Thông tin y học cập nhật
1. Một bệnh hiếm gặp được phát hiện lần đầu tiên tại Việt Nam:
Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Hậu Khang, Viện trưởng Viện da liễu Quốc gia cho biết vừa qua Viện da liễu Quốc gia vừa phát hiện một bệnh nhân mắc căn bệnh rất hiếm gặp. Một trong những triệu chứng ban đầu của bệnh là những thương tổn sẩn trên da. Bệnh nhân tên là Đoàn Thị H. (32 tuổi, quận Ba Đình, Hà Nội). Trước khi vào Viện da liễu Quốc gia, bệnh nhân đã phải cấp cứu do đau bụng, buồn nôn với chẩn đoán ban đầu là theo dõi viêm phúc mạc. Tuy nhiên, sau khi phẫu thuật, các bác sĩ vẫn không xác định được bệnh gì vì các thương tổn ở ruột rất đặc biệt. Sau đó, bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Trung ương và được chẩn đoán là theo dõi lao màng bụng. Trong thời gian nằm điều trị tại đây bệnh không thuyên giảm. Việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, do có những thương tổn trên da, nên bệnh nhân đã được chuyển tới Viện da liễu Quốc gia để hội chẩn. Tại đây, các chuyên gia của Viện đã khám lâm sàng, xét nghiệm, sinh thiết thương tổn da để chẩn đoán xác định. Lúc này tình trạng bệnh nhân vẫn nặng: gầy sút, khó thở, mệt mỏi, đau bụng, buồn nôn, nôn... Các thương tổn ở da cũng rất đặc biệt. Đó là các sẩn hình tròn, đường kính từ 1 - 5mm, bờ màu đỏ và nổi cao hơn mặt da, trung tâm lõm do teo da và có màu trắng như sứ. Kết quả chụp phim khi phẫu thuật bụng cho thấy: toàn bộ ruột non có những mảng trắng đục không tròn đều (mảng vô mạch), kích thước khác nhau, loang lổ xen kẽ với các nốt sung huyết. Phần ruột lành còn lại dày và phù nề, mất độ nhu động mềm dẻo bình thường, ổ bụng đầy dịch, phúc mạc phù mọng nước. Sau khi phân tích hình ảnh mô bệnh học của thương tổn da, kết hợp với các triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm khác, các bác sĩ Viện da liễu Quốc gia tiến hành hội chẩn với giáo sư người Pháp và tất cả đều thống nhất chẩn đoán: Đây là bệnh Degos (Degos' Disease), hay còn gọi là bệnh sẩn teo da ác tính (Malignant Atrophic Papulois). Bệnh Degos là một bệnh rất hiếm gặp. Cho tới nay, trên toàn thế giới mới chỉ phát hiện được hơn 100 trường hợp bị bệnh này. Ở Việt Nam đây là bệnh nhân đầu tiên được chẩn đoán tại Viện Da liễu Quốc gia. Căn nguyên của căn bệnh hiếm gặp này vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên nhiều tác giả đã đề cập đến các yếu tố có liên quan đến sinh bệnh học của bệnh như: di truyền, rối loạn miễn dịch, virut, viêm tắc mao mạch, rối loạn đông máu... Biểu hiện lâm sàng của bệnh rất đa dạng và phong phú. Ngoài các thương tổn ở da rất hay gặp như mô tả ở trên còn có các triệu chứng ở hệ thống tiêu hóa (đau bụng, nôn, buồn nôn, xuất huyết, tắc ruột, thủng ruột...); hệ thống thần kinh (đau đầu, liệt nửa người...); hô hấp (viêm phổi, viêm màng phổi, khó thở); tim mạch; mắt... Bệnh tiến triển rất nhanh và thường dẫn đến biến chứng trong vòng 1 đến 3 năm. Các thương tổn giống thương tổn ở da có thể xuất