. Một xét nghiệm cận lâm sàng được thực hiện bổ sung, kết quả lam máu phát hiện bệnh nhân bị mhiễm ký sinh trùng sốt rét Plasmodium falciparum, thể tư dưỡng, mật độ KSTSR (Ft+++). Thuốc Artesunate tiêm được sử dụng khẩn cấp theo chỉ định điều trị để đưa người bệnh ra khỏi tình trạng nguy kịch, sau đó tiếp tục sử dụng thuốc uống CV Artecan. Diễn biến bệnh khả quan hơn và sau 1 tuần điều trị, theo dõi; bệnh nhân được xuất viện.
Trường hợp này tương tự như bệnh nhân Chính, 25 tuổi, tại thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 5/2010. Anh Chính sau 1 tuần đến bệnh viên tư nhân với chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết không khỏi; khi hôn mê mới chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trong tình trạng quá muộn và chịu hậu quả tử vong vì bị biến chứng trầm trọng của sốt rét ác tính. Mặc dù thành phố Huế không ở trong vùng sốt rét lưu hành nhưng ở trong bối cảnh sốt xuất xuyết đang phát triển. Các bác sĩ của bệnh viện đã có sự cảnh báo tốt, giúp phát hiện, chẩn đoán bệnh sốt rét từ yếu tố dịch tễ khai thác được và điều trị bệnh sốt rét kịp thời sau khi người bệnh ban đầu được chẩn đoán và điều trị bệnh sốt xuất huyết không đáp ứng. Đây là một bài học kinh nghiệm cho các cơ sở điều trị khác cần phải cảnh giác. Trong tình hình sốt xuất huyết đang phát triển, nếu người bệnh có yếu tố dịch tễ sốt rét liên quan như đang ở hoặc qua lại vùng sốt rét lưu hành, có tiền sử mắc sốt rét trong 2 năm gần đây; bệnh nhân cần phải được xét nghiệm máu để phát hiện ký sinh trùng sốt rét một cách đầy đủ, giúp cho việc chẩn đoán sớm, điều trị bệnh kịp thời và hạn chế tử vong. Một điều các cơ sở y tế nên chú ý, quan tâm là đừng để người bệnh tử vong do chẩn đoán nhầm sốt rét với sốt xuất huyết.
Một lần nữa, chúng tôi xin chân thành cảm ơn bạn đã chia sẻ một câu hỏi mà chúng tôi suýt quên không nêu lên để các nhà điều trị cần thận trọng và cảnh giác hơn.
Nguyen Tan Hien, 23/4/16 Phạm Văn Hai, nthien67@yahoo....
Hỏi:Xin hỏi Ban biên tập Website chuyên ngành sốt rét của Viện sốt rét KST - CT Quy Nhơn, cho tôi hỏi rằng gần đây khi đọc các tài liệu sốt rét, liên quan đến phần điều trị sốt rét do Plasmodium vivax, tôi hay gặp cụm từ PART, không hiểu hàm ý về khía cạnh gì của điều trị sốt rét, xin các thầy cô cho tôi biết chi tiết. Kính cảm ơn thầy cô !
Trả lời: Trước hết chúng tôi xin chân thành cảm ơn anh đã cho chúng tôi câu hỏi rất hay. Liên quan đến câu hỏi, chúng tôi xin trả lời anh như sau: đây là những cụm từ viết tắt chỉ mới sử dụng trong 5 năm trở lại đây trong các tạp chí hoặc tài liệu chính thống liên quan đến sốt rét, nhất là các tài liệu của Trung tâm CDC, Mỹ đề cập thuật ngữ này rất nhiều khi hướng dẫn điều trị sốt rét ở người do loài Plasmodium vivax và Plasmodium ovale (là những loài KSTSR ở người có điểm đặc biệt là tồn tại một số thể ngủ / thể ẩn (hypnozoites/ hibernate forms) trong gan có khả năng gây nên các cơn tái phát xa trong thời gian không ấn định (có thể vài tháng đến vài năm). Việc xuất hiện các cơn tái phát đã ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe bệnh nhân mà còn gây khó khăn trong kỹ thuật cũng như điều trị tận gốc ca bệnh đó.
Cụm thuật ngữ PART có nghĩa tiếng Anh là Presumptive Antirelapse Therapy_ viết tắt là PART và nghĩa tiếng Việt tạm dịch là liệu pháp điều trị chống tái phát xa có cơ sở khoa học hợp lý. Trong đó, các chế phẩm thuốc nhóm 8-aminoquinolein như Primaquine, là thuốc giúp tiêu diệt thể ngủ trong gan cho loài KSTSR P. ovale và P. vivax. Do đó, thuốc sẽ giúp ngăn ngừa cơn tái phát xa do các KSTSR loài này sau đó. Khi primaquine được chỉ định cùng với hoặc sau khi hoàn thành liệu trình thuốc chống thể vô tính trong máu, có thể ngăn ngừa cơn tái phát do P. vivax hay P. ovale, cách điều trị này được gọi là dự phòng cuối cùng hay liệu pháp chống tái phát có cơ sở hợp lý (presumptive antirelapse therapy_PART). Primaquine sử dụng đồng thời với thuốc diệt thể vô tính trên các bệnh nhân nhiễm sốt rét do P. vivax hoặc P. ovale gọi là điều trị tiệt căn/ tận gốc. PART và điều trị tận gốc (radical cure) hiện đang là chiến lược để ngăn ngừa tình trạng tái phát của P. vivax và P. ovale tốt nhất trong bệnh sốt rét và chương trình PCSR tại các quốc gia có lưu hành sốt rét.
Trung tâm phòng chống bệnh tật Mỹ (CDC, USA) khuyến cáo liều Primaquine phosphate là 30mg (base) bằng đường uống mỗi ngày trong 14 ngày. Primaquine bị chống chỉ định dùng trong thời gian mang thai và đang cho con bú vì chúng đi qua nhau thai và gây nên tan máu do thiếu men G6PDH ở phôi thai. Vì nguy cơ tan máu do primaquine, nên các bệnh nhân phải được sàng lọc tình trạng thiếu men G6PDH trước khi điều trị. Đối với trường hợp thiếu men G6PDH, lựa chọn điều trị triệt để nên xem xét và tư vấn với chuyên gia bệnh truyền nhiễm. Primaquine không được khuyên dùng đối với PART ở người thiếu men G6PDH.
Hy vọng với phần trả lời trên của chúng tôi, anh sẽ có thêm tài liệu tham khảo về chuyên ngành sốt rét. Chúc anh và gia đình sức khỏe!
Hoàng Như Ngọc Nhi, Trungnhi2015@yahoo.com, TP. Đông Hà, Quảng Trị
Hỏi: Xin chào ban trả loi cau hoi của Viện, toi bị nhiễm giun đầu gai loại Gnathostoma spinigerum và toi di xét nghiem tại Huế và TP. Hồ Chí Minh đều cung phat hien bi nhiem giun dau gai (duong tinh Gnathostoma OD = 0.66, giá trị bình thường là < 0.3 OD), các BS đã cho đơn thuốc albendazole 400mg, uống 1 viên mỗi ngày trong 21 ngày, toi khong biet thuoc nay co phai dung de dac tri Gnathostoma khong? Xin ý kien chan doán va điều trị của quý bác!
Trả lời: Trước hết chúng tôi xin chỉa sẻ với bạn thông tin về bệnh giun đầu gai và việc đi xét nghiệm nghiễm giun đầu gai qua chỉ một xét nghiệm ELISA (trong khi các triệu chứng khác trên cơ thể thì không có hoặc bạn không mô tả sẽ rất khó cho chúng tôi chẩn đoán xác định có hay không mắc bệnh, có hay không nên dùng thuốc lúc này?) quả là một vấn đề cần cân nhắc. Nghĩa là nhiễm bệnh giun đầu gai - Gnathostoma spp (+) và đây có phải là nguyên do dẫn đến bạn lo lắng không. Vì giun đầu gai cũng là một loại giun tròn (nematode), nên chúng tôi xin trả lời rằng xét nghiệm Gnathostoma spp (+) không hẳn là luôn luôn bệnh vì có thể phản ứng chéo với một số loại giun tròn đường ruột khác hoặc đây chỉ là dương tính giả, trước khi xác định bạn và người thân của bạn thật sự có mắc bệnh hay không thì phải hội đủ nhiều yếu tố:
 |  |
[1] Trên lâm sàng có triệu chứng của hệ thần kinh hay không (nhức đầu, yếu liệt, sợ ánhsáng, …), triệu chứng tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, đặc biệt đau vùng thượng vị và hố chậu phải), triệu chứng hô hấp (ho, khó thở, hắt xì, ngứa họng, tràn dịch hay tràn khí màng phổi,…), triệu chứng ngoài da, niêm mạc (có vết ban trườn, nổi u, cục, ban đỏ từng đợt, ngứa, dị cảm, khó chịu),…[2] Công thức máu có số bạch cầu chung tăng cao, tăng lượng bạch cầu ái toan ý nghĩa; [3] Phản ứng ELISA với Gnathostoma spp hay Gnathostoma spinigerum dương tính với hiệu giá tham chiếu.
