Bệnh sán lá gan lớn (SLGL) ở người là một bệnh nhiễm ký sinh trùng gây ra bởi loài F. hepatica hoặc F. gigantica. Người là các vật chủ tình cờ cho bệnh và vật chủ chính là cừu và một số gia súc khác như trâu, bò. Dù SLGL đang được quan tâm của cộng đồng và giới khoa học đi sâu vào các khía cạnh từ dịch tễ học, đến chẩn đoán, điều trị và đề xuất các biện pháp phòng bệnh, song vẫn còn nhiều vấn đề còn bỏ ngõ đang tiếp tục nghiên cứu như kháng thuốc do sán Fasciola sp., trên gia súc, biện pháp phòng chống theo mô hình chung chưa phổ cập rộng rãi, nguyên nhân bệnh SLGL lan rộng và gia tăng trong những năm gần đây chưa có câu trả lời chính xác, phải chăng do sự phát triển chăn nuôi gia súc nhập ngoại nhưng lại không được quản lý chặt chẽ; sự thay đổi về điều kiện khí hậu, môi sinh thuận lợi khiến mầm bệnh tăng lên; sự phát triển đột biến về loài SLGL trong quá trình lai tự nhiên giữa các loài thường gặp ở người; phương tiện chẩn đoán kỹ thuật về miễn dịch huyết thanh (ELISA và Western-blot) ngày càng được áp dụng rộng rãi tại các tuyến nên tăng khả năng phát hiện các trường hợp mắc bệnh?

Bệnh cạnh đó, trong quá trình nghiên cứu nhiều tác giả vẫn đưa ra một số vấn đề còn bỏ ngõ trong nghiên cứu về bệnh SLGL ở người cũng như gia súc như dịch tễ học huyết thanh (sero-epidemiology) tại một số tỉnh có số ca mắc cao chưa được điều tra toàn diện và quy mô, nhất là các địa phương có chăn thả gia súc phổ biến; phân vùng dịch tễ học bệnh SLGL cần điều chỉnh và bổ sung vì phiên bản trước đây liệu có còn phù hợp không khi có Hướng dẫn chẩn đoán ca bệnh của TCYTTG ra đời có những thay đổi về định nghĩa ca bệnh (WHO, 2007) so với phác đồ chẩn đoán và điều trị, định nghĩa ca bệnh khác nhau trong nghiên cứu và trong thực hành lâm sàng; đánh giá dịch tễ học bệnh SLGL đồng thời với bệnh SLGL tại một số vùng, nơi mà có sự hiện diện đồng thời đủ các vật chủ (cừu, trâu, bò, dê, người) là điểm thú vị nhưng còn hạn chế về số nghiên cứu; ngoài gía thể truyền bệnh trên các rau thủy sinh thì còn các giá thể nào khác giúp cho lan truyền bệnh quy mô rộng hơn như trước đây một số quốc gia vùng Trung Đông, châu Phi đã từng mô mô tả? Hướng nghiên cứu phối hợp y tế - thú y trong phòng chống SLGL cả gia súc và người (sentinel site) à nhân rộng mô hình vẫn còn đó. Vì tất cả nghiên cứu về SLGL ở người đều ghi nhận nữ giới mắc nhiều hơn nam giới gấp nhiều lần, song lý giải và chứng minh vẫn chưa có bằng chứng thuyết phục. Do vậy, cần phân tích về kháng nguyên bạch cầu người (HLA_Human Leucocyte Antigens) ở các nhóm nhiễm xem liệu có sự khác biệt ý nghĩa không? Một số bộ chẩn đoán huyết thanh miễn dịch hiện nay vẫn còn nhược điểm dương tính giả hoặc âm tính giả, do vậy cần xây dựng bộ chẩn đoán sán F. gigantica bằng phương pháp Outchterlony immunodiffusion test để phát hiện Ag/Ab đặc hiệu hơn; Nghiên cứu giải trình tự bộ gen trên cơ ở phân tích ở bộ gen nhân và hệ gen ty thể của sán F. gigantica ở người và so sánh hệ thống Genbank về các loài Fasciola sp. ở các quốc gia và lãnh thổ khác; liên quan giữa tổn thương áp xe nhu mô gan do F. gigantica trên hai nhóm gan bình thường và gan nhiễm mỡ về quá trình phục hồi thương tổn chưa được đánh giá; đánh giá tính giảm nhạy và kháng thuốc TCBZ do sán F. gigantica. Thử nghiệm can thiệp chống kháng bằng phác đồ TCBZ phối hợp với thuốc khác như một số ca bệnh đã trình bày?

H1

H2

1.Abdul-Hamid Settenda Lukambagire, Deborah N Mchaile (2015). Diagnosis of human fascioliasis in Arusha region, northern Tanzania by microscopy and clinical manifestations in patients. BMC Infect Dis 2015 23;15:578.

2.Abdoreza Salahi-Moghaddam, Fereydoun Arfaa (2013). Epidemiology of human Fascioliasis outbreaks in Iran. J Arch Mil Med. 2013; 1(1): 6-12.

3.Adachi S., Kotani K., Shimizu T., Tanaka K et al.,(2005). Asymptomatic fascioliasis. Internal medicine, 44(9): 1013-1014.

4.Adam Novobilský, Jakub Novák, Camilla Björkman (2014). Impact of meteorological and environmental factors o­n the spatial distribution of Fasciola hepatica in beef cattle herds in Sweden. BMC Veterinary Research 11:128.

5.Adel M Farghaly, Soad MM Nada, Wafaa A Emam et al.,(2009). Role of fast-ELISA and Western blot in diagnosis of human fascioliasis using crude adult worm and excretory/ secretory Fasciola antigens. Parasitologists United Journal (PUJ) Vol. 2, No.1:55-65.