hiện ở các cơ quan nội tạng (đặc biệt là mảng vô mạch, sung huyết, viêm tắc mạch) gây các biến chứng trầm trọng như xuất huyết, thủng ruột, tắc ruột... Cho đến nay vì chưa tìm được nguyên nhân gây bệnh nên vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu mà chủ yếu là điều trị triệu chứng. Bệnh nhân H. đã tử vong do biến chứng nặng ở đường tiêu hóa sau một thời gian điều trị nội trú. Một điều cần phải được quan tâm, chú ý là các thương tổn ngoài da có một ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc chẩn đoán một số bệnh, kể cả bệnh thông thường và bệnh hiếm gặp. Da phản ánh tình trạng sức khỏe của một cơ thể nói chung và các cơ quan nội tạng nói riêng. Một loại thương tổn trên da có thể là biểu hiện đầu tiên của sự thay đổi bệnh lý của một bộ phận nào đó trong cơ thể. Hoặc một bệnh có thể vừa biểu hiện ở da vừa biểu hiện ở nội tạng. Trường hợp bệnh nhân mắc bệnh sẩn teo da ác tính này là một ví dụ điển hình, các thương tổn da và thương tổn ở ruột cùng xuất hiện và cùng có biểu hiện giống nhau. Nếu không được hội chẩn, không chú ý đến da và không sinh thiết thương tổn da thì không thể chẩn đoán được bệnh. Chính vì thế, khi có bất cứ thương tổn gì ở da, chúng ta không nên chủ quan, tự ý mua thuốc bôi, chậm trễ trong việc đi khám chuyên khoa da liễu. Đồng thời các thầy thuốc cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa để hội chẩn kịp thời với những trường hợp khó chẩn đoán. 2. Bệnh hiếm gặp về da tại tỉnh Hòa Bình: Cũng trong tháng 11, trung tuần với thông tin từ Viện Da liễu quốc gia, sau khi có thông tin về "bệnh lạ" xuất hiện tại xã Mường Chiềng, H.Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, cụ thể bệnh nhân bị bong tróc da, lở loét vùng da đầu, mặt, lưng... viện đã cử chuyên gia y tế đến tìm hiểu, đã xác định đó là bệnh khô da sắc tố do di truyền. PGS.TS Trần Hậu Khang, Viện trưởng, cho biết đây là bệnh hiếm gặp do di truyền lặn, biểu hiện chủ yếu ở da, mắt, có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh... Hiện ở xã nói trên có 7 người mắc bệnh này, đều là nam giới. Viện đang kết hợp với Bộ môn Di truyền (trường ĐH Y Hà Nội) nghiên cứu thêm về yếu tố di truyền của các bệnh nhân này; đồng thời cũng đề nghị Sở Y tế Hòa Bình tổ chức khám điều trị, phát hiện bệnh khô da sắc tố trong cộng đồng các dân tộc ở địa phương này. 3. Bôi kem chống muỗi đốt có thể gây hại da: Đó là những thông tin từ chuyên gia cho biết những người viêm da cơ địa có làn da rất dễ mẫn cảm, hay bị dị ứng. Khi bị muỗi đốt thì các vết đó nhanh chóng sưng phồng lên thành các sẩn nổi cao hơn bề mặt da, màu đỏ. Các sẩn này tồn tại khá lâu do phản ứng viêm mạnh hơn người bình thường. Nếu gãi, chà xát, làm xây xước thì sẽ gây nhiễm trùng bồi phụ và tổn thương da trở nên có mủ. Thường thì bệnh nhân rất ngứa và khi có mủ thì bị đau. Khi các sẩn lặn đi thường để lại các vết mất sắc tố hoặc tăng sắc tố sau viêm nhưng thường là tăng sắc tố. Một số bệnh nhân bị cả vết trắng lẫn