Liên quan đến xét nghiệm của bạn và người thân, chúng tôi biết với ngưỡng hiệu giá kháng thể OD > 1.0 mới là dương tính bệnh, còn tất cả trị số OD dương tính với ngưỡng < 1 thì bạn cũng nên cân nhắc vì khi đó có thể trong khoảng nghi ngờ hoặc dương tính giả mà thôi. Do đó, nếu chỉ dựa trên xét nghiệm đơn thuần như thế, chưa chắc là bạn bị giun đầu gai nhé. Trước khi bạn uống thuốc điều trị, bạn nên nhận lời tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa ký sinh trùng để liệu xem bạn có bệnh giun đầu gai không? (tức là có đủ 3 điều kiện trên không?) Vì có nhiều khía cạnh tế nhị cần xem xét: thứ nhất, với thực hành lâm sàng hàng ngày hiện tại chúng tôi nhận thấy bệnh nhân đi xét nghiệm thấy dương tính (mặc dù không hề có triệu chứng gì) thì họ rất mong được điều trị, thậm chí nằng nặc đòi điều trị và bác sĩ thì cũng cân nhắc, đôi khi vì lợi nhuận trước mắc lại kê đơn, bán thuốc cho bệnh nhân điều trị trong thời gian dài, có khi đến 3-4 đợt nhưng thực tế kết quả dương tính vẫn dương tính; thứ hai, hiện tại thuốc điều trị giun đầu gai chưa có thuốc đặc hiệu, các nàh điều trị thường dùng liệu pháp thay thế bằng thuốc Albendazole, dùng liều cao và dài ngày (800mg/ ngày và keo dài 21- 28 ngày), có thể gây độc tính cho bạn, nhất là độc tính mạn tính, kéo dài khá nguy hiểm. Chúng tôi đã gặp nhiều bệnh nhân uống đến 126 - 168 viên Albendazole 400mg (nghĩa là 3-4 đợt) vẫn không hết bệnh vì đó là bệnh khác chứ không phải là giun đầu gai (!?). Về hiệu quả điều trị của Albendazole với bệnh giun đầu gai với liệu trình 21 ngày như trên, qua nhiều kết quả nghiên cứu cho hiệu quả 85 - 92%, có nghĩa là không phải trường hợp nào cũng hết.
Quay trở lại với thuốc điều trị của bác sĩ kê toa cho bạn là Egaten 250mg (đây là một biệt dược của Triclabendazole) dùng để điều trị sán lá gan lớn (Fasciola spp.) chứ không phải dùng để trị bệnh giun đầu gai bạn nhé. Không biết với tiến bọ khoa học hiện tại, thuốc Egaten có điều trị được giun đầu gai hay không chúng tôi chưa có được thông tin nào cả.
Hy vọng, bạn đã rõ ràng với câu trả lời của chúng tôi, và bạn thật sự cân nhắc để quyết định trước khi điều trị cho gia đình bạn!
Trần Thị Thanh Thu_sashimi@yahoo.com.jp - P. Nghia Do, Q. Cau giay, Ha Noi
Hỏi: Con trai tôi năm nay 17 tuổi đang sống và học cấp 3 tại Nhật Bản, thể trạng cháu bình thường, ăn uống tôt. Thời gian gần đây cháu rất thích ăn gạo sống. Tôi sợ là cháu bị thiếu một chất gì đó nên hỏi một số bạn bè về những băn khoăn của mình. Một số người cho rằng cháu có thể bị nhiễm giun, sán, số khác bảo là chứng ăn lạ (?). Tôi viết thư này kính nhờ các bác sỹ chuyên ngành tư vấn cho tôi một một lời khuyên xem có đúng vậy không? Nếu cháu bị nhiễm giun sán thì điều trị thế nào cho đúng và nên đưa cháu đi khám ở đâu? Rất mong được sự phúc đáp của các BS ở Viện.
Trả lời: Quả thật, cảm ơn chị rất nhiều về một câu hỏi thú vị đối với chúng tôi. Trước tiên kính chúc gia đình chị và cháu ngày càng khỏe mạnh và thành đạt. Liên quan đến câu hỏi của chị về vấn đề gần đây con trai chị (23 tuổi) thích ăn gạo sống và được một số bạn bè mách là có thể do nhiễm giun sán. Theo những kiến thức thu nhận từ chúng tôi đến thời điểm này, có thể là chưa thể trả lời thỏa đáng cho bạn được, song dù sao cũng xin chia sẻ cho chị và gia đình một số thông tin như sau: trong y học và trong thực tế thực hành lâm sàng điều trị bệnh tại các cơ sở điều trị, có nhiều người bình thường (có thể là bệnh nhân) tự nhiên đến một lúc nào đó lại thèm ăn những nhức ăn rất “kỳ lạ”, nhất là các phụ nữ mang thai con so, chẳng hạn họ thích ăn đất, ăn gạo lức, ăn ruột bánh mì, thậm chí ăn đất nền nhà hoặc cạo tường vôi ăn,..mà vốn dĩ thường ngày lại không hoặc chưa bao giờ thích thậm chí không ăn bao giờ, sau một thời gian lại hết vàtrở lại bình thường. Nên con chị không biết có rơi vào tình huống này không ?
Thứ hai, liên đới giữa bệnh giun sán và thích ăn gạo sống, tôi nghĩ rằng là không liên quan thì về thức ăn nuôi sống các loại giun sán chính là các mảnh vụn tế bào, chất thối rửa, hoại tử hoặc chất dinh dưỡng mà chúng ta ăn vào (sán lá gan), hoặc các thành phần protein tiêu hóa, phân hủy rồi (các loại giun tròn), hoặc cả hai loại nhóm thức ăn trên (nhóm sán dây)…nên trường hợp của con trai chị có thể là ngoại lệ, không thể quy kết cho sán, giun được. Để làm rõ vấn đề này, có thể chúng tôi sẽ tìm hiểu thêm về liên quan đó.
Thứ ba, để chẩn đoán và điều trị bệnh giun sán, chị có thể đưa con chị đến các cơ sở y tếchuyên khoa về ký sinh trùng như tại Viện Sốt rét KST-CT TƯ hoặc Viện Y học lâm sàng các bệnh nhiệt đới quốc gia tại Hà Nội (vì nghĩ chị ở Hà Nội sẽ gần đó hơn), hoặc có thể có dịp đi vào miền Trung, chị có thể đến Viện chúng tôi hay vào phía nam có BV Bệnh nhiệt đới (thành phố Hồ Chí Minh) sẽ giúp chị chẩn đoán và điều trị tốt hơn.
Lần nữa xin kính chúc chị và gia đình khỏe!
Nguyễn Lê Thái, butthienthanh@yahoo.com, Thăng Bình, Quảng Nam, DĐ: 093459…
Hỏi: Kính thưa quý Bác sĩ, tôibị sán lá gan đã xét nghiệm ở BV Hoàn Mỹ Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh dương tính, được biết thuốc trị sán lá gan là miễn phí có phải không, tôi có nguyện vọng được điều trị gần nhà, vậy tôi phải làm như thế nào? Có nơi nào ở Quảng Nam điều trị bệnh sán lá gan này không. Mong quý bệnh viện chỉ dẫn. Xin cám ơn!
Trả lời: Với câu hỏi của bạn chúng tôi xin trả lời như sau: nếu bạn thật sự bị bệnh sán lá gan (nghĩa là phải có đẩy đủ tiêu chuẩn của một ca bệnh bị sán lá gan lớn (cả tổn thương gan trên siêu âm, ELISA (+), bạch cầu ái toan tăng cao và đặc biệt có triệu chứng sán lá gan lớn,…) đã được xác định tại bệnh viện Hòan Mỹ thì bạn hãy bình tĩnh chứ không có gì lo lắng cả: đúng là trước năm 2009, thuốc điều trị sán lá gan (phần lớn) tại các cơ sở y tế đều cấp điều trị miễn phí cho bệnh nhân, bởi nguồn thuốc này được tài trợ và cấp do Tổ chức Y tế thế giới, nên điều trị không thu tiền, chỉ chi trả các khoảng viện phí, thuốc hỗ trợ,…mà thôi. Song, gần đây nguồn thuốc này được một số đơn vị điều trị mua trực tiếp từ hãng Novartis, nên thuốc điều trị phải thu tiền. Và đặc biệt giá cả điều trị loại thuốc này rất thấp so với một liều điều trị, khoảng 57.000 - 60.000 đồng/ liều điều trị duy nhất cho người lớn (giá gốc một hộp thuốc 4 viên giá khoảng 113.000 đồng). Các chi phí khác bạn phải chi trả theo quy định nhà nước.
Tại Quảng Nam, bạn có thể đến thẳng Trung tâm phòng chống sốt rét và Bướu cổ tỉnh Quảng Nam hoặc BVĐK tỉnh Quảng Nam, BVĐK khu vực bắc Quảng Nam là ở huyện Đại Lộc,…tại đó các bác sĩ có rất nhiều kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị bệnh sán lá gan lớn cho bạn. Hoặc bạn có thể liên hệ trực tiếp với TS.BS. Nguyễn Văn Văn (SĐT: 0914127432) giám đốc trung tâm này sẽ được tư vấn và điều trị thấu đáo hơn.