6.M Adela Valero, M Dolores Bargues, Messaoud Khoubbane et al., (2016). Higher physiopathogenicity by Fasciola gigantica than by the genetically close F. hepatica: Experimental long-term follow-up of biochemical markers. Trans R Soc Trop Med Hyg 2016;110(1):55-66

7.P. Agnamey, E. Fortes-Lopes, C. P. Raccurt, J. Boncy (2012). Cross-sectional serological survey of human fascioliasis in Haiti. Journal of Parasitology Research, Vol 2012, Article ID 751951.

8.Agnieszka Gajewska, Katarzyna Smaga-Kozłowska (2005). Pathological changes of liver in infection of Fasciola hepatica. Wiad. Parazytol;51(2):115-23

H3

9.Ah Jin Kim, Chang Hwan Choi, Sun Keun Choi et al., (2015). Ectopic human Fasciola hepatica infection by an adult worm in the mesocolon. Korean J Parasitol 2015 Dec. 31;53(6):725-30.

10.Aksoy DY, Kerimoglu U, Oto A. et al., (2006). Fasciola hepatica infection: Clinical and computerized tomographic findings of ten patients. Turk J Gastroenterol, (17), pp. 40-45.

11.Ai L, Li C, Elsheikha HM, Hong SJ, Chen JX (2010). Rapid identification and differentiation of Fasciola hepatica and Fasciola gigantica by a loop-mediated isothermal amplification (LAMP) assay. Vet Parasitol. 174(3-4):228-133.

12.Ai L, Dong SJ, Zhang WY, Elsheikha HM, Mahmmod YS et al., (2010). Specific PCR-based assays for the identification of Fasciola species: Their development, evaluation and potential usefulness in prevalence surveys. Ann Trop Med Parasitol. 2010 Jan;104(1):65-72.

H4

13.Alatoom A, Sheffield J, Gander RM, Shaw J (2008). Fascioliasis in pregnancy. Obstet gynecol.;112(2 Pt 2):483-5.

14.A. A. Aliyu, I. A. Ajogi, O. J. Ajanusi and R. C. Reuben (2014). Epidemiological studies of Fasciola gigantica in cattle in Zaria, Nigeria using coprology and serology. Academic journal, vol. 6(2):85-91.

15.Alvarez, A.I., Solana, H.D., Mottier et al., (2005). Altered drug influx/efflux and enhanced metabolic activity in triclabendazole-resistant liver flukes. Parasitology (131), 501-510.

16.Alvarez-Sanchez MA, Mainar-Jaime RC et al., (2006). Resistance of Fasciola hepatica to triclabendazole and albendazole in sheep in Spain. Vet Rec 159: 424-425.

17.Amor N, Farjallah S, Salem M, Lamine DM et al., (2011). Molecular characterization of Fasciola gigantica from Mauritania based o­n mitochondrial and nuclear ribosomal DNA sequences. Exp Parasitol. 2011;129(2):127-36.

18.Amor N, Farjallah S, Salem M, Lamine DM et al., (2011). Molecular characterization of Fasciola gigantica from Mauritania based o­n mitochondrial and nuclear ribosomal DNA sequences. Exp Parasitol., 129(2), pp.127-136.

19.Anawat Phalee, Chalobol Wongsawad, Amnat Rojanapaibul et al., (2015). Experimental life history and biological characteristics of Fasciola gigantica (Digenea: Fasciolidae). Korean J Parasitol Vol. 53, No.1:59-64.

20.Apt W, Aguilera X, Vega F, Miranda C et al., (1995). Treatment of human chronic fascioliasis with triclabendazole: Drug efficacy and serologic response. Am J Trop Med Hyg 52: 532-535.

21.Aubert A, Meduri B, Prat F et al., (2001). Fascioliasis of the common bile duct: endoscopic ultrasonographic diagnosis and endoscopic sphincterotomy. Gastroenterol Clin biol. 2001, 70:3-6.

H5

22.Ashrafi K, J Massoud, K Holakouei, M Mahmoodi et al., (2004). Evidence suggesting that Fasciola gigantica might be the most prevalent causal agent of fascioliasis in Northern. Iranian Journal of parasitology.33 (4):31-37.

23.Asma W Qureshi, Akhtar Tanveer, Santiago Mas-Coma (2016). Epidemiological analysis of human fascioliasis in north-eastern Punjab, Pakistan. Acta Trop 2016 Apr 4;156:157-64.

24.Beatrice Divina Barda, Laura Rinaldi, Davide Ianniello et al., (2013). Mini-FLOTAC, an innovative direct diagnostic technique for intestinal parasitic infections: Experience from the field. PLoS Negl Trop Dis. 2013; 7(8): e2344

25.J Black, DipHIVMan, Cert ID et al., (2013). Human fascioliasis in South Africa. S Afr Med J;103(9):658-659.

26.Borrmann S, Szlezak N, Faucher JF, Matsiegui PB et al., (2001). Artesunate and praziquantel for the treatment of Schistosoma haematobium infections: a double-blind, randomized, placebo-controlled study. J Infect Dis 184: 1363-1366

27.G.P. Brennan, I. Fairweather, A. Trudgett et al., (2007). Understanding triclabendazole resistance. Experimental and molecular pathology 82:104-109.

28.CDC (2013). Fascioliasis: FAQs o­n Fascioliasis

29.Cantisani V., Cantisani C. et al., (2010). Diagnotic imaging in the study of human hepatobiliary fascioliasis. Radiol med, (115), pp.83-92.