vết thâm. Các vết thâm thường tồn tại rất dai dẳng và nếu cứ bị muỗi đốt liên tục thì các vết thâm xuất hiện ngày càng dày đặc. Nếu gãi hoặc chà xát nhiều thì các vết thâm còn bị dày lên sần sùi trông rất xấu. Bôi kem chống muỗi đốt chỉ có tác dụng tạm thời khi thuốc bay hết lại phải bôi tiếp. Nếu bôi kéo dài và bôi nhiều cũng có thể gây hại cho da. Đôi khi còn xuất hiện các tác dụng phụ như phản ứng kích ứng (da đỏ lên, rát, bong vảy) hoặc gây dị ứng da (da sưng nề, đỏ lên, ngứa, mụn nước li ti hoặc có mủ...). Tốt nhất nên cho các em bé mặc quần bằng sợi cotton mềm, ống dài để bảo vệ da chân khỏi bị muỗi đốt. Khi bị viêm da do muỗi đốt có thể bôi các thuốc chống côn trùng hoặc các mỡ kháng sinh như foban, bactroban trong 5 - 7 ngày. Tránh chà xát, gãi, cạo vì có thể gây nhiễm trùng trầm trọng thêm. 4. Liên Bộ Y tế-Công thương quản lý chặt thị trường dược phẩm: Ngày 14/11, liên Bộ Y tế và Công thương đã ký kết biên bản ghi nhớ về đẩy mạnh phát triển công nghiệp hóa dược, công nghiệp dược và triển khai các giải pháp bình ổn thị trường dược phẩm Việt Nam đến năm 2020. Theo đó, các nội dung hợp tác giữa hai bộ gồm những lĩnh vực: nghiên cứu khoa học để sản xuất nguyên liệu hóa dược và ứng dụng trong ngành công nghiệp dược; Lưu thông phân phối dược phẩm, quyền kinh doanh của các doanh nghiệp nước ngoài và Đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực công nghiệp dược… Liên Bộ Y tế - Công thương cũng nhất trí xây dựng nhà máy sản xuất thuốc kháng sinh theo phương án hợp tác sản xuất từ khâu nguyên liệu đến bao tiêu thành phẩm. Đồng thời, 2 bộ sẽ phối hợp chặt chẽ để giám sát, kiểm tra hậu mại thị trường dược phẩm và mỹ phẩm. Cũng theo biên bản ghi nhớ này, bắt đầu từ năm 2009, hoạt động xúc tiến thương mại trong lĩnh vực dược phẩm sẽ được đưa vào kế hoạch của chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm quốc gia. Bộ Công thương sẽ phối hợp với Bộ Y tế trong việc tổ chức các hội chợ, triển lãm- dược thường niên, qua đó sẽ tổ chức các hội thảo khoa học liên quan đến công tác hóa dược để tạo điều kiện cho việc xúc tiến thương mại cho các sản phẩm khoa học, công nghệ trong lĩnh vực dược và hóa dược. Phát biểu tại lễ ký kết, TS Nguyễn Quốc Triệu, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết: "Biên bản ghi nhớ này nhằm thể hiện sự thống nhất phối hợp giữa 2 cơ quan quản lý nhà nước và là bước đi quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển, nhằm mục tiêu xây dựng ngành dược trở thành ngành kinh tế kỹ thuật mũi nhọn như Nghị quyết 46 của Bộ Chính trị đã đề ra". 