Từ là một điểm nóng sốt rét, đến nay số trường hợp mắc bệnh sốt rét ở Vân Canh đã giảm đáng kể. Kết quả này được bắt nguồn từ việc người dân hiểu nhiều hơn về bệnh cũng như cách phòng bệnh sốt rét.
Đã hiểu ra rồi
Rơlan Híp bị bệnh sốt rét nhưng bảo vợ phải kêu thầy mo đến nhà trừ tà ma. Mâm cỗ được dọn ra, thầy mo đã làm đủ thứ phép nhưng bệnh của Rơlan Híp không giảm mà còn nặng hơn. Cũng may, lúc này, Y Hoa – nhân viên y tế của làng – đến thăm bệnh đã kịp thời giúp Rơlan Híp qua cơn nguy kịch, đồng thời tuyên truyền cho anh và thầy mo biết về bệnh sốt rét. Rơlan Híp vỡ lẽ, còn thầy mo cảm ơn Y Hoa rối rít, hứa từ nay không cúng trừ tà ma cho bệnh nhân nữa… Đó là thông điệp của người dân xã Canh Hoà đưa ra trong một tiểu phẩm tham gia hội thi kiến thức phòng chống sốt rét cho đồng bào các dân tộc thiểu số do Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn phối hợp với huyện Vân Canh tổ chức.
 | |
Thầy mo đang cúng trừ tà ma cho Rơlan Híp phòng chống sốt rét cho đồng bào các | (tiểu phẩm “Tôi đã hiểu ra rồi” tại Hội thi kiến thức dân tộc huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định ) |
|
Thầy mo đã hiểu ra rồi! |
Theo tiến sĩ Triệu Nguyên Trung, Viện trưởng Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn, việc tổ chức các hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng là cách tiếp cận, giáo dục người dân phòng bệnh sốt rét cho đồng bào dân tộc thiểu số rất hiệu quả. Đặc biệt, cách tuyên truyền bằng cuộc thi qua những tiểu phẩm rất gần gũi và dễ hiểu, góp phần rất lớn vào việc thay đổi hành vi cho người dân trong cộng đồng. Cùng với biện pháp tuyên truyền, trong thời gian qua, Viện cũng đã duy trì đội nghiên cứu sốt rét trên địa bàn huyện để nghiên cứu, theo dõi sự quay lại của bệnh và biện pháp khống chế.
 |  |
Hai đội tham dự Hội thi: Đội xã | CanhThuận và Đội xã Canh Hòa |
|
Ban tổ chức trao hoa và bằng khen cho các đội dự thi |
Chị Hà Thị Hương, dân tộc Thái ở làng Hà Văn Trên, xã canh Thuận, cho biết : "Bây giờ, người dân làng mình đã hiểu ra rồi. Những người thường đi rừng, ngủ rẫy phải mang theo chăn màn để bảo vệ, không cho muỗi truyền bệnh. Vệ sinh môi trường phải sạch sẽ, phát quang bụi rậm… để triệt tiêu mầm bệnh".
Chưa hết lo
Trong năm 2008, ngành y tế huyện Vân Canh đã thực hiện 1.197 buổi truyền thông phòng chống sốt rét. Thự c hiện tẩm màn bảo vệ cho 4.341 hộ, tẩm hoá chất cho 10.583 chiếc màn và bọc võng, bảo vệ cho 17.243 người. Quản lý 1.975 người dân di biến động có liên quan đến tình hình dịch tễ sốt rét. Điều trị cho 154 người đi làm ngủ lại rừng theo biện pháp dự phòng tích cực. Thử máu cho 4.418 lượt người có sốt, phát hiện có 22 ký sinh trùng sốt rét trong máu, gỉam 18% so với năm 2007. |
Năm 2008, Vân Canh có 26 bệnh nhân sốt rét, giảm 25,7% so với năm 2007. Bệnh nhân chủ yếu là người dân đi làm trong rừng không chịu khai báo và không được ngành y tế quản lý. Đáng chú ý, trong 9 tháng, toàn huyện chỉ có 6 ca sốt rét, nhưng tháng 10 có đến 12 ca và tháng 11 có 8 ca. Điều này chứng tỏ, bệnh sốt rét ở Vân Canh vẫn phát triển theo mùa bệnh, đỉnh cao là tháng 10, 11.
BS. Nguyễn Văn Ngọ, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Vân Canh, phân tích: Hiện nay, bệnh sốt rét ở huyện Vân Canh đã được khống chế nhưng không phải đã hết mầm bệnh, nguy cơ tái dịch thường xuyên đe doạ cộng đồng. Công tác phòng chống sốt rét ở Vân Canh ngày càng khó khăn, phức tạp. Ngành y tế không thể kiểm soát được tình trạng di biến động của những đối tượng làm rừng, ngủ rẫy tự do. Chính đối tượng này là nguồn dự trữ mầm bệnh sốt rét, có thể làm lây lan ra cộng đồng bất kể lúc nào. Mặt khác, người dân chủ quan khi thấy bệnh sốt rét đã giảm, làm cho ngành y tế khó tiếp cận với những đối tượng có nguy cơ cao về sốt rét.
Trước tình hình này, Trung tâm đã chỉ đạo y tế cơ sở tăng cường công tác truyền thông phòng chống bệnh sốt rét hàng tháng, đảm bảo mỗi thôn, làng được tuyên truyền 4 lần/năm. Đồng thời, tăng cường vận động và kiểm tra nhân dân nằm màn để tránh muỗi đốt; giám sát, phát hiện bệnh nhân bằng cách phải thử máu xét nghiệm cho tất cả những người bị sốt, những đối tượng thường đi rừng, ngủ rẫy; phát hiện và điều trị những bệnh nhân có ký sinh trùng một cách chu đáo để phòng chống lây lan trong cộng đồng; nâng cao năng lực chuyên môn của y tế cơ sở chủ động phát hiện và giải quyết những ca bệnh sốt rét tại cơ sở; thực hiện chiến dịch phòng chống sốt rét như tẩm màn bằng hoá chất diệt muỗi nhằm ngăn chặn bệnh phát triển ở những thời gian cao điểm tháng 10, 11.
|
Phát quang bụi rậm để triệt tiêu mầm bệnh |