Sớm chúc bạn khỏe và mau chóng bình phục tổn thương sán lá gan.
Trần Phi Châu - truonganhtam@gmail.com - 870/15 An Duong Vuong, p13,Q6 .TPHCM
Hỏi: Kính gửi BS em muốn hỏi là trước đây em có nổi mẩn đỏ, ngứa, sưng, rồi chỗ nổi mẩn sau2 -3 ngày thì hết ngứa và tím lại, em bị nổi nhiều nhất là ở 2 tay, 2 chân và bụng.
-20/3/2011 em có đi khám ở BV Triều An và BV DH Y dược thì BS có cho em đi xét ngiệm giun:kết quả Toxocara canis dương tính 1/1600 và Gra (+) 1/800, Strong (-). BS kê toa thuốc cho em uống trong đó có Zentel 200 mg 56 viên (ngày 2 lần mỗi lần 2 viên) à 5/4/2011 em xét ngiệm lại Toxo (+) 1/800, hết nổi mẫn ngứa, bác sĩ lại cho uống Zentel 200mg, 56 viên. Em bi mẩn ngứa lại lần 2 à 24/5 xét ngiệm Toxo (+) 1/1600, Gra (+) 1/1600 bác sĩ cho uống Zentel 200mg 56 viên à 30/6/2011 xét nghiệm Toxo (+) 1/3200, bác sĩ cho uống Zentel 200mg 28v à …..28/7/2011 xét nghiêm thì Toxo (+) 1/3200, Gra (+) 1/400 Bs cho uống Zentel 200mg, 28v rồibs cho em ngưng thuốc à tháng 2/2012, xét nghiệm lại thì đến kết quảToxo (+) 1/1600, Gra (-) lúc này Bs cho uống Pizar 6mg 4v, ngày 2 lần mỗi lần 1 viên à Bây giờ thì em không còn nổi mẩn ngứa nữa, trong người không còn cảm giác mệt mỏi nữa và em đã tăng được 10kg. Như vậy Bs cho em hỏi là em còn nhiễm Toxocara nữa không? và em uông thuốc trị giun như thế quá nhiều đúng không ạ? Không biết là ảnh hưởng đến quá trình sinh sản của em không? Em đã lập gia đinh 3 năm nhưng bị nhiễm giun nên em không dám để mang thai. Em có hỏi BS là kết quả trị giun Toxocara (+) 1/800 như vậy mà em không còn nổi mẩn ngứa gì thì có để mang thai được không và có ảnh hưởng gì đến em bé không, thì BS nói với em là mang thai được và không ảnh hưởng gì đến em bé, có thật vậy không thưa bác sĩ ? Xin BS trả lời giúp em qua địa chỉ mail. (Xin phép BS vì em đặt câu hỏi quá dài). Em xin cảm ơn BS.
Trả lời: trước hết chúng tôi phải nói rằng là cảm ơn bạn rất nhiều vì bệnh sử và quá trình điều trị của bạn rất chi tiết khi kể cho chúng tôi nghe trong thời gian gần 2 năm điều trị với một lượng rất lớn thuốc Albendazole (224 viên) và Pizar (20 viên) vào cơ thể bạn, nói chung thì thuốc nào cũng có độc tính cả, không ít thì nhiều. Nhưng chúng tôi cũng khuyên bạn nên bình tĩnh và an tâm rằng hiện nay bạn không còn dùng thuốc nữa nên thuốc trước đây sử dụng đã đào thải ra khỏi cơ thể trong một thời gian rất ngắn đã hết, nên không ảnh hưởng gì đến khả năng sinh sản của bạn sau này (bác sĩ của bạn đã nói đúng). Song vì bệnh sử và diễn tiến điều trị của bạn với các loại giun sán chỉ thông qua xét nghiệm dường như hơi “vội vã” vì cứ mỗi 1 tháng bạn lại đi xét một lần và cứ sau mỗi lần đó bạn lại uống thuốc tiếp tục là không nên. Vì sao như vậy, thông thường với liều ban đầu bạn sử dụng đã có thể điều trị khỏi bệnh giun sán trên người bạn rồi, nhưng để kết quả xét nghiệm giảm dần và quay trở về trị số bình thường đòi hỏi phải có thời gian dài (ít nhất 3 tháng và dài nhất có thể 24 tháng, thậm chí 36 tháng mới hết) và dùng thuốc sau mỗi lần nhận kết quả dương tính như trên là không cần thiết, cũng may là bạn chưa bị ngộ độc.
Một điểm đáng chú ý hơn là bạn có thể thấy được kết quả xét nghiệm với hiệu giá kháng thể cứ lúc này tăng, lúc kia lại xuống, liệu nó có đúng thực chất với bệnh bạn đang có không là vấn đề cần bàn ở đây? Chúng tôi xin đưa ra cho bạn 2 khía cạnh liên quan đến xét nghiệm hiện nay: [1] Xét nghiệm ELISA và diễn biến bệnh thực tại có khảng 45% không đúng với thực tế, nghĩa là không phải lúc nào dương tính cũng là bệnh và ngược lại, lúc nào âm tính cũng là không bệnh là hoàn toàn sai nhé; [2] Vấn đề xét nghiệm và diễn tiến bệnh, thực hay ảo vẫn còn chưa thỏa hiệp. Do đó, chúng tôi chỉ khuyên bạn một điều, khi mắc phải bệnh gì nên đến chuyên khoa để tham vấn, chẩn đoán và điều trị cũng như họ đưa ra các lời khuyên hợp lý cho bạn.
Nói tóm lại, hiện tình trạng của bạn đã hồi phục, bạn có thể mang thai được và không có gì lo ngại khi lượng thuốc còn tồn hay diễn biến bệnh đang có. Thân chúc bạn khỏe!
Lê Thị Hồng Diễm, fashionsg99@yahoo.com, 24 Luong Dinh Cua, Q.10, TP. HCM
Hỏi: Hiện nay tôi có thai 7 tuần, nhưng mấy hôm nay bị ngứa toàn thân rất nhiều, khi khám bệnh và xét nghiệm bác sĩ cho tôi biết tôi bị nhiễm loại giun đầu gai Gnathostoma spinigerum, tôi rất lo lắng không biết có ảnh hưởng gì đến thai nhi không? Tôi có tham khảo trên Website của Viện thấy có 3 trường hợp đã được báo cáo lây truyền qua phôi thai (tử cung). Bây giờ tôi phải điều trị như thế nào? Hay cần phải đợi sau khi sinh xong mới điều trị, như vậy em bé có ảnh hưởng gì không? Rất mong được tư vấn càng sớm càng tốt nhen các bác sĩ, xin chân thành cảm ơn!
Trả lời: Trước hết chúng tôi xin cảm thông với băn khoăn, lo lắng của chị khi mang thai mà đi xét nghiệm có kết quả Gnathostoma spinigerum dương tính, mà cũng không biết giá trị dương tính là bao nhiêu. Chị nên nhớ rằng hiện nay khía cạnh xét nghiệm ELISA chẩn đoán các bệnh ký sinh trùng nói chung và giun đầu gai nói riêng rất “loạn”, không những loạn về chất lượng mag cả số lượng nữa, kể cả bác sĩ và người xét nghiệm viên đôi khi lạm dụng xét nghiệm mà cho thuốc bệnh nhân một cách không cần thiết chị ạ. Tuy nhiên, chúng tôi không được biết là chị có triệu chứng gì xuất hiện trên cơ thể hay xét nghiệm này chỉ là do đi kiểm tra sức khỏe tình cờ mà thấy dương tính, mặt khác chị cũng không cho chúng tôi biết các kết quả xét nghiệm khác (như công thức máu toàn phần như thế nào) hoặc thói quen ăn uống của chị,…để giúp cho việc tư vấn của chúng tôi thấu đáo hơn.
Do giun đầu gai cũng là một loại giun tròn, nên xét nghiệm Gnathostoma spp (+) không hẳn là luôn luôn bệnh vì có thể phản ứng chéo với một số loại giun tròn đường ruột khác hoặc đây chỉ là dương tính giả (thực tế tỷ lệ này tương đối), trước khi xác định chị có mắc bệnh hay không thì phải hội đủ nhiều yếu tố: (1) Trên lâm sàng có triệu chứng của hệ thần kinh hay không (nhức đầu, yếu liệt, sợ ánh sáng, …), triệu chứng tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, đặc biệt đau vùng thượng vị và hố chậu phải), triệu chứng hô hấp (ho, khó thở, hắt xì, ngứa họng, tràn dịch hay tràn khí màng phổi,…), triệu chứng ngoài da, niêm mạc (có vết ban trườn, nổi u, cục, ban đỏ từng đợt, ngứa, dị cảm, khó chịu),…(20 Công thức máu có số bạch cầu chung tăng cao, tăng lượng bạch cầu ái toan ý nghĩa; (3) Phản ứng ELISA với Gnathostoma spinigerum dương tính với hiệu giá tham chiếu.