5. Khám bệnh bằng thẻ điện tử: Tiện ích này là kết quả của chương trình trình hợp tác giữa Trung tâm khám chữa bệnh cao cấp Hà Nội Medicare và Công ty cổ phần IBOSS Việt Nam có tên “nâng niu sức khoẻ của bạn” dành cho những thành viên tham gia website chia sẻ tri thức tại địa chỉ www.youtemplates.com. Sau gần 2 năm đi vào hoạt động, website chia sẻ tri thức www.youtemplates.com đã cung cấp khá nhiều tài nguyên cho cộng đồng và được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ các thành viên tham gia. Đến nay, web đã đạt con số trên 105.000 thành viên với gần 9.000 files tài liệu đăng tải.Bên cạnh việc tạo ra một môi trường chia sẻ tài nguyên mạng miễn phí giữa các thành viên, website có nhiều hoạt phối hợp với các đối tác nhằm hỗ trợ cho thành viên tham gia như: Giảm phí 10 - 20% khi đăng ký các khoá học về quản lý doanh nghiệp trên site; Giảm phí khi mua các sách, giáo trình trên trang; Download các tài liệu về lập trình của Microsoft. Lần này, dưới sự tài trợ kinh phí của IBOSS Việt Nam , “Thẻ Khám Bệnh Điện Tử” ra đời nhằm hỗ trợ cho các thành viên tham gia trên trang web trong việc miễn và giảm phí khi đến khám chữa bệnh tại Hanoi Medicare. “Thẻ khám bệnh điện tử” được đánh giá là thẻ khám bệnh hiện đại và tiện dụng nhất hiện nay. Người dùng thẻ được miễn giảm phí tiền khám bệnh và xét nghiệm tất cả các chuyên khoa: Nội tổng quát, Nội hô hấp, Nội tim mạch, Nội tiêu hóa, Nội nội tiết tiểu đường, Nội truyền nhiễm, Nội thận tiết niệu, Nội dị ứng, Nội cơ xương khớp, Nội thần kinh, Nội lão khoa, Nội da liễu, Nhi Khoa, Phụ khoa. Đặc biệt là miễn phí 10.000 xét nghiệm đường máu và 1.000 siêu âm bụng tổng quát (7 tạng trong ổ bụng) miễn phí. 6. Hơn 900 loại thuốc có thể gây độc cho gan: Với sự ra đời của nhiều thuốc mới, danh sách các thuốc gây độc cho gan ngày càng dài thêm. Thống kê cho thấy, hiện có tới hơn 900 loại thuốc chữa bệnh gây độc cho gan… Sáng 14/11, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị khoa học Đông Nam Á lần thứ 7 kết hợp Hội nghị Khoa học tiêu hóa Việt Nam lần thứ 14. Thông tin từ Hội Khoa học tiêu hóa Việt Nam cho biết , Gan bị tổn thương do nhiều yếu tố như hóa chất, thuốc chữa bệnh, chất độc công nghiệp và từ các sản phẩm thiên nhiên. Phần lớn thuốc khi vào cơ thể được chuyển hóa tại gan trước khi được đào thải qua phân hoặc nước tiểu (qua thận). Bình thường thuốc đưa vào cơ thể là những chất không có độc tính, nhưng sau khi được chuyển hóa tại gan, một số thuốc trở thành chất gây độc với chính bản thân gan. Thống kê cho thấy, hiện có tới hơn 900 loại thuốc chữa bệnh gây độc cho gan. Gan bị nhiễm độc do thuốc chữa bệnh hoặc thảo mộc cũng có thể giống bệnh gan do các nguyên nhân khác về lâm sàng và mô học. Thuốc có thể gây độc cho gan ở các mức độ khác nhau từ nhẹ đến rất nặng (hoại tử), bệnh có thể cấp tính nhưng cũng có thể mạn tính. Bệnh thường xuất hiện trong vòng từ 5-90 ngày sau khi dùng thuốc, với biểu hiện rất khác nhau từ chán ăn, mệt mỏi cho đến vàng da, nước tiểu vàng, đau tức vùng gan, xuất huyết dưới da, thậm chí có thể xuất hiện xuất huyết tiêu hóa, hôn mê gan, suy gan nặng dẫn đến tử vong. Với sự ra đời của nhiều thuốc mới, danh sách các thuốc gây độc cho gan ngày càng dài thêm trong đó phải kể đến các nhóm thuốc như giảm đau hạ sốt, thuốc kháng virut, thuốc điều trị lao...Thông thường có 2 loại thuốc gây tổn thương cho gan là