 |
| PGS. TS. Triệu Nguyên Trung- Nguyên Viện trưởng Viện Sốt rét- Ký sinh trùng- Côn trùng Quy Nhơn khám, chữa bệnh cho bệnh nhân sốt rét trên địa bàn huyện Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam) |
Công tác phòng chống sốt rét trong quân đội và nhiệm vụ năm 2012
Công tác phòng chống sốt rét trong quân đội không chỉ đảm bảo sức khỏe cho toàn quân mà còn có vai trò hết sức quan trọng đẩy lùi bệnh sốt rét ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới nơi bệnh sốt rét lưu hành nặng cũng là các vùng trọng điểm sốt rét trên cả nước, đặc biệt là khu vực miền Trung-Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ. Đánh giá công tác phòng chống sốt rét năm 2011 Tình hình dịch bệnh sốt rét trên cả nước Năm 2011, công tác phòng chống sốt rét trên cả nước có tiến bộ so với năm 2010, bệnh nhân sốt rét giảm 16,04%, người nhiễm ký sinh trùng sốt rét giảm 5,16%, có 14 ca tử vong do sốt rét (năm 2010 tử vong 20 ca), không có dịch sốt rét. Mặc dù vậy, bệnh nhân sốt rét gia tăng tại một số tỉnh miền Trung, Gia Lai và Bình Dương; người nhiễm ký sinh trùng sốt rét gia tăng tại Tây Nguyên, một số tỉnh miền Trung và Đông Nam Bộ. Thuốc Artesunate điều trị sốt rét do P.falciparrum tại các tỉnh Gia Lai, Đắc Nông và Bình Phước vẫn còn hiệu lực song đã có dấu hiệu kháng (20-30% bệnh nhân điều trị đến ngày thứ 3 vẫn còn ký sinh trùng sốt rét). Tình hình dịch bệnh sốt rét trong quân đội Năm 2011, công tác phòng chống sốt rét trong quân đội có nhiều cố gắng, tình hình sốt rét có xu hướng giảm dần (so với năm 2010, bệnh nhân sốt rét giảm 11,79%, tỉ lệ nhiễm ký sinh trùng sốt rét giảm 0,11%), không có sốt rét ác tính và tử vong do sốt rét. Bệnh sốt rét xảy ra chủ yếu tại một số đơn vị đóng quân ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên và miền Đông Nam Bộ: bộ đội biên phòng, Quân khu 4, Quân khu 5, Quân đoàn 3, Quân đoàn 4, Binh đoàn 12, Binh đoàn 16, Vùng 5 Hải quân, Quân chủng Phòng không - Không quân, Binh chủng Công binh. Đặc biệt, năm 2010 Quân khu 7 không có bệnh nhân sốt rét, nhưng năm 2011 có tới 21 bệnh nhân sốt rét. Hoạt động dã ngoại (hành quân luyện tập, tuần tra biên giới, làm đường tuần tra biên giới) trong vùng sốt rét lưu hành nặng làm cho 984 trường hợp mắc sốt rét, chiếm 80,2% tổng số bệnh nhân sốt rét.  | Ảnh minh họa/ QĐND online |
Tình hình thực hiện phòng chống sốt rét tại các đơn vị quân đội - Công tác giám sát ký sinh trùng sốt rét và bệnh nhân sốt rét: giám sát ký sinh trùng sốt rét được duy trì tại một số đơn vị trọng điểm (Quân khu 5, Quân đoàn 3, Binh chủng Công binh và bộ đội biên phòng). Tổng số có 20.538 lam máu giám sát điều tra và chẩn đoán được làm tại các tuyến, tuy nhiên việc chuyển lam dương tính và lam âm tính về Viện Vệ sinh phòng dịch Quân đội để kiểm tra chưa được thường xuyên đầy đủ (nhiều đơn vị, nhất là các bệnh viện tuyến quân khu, quân đoàn chưa thực hiện). Quân y các quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng đã thống kê chặt chẽ danh sách bệnh nhân sốt rét (183 bệnh nhân), trong khi đó quân y bộ đội biên phòng chưa thống kê được đầy đủ, chi tiết (999 bệnh nhân). - Công tác chẩn đoán và điều trị: phần lớn bệnh nhân sốt rét được chẩn đoán đúng và điều trị khỏi tại tuyến đơn vị, chỉ có 6% (71/1182 ca bệnh) phải chuyển điều trị tại tuyến bệnh viện. Bệnh viện 211 là nơi có số bệnh nhân sốt rét điều trị cao nhất (32/71 ca), tiếp theo là Bệnh viện 7B (11/71 ca). - Công tác tuyên truyền giáo dục được duy trì tốt tại Quân đoàn 3, Binh đoàn 15 và một số đơn vị đóng quân trong vùng trọng điểm. Công tác này chưa thực hiện đầy đủ ở một số đơn vị đóng quân trong vùng sốt rét lưu hành nhẹ và các đơn vị có lực lượng làm đường tuần tra biên giới khi dã ngoại vào vùng sốt rét lưu hành nặng. - Công tác bảo đảm: Cục Quân y đã bảo đảm đủ thuốc, hóa chất cho tất cả các đơn vị và cấp bổ sung khi cần thiết cho một số đơn vị trọng điểm.  | BĐBP tỉnh Nghệ An hướng dẫn người dân tẩm màn bằng hóa chất diệt muỗi. |
Phương hướng Phòng chống sốt rét trong Quân đội năm 2012 Năm 2011, tình hình sốt rét trong cả nước tuy tiếp tục giảm, song số bệnh nhân sốt rét và số người nhiễm ký sinh trùng sốt rét ở một số tỉnh miền Trung - Tây Nguyên và miền Đông Nam Bộ vẫn gia tăng; kế hoạch phòng chống sốt rét quốc gia bước vào Chiến lược quốc gia phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét ở Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và định hướng đến năm 2030; tỉ lệ mắc sốt rét trong quân đội giảm dần song còn cao ở bộ đội biên phòng và một số đơn vị ở miền Trung - Tây Nguyên. Với nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, một lực lượng lớn bộ đội đóng quân trong vùng sốt rét lưu hành nặng, vì vậy công tác phòng chống sốt rét trong quân đội còn nhiều thách thức. Mục tiêu: - Giữ ổn định và giảm tỉ lệ bệnh nhân sốt rét dưới 2,3‰ quân/năm. - Hạn chế tối đa xảy ra sốt rét ác tính. - Hạn chế tối đa tử vong do sốt rét; không để tử vong do sai sót về chuyên môn, kỹ thuật; không để xảy ra dịch sốt rét. Chỉ tiêu cụ thể (tỉ lệ mắc sốt rét với một số đơn vị): bộ đội biên phòng dưới 18‰ quân/năm; Quân khu 5 dưới 1,3‰ quân/năm; Binh đoàn 12 dưới 4‰ quân/năm; Quân chủng Hải quân dưới 0,5‰ quân/năm; Quân khu 7 dưới 0,5‰ quân/năm; Binh chủng Công binh dưới 0,75‰ quân/năm; Quân đoàn 4 dưới 0,45‰ quân/năm; Quân đoàn 3 dưới 0,3‰ quân/năm; Binh đoàn 16 dưới 0,8‰ quân/năm. Các đơn vị còn lại phấn đấu không để bộ đội mắc sốt rét. Trọng tâm phòng chống sốt rét trong quân đội năm 2012 Công tác truyền thông, tập huấn chuyên môn phòng chống sốt rét - Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục sâu, rộng về phòng chống sốt rét cho mọi đối tượng, tránh tâm lý chủ quan trong bộ đội và đội ngũ chuyên môn quân y, phải coi đây là biện pháp cơ bản hàng đầu. Những đơn vị có lực lượng tham gia làm đường tuần tra biên giới cần tập trung tuyên truyền thật tốt cho bộ đội về phòng chống sốt rét và sốt rét ác tính trước khi vào vùng sốt rét lưu hành nặng. - Tổ chức tập huấn chuyên môn phòng chống sốt rét cho quân y các đơn vị ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên, miền Đông Nam Bộ, đối tượng là: bác sĩ khoa truyền nhiễm và xét nghiệm viên các bệnh viện, chủ nhiệm quân y và xét nghiệm viên các trung đoàn, quân y các đồn biên phòng. - Các cơ sở đào tạo: Học viện Quân y, các trường trung cấp quân y và các cơ sở đào tạo quân y khác trong quân đội chú trọng hướng dẫn cả lý thuyết và thực hành phòng chống sốt rét. Giám sát ca bệnh Quân y tuyến đơn vị phải thường xuyên giám sát phát hiện sớm, chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời các ca bệnh sốt rét. Tất cả các trường hợp nghi sốt rét đều phải được làm lam máu xét nghiệm ký sinh trùng sốt rét và gửi lam về tuyến sau (không có điều kiện soi lam vẫn phải làm lam máu). Việc thống kê báo cáo phải bảo đảm chính xác, đầy