30.Cengizhan Sezgi, Muttalip Cicek et al., (2013). Pulmonary findings in patients with fascioliasis. Acta Medica Mediterranea, 2013, 29: 841

H6

31.Chand M.A., Herman J.S., Partridge D.G., Hewitt K et al., (2009). Imported human fascioliasis, United Kingdom. Emerging Infectious Diseases, 15(11): 1876-1877.

32.Changklungmoa N, Chaithirayanon K, Kueakhai P et al., (2012). Molecular cloning and characterization of leucine aminopeptidase from Fasciola gigantica. Exp Parasitol. 2012 Jul;131(3):283-91

33.Chen M.G, Mott K. E. et al., (1990). Progress in assessment in morbidity due to Fasciola hepatica infection: A review of recent literature. Trop. Dis. Bull, (87), pp.1-38.

34.U. Chaudhry, B. van Paridon, M.Z. Shabbir et al., (2015). Molecular evidence shows that the liver fluke Fasciola gigantica is the predominant Fasciola species in ruminants from Pakistan. Journal of Helminthology, pp.1-8

35.E. Chauke, Z. Dhlamini, J. Mbanga, S. Dube et al. (2014). Characterization of Fasciola gigantica isolates from cattle from South-Western Zimbabwe using RAPD-PCR. IOSR Journal of Agriculture and Veterinary Science, Vol 7, Issue. 2, Ver. I,pp. 19-25.

36.G.D. Gray, R.S. Copland, D.B. Copeman (2008). Options for the control of liver fluke. Overcoming liver fluke in South-East Asia. Australian Centre for International Agricultural Research 2008

37.Curtale F, Hassanein YA, Savioli L et al., (2005). Control of human fascioliasis by selective chemotherapy: Design, cost and effect of the first public health, school-based intervention implemented in endemic areas of the Nile delta, Egypt. Trans R Soc Trop Med Hyg 99:599-609.

38.Thanh T.H.D, Tuan V.B, Emmanuel Nji Abatih, Sarah Gabriël, Thanh T.GN, Quang H.H, Chuong V.N, Pierre Dorny (2016). Opisthorchis viverrini infections and associated risk factors in a lowland area of Binh Dinh Province, Central Vietnam. Acta Tropica 157: 151-157.

H7

39.De Clercq D, Vercruysse J, Kongs A, Verle P et al., (2002). Efficacy of artesunate and praziquantel in Schistosoma haematobium infected schoolchildren. Acta Trop 82: 61-66.

40.Nguyen Van De, KD Murrell et al. (2003). The Food-borne Trematode zoonoses of Viet Nam. The current status of parasitic diseases in Viet Nam. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health. Vol.34 Supp. 1. p12-34.

41.Dreyfuss G, Rondelaud D (1995). Comparative studies o­n the productivity of Fasciola gigantica and F. hepatica sporocysts in L. tomentosa that died after a cercarial shedding or without emission. Vet Res;81: 531-536.

42.Dreyfuss G, Rondelaud D (1997). F. gigantica and F. hepatica: A comparative study of some characteristics of Fasciola infection in Lymnaea truncatula infected by either of the two trematodes. Vet Res;28: 123-130.

43.El-Karaksy H, Hassanein B, Okasha S, Behairy B et al., (1999). Human fascioliasis in Egyptian children: successful treatment with triclabendazole. J Trop Pediatr 45: 135-138.

44.Elsayed M. Bayoumy, Gehan ElEnain, Abeer Mahgoub et al., (2013). Evaluation of F. gigantica metacercarial antigen for early diagnosis of fascioliasis in sheep. World journal of medical sciences 9 (3):128-135.

45.Espino A.M. et al. (1998). Dynamics of antigenemia and coproantigens during a human Fasciola hepatica outbreak. Journal of Clinical microbiology, 36(9): 2723-2726.

H8

46.Espinoza J.R., Maco V., Marcos L., Saez S. et al., (2007). Evaluation of Fas2-ELISA for the serological detection of Fasciola hepatica infection in humans.Am. J. Trop. Med. Hyg., 76(5), pp.977-982.

47.Espinoza J.R., Terashima A., Herrera- Velit P., Marcos L.A. et al., (2010). Human and animal fascioliasis in Peru: impact in the economy of endemic zones. Rev Peru Med Exp Salud Publica, 27(4):604-612.

48.Esteban JG, Gonzalez C, Curtale F, Munoz-Antoli C et al., (2003). Hyperendemic fascioliasis associated with schistosomiasis in villages in the Nile delta of Egypt. Am J Trop Med Hyg 69:429-437.

49.Favennec L, Jave Ortiz J, Gargala G, Lopez Chegne N et al., (2003). Double-blind, randomized,  placebo-controlled study of nitazoxanide in the treatment of fascioliasis in adults and children from northern Peru. Aliment Pharmacol Ther 17:265-270.

50.Fazly Ann Zainalabidin, Muhamad Syamsul Naim Noor Azmi et al., (2015). Screening for zoonotic fascioliasis in slaughtered large ruminants in abattoirs in Perak, Malaysia.Trop Life Sci Res 2015;26(2):121-4

51.Feng Chen, Yu-hua Liu, Hui Yang, Yii-chun Duan et al., (2015). Epidemiological investigation o­n fascioliasis and its risk factors in population of Binchuan County, Yunnan Province. Zhongguo Xue Xi Chong Bing Fang Zhi Za Zhi; 27(4):399-402 (summary in English).

52.V Fernández, S Estein, P Ortiz, P Luchessi, V Solana, H Solana (2015). A single amino acid substitution in isozyme GST mu in triclabendazole resistant Fasciola hepatica (Sligo strain) can substantially influence the manifestation of anthelmintic resistance. Exp Parasitol 2015 Dec 2;159:274-9.

