Trong khuôn khổ các hoạt động Đề án “Thí điểm lồng ghép quản lý bệnh sốt rét và sốt xuất huyết ở tuyến y tế cơ sở tại huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định”; Ngày 27/12/2002, Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn phối hợp với Trung tâm y tế huyện Vân Canh đã tổ chức “Hội thi Kiến thức phòng chống sốt rét và sốt xuất huyết cho đồng bào các dân tộc huyện Vân Canh”.
Hội thi được tổ chức ngay tại xã Canh Hòa nên đã thu hút được gần 1000 người là đồng bào các dân tộc thiểu số thuộc huyện Vân Canh đến dự, kết quả của Hội thi không chỉ mang lại tính chất mới lạ trong công tác tuyên truyền phòng chống sốt rét, sốt xuất huyết mà còn làm thay đổi được nhận thức hành vi bảo vệ sức khỏe của cộng đồng khi mỗi người dân tự phản ảnh hiểu biết của mình về những căn bệnh này.
Mục đích Hội thi
Vân Canh là một huyện miền núi thuộc tỉnh Bình Định, đây là địa bàn sinh sống của nhiều dân tộc anh em gồm Bana, Chăm, Thái, H’roi…. Với đặc điểm địa hình, thời tiếtcó nhiều yếu tố thuận lợi cho bệnh sốt rét và bệnh sốt xuất huyết phát triển. Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của các cấp chính quyền, đoàn thể, sự nỗ lực của hệ thống chuyên khoa từ Trung ương đến địa phương, các bệnh do vector truyền trong cộng đồng của huyện có xu hướng giảm và ổn định. Tuy nhiên, trong 2 năm gần đây số ca bệnh và mật độ vector truyền bệnh, đặc biệt là sốt xuất huyết có dấu hiệu biến động và gia tăng. Mục đích của Hội thi nhằm nâng cao kiến thức, thái độ, thực hành phòng chống sốt rét và sốt xuất huyết cho người dân sống trong vùng bệnh lưu hành nói chung và đồng bào các dân tộc thiểu số huyện Vân Canh nói riêng góp phần làm tình hình bệnh sốt rét và sốt xuất huyết trong huyện không còn là mối nguy cơ lớn đối với sức khỏe cộng đồng.
 |  |
TS. Triệu Nguyên Trung - Viện trưởng Viện Sốt rét-Ký sinh
trùng-Côn trùng Quy Nhơn phát biểu khai mạc Hội thi | Ông Lê Thanh Trang – Chủ tịch UBND huyện Vân Canh
với một phút ngẫu hứng bài chòi |
Thành phần và các đại biểu tham dự Hội thi
Đến dự và chỉ đạo Hội thi có Thầy thuốc nhân dân TS. Triệu Nguyên Trung - Viện trưởng Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn, Ông Lê Thanh Trang – Chủ tịch UBND huyện Vân Canh, BS CKII. Hồ Việt Mỹ - Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bình Định, Bà La Mai Ngọc Bích – Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Canh, BS CKII Hoàng Xuân Thuận – Giám đốc Trung tâm PCSR tỉnh Bình Định, ThS. Nguyễn Xuân Quang – Trưởng Khoa Côn trùng Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn, BS. Nguyễn Văn Ngọ - Giám đốc Trung tâm y tế huyện Vân Canh, BS. Đặng Thị Thơm -Trưởng phòng Y tế huyện Vân Canh. Tham dự Hội thi còn có đại diện các cơ quan ban ngành trong huyện, cơ quan thông tấn báo chí, các chuyên viên Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn, cán bộ Trạm y tế và nhân dân 3 xã Canh Hòa, Canh Thuận và Thị trấn Vân Canh. Thành phần Ban giám khảo Hội thi gồm các đại diện của Lãnh đạo Viện, Lãnh đạo UBND huyện, Lãnh đạo Sở Y tế tỉnh, Lãnh đạo Trung tâm PCSR tỉnh, Lãnh đạo Trung tâm y tế huyện và Lãnh đạo Phòng Y tế huyện do TS. Triệu Nguyên Trung làm Trưởng Ban.
 |
Lãnh đạo Viện, Lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Bình Định và Lãnh đạo huyện Vân Canh tặng
hoa và cơ lưu niệm chúc mừng đại diện các cán bộ tham gia Hội thi |
Nội dung Hội thi
Phần thi chào hỏi và tự giới thiệu
Các đội cử ra một thành viên giới thiệu về các thành viên trong đội, các thành viên cũng có thể tự giới thiệu thêm về nghề nghiệp, gia đình, sở thích, kinh nghiệm cuộc sống của mình. Trên cơ sở đó Ban giám khảo chấm điểm về nội dung chào hỏi, trang phục của thí sinh, tính văn hóa, tính hấp dẫn của lời chào hỏi và tự giới thiệu.