đủ theo mẫu của Cục Quân y (để tổng kết rút kinh nghiệm cho công tác phòng chống sốt rét trong quân đội). Tại tất cả các bệnh viện, bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị sốt rét phải được thống kê đầy đủ theo mẫu và gửi kèm theo lam máu xét nghiệm (kể cả lam âm tính) về Cục Quân y. Giám sát ký sinh trùng sốt rét Điều tra giám sát tại các đơn vị đóng quân ở vùng sốt rét lưu hành nặng và vừa (Quân đoàn 3, Quân khu 5, Binh chủng Công binh, một số đồn biên phòng). Đánh giá thực trạng sốt rét ở Vùng 5 Hải quân. Kết quả giám sát phải được báo cáo về Phòng Vệ sinh phòng dịch - Cục Quân y, gửi toàn bộ số lam dương tính và 5% lam âm tính về Khoa Sốt rét - Viện Vệ sinh phòng dịch Quân đội để kiểm tra. Phòng chống và giám sát vectơ - Phun tồn lưu hóa chất 2 lần/năm cho những đơn vị đóng quân ở vùng sốt rét lưu hành nặng, 1 lần/năm cho những đơn vị đóng quân ở vùng sốt rét lưu hành vừa. Trường hợp có diễn biến bất thường được phép phun bổ sung. - Tẩm màn hóa chất 2 lần/năm cho những đơn vị đóng quân vùng sốt rét lưu hành nặng, 1 lần/năm cho những đơn vị đóng quân vùng sốt rét lưu hành vừa. - Các đơn vị cơ động, dã ngoại vào vùng sốt rét lưu hành nặng và vừa phải tẩm màn lại (nếu lần tẩm màn gần nhất đã quá 3 tháng). - Viện Vệ sinh phòng dịch Quân đội và Trung tâm Y tế dự phòng phía Nam giám sát vectơ truyền bệnh tại những vùng trọng điểm. Chẩn đoán, điều trị và điều trị dự phòng - Chẩn đoán và điều trị: thực hiện theo “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rét” ban hành kèm theo Quyết định số 4605/QĐ-BYT ngày 24/11/2009 của Bộ Y tế. Ngay từ tuyến đơn vị thuộc vùng sốt rét lưu hành, mọi trường hợp nghi sốt rét phải điều trị ngay bằng Arterakin. - Điều trị dự phòng: + Đối tượng: tân binh vào vùng sốt rét lưu hành nặng; lực lượng mới làm đường tuần tra biên giới thuộc vùng sốt rét lưu hành nặng; bộ đội đóng quân ở vùng không có sốt rét hoặc vùng sốt rét lưu hành nhẹ khi d• ngoại, công tác vào vùng sốt rét lưu hành nặng. + Khu vực cần uống thuốc phòng: Quảng Trị, Bình Định, Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận, toàn bộ khu vực Tây Nguyên, Bình Phước, Phú Quốc. Lưu ý: các đơn vị đóng quân ở miền Bắc không uống thuốc phòng. + Sử dụng thuốc phòng: Doxycycline 100 mg, uống 1 viên/ngày trong thời gian: trước khi vào vùng sốt rét 1 ngày, suốt thời gian ở trong vùng sốt rét và 2 tuần sau khi ra khỏi vùng sốt rét (tổng thời gian không quá 3 tháng). + Cấp liều tự điều trị cho các đối tượng: bộ đội đi d• ngoại, bộ đội biên phòng và các lực lượng khác từ vùng lành vào vùng sốt rét lưu hành nặng (khi không có quân y đi cùng). Công tác bảo đảm Không để bất cứ đơn vị nào không có hoặc thiếu thuốc, hóa chất và vật tư phòng chống sốt rét. Công tác nghiên cứu khoa học Viện Vệ sinh phòng dịch Quân đội và Trung tâm Y tế dự phòng phía Nam phối hợp với các dự án hợp tác quốc tế nghiên cứu về nhạy cảm của ký sinh trùng sốt rét với các thuốc sốt rét, đánh giá hiệu lực của một số phác đồ điều trị, đánh giá nhạy cảm của muỗi sốt rét với hóa chất diệt côn trùng, nghiên cứu sự ảnh hưởng của P.vivax tới sức khỏe bộ đội. Chế độ báo cáo Yêu cầu các đơn vị thực hiện đúng chế độ báo cáo theo quy định. Ban chỉ đạo phòng chống sốt rét Quân đội giao cho Phòng Vệ sinh phòng dịch - Cục Quân y trực tiếp theo dõi kiểm tra việc thực hiện công tác phòng chống sốt rét của toàn quân và định kỳ báo cáo với Ban chỉ đạo.
|
TRANG CHỦ