H9

53.Gaasenbeek CP, Moll L, Cornelissen JB, Vellema P et al., (2001). An experimental study o­n  triclabendazole resistance of Fasciola hepatica in sheep. Vet Parasitol 95: 37-43.

54.Ghanaei F. M., Alizadeh A., Pourrasoull Z. et al., (2006). Sonographic findings of human fascioliasis. Iran. J. Radiol, 4(1):11-15.

55.Ghasem Hosseini, Bahador Sarkari, Abdolali Moshfe (2015). Epidemiology of human fascioliasis and intestinal helminthes in rural areas of Boyer-Ahmad township, Southwest Iran: A population based study. Iran J Public Health; 44(11):1520-5.

56.Gonzales Santana B, Dalton JP, Vasquez Camargo F et al., (2013). The Diagnosis of human Fascioliasis by enzyme-linked Immunosorbent Assay (ELISA) using recombinant cathepsin L protease. PLoS Negl Trop Dis 7(9): e2414.

57.Grove D.I. et al., (1990). A history of human helminthology. CAB International, London, United Kingdom, pp.103-126.

58.Gulsen M. T. M. C., Savas M. Koruk A. et al., (2006). Fascioliasis: A report of five cases presentating with common bile duct obstruction. The Netherland journal of medicine, 64(1), pp.17-19.

59.Gülhan Belgin, Kanık Yüksek S, Tezer H, Özkaya Parlakay A (2015). Partial hepatectomy for the resistant Fasciola hepatica infection in a child. APSP J Case rep 2015;6(3):27.

H10

60.Hakan Önder, Faysal Ekici, Emin Adin et al., (2013). An incidental case of biliary fascioliasis with subtle clinical findings: US and MRCP findings. Radiology and o­ncology, Vol. 47, Issue 2, pp. 125-127.

61.Haseeb A. N., el- Shazly A. M., Arafa M. A., Morsy A. T. et al., (2002). A review o­n fascioliasis in Egypt. J. Egypt Soc. Parasitol, (32), pp.317-354.

62.Tran Tinh Hien, Nguyen Thanh Truong, Nguyen Hoang Minh, James I Campbell,Jeremy J. Farrar, Jeremy N. Day (2008). A randomized controlled pilot study of artesunate versus triclabendazole for human fascioliasis in Central Vietnam. Am. J. Trop. Med. Hyg, 78(3): 388-392.

63.Thanh Hoa Le, Khue Thi Nguyen, Nga Thi Bich Nguyen et al.,(2012). Development and evaluation of a single step duplex PCR for simultaneous detection of Fasciola hepatica and Fasciola gigantica (Family: Fasciolidae; Class: Trematoda; phylum: Platyhelminthes). J Clin Microbiol. 2012 vol. 50 No. 8 2720-2726.

64.Le Thanh Hoa, Nguyen Van De, Takeshi Agatsuma, David Blair, Jozef Vercrysse, Pierre Dorny, Nguyen Thi Giang Thanh et al., (2007). Molecular confirmation that Fasciola gigantica can undertake abberant migrations in human host. J Clin Microbiol, 45(2), pp. 648-650.

65.Hussein AN, Khalifa RM et al., (2008). Experimental infections with Fasciola sp. in snails, mice and rabbits. Parasitol Res ;102: 1165-1170.

66.Inoue K, Kanemasa H, Inoue K, Matsumoto M, Kajita Y (2007). A case of human fasciolosis: Discrepancy between egg size and genotype of Fasciola sp. Parasitol Res;100:665-667.

67.In-Wook Choi, Hwang-Yong Kim, Juan-Hua Quan et al., (2015). Monitoring of Fasciola species contamination in water dropwort by COX1 mitochondrial and ITS-2 rDNA sequencing analysis. Korean J Parasitol 2015;53(5):641-5.

68.Z. Islam, M. Z. Alam, S. Akter, B. C. Roy et al., (2012). Distribution patterns of vector snails and trematode cercaria in their vectors in some selected areas of Mymensingh. J. Environ. Sci. & Natural Resources, 5(2):37-46

69.Jane M.Kelley, Timothy P.Elliott, Travis Beddoe et al., (2016). Current threat of triclabendazole resistance in Fasciola hepatica. Trends in parasitology, dx.doi.org/10.1016/j.pt.2016.03.002

70.Jefferies, J.R., Campbell, A.M., van Rossum, A., Barrett et al., (2001). roteomic analysis of the excretory-secretory products of the digenean parasite Fasciola hepatica. Proteomics 1:1128-1132.

71.Jing Xia, Shi-chen Jiang, Hong-Juan Peng (2015). Association between liver fluke infection and hepatobiliary pathological changes: A systematic review and meta-analysis. PLoS o­ne 17;10(7):e0132673.

72.Jorge Enrique Perez-C, Etna Julieth Giraldo-Pinzon (2016). First report of human fascioliasis in an endemic region of bovine fascioliasis in Caldas-Colombia. Vector borne zoonotic dis 2016;16(6):377-81.

73.Joseph Boray et al., (2002). Control of human fascioliassis in South East Asia. Report Joint WHO/FAO Workshop o­n Foodborne trematode infections in Asia. Ha Noi, Viet Nam. Nov.2002.

74.Juan Carlos Milan, Mull R, Freise S, Richter J et al., (2000). The efficacy and tolerability oftriclabendazole in Cuban patient with latent and chronic Fasciola hepatica infection. Am J Trop Med Hyg;63(5-6):264-9.

H11

75.Kabaalioglu A., Ceken K., Alimoglu E., Saba R. et al., (2007). Hepatobiliary fascioliasis: Sonographic and CT findings in 87 patients during the initial phase and long-term follow up. AJR. (189):824-828.

76.Kanoksil W, Wattanatranon D, Wilasrusmee C et al., (2006). Endoscopic removal of o­ne live biliary Fasciola gigantica. J Med Assoc Thai; 89:2150-2154.

77.Keyhan Ashrafi (2015). The status of human and animal fascioliasis in Iran: A narrative review article. Iran J Parasitol 2015; 10(3):306-28

78.Keiser J., Utzinger J. et al., (2005). Emerging foodborne trematodiasis. Emerging Infectious Diseases, (11):1507-1514.

79.Keiser J., Utzinger J. et al., (2009). Food-Borne trematodiases. Clinical microbiology reviews, pp.466-483.

80.Keiser J, Shu-Hua X, Tanner M, Utzinger J et al., (2006). Artesunate and artemether are effective fasciolicides in the rat model and in vitro. J Antimicrob Chemother 57: 1139-1145.

H12

81.Keiser J, Shu-Hua X, Jian X, Zhen-San C et al., (2006). Effect of artesunate and artemether against Clonorchis sinensis and Opisthorchis viverrini in rodent models. Int J Antimicrob Agents 28:370-373.

82.Keiser J, Utzinger J. et al., (2007). Advances in the discovery and development of novel trematocidal drugs. Expert opiniondrug discovery, 2(1):9-23

83.Keiser J, Utzinger J, J. Vennerstrom, Y. Dong et al., (2008). Activity of artemether and OZ78 against triclabendazole-resistant Fasciola hepatica. Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene, vol.101, Issue 12:1219-1222.

84.Keyhan Ashrafi, Farshid Saadat, Sandra O’neill et al., (2015). The Endemicity of human fascioliasis in Guilan province, Northern Iran: The baseline for implementation of control strategies. Iran J Public Health, vol. 44, No.4:501-511.

85.Koc Z., Ulusan S., Tokmak N. et al., (2009). Hepatobiliary fascioliasis: Imaging characteristics with a new finding. Diagn Interv Radiol, (15):247-251.

86.Kuchai JA, Chishti MZ, Zaki MM et al., (2011). Some epidemiological aspects of fascioliasis among cattle of Ladakh. Global Vet;7: 342-346.

H13

87.Lawrence M. Terney, Stephen J. Mcphee et al., (2005). Fascioliasis: Current medical diagnosis and treament. Lannge publising house, pp.1457-1465.

88.Magalhães KG, Jannotti-Passos LK, Caldeira RL et al., (2008). Isolation and detection of Fasciola hepatica DNA in Lymnaea viatrix from formalin-fixed and paraffin-embedded tissues through multiplex-PCR. Vet Parasitol;152:333-338.

89.Mage C, Bourgne H, Toullieu JM, Rondelaud D et al., (2002). Fasciola hepatica and Paramphistomum daubneyi: changes in prevalences of natural infections in cattle and in Lymnaea truncatula from central France over the past 12 years. Vet Res 2002;33: 439-447.

90.Mahami-Oskouei M, Dalimi A., Forouzandeh-Moghadam M et al., (2011). Molecular identification and differentiation of Fasciola isolates using PCR-RFLP method based son internal transcribed spacer (ITS1, 5.8S rDNA, ITS2). Iranian Journal of Parasitology, 5(3):35-42.

91.Marcilla JR, Bargues MD, Mas-Coma S et al., (2002). A PCR-RFLP assay for the detection of human infection between Fasciola hepatica and Fasciola gigantica. Molecular and Cellular Probes, 16(5):327-333.

92.Marcos L, Vicente Maco, Angélica Terashima et al., (2005). Fascioliasis in relatives of patients with Fasciola hepatica infection in Peru. Journal of Egyptian Society of Parasitology, 32 (1):317-354.

93.Marcos L. A, Terashima A. et al., (2007). Review-update o­n human fascioliasis in Peru: Diagnosis, treatment and clinical classification proposal. Neotrop. Helminthol, 1(2):85-103.

H14

94.Marcos L. A., Terashima A., Gottuzzo E. et al., (2008). Update o­n hepatobiliary flukes: fascioliasis, opisthorchiasis and clonochiasis. Current opinion in Infectious diseases, (21):523-530.

95.Marcos L. A., Tagle M., Terashima A. et al., (2008). Natural history, clinico- radiologic correlates and response to triclabendazole in acute massive fascioliasis. Am. J. Trop. Med. Hyg., (78):222-227.

96.Mas-Coma S, Bargues MD, Esteban JG et al., (1999). Human fasciolosis. Human fasciolosis. Wallingford, United Kingdom: CAB International Publishing, 411-434.

97.Mas-Coma MS, Esteban JG, Bargues MD et al., (1999). Epidemiology of human fascioliasis: a review and proposed new classification. Bull World Health Organ 77: 340-346.

98.Mas-Coma S, Funatsu IR, Bargues MD et al., (2001). Fasciola hepatica and lymnaeid snails occurring at very high altitude in South America. Parasitology, 123 Supplement:115-127.

99.Mas-Coma S, Bargues MD et al., (2004). Human fascioliasis: Epidemiological patterns in human endemic areas of South America, Africa, and Asia. Southeast Asian Jtrop Med Public Health, 35(1):1-11.

100.Mas-Coma S et al., (2005). Epidemiology offascioliasis in human endemic areas. Journal of helminthology, 79 (3):207-216.

101.Mas-Coma MS, Bargues MD et al. (2005). Fascioliasis and other plant-borne trematode zoonoses. International Journal of Parasitology, 35(11-12):1255-1278.

102.Mas-Coma MS et al., (2007). Report human fascioliasis in Vietnam. Expedition of parasitology team of the Valencia university. 2007.

H15

103.Mas-Coma MS, Valero MA, Bargues MD et al., (2009). Fasciola, lymnaeids and human fascioliasis with a global overview own diseases transmission, epidemiology, evolutionary genetics, molecular epidemiology and control. Adv Parasit., 69:141-146.