loại tiên đoán được gây tổn thương trực tiếp và loại không tiên đoán được hoặc dị ứng đặc ứng. Loại có thể tiên đoán được, ngộ độc trực tiếp thường phụ thuộc vào liều lượng, ngược lại loại dị ứng đặc ứng không tiên đoán được trong quá trình điều trị. Để chuẩn đoán được, bác sĩ cần hỏi tỷ mỉ bệnh sử, liều lượng thuốc, thời gian sử dụng và các yếu tố phối hợp. Có 3 tiêu chí về thời gian để chuẩn đoán, từ khi uống thuốc đến lúc gây bệnh. Đó là thời gian bắt đầu phản ứng thuốc, thời gian sau khi ngưng thuốc và thời gian bị bệnh khi dùng lại thuốc gây bệnh. Bước quan trọng nhất trong xử lý đối với bệnh nhân bị bệnh gan do thuốc chữa bệnh là ngưng dùng thuốc gây độc, hồi sức hỗ trợ cho các trường hợp viêm gan cấp và suy gan. Với các trường hợp nặng cần sớm ghép gan để cứu sống bệnh nhân. Điều trị bệnh gan do thuốc có nhiều hạn chế, vì vậy cần nhấn mạnh điều quan trọng là phòng ngừa trước và sớm nhận ra bệnh nhân bị ngộ độc do thuốc. 7. Thêm một bệnh gây liệt trẻ em xuất hiện tại Việt Nam: Thêm một chứng bệnh lạ nữa được phát hiện tại Việt Nam, đang làm cho nhiều phụ huynh hết sức lo lắng. Bệnh xảy ra cho đa số là trẻ em tại Việt Nam, và đã có 2 bệnh nhân bị chứng bệnh này. Một bệnh nhân 7 tuổi nhà ở Khánh Hòa được báo cáo là bỗng nhiên mệt mỏi, tay chân yếu ớt, gia đình đưa em vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng liệt tứ chi, khó nuốt thức ăn. Xét nghiệm dịch não tủy cho thấy em này bị chứng viêm thần kinh cấp tính Guillain Barré. Tại Khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhi Ðồng 1, bà mẹ của em này cho biết ngày đầu em chỉ bị sốt nhẹ, đau họng; ngày thứ hai tay chân yếu dần, đi tiêu khó khăn gia đình tưởng cháu bị trúng gió nên đã cạo gió nhưng không hết. Sang ngày thứ ba thì em không thể đi được nữa. Người thứ nhì là một em trai 11 tuổi cư ngụ tại An Giang đang khỏe mạnh bỗng cảm thấy loạng choạng khi bước đi. 24 tiếng đồng hồ sau, em đã không thể nuốt được thức ăn, tay chân bị liệt, miệng chứa nhiều đàm nhớt do liệt cơ. Các bác sĩ chuyên khoa Thần kinh, Ðại học Y dược Saigon cho biết Hội chứng Guillain Barré được phát hiện từ năm 1916, bệnh hình thành do cơ thể tự sản sinh ra những chất hoặc những tế bào tấn công lại chính các cơ quan bộ phận trong cơ thể. Vì một lý do gì đó, cơ thể của bệnh nhân tiềm ẩn sẵn khả năng tự tấn công lại chính mình. Ðiều này từng thấy ở những bệnh tự miễn dịch khác như hen suyễn, viêm đa khớp. Ngoài ra, cũng phải kể đến những yếu tố kích động, làm cho trẻ bị nhiễm trùng, tai biến thường diễn ra sau vài ngày phát bệnh với biểu hiện rối loạn cảm giác, rối loạn chức năng thần kinh thực vật. Nặng hơn, bệnh có thể khiến trẻ yếu liệt tứ chi. Hiện chưa có loại thuốc chữa cho bệnh này, và người dân đã tỏ ra xôn xao về những bệnh lạ được liên tục phát hiện tại Việt Nam (tin Saigon 22.04.2008) 8. Những căn bệnh kỳ lạ nhất thế giới:Hội chứng Stendhal – Phát cuồng vì nghệ thuật Hội chứng Stendhal là tên gọi để chỉ sự “tấn công của nghệ thuật”. Đây là khái niệm nhằm chỉ những người sau khi tiếp xúc với các tác phẩm nghệ thuật (đặc biệt là các tác phẩm đẹp) bỗng dưng phát bệnh. Nhẹ thì đau bụng, tim đập nhanh, nặng hơn có người còn bị ảo giác. Hội chứng này thường xuất hiện tại những địa điểm nổi tiếng thế giới về nghệ thuật, đặc biệt là hội họa. Giáo sư Graziella Magherini, tác giả của cuốn “Hội chứng Stendhal”, đã tiến hành nghiên cứu trên hơn 100 khách du lịch trong những chuyến đi tới Florence, Italy, những người đã mắc bệnh từ ảnh hưởng của các tác phẩm nghệ thuật. Những người này xuất hiện các triệu chứng như tim đập nhanh, hoa mắt chóng mặt và đau bụng. Trong lịch sử, người ta ghi nhận trường hợp một tiểu thuyết gia người Pháp đã phát cuồng sau khi xem những bức tranh tường tại nhà thờ Santa Croce thuộc Florence. Người ta cũng thống kê những tác phẩm nghệ thuật có “uy lực” nhất bao gồm: tượng David của Michaelangelo, bức họa Bacchus của Caravaggio, và những vòng tròn đồng tâm trên mái vòm của Duomo. Nghiện cà rốt Năm 1992, tại Anh quốc người ta đã nghi nhận 3 trường hợp không bình thường bị nghiện cà rốt. Một người đàn ông 40 tuổi đã quyết định thay thế mấy điếu thuốc lá mình hút bằng những củ cà rốt. Người đàn ông này ăn tới 5 mớ cà rốt một ngày và trong đầu lúc nào cũng chỉ có cà rốt. Theo các bác sĩ tâm thần cho biết, khi không có cà rốt thì cả người đàn ông trên và những bệnh nhân như ông ta đều rơi vào trạng thái giận dữ khó kiểm soát. Thèm ăn… dao kéo Dù sao thì với những bệnh nhân cà rốt ta cũng nhìn thấy một chút tích cực của nó, bởi thực sự thì cà rốt rất tốt cho sức khoẻ (ít ra là tốt hơn nhiều so với thuốc lá). Nhưng với bệnh nhân trong câu chuyện dưới đây, thì quả thực, thứ nghiện của họ khiến người khác lạnh gáy. Đó là những vật dụng kim loại, đặc biệt là… dao kéo. Allison Johnson, 47 tuổi, người Anh đã phải trải qua 30 cuộc phẫu thuật để “móc” ra mấy thứ linh tinh mà ông ta nhét vào bụng. Năm 1992, ông ta có 8 chiếc dĩa kim loại và một mớ các đồ sắt khác trong người. Phải nói, ông Johnson vô cùng khác người. Đến quán ăn, ông gọi nhiều đồ đắt tiền, sau đó lại không có tiền trả. Johnson bảo chủ quán cứ gọi cảnh sát bắt mình đi. Trong lúc chờ cảnh sát, ông ta tranh thủ… chén thêm một đống dao dĩa nữa! Cứ lành bệnh là nói tiếng nước ngoài
| Một bệnh nhân nữ mắc căn bệnh nói tiếng nước ngoài | Trên thế giới có khoảng 50 trường hợp được ghi nhận là mắc phải căn bệnh này. Những bệnh nhân này hầu hết mắc bệnh sau khi bị một chấn thương nào đó. Khi lành bệnh, họ bỗng dưng nói một ngôn ngữ khác. Tiffany Roberts (Mỹ), sống tại Florida là một điển hình. Sau một tai nạn, Roberts bỗng dưng nói tiếng đặc sệt người Anh. Cô dùng những từ ngữ vốn dĩ chỉ người Anh hay dùng. Trước đó cô chưa từng đến Anh lần nào và cũng chả hứng thú gì với mấy chương trình TV của Anh. Một trường hợp khác là một người phụ nữ Na Uy sau khi tỉnh dậy từ một cơn hôn mê bắt đầu “bắn tỉa” hàng tràng tiếng… Đức (vốn không phải tiếng mẹ đẻ của cô).