Trên thế giới có rất nhiều báo cáo liên quan đến bệnh ký sinh trùng lây truyền qua nhau thai, trong đó có cả giun đầu gai, nhưng không phải tất cả người mẹ nào bị cũng truyền qua nhau thai, nên bạn đừng lo lắng thái quá không nên, điều đó có thể ảnh hưởng đến thai nhi của chị không tốt. Các thuốc điều trị giun sán đều chống chỉ định trong thời gian mang thai, trừ khi bệnh quá nặng thì các thầy thuốc mới quyết định điều trị, còn với trường hợp của chị thì chúng tôi khuyên nên gởi cho chúng tôi tất các xét nghiệm và mô tả chi tiết về bệnh lý, nếu không tiện xin vui lòng liên hệ với thạc sĩ Huỳnh Hồng Quang, qua số điện thoại di động 0905. 103 496 để tư vấn tiện hơn cho chị. Hy vọng, bạn đã rõ ràng với câu trả lời của chúng tôi và chị thật sự cân nhắc để quyết định.
To Thi Bich Tuyen- ptcnt2008@gmail.com-daklak
Hỏi: Cho hoi em benh san la gan lon da uong toa thuoc dau tien cach day 3 thang nhung khong khoi. Đi xn lai van con vay thuoc lan nay em co the tang loai thuoc Egaten 250 la uong sang 2 vien toi 2 vien duoc khong?
Trả lời: cảm ơn câu hỏi của bạn liên quan đến vấn đề điều trị bệnh sán lá gan lớn bằng thuốc EGATEN (triclabendazole), Vì trong câu hỏi của bạn có đề cập đã uống thuốc mà đến nay (sau 3 tháng) vẫn chưa khỏi, nhưng chưa khỏi về mặt xét nghiệm, về siêu âm hay về triệu chứng lâm sàng có cải thiện hay không? Chúng tôi muốn biết trước khi bạn uống thuốc bạn đã có những triệu chứng gì, có tổn thương abces trong hệ gan mật (qua siêu âm) không?, xét nghiệm sán lá gan bằng ELISA (huyết thanh miễn dịch) có dương tính không, nếu có dương tính thì có hiệu giá là mấy?
Vì sao chúng tôi lại hỏi bạn kỹ như vậy, bởi lẽ quá trình điều trị còn lệ thuộc vào nhiều yếu tố, chứ không nhất thiết bạn vô tình đi xét nghiệm chỉ thấy ELISA của sán lá gan dương tính, trong khi siêu âm không tổn thương, không có triệu chứng lâm sàng,…thì chúng ta không nhất thiết phải điều trị vì kết quả dương tính còn có thể do nhiễm chéo nhiều loại giun sán khác như sán lá phổi (Paragonimus westermani), amip (Entamoeba histolylica), …Trước khi đặt ra vấn đề điều tị nên cân nhắc xem đủ tiêu chuẩn chẩn đoán chưa, có nên điều trị không là quyết định của nhiều bác sĩ vì hiện nay việc lạm dụng xét nghiệm và lạm dụng thuốc khá nhiều;
Ngoài ra, nếu bạn thật sự bị sán lá gan lớn, sau khi điều trị bạn xét nghiệm lại vẫn còn dương tính thì chưa đủ kết luận là còn bệnh hay hết, mà hãy xem xét tổng thể và toàn diện về các mặt có cải thiện lâm sàng không, có hình ảnh siêu âm thay đổi tính chất hồi âm và thu hẹp kích thước thương tổn, chỉ số bạch cầu ái toan giảm hoặc trở về bình thường, chỉ số ELISA giảm hoặc còn dương tính,…bạn không lạ gì vì về mặt khoa học thì kết quả xét nghiệm sán lá gan ELISA sau ba tháng thường ít thay đổi chuyển sang âm tính (nếu có chỉ khoảng 25% mà thôi), sau 6 hoặc 9 tháng các chỉ số này chuyển âm rất nhiều và có thể lên đến 85-90%, thậm chí vẫn có nhiều trường hợp sau 12 tháng hoặc 18 tháng với sạch hoàn toàn vì sự tồn tại kháng thể ấy mà.
Việc bạn định dùng thêm thuốc Egaten tăng liều là chúng tôi khuyên có thể hoặc không thể, nếu bệnh còn diễn tiến chậm hoặc thương tổn sau 3 tháng hình như chưa thu hồi gì cả thì mới dùng và cũng nên tính liều cẩn thận vì liều dùng 10-12mg/kg cân nặng. Vẫn có nhiều trường hợp chúng ta vấn cần dùng đến liều thứ 2, thậm chí thứ 3 (nếu đáp ứng chậm).
Hy vọng với phần trả lời của chúng tôi đã giúp hiểu rõ hơn về bệnh sán lá gan lớn!
Võ thị ánh mai- nhuquynh0111@.gmail.com - cát tiên tỉnh lâm đồng
Hỏi: tôi bị nấm chàm từ năm ngoái, bị ngứa lúc đầu ở chân rồi sau lan lên khắp nơi, từng mảng. Đi khám ở bệnh viện gia liễu thì bác sĩ nói là bị nấm chàm hóa, cho uống thuốc nhưng không khỏi, vẫn bị ngứa. Bác sĩ cho thoa thuốc nhưng khỏi chỗ này thì lại lan sang chỗ khác. Đã uống hơn 2 tháng thuốc nhưng vẫn chưa khỏi. Vừa rồi đi tái khám xin xét nghiệm máu bác sĩ cho xét nghiệm sinh hóa nói là máu không bị sao. Xin hỏi bác sĩ có phải bị sán gì không? nếu bị thì nên làm gì?
Trả lời: Liên quan đến câu hỏi của bạn chúng tôi xin được trả lời như sau:
- Để xác định ngoài chàm ra, bạn có bị nhiễm các loại giun sán gì nữa không thì phải đi khám và xét nghiệm chuyên khoa mới biết được mình bị nhiễm loại gì và điều trị như thế nào, riêng xét nghiệm sinh hóa thì không đủ kết luận các vấn đề về bệnh da, theo chúng tôi khuyên bạn nên đi vào TP. Hồ Chí Minh xét nghiệm và khám chuyên khoa da liễu cũng như chuyên khoa ký sinh trùng tại BV Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh, hoặc BV Đại học y khoa Phạm Ngọc Thạch vì chúng tôi biết từ Đăk Lawk đi đến TP.HCM gần hơn đi Quy Nhơn, sẽ tiện cho bạn hơn! Thân chúc bạn sớm khỏe và da không còn chàm hóa nữa!
Duyên - vongocduyen@gmail.com - nhân viên Kế toán - 22 Trần Hưng Đạo TT Quảng Phú Cư M'Gar Đăk Lăk
Hỏi: Cháu thường xuyên bị nổi mày đay nhưng không phải là toàn thân mà chỉ một số chỗ trên cơ thể thôi. chỉ nổi những khi trời lạnh hoặc những lúc tiếp xúc với nước. ngoài ra cháu bị mụn trứng cá trên mặt và lưng nữa. Đó có phải là triệu chứng của bệnh sán lá gan không ạ? Vậy cháu nên đến khám da liễu hay Viện sốt rét ký sinh trùng ? Mong bác sĩ giải đáp giúp cháu. Cháu xin chân thanh cảm ơn!
Trả lời: Với các thông tin bạn vừa đề cập trong thư, chúng tôi nghĩ rằng bạn nên đến Bệnh viện Phong và Da liễu trung ương Quy Hòa để được khám và điều trị sẽ phù hợp hơn vì các dấu chứng và triệu chứng đó chúng tôi chưa bao giờ gặp trên bệnh nhân mắc sán lá gan cũng như các loại giun sán hoặc ấu trùng giun sán khác. Thân chúc bạn khỏe!
Pham quang minh - quangminh19892002@yahoo.com.vn - 34 hoang hoa tham - phuong tan tien -tp.buon me thuot -tinh daklak
Hỏi: thang 7-2011 e co trieu chung noi may day man ngua, nhuc dau, buon non, met moi va em da di xet nghiem ELISA va ra ket qua nhiem toxo canic duong tinh 1/400 voi giun dua cho va em da di dieu tri. Đau tien bac sy ke don cho em la uong thuoc hieu zentel 200mg uong trong vong 21 ngay, ngay 2 lan, nhung sau 21 ngay uong thuoc do trieu chung cua em van con. Den thang 8-2011 em chuyen sang uong thuoc abenlazone stada 400mg cung trong vong 21 ngay va ngay 2 lan nhung trieu chung van xay ra tuong tu sau 1 ngay em uong het thuoc va e da chuyen sang uong thiabenlazole 500mg dieu tri 10 ngay lieu luong 1250mg/56kg 2lan/ngay nhung sau 1 thang sau thi trieu trung xay ra tuong tu. Va hien gio em dang dieu tri thuoc thiabenlazole 500mg trong vong 21 ngay van uong theo cach do trong thoi gian em uog thuoc thi trieu chung xay ra van con thuong xuyen va co them trieu chung mat nhin loa co cam giac ngua trong mat. Vay em gui cau hoi nay den vien sot ret -kst-con trung Quy Nhon de em biet va co cach dieu tri? va em hoi them benh nay co lay qua duong tieu hoa k? co anh huong toi duong con cai sau nay k? neu nhu sinh con, con minh co bi k? mong duoc cau tra loi som cua cac bac sy chuyen ve cac benh nay. E xin cam on!em rat lo ve benh nay!