104.S. Mas-Coma, M.D. Bargues, M.A. Valero et al., (2014). Diagnosis of human fascioliasis by stool and blood techniques: Update for the present global scenario. Parasitology, vol.141, Special issue 14:1918-1946.

105.Massoud A., El Sisi S., Salama O., Massoud Afaf. et al., (2001). Premilinary study of therapeutic efficacy of a new fasciolicidal drug derived from Commiphora molmol (Myrrh). Am. J. Trop. Med. Hyg. 65(2):96-99.

106.McConville, M., Brennan, G.P., McCoy et al., (2006). Adult triclabendazole-resistant Fasciola hepatica: Surface and subsurface tegumental responses to in vitro treatment with the sulphoxide metabolite of the experimental fasciolicide compound alpha. Parasitology 133:195-208.

107.McGarry J W, Ortiz PL, Hodgkinsnon JE et al., (2007). PCR-based differentiation of Fasciola species (Trematoda: Fasciolidae), using primers based o­n RAPD-derived sequences. Annals of Tropical medicine and parasitology, 101(5):415-421.

108.McKinstry B,  Halferty, G.P. Brennan, I. Fairweather et al., (2009). Morphological response of triclabendazole-susceptible and triclabendazole-resistant isolates of Fasciola hepatica to treatment in vitro with nitroxynil (Trodax). Parasitology Research, vol.104(3):645-655.

109.McManus DP, Dalton JP et al., (2006). Vaccines against the zoonotic trematodes Schistosoma japonicum, Fasciola hepatica, Fasciola gigantica. Parasitology, 133:43-61.

110.Mel Figtree, Miles H Beaman, Rogan Lee et al., (2015). Fascioliasis in Australian travellers to Bali. Med J Aust;203(4):186-8.

111.Miguel M Cabada, Martha Lopez, Maria Cruz et al., (2016). Treatment failure after multiple courses of triclabendazole among patients with fascioliasis in Cusco, Peru: A case series. PLoS Negl Trop Dis 25;10(1):e0004361.

112.Millan JC, Mull R, Freise S, Richter J et al., (2000). The efficacy and tolerability of triclabendazole in Cuban patients with latent and chronic Fasciola hepatica infection. Am J Trop Med Hyg 63: 264-9.

113.Mojgan Aryaeipour, Eshrat Beigom Kia, Zahra Heidari, et al., (2015). Serological study of human fasciolosis in patients referring to the school of public health, Tehran university of medical sciences, Tehran, Iran during 2008-2014. Iran J Parasitol 2015;10(4):517-22.

114.Moghadami M., Mardani M. et al., (2008). Fasciola hepatica: A cause of obstructive jaundice in an elderly man from Iran. The Saudi Journal of Gastroenterology, 14(4):208-210.

115.Mojgan Aryaeipour, Soheila Rouhani, Mojgan Bandehpour (2014). Genotyping and phylogenetic analysis of Fasciola sp. isolated from sheep and cattle using PCR-RFLP in Ardabil province, Northwestern Iran. Iranian J Publ Health, Vol. 43, No.10: 1364-1371.

116.Moll L, Gaasenbeek CP, Vellema P et al., (2000). Resistance of Fasciola hepatica against triclabendazole in cattle and sheep in the Netherlands. Vet Parasitol 91:153-158.

117.Mottier L, Alvarez L, Fairweather I, Lanusse C et al., (2006). Resistance- induced changes in triclabendazole transport in Fasciola hepatica: Ivermectin reversal effect. J Parasitol 92:1355-1360.

118.Mramba Nyindo, Abdul-Hamid Lukambagire (2015). Fascioliasis: An o­ngoing zoonotic trematode infection. Biomed Res Int 2015 31;2015:786195.

119.Nabil AM Salmo, Snur MA Hassan, Azad K Saeed (2014). Histopathological study of chronic livers Fascioliasis of cattle in Sulaimani abattoir. AL-Qadisiya Journal of Vet. Med. Sci. Vol. 13 No. 2 2014.

120.Nayana U Patel, Tami J Bang, Gerald D Dodd (2016). CT findings of human Fasciola hepatica infection: case reports and review of the literature. Clin Imaging 2016;40(2):251-5.

121.Neil Mackintosh, Peter Brophy (2012). Measuring triclabendazole resistance as part of a whole farm strategy for the control of liver fluke in sheep and cattle. Final report, Institute of Biological, Environmental and Rural sciences (IBERS), Wales.

122.Overend DJ, Bowen FL et al., (1995). Resistance of Fasciola hepatica to triclabendazole. Aust Vet J 72: 275-276.

123.Park S., Sohn S. et al., (2010). Cerebal ischemia caused by hepatic fascioliasis.Korean J Stroke, (12), pp. 33-35.

124.Parkinson M., O’Neill S.M., Dalton J.P. et al., (2007). Endemic human fascioliasis in the Bolivian Altiplano. Epidemiol infect, 135(4):669-674.

125.Patil K., Kulkarni S., Gorad K. et al., (2009), Acute fascioliasis - rare cause of obstructive jaundice: A case report. Bombay Hospital Journal, 51(3):398-400.

126.Huynh Hong Quang, Trieu Nguyen Trung et al., (2010). The human parasitic diseases and zoonosis in Central and West-highland of Vietnam (2005-2010): Situations and o­n-going projects/ studies at many levels. International seminar of Researchable Issues in Ecosystem Approaches to Health Management of Emerging Infectious Diseases in Southeast Asia in Bali, Indonesia, October, 2010.

