10 sự kiện quốc tế về sức khỏe bà mẹ
Cập nhật tháng 5/2014. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) - Khoảng 289 000 phụ nữ chết trong 2013 do các biến chứng khi mang thai hoặc khi sinh con, hầu hết các ca tử vong này có thể tránh được bởi vì các biện pháp can thiệp y tế cần thiết hiện có được biết đến là tốt, trở ngại chính là phụ nữ mang thai thiếu tiếp cận với dịch vụ chăm sóc chất lượng trước, trong và sau khi sinh con. Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ 5 (MDG 5), cải thiện sức khỏe bà mẹ, đặt mục tiêu giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ xuống 75% và đạt được tiếp cận phổ cập sức khỏe sinh sản vào năm 2015 nhưng cho đến nay tiến bộ trong việc làm giảm tỷ lệ tử vong ở các nước đang phát triển và cung cấp các dịch vụ kế hoạch gia đình đã quá chậm chạp để đáp ứng các mục tiêu. WHO đang hỗ trợ các nước trong việc cung cấp chăm sóc lồng ghép, dựa trên bằng chứng và chi phí hiệu quả cho các bà mẹ và trẻ sơ sinh trong quá trình mang thai, sinh con và giai đoạn hậu sản. Đầu tư vào hệ thống y tế, đặc biệt là trong việc đào tạo nữ hộ sinh và trong chăm sóc sản khoa khẩn cấp có sẵn mọi lúc là yếu tố chìa khóa để giảm tử vong mẹ. 1. Gần 800 phụ nữ tử vong mỗi ngày do các biến chứng trong quá trình mang thai và sinh con(Almost 800 women die every day due to complications during pregnancy and childbirth) Khoảng 289.000 phụ nữ tử vong trên toàn thế giới vào năm 2013 do các biến chứng trong quá trình mang thai và sinh con. Ở các nước đang phát triển, các tình trạng này liên quan đến mang thai và sinh con tạo thành nguyên nhân đứng hàng thứ hai (sau HIV/AIDS) gây tử vong ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
2. Có 4 kẻ giết người chính (There are 4 main killers)4 kẻ giết người chính là: xuất huyết trầm trọng (severe bleeding), nhiễm trùng (infections), nạo phá thai không an toàn (unsafe abortion) và các rối loạn tăng huyết áp (hypertensive disorders): tiền sản giật và sản giật (pre-eclampsia and eclampsia). Chảy máu sau khi sinh (bleeding after delivery) có thể giết chết ngay cả một người phụ nữ khỏe mạnh chỉ trong vòng 2 giờ nếu không giám sát, hầu hết các ca tử vong này có thể ngăn ngừa.
3. Hơn 135 triệu phụ nữ sinh con mỗi năm (More than 135 million women give birth per year)Khoảng 20 triệu phụ nữ trong số này có các bênh lý liên quan đến mang thai sau khi sinh con. Danh sách các bệnh kèm theo là dài và đa dạng bao gồm sốt (fever), thiếu máu (anaemia), lỗ rò (fistula), không kiểm soát được (incontinence), vô sinh (infertility) và trầm cảm (depression). Phụ nữ bị lỗ rò thường bị kỳ thị và bị tẩy chay bởi người chồng, gia đình và cộng đồng của họ.
4. Khoảng 16 triệu trẻ em gái trong độ tuổi từ 15 đến 19 sinh con mỗi năm (About 16 million girls aged between 15 and 19 give birth each year)Chúng chiếm hơn 10% của tất cả các ca sin, ở các nước đang phát triển, khoảng 90% các ca sinh là trẻvị thành niên xảy ra trong hôn nhân, ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, các biến chứng do mang thai và sinh con là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ em gái tuổi 15-19.
5. Sức khỏe bà mẹ phản ánh khoảng cách giữa người giàu và người nghèo (Maternal health mirrors the gap between the rich and the poor)Chưa đầy 1% số ca tử vong mẹ xảy ra ở các nước có thu nhập cao, tỷ lệ tử vong mẹ ở các nước đang phát triển là 230 trên 100.000 ca sinh so với 16 trên 100.000 ca sinh ở các nước phát triển. Ngoài ra, tỷ lệ tử vong bà mẹ cao hơn ở khu vực nông thôn và ở các cộng đồng nghèo hơn và ít học. Trong số800 phụ nữ chết mỗi ngày thì có 500 phụ nữ sống ở vùng cận Saharan châu Phi, 190 phụ nữ sống ở Nam Á và 6 phụ nữ sống ở các nước có thu nhập cao.
6. Hầu hết các ca tử vong mẹ có thể phòng ngừa (Most maternal deaths can be prevented)Hầu hết các ca tử vong này có thể phòng ngừa thông qua kỹ năng chăm sóc khi sinh con và tiếp cận tới chăm sóc cấp cứu sản khoa. Ở vùng cận Saharan châu Phi, nơi mà tỷ lệ tử vong mẹ cao nhất thì có chưa đầy 50% phụ nữ được chăm sóc bởi một nữ hộ sinh, y tá hoặc bác sĩ được đào tạo trong khi sinh.
7. Nhiều phụ nữ không tìm kiếm một sự chăm sóc lành nghề trong khi mang thai (Many women don’t see a skilled health professional enough during pregnancy)Mặc dù có một tỷ lệ lớn phụ nữ tìm kiếm nhân viên y tế có tay nghề ít nhất một lần trong suốt thai kỳ của họ nhưngchỉ có khoảng một nửa nhận được sự khuyến nghị tối thiểu ít nhất 4 lần trong thời gian mang thai. Phụ nữ không nhận được sự kiểm tra sức khỏe cần thiết bỏ lỡ cơ hội để phát hiện các vấn đề và nhận được sự chăm sóc và điều trị thích hợp. Điều này cũng bao gồm tiêm chủng và phòng ngừa sự lây truyền HIV/AIDS từ mẹ sang con.
8. Khoảng 22 triệu ca phá thai tiếp tục được thực hiện không an toàn mỗi năm (About 22 million abortions continue to be performed unsafely each year)Phá thai không an toàn dẫn đến cái chết của khoảng 47.000 phụ nữ và hơn 5 triệu biến chứng, hầu như mỗi một trong những trường hợp tử vong và các biến chứng này có thể đã được ngăn chặn thông qua giáo dục tình dục, sử dụng biện pháp tránh thai và cung cấp sự phá thai an toàn, hợp pháp và chăm sóc các biến chứng của nạo phá thai.
9. Giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ đã bị chậm lại (Reducing the maternal mortality ratio has been slow)Một mục tiêu của MDGs là giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ đến ba phần tư giai đoạn từ năm 1990 đến năm 2015. Cho đến nay, tiến độ đã bị chậm lại. Từ năm 1990 tỷ lệ tử vong mẹ đã giảm hàng năm chỉ 2,6% thay vì 5,5% là cần thiết để đạt được MDG 5 nhằm cải thiện sức khỏe bà mẹ.
10. Thiếu sự chăm sóc có tay nghề cao là trở ngại chính để có sức khỏe tốt hơn cho các bà mẹ (The lack of skilled care is the main obstacle to better health for mothers) Điều này được làm trầm trọng hơn bởi sự thiếu hụt các nhân viên y tế có trình độ trên toàn cầu.
|