Trả lời: Phải nói rằng tiền sử dùng thuốc của bạn làm chúng tôi sợ như chúng tôi đã từng nhìn thấy nhiều sổ khám bệnh của các bệnh nhân đến khám và điều trị tại Viện đã dùng nhiều đơn thuốc sổ giun sán hoặc diệt giun sán có thể xem là “khổng lồ”, nếu vậy thì chúng tôi muốn xem xét tình trạng và các thông số kết quả xét nghiệm chức năng gan thận của bạn trước đã vì với liệu trình như bạn mô tả, e rằng hiện giờ cái gan của bạn chịu không nổi rồi.
Theo chúng tôi ghi nhận, ngay từ đầu với kết quả xét nghiệm của bạn dương tính 1/400 là không dương tính rồi nên chúng ta không nên nghĩ đến bệnh giun đũa chó mà nên đi tìm thêm các bệnh lý khác nữa sẽ tốt hơn. Vả lại, suy nghĩ của chúng tôi hiện giờ vẫn còn phù hợp vì qua rất nhiều đơn thuốc bạn đang dùng là các loại thuốc rất đặc hiệu, liều cao có, liều thấp có,….đủ cả, và nếu dùng tất cả thuốc như vậy không những giun đũa chó chết mà các giun sán khác cũng chết bạn ạ, thế mà vẫn còn ngứa là sao ???? Nguyên nhân gây ngứa không phải do giun sán là cái chắc!
Chúng tôi - ngay bây giờ khuyên bạn đi khám và kiểm tra xét nghiệm lại ngay cũng như đến các bác sĩ chuyên khoa da liễu sẽ là phù hợp nhất chứ không nên theo hoài với bệnh lý giun sán nhé. Thân chúc ban khỏe!
Phạm Thị Hoa - huyenhoa08@gmail.com - Nhân Cơ - Đăk R'Lâp - Đăk Nông
Hỏi: cho tôi hỏi ở trung tâm có vacxin chống khuẩn tả Rota không ạ? và bé bao nhiêu tuần thì đi uống được? Xin cảm ơn.
Trả lời: Liên quan đến câu hỏi của bạn chúng tôi xin trả lời ở Viện chúng tôi đã không còn triển khai các dịch vụ tiêm chích vaccine kể từ năm 2007,và từ lâu cũng không có vaccine chống virus Rota gây tiêu chảy như bạn đề cập. Bạn có thể liên hệ trực tiếp với Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đăk Nông tại TX Gia Nghĩa để biết chi tiết thêm về loại vaccine này và sẽ biết được ở đây có dịch vụ này (kể cả việc lứa tuổi nào sẽ được tiêm hay uống,,,,)!
Nguyễn thiếu thừa - thieuthuaktv@gmail.com - Quỳnh lưu - nghệ an
Hỏi: Anh trai em 32 tuổi, bị bệnh 8 tháng rồi. triệu chứng: chóng mặt, mệt mỏi toàn thân. Đã đi nhiều bệnh viện kiểm tra toàn diện mà chưa phát hiện ra bệnh gì? nhiều người nói có thể bị sán trong máu? và cho em biết, viện ta có kiểm tra được bệnh này hay không? mong sớm nhận được hồi âm! em cảm ơn!
Trả lời: Rất thông cảm và chia sẻ với bệnh tình của anh trai bạn hiện nay, có thể là một hội chứng suy nhược mạn tính, còn về nguyên nhân gì có lẽ phải gặp mới biết, phải hỏi và chẩn đoán mới ra, trước khi điều trị phải xác định là do nguyên do gì,…nữa chứ.
Nhiễm giun sán với gánh nặng giun sán nhiều cũng có thể dẫn đến suy nhược,…để tìm hiểu có nhiễm giun sán không, bạn có thể đưa anh trai bạn đến Viện chúng tôi xin kiểm tra một số loại giun sán (chứ không phải là hết các loại giun sán - vì hiện có hàng trăm loại giun sán ký sinh ở người mà), bên cạnh đó các bác sĩ ở đây sẽ cho anh trai bạn xét nghiệm tỏng thể lại (nều cần). Do đó, bạn và anh bạn khi đi khám nên mang theo các xét nghiệm cũ đi nhé!Thân chúc gia đình bạn khỏe!
Ngân - ngan_alien@yahoo.com
Hỏi: Xin kính chào các bác sĩ và ban biên tập! Cách đây 2 tháng tôi có nhận thấy tiếng côn trùng bò trong tai, nhưng sau đó tôi không nghe thấy gì nữa, khoảng 2 tuần sau thì tôi cảm thấy ù tai, tai lúc nào cũng như có tiếng ve kêu (tiếng mà khi chúng ta bịt tai lại thì nghe, đàng này tôi ko bịt tai lại vẫn nghe rõ), rất khó chịu, và sau đó vài ngày thì tôi cảm thấy có tiếng lít chít, tí tách như chuột kêu trong tai, lúc có lúc không, ngoài ra tôi còn cảm thấy ở xoang mũi có ít nước nhầy, đầu thì thỉnh thoảng cứ bị đau nhói ở những điểm rất ngẫu nhiên. Xin hỏi bác sĩ tôi bị bệnh gì lạ lùng thế này ? đây là những hiện tượng trùng hợp với viêm tai giữa, hay là trong đầu tôi đang có 1 loài côn trùng, giun, sâu bọ gì đang sống? đã có ai bị như tôi chưa, xin tư vấn gấp ạ!
Trả lời: Phải nói rằng câu hỏi của bạn thật thú vị và các mô tả của bạn cũng đáng chú ý và thú vị không kém đối với những người làm chuyên môn y khoa như chúng tôi. Song, có điều liên quan đến các vấn đề mà bạn đang băn khoăn và khó chịu, nó gây cho bạn nhiều suy nghĩ và lo lắng không kém. Rất tiếc chúng tôi không biết bạn nay bao nhiêu tuổi, trước giờ bạn có bệnh lý gì không, như cao huyết áp, hay dái tháo đường, hay có tiền sử chấn thương vùng đầu, vùng tai hay không, ….tất cả các thông tin đó vô cùng giá trị bạn ạ vì có thể dẫn đến rối loạn về thính giác, ảo thanh,…
Để thuận tiện cho bạn, chúng tôi khuyên bạn nên đi khám hai chuyên khoa thần kinh và chuyên khoa tai mũi họng để các bác sĩ chuyên khoa ở đây khám và tư vấn một cách thấu đáo, hơn nữa họ có những dụng cụ chuyên biệt để khám, nội soi ,…sẽ cho bạn kết quả bệnh chính xác hơn. Nếu để biết có nhiễm giun sán gì không thì ắt chúng ta phải xét nghiệm một cách cụ thể thì mới mong phát hiện ra bệnh bạn nhé.
Trần Thị Minh Quảng - blackwings.5903@gmail.com - Đức Phổ, Quảng Ngãi
Hỏi: Thưa các bác sĩ, hôm 30 tháng 1 năm 2012 tôi có đi xét nghiệm máu giun sán, tại Viện sốt rét - KST - CT Quy nhơn. Trong phần xét nghiệm sinh hóa các chỉ số đều bình thường duy có hai chỉ số cao hơn mức bình thường: Mono% 9.9 (0.0 - 9.0%) và Eos% 8.0H (0.0 - 6.0%). Xin hỏi các chỉ số trên có cho thấy tôi bị bệnh gì không và có nghiêm trọng hay không, có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe? Xin cảm ơn!
Trả lời: Rất cảm ơn chị vì đã đặt câu hỏi, phải nói rằng là rất cẩn thận trong vấn đề chăm sóc sức khỏe, vì ngay cả các chỉ số như thế đôi khi người bác sĩ cũng hiếm khi giải thích, phần vì quá đông bệnh nhân, phần vì họ cũng không để ý đén các chỉ số như vậy, thường họ chỉ quan tâm đến chỉ số hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và hemoglobine, hematocrite và bạch cầu ái toan là ….hêt.
Liên quan đến câu hỏi của chị, chúng tôi xin trả lời chị như sau:
Tăng chỉ số bạch cầu ái toan eosinocyte (bình thường 0 - 6.0%)
Loại bạch cầu hạt ưa acide (eosinophil granulocytes) thường gọi là eosinophils hay eosinophiles (hay ít gọi hơn là acidophils), là những tế bào bạch cầu và là một trong những thành phần của hệ thống miễn dịch, chịu trách nhiệm chống lại các ký sinh trùng đa bào và một số bệnh nhiễm trùng khác trên các động vật có xương sống. Cùng với các tế bào mast, chúng cũng có cơ chế phòng chống liên quan đến dị ứng và hen phế quản. Chúng là các tế bào hạt phát triển trong quá trình sinh máu trong tủy xương trước khi chúng di chuyển vào máu.