127.Huynh Hong Quang, Nguyen Van Chuong et al., (2013), Some clinical manifestations and laboratory findings of human gigantica fascioliasis in pregnant women and children in Central coastal provinces, Vietnam 2003-2013. Journal for malaria and parasitic disease control, vol. 5-2013, ISSN 0868-3735, pp.21-31

128.Ratana Rujirakul, Naporn Ueng-arporn, Soraya J Kaewpitoon (2015). Risk areas of liver flukes in Surin province of Thailand using geographic information system (GIS). J Med Assoc Thai;98 Suppl 4:S22-6.

129.Rashed AMR A., Khalil H.H.M., Morsy A.T.A. (2008). Zoonotic ectopic fascioliasis: Review and discussion. J. Egypt. Soc. Parasitol, 38(1):591-608.

130.Reza Shafiei, Bahador Sarkari, Seyed Mahmoud Sadjjadi (2015). Performance of a 27 kDa Fasciola hepatica antigen in the diagnosis of human fascioliasis. J Lab Physicians.;7(1):17-20.17

131.Richter J, Freise S, Mull R, Millan JC, (1999). Fascioliasis: Sonographic abnormalities of the biliary tract and evolution after treatment with triclabendazole. Trop Med Int Health 4:774-781.

132.Roberts JA, Copeman DB (2006). Distribution of metacercariae of Fasciola gigantica o­n rice straw. Trop Anim Health Prod; 38:117-119.

133.Robinson, M.W., Lawson, J., Trudgett, A., Hoeyet al., (004). The comparative metabolism of triclabendazole sulphoxide by triclabendazole-susceptible and triclabendazole-resistant Fasciola hepatica. Parasitol. Res. 92, 205-10.

134.Saba R., Korkmanz M., Inan D., Mamikoglu L., et al., (2004). Human fascioliasis. Clinical Microbiology and Infection, 10(5):385-387.

135.M.A. Sabry E.S. Taher, N. Farag Allah et al., (2014). Diagnosis of Fasciola infection by SDS-PAGE eluted excretory secretory protein fractions using dot-ELISA. International Journal of Veterinary Science and Medicine 2:130-135

136.L. Savioli, L.Chitsulo, A.Montresor (1999). New opportunities for the control of fascioliasis. Bulletin of the World Health Organization, 77(4)

137.Shah S.A.A., Khan M.Y., Ahmad J. et al., (2010). Fascioliasis: A case of obstructive jaundice report, JPMI, 24(4):332-32.

138.Shalaby IM, Hassan MG, Soliman MFM et al., (2004). Factors affecting dynamics of metacercarial productivity of Fasciola gigantica from its snail host. Pakistan. J Biol Sci 2004;7: 393-398

139.Sharifiyazdi H, Moazeni M, Rabbani F (2012). Molecular characterization of human Fasciola samples in Gilan province, Northern Iran o­n the basis of DNA sequences of ribosomal and mitochondrial DNA genes. Comp Clin Path 2012;21: 889-894.

140.Salazar L, Estrada VE, Velásquez LE (2006). Effect of the exposure to Fasciola hepatica (Trematoda: Digenea) o­n life history traits of Lymnaea cousini and Lymnaea columella (Gastropoda: Lymnaeidae). Exp Parasitol;114: 77-83.

141.Shu FF, Lv RQ, Zhang YF, Duan G, Wu DY et al., (2012). Characterization of Fasciola samples by ITS of rDNA sequences revealed the existence of Fasciola hepatica and Fasciola gigantica in Yunnan province. J Parasitol.;98(4):889-90.

142.Sobhon P, Anantavara S, Dangprasert T et al., (1998). Fasciola gigantica: studies of the tegument as a basis for the developments of immunodiagnosis and vaccine. Southeast Asian J Trop Med Public Health; 29:387-400.

143.Sukhapesna V, Tantasuwan D, Sarataphan N et al., (1994). Economic impact of fascioliasis in buffalo production. J Med Assoc Thai 1994; 45:45-52.

144.Syed Ali Ahasan, M Adela Valero, Santiago Mas-Coma et al., (2016). CIAS detection of Fasciola hepatica/ F. gigantica intermediate forms in bovines from Bangladesh. Acta Parasitol 2016 Jun;61(2):267-77.

145.Taheri M.S., Aminzade Z., Shokohi S. et al., (2007). Hepatobiliary fascioliasis: Clinical and radiological features. Iranian J Parasitol, 2(4):48-55.

146.Talaie H, Emami H, Yadegarinia D, Nava-Ocampo AA et al., (2004). Randomized trial of a single, double and triple dose of 10 mg/kg of a human formulation of triclabendazole in patients with fascioliasis. Clin Exp Pharmacol Physiol 31:777-782.

147.Thomas AP et al., (1883). The life history of the liver-fluke (Fasciola hepatica). Quart J Microscop Sci;2: 99-133.

148.Thomas Fürst, Jennifer Keiser, Jürg Utzinger (2012).,Global burden of human foodborne trematodiasis: a systematic review and meta-analysis. The Lancet Infectious Diseases, Vol.12, Issue 3: 210-221.

149.Ubeira F.M., Muino L., Valero M.A., Periago M.V. et al., (2009). MM3- ELISA Detection of Fasciola hepatica copro-antigens in preserved human stool samples.Am. J. Trop. Med. Hyg., 81(1), pp.156-162.

150.Urs Duthaler, Laura Rinaldi, Maria P. Maurelli et al., (2010). Fasciola hepatica: Comparison of the sedimentation and FLOTAC techniques for the detection and quantification of faecal egg counts in rats. Experimental parasitology 126 (2010);161-166

151.Utzinger J, Chollet J, Tu Z, Xiao S, Tanner M, (2002). Comparative study of the effects of artemether and artesunate o­n juvenile and adult Schistosoma mansoni in experimentally infected mice. Trans R Soc Trop Med Hyg 96:318-323.