9. Những thuốc dễ gây dị tật: Những phụ nữ mang thai nếu dùng vitamin A liều cao thì đứa bé sinh ra có thể bị dị dạng mặt, sọ, tim và cơ quan sinh dục. Nếu dùng quá nhiều vitamin D, trẻ sinh ra có thể bị cao huyết áp, chậm phát triển tâm thần. Từ lâu, đã có bằng chứng cho thấy thai phụ khi dùng một số thuốc có thể bị sẩy thai, thai chết lưu hoặc dị tật bẩm sinh. Theo nghiên cứu dịch tễ, gần 2% ca dị tật bẩm sinh là do các thuốc đã được bà mẹ sử dụng trong lúc mang thai. Các bác sĩ đã ghi nhận hơn 8.000 trẻ sơ sinh có tay cụt bẩm sinh mà nguyên nhân là mẹ dùng thuốc an thần Thalidomide. Từ phát hiện trên, các nhà y học đã quan tâm hơn đến tính an toàn của thuốc khi sử dụng cho thai phụ, đặc biệt là về khả năng gây quái thai. Gần 2.000 loại thuốc đã được thử nghiệm trên súc vật, trong đó có 580 loại gây quái thai và 150 loại bị nghi vấn. Tuy nhiên, cần lưu ý là có những loại thuốc gây quái thai cho súc vật nhưng có thể không gây quái thai cho người và ngược lại.. Các thuốc cần cẩn trọng khi dùng cho thai phụ gồm:§ Các vitamin: Vitamin B6 nếu dùng kéo dài sẽ gây co giật. Vitamin C liều cao có thể gây dị tật; còn vitamin E nếu bị lạm dụng sẽ khiến trẻ bị tiêu chảy. § Thuốc tiêu hóa: Thuốc Cimetidine gây vàng da ở trẻ sơ sinh. Corticoid: Gây ức chế vỏ thượng thận, hở môi và khe vòm miệng nếu được dùng kéo dài trong thai kỳ. § Thuốc hô hấp: Salbutamol và Ephedrin làm tim thai nhanh. Aminophyllin làm nhịp tim nhanh, tăng đường huyết. § Thuốc chống ung thư: Methotrexate, Mercaptopurin gây thai chết lưu, dị tật bẩm sinh, não úng thủy, thai vô sọ, sứt môi, dị dạng chi. Cyclophosphamide gây dị dạng chi, tai, sinh non. § Thuốc kháng viêm không steroid: Làm co thắt ống động mạch, viêm ruột hoại tử.
§ Kháng sinh: Penicillin liều cao có thể làm thai chết lưu; Tetracyclin khiến răng trẻ bị vàng, da vàng, dị hình ở chi. Bactrim tăng nguy cơ vàng da ở trẻ sinh non. Metronidazole ảnh hưởng đến nhiễm sắc thể của thai và gây dị tật bẩm sinh. Tóm lại, hầu hết các loại kháng sinh đều có thể gây tổn thương cho thai. § Thuốc kháng giáp: Methimazole, Carbimazole gây dị dạng ở mặt, hẹp lỗ mũi và thực quản, chậm phát triển trí tuệ. § Thuốc chống động kinh: Carbamazepin, Valproate Natri gây dị dạng ở mặt, nứt đốt sống, lệch lỗ tiểu, dị dạng tim, kẽ hở vùng bụng, chậm nói, cận thị. Trimethadione, Hydantoine gây dị dạng ở hệ thần kinh trung ương, mũi kém phát triển. § Thuốc hạ đường huyết: Hàm lượng glucose huyết thấp ở trẻ sơ sinh. Thuốc ổn định tâm thần: Lithium gây nguy cơ bệnh tim cho trẻ, rối loạn chức năng tiêu hóa, đái tháo nhạt. § Thuốc an thần: Gây rối loạn chức năng gan, dễ xuất huyết, chậm phát triển tâm thần, dị tật tim bẩm sinh, sinh ngạt, vàng da, bú kém, dị dạng nội tạng, các chi ngắn. § Thuốc huyết học: Gây dị dạng ở bộ xương, đầu nhỏ, thoái hóa thần kinh thị giác, tâm thần phát triển chậm, thai lưu và xuất huyết ở trẻ sơ sinh. § Thuốc giảm đau: Methadone gây suy hô hấp khi sinh. Aspirin gây chảy máu ở trẻ sơ sinh. Na Salicylat có thể làm thai chết lưu. Indomethacin làm suy giảm chức năng thận. § Thuốc tim mạch: Methyldopa làm trẻ sơ sinh có vòng đầu nhỏ. Propanolol gây chậm nhịp tim thai, hạ đường huyết. Reserpin làm trẻ lừ đừ, bú yếu, hạ thân nhiệt.
|