Các tế bào này có tính ưa acide nên gọi là eosinophilic hay 'acid-loving' như chúng có ái tính liên hợp với than và chất mụi (tar dyes): Bình thường trong suốt, đây là đặc tính thu hút gây ra cho chúng xuất hiện các màu đỏ gạch sau khi nhuộm bằng eosin, phương pháp Romanowsky. Nhuoomj tập trung vào các hạt nhỏ trong bào tương, chứa nhiều chất trung gian hóa học, như các histamine và protein như eosinophil peroxidase, ribonuclease (RNase), deoxyribonucleases, lipase, plasminogen và các protein cơ bản chính. Các chất trung gian điều hòa chính bị ly giảibởi một quá trình gọi là giáng hóa sau sự hoạt hóa các eosinophil và gây độc cho cả ký sinh tùng và tế bào hay mô của vật chủ.
Trên những cá nhân bình thường, chỉ số eosinophil chiếm khoảng 1-6% trong số các tế bào bạch cầu và có kích thước khoảng 12-17 micrometers. Chúng được tìm thấy trong tủy và tại các vùng liên kết giữa vùng vỏ và tủy của tuyến ức, và đoạn ống tiêu hóa thấp, buồng trứng, lách, hạch lympho, nhưng không có trong phổi, da, thực quản và một số cơ quan nội tạng khác trong điều kiện bình thường. Sự có mặt của eosinophils trong các cơ quan sau có liên quan đến bệnh tật. Eosinophils tồn tại trong tuần hoàn khoảng 8–12 giờ và có thể sóng sót trong mô thêm 8–12 ngày trong sự vắng mặt các kích thích. Các công trình đầu tiên vào những năm 1980 làm sáng tỏ eosinophils là các bạch cầu hạt duy nhất, có khả năng sống sót thời gian dài sau khi trưởng thành trong điều kiện nuôi cấy thực nghiệm ex-vivo culture experiments.
Tăng chỉ số bạch cầu monocyte (Bình thường 0 - 9.0%)
Monocytes là loại tế bào bạch cầu và là phần hệ thống miễn dịch bẩm sinh của các động vật có xương sống, gồm các loại động vật có vú (bao gồm cả người), các loài chim, các giáp xác và cá. Monocytes đóng nhiều vai trò trong chức năng miễn dịch. Các vai trò đó bao gồm: (1) bổ sung các đại thực bào tại chỗ và các tế bào hình cây dưới điều kiện bình thường và (2) trong đáp ứng với các tín hiệu viêm, monocytes có thể di chuyển nhanh chóng (khoảng 8-12 giờ) đến các vị trí nhiễm trùng của mô và biệt hóa thành các macrophages và các tế bào hình cây (dendritic cells) để tạo nên các pahnr ứng miễn dịch. Một nửa trong số chúng tích trữ ở lách. Monocytes thường được xác định qua nhuộm lam có hình ảnh quả thận và nhân vết khía hình chữ V.
Một số bệnh lý có thể làm tăng bạch cầu này là trong tình trạng chỉ số monocytes trong máu ngoại vi vượt quá mức. Nó có thể chỉ ra một số bệnh khác nhau. Ví dụ các tiến trình có thể tăng gồm có:
-Viêm nhiễm mạn tính;
-Đáp ứng hay phản ứng với stress;
-Tăng sản tuyến thượng thận;
-Bệnh lý qua trung gian miễn dịch;
-Bệnh viêm sinh u hạt sinh mủ;
-Hoại tử;
-Tái sinh hồng cầu;
-Sốt do virus;
-Bệnh sarcoidosis
Như vậy, với phần trả lời trên, chúng tôi hy vọng chị đã hiểu rõ và một số bệnh lý có thể làm tăng hai chỉ số này.
Nam- Nguyễn - taurus24h@gmail.com – Gò vấp
Hỏi: Theo lời khuyên của một người bạn bác sĩ từ Trung Quốc về, tôi có làm xét nghiệm kí sinh trùng với kết quả dương tính với Echinococcus granulosis. Rất mong quí vị hướng dẫn cách điều trị hoặc nơi điều trị. Xin chân thành cảm ơn!
Trả lời:
Về câu hỏi của bạn chúng tôi cũng đang rất băn khoăn không biết trước khi chị đi xét nghiệm thì cơ thể của chị biểu hiện như thế nào và ra sao, thời gian bao lâu và còn các kết quả xét nghiệm máu khác nữa có bình thường hay bất thường, nếu chỉ có một xét nghiệm Echinococcus granulosus (chúng tôi muốn xin đính chính thuật ngữ của bạn là chưa đúng, không phải Echinococcus granulosis, mà là tên Echinococcus granulosus, tên bệnh là Echinococcosis) thì chúng ta cũng nên cân nhắc có nên điều trị hay không vì hiện nay các xét nghiệm huyết thanh miễn dịch, nhất là ELISA đều có một tỷ lệ dương tính giả nhất định, nên cần phải được một thầy thuốc chuyên khoa tư vấn và khám kỹ mới đi đến quyết định điều trị bạn nhé!
Liên quan đến các triệu chứng của bệnh do tác nhân này gây nên, bạn có thể tham khảo phần phúc đáp ở câu hỏi số 5 và 6 ở trên để biết thêm mình có bị hay không? Về điều trị, có thể dùng các biện pháp dưới đây điều trị nang sán:
-Trước đây, phẩu thuật mở là một lựa chọn duy nhất để điều trị bệnh nang sán Echinococcus Song, các kinh nghiệm cho thấy có nhiều hướng để điều trị bệnh lý này tối ưu và hiện đại hơn, gồm có kỹ thuật mổ bụng thăm dò (laparoscopic techniques), chọc hút qua da (PAIR_Percutaneous Aspiration), Protoscolicidal agent và thủ thuật reaspiration, hay hóa liệu pháp, điều này trong một số trường hợp là môt không cần thiết. Một ấn bản tổng hợp các lựa chọn giải pháp điều trị tói ưu do WHO ấn bản từ mọt nhóm chuyên gia đã đưa ra vào năm 2010; (An excellent review of treatment options was published in 2010 by a WHO informal working group consensus panel);
-Một số ca không biểu hiện triệu chứng (asymptomatic cysts), đặc biệt nếu calci hóa nặng và vì thế phải đoán chừng có thể không thể thấy được, có thể giám sát mà không cần điều trị đăc hiệu. Các nang sán do cervid (hay chủng phái bắc) có xu hướng không gây các biến chứng và phát triển chậm. Tuy nhiên, hầu hết các nang nếu không có triệu chứng hoặc nhìn thấy tiềm tàng thì không điều trị;
-Trong hầu hết các ca nang ở gan dạng hoạt động (active hydatid liver disease) điều trị bao gồm điều trị nội khoa bằng thuốc albendazole, phối hợp với hoặc phẩu thuật hoặc chọc hút (PAIR). Chỉ định điều trị là phức tạp và dựa trên đặc điểm bệnh của bệnh nhân đang mắc phải (tuổi, bệnh đi kèm, thể trạng bệnh nhân, giám sát bệnh nhân lâu dài), hình thể và tính chất của nang (số lượng, loại, kích thước, vị tró và biến chứng có hay chưa), cũng như điều kiện sẵn có của phẩu thuật hoặc thuốc hay các chuyên gia về bệnh lý này.
Nội khoa với Metronidazole 400-600 mg, Albendazole, Mebendazole để ngăn tái phát;
-Ngoại khoa có thể áp dụng trong một số trường hợp, có thể làm phương pháp mở thông nang, cố định mạc nối, loại bỏ màng nang nước
-Trước khi phẩu thuật nên dùng Praziquantel, liều 20 mg/kg mỗi 12 giờ trong 2 tuần..
-Phẩu thuật thường điều trị lựa chọn trong các trường hợp nhiễm Echinococcus granulosus, đôi khi phối hợp với liều cao Albendazole. Dẫn lưu qua da dưới hướng dẫn của siêu âm là biện pháp có hiệu quả trong các điều trị nang ở tạng gan. Praziquantel dùng theo sau đó là liệu pháp Albendazole liều cao kéo dài trong trường hợp các nang bị rò rỉ và vở ra ngoài do chấn thương hoặc sau phẩu thuật.
Hy vọng với những phần trả lời trên đây đã phần nào giúp chị hiểu rõ hơn về bệnh nang sán phức tạp này và chỉ cũng sẽ tự kiểm tra mình có các triệu chứng như vậy không, từ đó đưa ra hướng điều trị chí nhé.
Thân chúc chị khỏe!
