 |
| Image copyrightBEELDBEWERKING |
‘Béo mà vẫn khỏe chỉ là một lời đồn đại’
Ngày 17/5/2017. BBC News-‘Béo mà vẫn khỏe chỉ là một lời đồn đại’ ('Fat but fit is a big fat myth').Các chuyên gia Bồ Đào Nha cho biết quan niệm những người béo mà vẫn khỏe mạnh về mặt y học chỉ là một lời đồn đại,công trình nghiên cứu trước đó của họ đến nay vẫn chưa công bố chính thức đã phân tích hồ sơ bệnh án của 3,5 triệu người tại Anh Quốc (UK).
Các nhà nghiên cứu cho biết những người bị béo phì nhưng không có các dấu hiệu ban đầu của các bện tim, đái tháo đường hoặc mỡ trong máu cao thì không có nghĩa là được bảo vệ khỏi bệnh tật về sau mâu thuẫn với nghiên cứu trước đó, một phần tóm tắt nghiên cứu của họ đã được thảo luận tại “Hội nghị Béo phì châu Âu” (European Congress on Obesity).Câu nói “mập mà vẫn khỏe” (fat but fit) nhằm đề cập đến quan niệm đó là những người béo phì nhưng các yếu tố chuyển hóa khác của họ như là huyết áp và đường trong máu ở trong giới hạn cho phép thì số cân thừa của họ sẽ không có hại.Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu tại Đại học Birmingham đã phân tích dữ liệu hàng triệu bệnh nhân Anh từ 1995-2015 để xem quan niệm này có đúng hay không.Họ đã theo dõi những người béo phì ngay khi bắt đầu nghiên cứu được quy định có chỉ số BMI (body mass index) ≥ 30 và không có dấu hiệu bệnh tim, huyết áp cao, mỡ máu cao hoặc đái tháo đường vào thời điểm đó.Họ đã phát hiện những người béo phì nhưng “vẫn khỏe mạnh về mặt chuyển hóa” (metabolically healthy)có nguy cơ cao hơn phát triển thành các bệnh tim, đột quỵ và suy tim hơn những người có cân nặng bình thường.
Vậy có phải quan niệm ‘mập mà vẫn khỏe’ đã được làm sáng tỏ hoàn toàn?(Is the 'fat but fit' theory well and truly busted?)
TS. Mike Knapton từ Quỹ Tim Anh (British Heart Foundation) cho biết: “Hiếm khi một nghiên cứu quy mô và tầm ảnh hưởng lớn như thế có thể làm sáng tỏ một quan niệm lâu đời,những phát hiện này nên được coi trọng và tôi sẽhối thúc các chuyên gia chăm sóc y tế nên chú ý tới nó”.Ông cho biết thêm: “Trước đó chúng tôi thường cho rằng thừa cân dễ làm tăng khả năng đau tim và đột quỵ vì nó làm tăng huyết áp hoặc mỡ máu trong bạn, điểm mới từ nghiên cứu này đối với tôi là những người đã thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ gia tăng bị bệnh tim dù họ có thể đang rất khỏe ở mọi khía cạnh khác, chỉ thừa cân thôi đã có thể làm bạn tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ”. Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn chưa xuất hiện trên một tạp chí khoa học vì vậy nó sẽ không đi qua một số kiểm tra bởi các chuyên gia khác để kết luận liệu nó có ý nghĩa về mặt khoa học hay không, ví dụ như vẫn khó để biết liệu các yếu tố ảnh hưởng khác như là chế độ ăn, lối sống hoặc hút thuốc đã được tính đến ở mức độ nàolàm các nhà khoa học khó có thể biết được những kết luận này có độ tin cậy như thế nào hoặc đánh giá xem tình trạng sức khỏe kém sẽ gia tăng tới mức độ nào.
Image copyrightGETTY IMAGES
What should people do? (Mọi người nên làm gì?)
Theo Quỹ Tim Anh, áp dụng những lời khuyên về sức khỏe tim thông thường như không hút thuốc, chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và giảm lượng đồ uống có cồn nạp vào có thể giúp mọi người khỏe mạnh.TS. Knapton cho biết thêm: “Nghiên cứu này không nhằm chỉ trích cá nhânmà là hồi chuông cảnh tỉnh cho các nhà quy hoạch, các thành viên hội đồng địa phương, các nhà sản xuất thực phẩm và chính phủ đảm bảo có thể đưa ra các lựa chọn tốt cho sức khỏe dễ dàng hơn”.TS.Rishi Caleyachetty từ Đại học Birmingham cho biết thêm: “Các chuyên gia y tế mong muốn những người béo phì tiến hành giảm cân, dù có hay không có sự bất thường trong trao đổi chất cơ thể, ở góc độ cộng đồng cái gọi là béo phì khỏe mạnh về chuyển hóa không phải là tình trạng vô hại”.
Mọi người có đồng ý không?(Does everyone agree?)
Những nghiên cứu khác lại cho rằng vẫn có thể béonhư đúng loại gen để duy trì khỏe mạnh, chẳng hạnmột nghiên cứu được xuất bản vào năm 2012cho thấy mọi người có thể vẫn béo và khỏe mạnh nếu không bị các bệnh rối loạn chuyển hóa.Nghiên cứu này đã được xuất bản trên “Tạp chí Tim châu Âu” (European Heart Journal), các nhà nghiên cứu cho rằng những người bị béo phì nhưng vẫn khỏe mạnh về mặt thể xác thì không có nguy cơ bị bệnh tim hoặc ung thư cao hơn những người có cân nặng bình thường.
Image copyrightGETTY IMAGES
Khỏe mạnh và béo mập rất khó xác định?(Fitness and fatness: tricky things to measure?)
Tuy nhiên, các chuyên gia khác chỉ ra rằng cách thức mà các nhà khoa học dùng để xác định sự béo mập và khỏe mạnh làm nó trở nên một lĩnh vực rất khó nghiên cứu và có thể khiến một số các kết quả mong muốn không phù hợp.Tom Sanders, giảng viên danh dự về dinh dưỡng và dinh dưỡng học, Đại học King’s College London, cho biết một điểm yếu khá lớn của nghiên cứu Birmingham đó là nó sử dụng những“điểm ngắt rõ ràng”(definite cut-offs) để quyết định ví dụ như khi ai đó bị huyết áp cao hoặc mỡ máu cao.Thay vào đó, ông cho rằng đó làđiều quá đơn giản và không chính xác khi sử dụng các giá trị rõ ràng như vậy để quyết định xem ai đó có khỏe mạnh hay không. Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng không phải lúc nào lượng chất béo có vấn đề mà là lượng chất béo vượt mức tại vùng nào đó trong cơ thể có thể ảnh hưởng tới sự cân đối và khỏe mạnh như trọng lượng phân bổ nhiều ở giữa cơ thể có thể gây hại nhiều hơn là cân nặng được phân bố đều lên khắp cơ thể. Tóm lại, các chuyên gia cho rằng điều quan trọng là không chỉ quan tâm đến cái mà bạn thấy trong gương hoặc trên mặt cân như tập thể dục và ăn uống khỏe mạnh có thể giúp tăng cường sức khỏe, dù một người có nặng bao nhiêu đi nữa.
|
TRANG CHỦ