152.Vicente Maco, Luis Marcos, Jaime Delgado et al., (2015). Efficacy and tolerability of two single-day regimens of triclabendazole for fascioliasis in Peruvian children. Rev Soc Bras Med Trop;48(4):445-53.

153.WHO (1998). Triclabendazole and fascioliasis - A new drug to combat an age-old disease, Fact sheet No 191.

154.WHO (2007). Report of the WHO Informal meeting o­n use of triclabendazole in fascioliasis control, WHO headquarters, Geneva, Switzerland.

155.WHO (2008). Foodborne disease outbreaks: Guidelines for investigation and control, pp.76.

156.WHO (2012). Foodborn trematode infection: Fascioliasis diagnosis, treatment and control strategy. Factsheet N°368. August 2012.

157.WHO/PAHO (2013). General information of fascioliasis - Neglected Tropical diseases.

158.WHO (2016). Foodborne trematodiases. Fact sheet, Updated in march 2016.

159.Winkelhagen AJS, Mank T, de Vries PJ, Soetekouw R. (2012). Apparent triclabendazole-resistant human Fasciola hepatica infection, the Netherlands. Emerg Infect Dis 2012;18:1028-9.

160.Xuan L.T, Hung N.T, and Jitra W et al., (2005). Cutaneous fascioliasis: A case report in Vietnam”. Am J Trop Med Hyg, 72(5):508-509.

161.Yadav SC, Gupta SC (1988). o­n the viability of Fasciola gigantica metacercariae ingested by Lymnaea auricularia. J. Helminthol; 62:303-304.

162.Yakhchali, M., Imani Baran, A., Malekzadeh-Viayeh R. (2015). Molecular detection of the infection with Fasciola hepatica in field-collected snails of Galba truncatula and Lymnaea stagnalis from West Azarbaijan, Iran. Short Communication, Archives of Razi Institute, vol.70, No.3(2015):195-202

163.Yakoot M et al., (2010). A short review of the anthelminthic role of mirazid. Arq Gastroenterol. 47(4):393-394.

164.Yesildag A., Yildiz H., Demirci M., et al., (2009). Biliary fascioliasis: Sonographic appearance patterns. Journal of Clinical ultrasound, 37(1):26-30.

165.Yesildag A., Senol A., Koroglu M., Kockar C., et al., (2010). Hepatobiliary fascioliasis: A case with unusual radiological features. Diagn Interv Radiol, vol (16):299-301.

166.Yoshihara S, Ueno H. et al., (2004). Ingestion of Fasciola gigantica metacercariae by the intermediate host snail, Lymnaea ollula, and infectivity of discharged metacercariae. Southeast Asian J Trop Med Public Health;35:535-539.

167.Yvette M. Brockwell, Timothy P. Elliott, Glenn R. Anderson et al., (2014). Confirmation of Fasciola hepatica resistant to triclabendazole in naturally infected Australian beef and dairy cattle. International Journal for Parasitology: Drugs and drug resistance; 4(2014):48-54.

168.Zeynep Taş Cengiz, Hasan Yılmaz, Ahmet Cumhur Dülger et al., (2015). Seroprevalence of human fascioliasis in Van province, Turkey. Turk J Gastroenterol;26:259-62.

Các nội dung khác »

---

• Cập nhật nghiên cứu về bệnh do sán dải chó (echinococcosis) ở người trên thế giới và Việt Nam (Phần 4) (31/01/2024)
• Cập nhật nghiên cứu về bệnh do sán dải chó (echinococcosis) ở người trên thế giới và Việt Nam (Phần 3) (31/01/2024)
• Cập nhật nghiên cứu về bệnh do sán dải chó (echinococcosis) ở người trên thế giới và Việt Nam (Phần 2) (29/01/2024)
• Cập nhật nghiên cứu về bệnh do sán dải chó (echinococcosis) ở người trên thế giới và Việt Nam (Phần 1) (19/01/2024)
• Tuyển tập một số ấn phẩm liên quan đến bệnh lý ấu trùng sán dây lợn thể da - niêm mạc -cơ và thần kinh (25/08/2023)
• Phần 4:Cập nhật và tổng hợp y văn về lịch sử tiến hóa ký sinh trùng (21/06/2019)
• Phần 3:Cập nhật và tổng hợp y văn về lịch sử tiến hóa ký sinh trùng (20/06/2019)
• Phần 2: Cập nhật và tổng hợp y văn về lịch sử tiến hóa ký sinh trùng (18/06/2019)
• Phần 1:Cập nhật và tổng hợp y văn về lịch sử tiến hóa ký sinh trùng (15/06/2019)
• Phần 5: Cập nhật thông tin về nghiên cứu ấu trùng giun đũa chó mèo Toxocara spp. gây bệnh ở người (13/06/2019)
• Phần 4: Cập nhật thông tin về nghiên cứu ấu trùng giun đũa chó mèo Toxocara spp. gây bệnh ở người (11/06/2019)
• Phần 3: Cập nhật thông tin về nghiên cứu ấu trùng giun đũa chó mèo Toxocara spp. gây bệnh ở người (10/06/2019)
• Phần 2: Cập nhật một số nghiên cứu về hiều quả/hiệu lực của thuốc Thiabendazole trong điều trị một số bệnh do ký sinh trùng ở người (29/05/2019)
• Phần 1: Cập nhật một số nghiên cứu về hiều quả/hiệu lực của thuốc Thiabendazole trong điều trị một số bệnh do ký sinh trùng ở người (27/05/2019)
• Phần 5: Cập nhật một số nghiên cứu về bệnh ấu trùng giun lươn ở người (09/01/2019)