Thu an - anha_nice1510@yahoo.com.vn - 02 nguyễn du, kon tum
Hỏi: kính chào Bác sĩ, tuần vừa rồi cháu có đi xét nghiệm tại viện sốt rét ký sinh trùng Quy Nhơn.theo kết quả xét nghiệm, cháu bị nhiễm giun đũa chó, giun lươn và sán lá gan. Xin bác sĩ cho cháu biết nếu điều trị theo toa thuốc của viện thì bệnh có dứt điểm không? và cách ăn uống như thế nào để tránh bệnh tái phát. Xin cảm ơn!
Trả lời: Câu hỏi của bạn khiến chúng tôi suy nghĩ rất nhiều không phải vì khó trả lời mà vì không biết đơn thuốc cho như thế nào, có phù hợp với kết quả xét nghiệm của bạn hay không? Chúng tôi cũng không biết kết quả xét nghiệm của bạn và các triệu chứng lâm sàng mà bạn đang chịu đựng? Do vậy, chúng tôi đề nghị bạn có thể liên hệ trực tiếp với bác sĩ khám và đã ke toa điều trị cho bạn là tốt nhất để nhận được lời khuyên.
Chúc bạn khỏe!
Nguyễn Thị Ngọc Hà - xanhngocbich1507@yahoo.com.vn – Quảng Ngãi
Hỏi: Kính chào bác sĩ! Cháu có biểu hiện bệnh là ngứa mẩn đỏ thành từng vùng trên mặt (chỉ ở mặt), cháu đã đi khám da liễu và uống thuốc nhiều lần nhưng bệnh không khỏi mà ngày càng nặng hơn, để lại những vùng vảy khô ráp. Vừa qua cháu cũng đã đi xét nghiệm máu ở Viện ký sinh trùng Quy Nhơn và có kết quả là nhiễm trùng amip. Cháu cũng đã uống thuốc điều trị những vẫn không khỏi. Vậy trong trường hợp này cháu phải kiểm tra gì ạ?
Trả lời: Câu hỏi của bạn cho chúng tôi thấy bạn đang rất lo lắng đúng không vì dù sao da mặt có vấn đề là ngại rồi, theo mô tả của bạn thì chúng tôi vẫn nghĩ xuyên về bệnh của da liễu nhiều hơn là bệnh do ký sinh trùng, có thể chúng liên quan đến sự thay đổi mỹ phẩm, thay đổi dầu gội, thay đổi loại kem lót,.. của bạn. Chúng tôi cũng không quên khuyên bạn rằng cẩn trọng dùng các chế phẩm thoa ngoài da để điều trị vì một số thuốc có thành phần corticoides sẽ làm tác động sạm sa, hoặc mụn trứng cá nhiều hơn, lúc đầu thoa vào chúng có thể làm cho da rất đẹp, nhưng sau đó sẽ để lại hậu quả da khô thô ráp, và sần sùi, thậm chí nút rát rất khó chịu.
Bạn nên đến một bác sĩ chuyên chăm sóc da hoặc chuyên về bệnh lý của da để được tư vấn kỹ hơn trước khi quyết định điều trị bạn nhé!
Minh lộc - uptowngirl_714@yahoo.com - nha trang- khanh hoa
Hỏi: vừa rồi cháu có đi xét nghiệm ở bệnh viện nhiệt đới tp HCM, kết quả la bị giun đũa chó 0.69 OD va giun lươn la 0.1OD. va bệnh viện đã giới thiệu cháu đến Viện. bác sĩ có thể cho cháu biết mức độ nhiễm như vậy là nặng hay nhẹ? Chữa trị như thế nào, có lâu k? cháu ở Nha Trang và hiện đang đi học thiì ra đấy chữa trị bao nhiêu ngày ah? và câu hỏi cuối là bệnh viện có làm viêc vào thứ 7 k ah? cháu mong sớm nhận được câu trả lời. Xin chân thành cám ơn!
Trả lời: Không biết trước khi xét nghiệm tại BV Bệnh nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh, bạn có biểu hiện triệu chứng gì trên thân mình hay không mà tự nhiên đi xét nghiệm vậy hả, nếu có cả triệu chứng và xét nghiệm dương tính với ấu trùng giun đũa chó mèo Toxcara (+) 0.69 OD thì cũng nên điều trị bạn ạ. Viện có phục vụ cả ngày thứ 7 và chủ nhật, bạn không nhất thiết phải nằm viện, vả lại bạn đang đi học nên chúng tôi sẽ tạo điều kiện hết sức để bạn về trong ngày và uống thuốc tại nhà, nếu cần thông tin gì thêm để tư vấn sức khỏe bạn có thể liên hệ với Ths.Bs. Huỳnh Hồng Quang (trưởng khoa Nghiên cứu lâm sàng và điều trị, số ĐT: 0905 103496) để nhân được tư vấn cụ thể hơn.
Thân chúc bạn khỏe!
Tran thi kim cuong - sytacphi@gmail.com - ap khanh hoi tay- tien thuy-chau thanh-ben tre
Hỏi: cho em hoi: con em hien tai 19 thang tuoi co duoc xet nghiem giun dua cho ko?co the gioi thieu dum em benh vien deu tri o dau?
Trả lời: Tất cả lứa tuổi nào cũng đều có thể hay có nguy cơ nhiễm bệnh giun sán hoặc ấu trùng giun sán cả, nên con bạn cũng có khả năng nhiễm trong điều kiện vệ sinh, ăn uống và sống trong vùng nhiệt đới như Việt Nam chúng ta. Để xét nghiệm, vì bạn đang ở Bến Tre, chúng tôi xin chỉ cho bạn khám và tư vấn một cách cụ thể, bạn có thể liên hệ tại BV Bệnh nhiệt đới TPHCM, Bệnh viện trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch TP.HCM, hay Trung tâm chẩn đoán y khoa Hòa Hảo tại TP.HCM.
Chúc bạn và cháu mạnh khỏe!
Tống Văn Nghĩa - tongvannghia.qn@gmail.com
Hỏi: Xin bác sĩ cho tôi câu trả lời. Bố tôi tên Tống Văn Việt đã khám tại viện sốt rét ký sinh trùng Quy Nhơn, Bác sĩ cho siêu âm thử máu và kết quả Bác sĩ nói sán lá gan lớn (Sán đầu gai); sau khi dung thuốc bệnh ko thuyên giảm, tôi đưa bố vào BVĐH Y dược HCM khám bác si kết luận Ung thư gan nguyên phát; Vậy cho tôi hỏi tại sao bệnh bố tôi như thế mà các bác sĩ lại chuẩn đoán sai ,ảnh hưởng đến bệnh nhân. Tôi mong BS hãy cố gắng hơn nữa để đừng lặp lại tình trạng như bố tôi, xin cam ơn.
Trả lời: Trước hết chúng tôi xin chỉa sẻ với câu hỏi của bạn như một một loài giải thích với bạn rằng theo khía cạnh y học. Rất tiếc bạn không scan cho chúng tôi xem kết quả toàn bộ xét nghiệm bố của bạn đã làm tại Viện và thành phố Hồ Chí Minh để chúng tôi trao đổi rõ hơn. Tuy nhiên, chúng tôi nghĩrằng có thể sau khi các bác sĩ của Viện Sốt rét KST-CT Quy Nhơn cho xét nghiệm và siêu âm, có thể xảy ra các tình huống sau đây:
1. Trước hết chúng tôi xin đính chính bạn sán lá gan lớn (Fasciola gigantica/ Fasciola hepatica) không phải là giun đầu gai (Gnathostoma spinigerum), nên mở ngoặc là không đúng!
2. Tình huống thứ nhất là siêu âm có tổn thương nhưng không điển hình là ung thư gan nguyên phát (Hepatocellular carcinoma_HCC) cũng không điển hình là hình ảnh sán lá gan dạng abces đa ổ, hay tổn thương mới của sán lá gan lớn mà BS siêu âm vẫn còn can nhắc, trong khi đó kết quả xét nghiệm ELISA sán lá gan (+) và chỉ số bạch cầu ái toan tăng à nên bác sĩ sẽ quyết định là theo hướng điều trị sán lá gan lớn để cứu bệnh nhân hơn là điều trị theo hướng ung thư HCC vì bản thân HCC làm sao điều trị. Chúng tôi nghĩ đây là quyết định đúng của bác sĩ;
3. Tình huống thứ hai là siêu âm thấy tổn thương HCC nhưng kết quả xét nghiệm chỉ điểm khối u cho ung thư gan, loại alpha foetoprotein αFP (-), ELISA sán lá gan (+), biểu hiện lâm sàng nghĩ đến sán lá gan, như vậy đứng giữa hai tình huống đó, chúng tôi phải quyết định điều trị theo hướng sán lá gan là lựa chọn ưu tiên hơn là ung thư gan;
4. Chẩn đoán lúc vào là khối HCC rõ ràng nhưng bệnh nhân và người nhà hy vọng sẽ mong sao là sán lá gan hơn là ung thư gan, chúng tôi nghĩ bạn cũng thế! người làm ngành y chúng tôi không thể không giúp về mặt tâm lý cho bệnh nhân để điều trị cho họ một liều thuốc sán lá gan, dẫu sao cũng mang lại hy vọng và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân, có lẽ cũng là khía cạnh y đức bạn ạ. Lẽ ra, trong các tình huống như thế, bác sĩ phải trao đổi thật với người thân bệnh nhân về bệnh xác định, nhưng không nên cho bệnh nhân biết về HCC sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý và không thể không rút ngắn thời gian sống cho bệnh nhân. Điều này, chúng tôi - bạn - và người thân sẽ không muốn chút nào, phải không bạn? Nếu đã chẩn đoán là HCC, sẽ không còn cứu cánh nào giải quyết, nếu có cũng chỉ là kéo dài thời gian sống, ngoài loại thuốc sán lá gan triclabendazole (giải quyết về mặt tâm lý) thì chỉ nên cho thêm thuốc bổ gan mà thôi.
Hy vọng với những giải thích như trên của chúng tôi sẽ làm bạn và người thân hài lòng. Nếu có thể cần trao đổi thêm bạn có thể gọi điện trực tiếp cho Ths.Bs.Huỳnh Hồng Quang qua số điện thoại 0905.103496 để được trao đổi thêm.
kim oanh - kimoanh90.bmtdl@yahoo.com – Q1. 1phcm
Hỏi: thưa các bác sĩ, khoảng 1 năm nay tôi bị nhiễm hỗn hợp 3 loại ký sinh trùng gồm giun đũa chó, giun lươn và giun móc. Sau nhiều lần điều trị tại các bệnh viện tại TPHCM bằng 2 loại thuốc chủ yếu là NICZEN 500mg (thiabendazol 500mg) và IVERMECTIN 6mg, tôi thấy xuất hiện nhiều hơn các triệu chứng ngứa và nổi mề đay khắp người, điều này xảy ra hằng ngày đặc biệt là vào các buổi chiều khi thời tiết nóng. Tôi thật sự hoang mang vì căn bệnh này hiện đang làm cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống của tôi bị giảm sút nghiêm trọng. Cách đây 5 năm tôi có mổ hở van tim 2 lá, hiện tại sức khỏe đã ổn định, nhưng vẫn thường xuyên uống 2 loại thuốc là OSPEN 1000 và NODON 5mg. Tôi cũng có tiền sử bị dị ứng với thức ăn hải sản. Được biết thông tin về bệnh viện qua bạn bè, nay tôi muốn hỏi bênh của tôi hiện tại có thể chữa khỏi hẳn được không, nếu cần tôi có thể đến trực tiếp bệnh viện để được thăm khám và điều trị. Mong sớm nhận được trả lời từ phía bệnh viện. Xin cảm ơn!
Trả lời: Rất cảm ơn sự chia sẻ thông tin bệnh tật của chị, hiện đang có bệnh lý nhiễm các ấu trùng giun sán trên bệnh lý nền sẵn có là tim mạch đang dùng thuốc, bên cạnh đó còn dị ứng với các thức ăn hải sản và hiện sức khỏe của chị giảm sút nghiêm trọng. Chúng tôi nghĩ rằng với các kết quả xét nghiệm chị đưa ra và các loại thuốc chị đã và đang dùng là rất phù hợp rồi, xong đến nay vẫn chưa hết bệnh, chúng ta có thể xem lại liều thuốc trước đây đã dùng có phù hợp với liều dùng chưa, cân nặng của chị so với thời điểm dùng thuốc như thế nào, liệu ngoài các con giun sán chị đi xét nghiệm liệu có còn con giun sán nào khác hay không? Bởi vì bộ xét nghiệm về giun sán hiên nay mới chỉ tìm một số giun sán thôi chứ chưa thể gọi là đủ, ngoài ra còn một số tác nhân như nấm hoặc vi khuẩn (HP_Helicobacter pylori) cũng có thể khiến chị ngứa và nổi mề đay lên như chị đang mô tả.
Như vậy để thấu đáo một số bệnh lý có thể gây cho chị mày đay và ngứa, vừa thuận tiện điều kiện để chị khám một cách bài bản tại TP. Hồ Chí Minh, chúng tôi khuyên chi đến BV Da liễu TP.Hồ Chí Minh hoặc BV Nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh, tại đây chị sẽ được các thầy cô và các chuyên gia về bệnh ký sinh trùng kiểm tra và được tư vấn thấu đáo hơn, chứ không nhất thiết phải ra đến Viện Sốt rét KST-CT Quy Nhơn để kiểm tra, chị nhé.
Thân chúc chị khỏe!
Nguyen Thi Kieu Nga - kiena22@yahoo.com
Hỏi: Em là nữ, năm nay 25 tuổi, cao 1m52, nặng 41kg, khoảng 6 tháng gần đây người cháu có những triệu chứng về da không tốt, lâu lành và thường tái đi tái lại như sau:
- Vết thương bị trầy xước dễ mưng mủ nếu bị thấm nước, khoảng 01 tháng mới lành và thường để lại sẹo. Dưới ngón chân thường nổi mụt có nước bên trong sâu qua vài lớp da chứ không nhưmụt nước nổi sẩy hay lác. Một số chỗ trên chân xuất hiện mụn mủ miệng hở, hơi lõm, đỏ, có hình núi lửa, rất lâu lành (khoảng 2-3 tháng). Điều đặt biệt là sau khi lành thường để lại cục thịt, nhìn như sẹo lồi, khi sờ vào thì thấy còn chân cục thịt dưới da, khi bị cấn hoặc ấn vào thì đau điếng và hồi lâu mới hết đau. Thỉnh thoảng trên da hay nổi những cục thịt tương tự vậy mà không làm mủ.
- Một số vùng da khô, nhăn bóng, gãi sơ thì bong tróc, đôi khi ngứa (thường ở dưới cằm, đuôi mắt, cánh tay). Với những mụt kể trên em không bị ngứa.
- Em đến BS Ngô Kim Thanh chuyên khoa da liễu BV Chợ Rẫy để khám và được yêu cầu đi xét nghiệm sán các loại sán: amip trong gan/phổi, sán lãi heo, giun đũa chó, giun lươn, sán đầu gai, giun xoán và sán dãi chó. Đây là kết quả của em: Echinococcus granulosus (sán dãi chó): Dương tính 1,16 (BT < 0.3OD). Em được BS Thanh cho đơn thuốc để điều trị trước 10 ngày đối với sán dãi chó như sau: Zentel: ngày 1 lần, lần 2 viên. Telfast BD: 60 ngày 2 lần, lần 1 viên.
- Sau 10 ngày BS Thanh cho em kiểm tra men gan, kết quả bình thường. Nhưng những cục thịt dưới da vẫn còn và đau khi ấn. Em đến BV Da Liễu TP.HCM để chuẩn đoán thêm thì được BS Bùi Huy Lân chẩn đoán nhiễm ký sinh trùng, bị sẩn ngứa và kê toa cho 10 ngày như sau: Cetlevo 5: ngày 1 viên sáng, Hepalong: ngày 2 viên sáng và tối, vitamin A 50.000 IU: ngày 1 viên sáng, Pizar 3mg chỉ duy nhất 3 viên cho 1 ngày vào buổi sáng trước khi ăn 2 tiếng, Glovate – N cream bôi ngày 2 lần.
- Vì các BS chẩn đoán rất nhanh và không chính xác nên em rất lo lắng. Lúc đầu BS Thanh chắc rằng những dị ứng da của em là do sán gây ra, sau 10 ngày nói là không phải, do viêm da tại chỗ (em đến khám 2 lần) nhưng không xem rõ những mụt mụn của em. BS Huy nói em bị mụn cóc, cho đi chích điện, nhưng em không chịu, BS Huy nói hôm sau tái khám BS xem lại và nói em bị sẩn ngứa. Em rất lo lắng về tình hình bệnh của mình, em không rõ là bệnh gì, vì theo tìm hiểu thì em chưa thấy trường hợp tương tự. Em rất mong được BS ở đây tư vấn cho em, em cần làm những gì để biết rõ mình thuốc loại bệnh nào, đi khám ở đâu và giải thích với BS chẩn đoán như thế nào để BS không chẩn đoán nhầm nữa. Em có hồ sơ bệnh án và các kết quả xét nghiệm bằng tập tin (file pdf), nếu cần thiết xin BS hướng dẫn em cách đính kèm tập tin để BS tiện xem xét rõ hơn trường hợp của em.
- Em xin chân thành cám ơn và mong thư BS.
Trả lời:Trước tiên chúng tôi xin chia sẻ về nỗi lo lắng của bệnh mà em đang gánh chịu em và cũng rất cảm ơn bạn đã mô tả chi tiết về các tổn thương cũng như diễn tiến điều trị qua từng bác sĩ. Phải nói rằng bệnh về da được xem là một trong những bệnh lý biểu hiện đa hình thái và rất khó chẩn đoán cũng như chẩn đoán dễ nhầm lẫn. Để giúp bạn tư vấn tốt hơn, bạn có thể gởi mail cho Ths.Bs. Huỳnh Hồng Quang theo mail add: huynhquangimpe@yahoo.com và đính kèm file PDF của hồ sơ bệnh án cũng như cho xin số điện thoại của bạn để chúng tôi hướng dẫn nhé.