Phần thi năng khiếu
Các đội trình bày bài hát, múa, tiểu phẩm, những lọai hình nghệ thuật dân gian hay những hình thức nghệ thuật đặc biệt khác; ưu tiên những lọai hình nghệ thuật của người dân tộc thiểu số. Ban giám khảo sẽ trực tiếp cho điểm dựa trên nội dung, trang phục của thí sinh, tính văn hóa và tính nghệ thuật.
Phần thi kiến thức về bệnh sốt rét, bệnh sốt xuất huyết và cách phòng chống
Đây là phần thi chủ yếu của Hội thi gồm các câu hỏi về nguyên nhân, đường lan truyền, tác hại và cách phòng chống bệnh sốt rét và sốt xuất huyết theo hai hình thức:
Câu hỏi đóng (chọn câu đúng nhất)
Người dẫn chương trình (MC) đọc câu hỏi và các phương án trả lời (có màn hình hiển thị để thí sinh theo dõi nội dung câu hỏi và phương án trả lời). Các thí sinh sẽ có 3 giây suy nghĩ để chọn câu trả lời đúng nhất trong các phương án đưa ra (3 giây là 3 tiếng nhạc chuông). Sau khi MC mời 3 Đội đưa ra đáp án trả lời, đại diện Đội sẽ cầm thẻ có chữ cái A, B, C hoặc D (thẻ mà Đội cho là cầu đúng nhất) đưa lên để MC chiếu theo đáp án mà quyết định cho điểm cho 3 Đội.
Câu hỏi mở (trả lời theo sự hiểu biết):
Sau khi đọc xong câu hỏi, MC sẽ mời một Đội trả lời trước dựa trên tín hiệu chuông và đèn. Nếu Đội thứ nhất trả lời sai hoặc chưa đầy đủ thì Đội thứ 2 có quyền trả lời tiếp. Nếu MC đọc chưa hết câu hỏi mà đã bấm chuông trước là được coi là phạm luật hoặc khi được trao quyền trả lời mà không trả lời được tròng vòng 5 giây thì MC sẽ trao quyền trả lời cho Đội khác.
Một số tiết mục tham gia Hội thi |
Kết quả Hội thi
Hội thi được bắt đầu bằng các tiết mục văn nghệ chào mừng do người dân thí sinh 3 xã Canh Hòa, canh Thuận, Thị trấn Vân Canh trình bày với những giai điệu mượt mà về tình yêu, về quê hương đất nước, con người mang đậm bản sắc dân tộc đã đem lại nhiều cảm xúc cho khán giả tham dự. Trong lời phát biểu khai mạc, TS. Triệu Nguyên Trung, Viện trưởng – Trưởng Ban tổ chức đã nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác truyền thông giáo dục sức khỏe và ý nghĩa của Hội thi, nó không chỉ mang lại giá trị lâu bền trong việc nâng cao ý thức phòng chống chống dịch bệnh của người dân tỉnh Bình Định nói chung và huyện Vân Canh nói riêng, mà còn mang lại giá trị về tinh thần cho cộng đồng thông qua hình thức truyền thông hấp dẫn này. Sau đó Viện trưởng đã cùng Ông Lê Thanh Trang và BS. Hồ Việt Mỹ trao cờ lưu niệm và hoa cho các đội tham dự Hội thi và chúc Hội thi thành công tốt đẹp.
sự cỗ vũ nhiệt tình của đông đảo khán giả |
Trong phần thi chào hỏi và giới thiệu, thí sinh cả 3 đội trong trang phục truyền thống đã trình bày các thông tin liên quan đến dân tộc mình, công tác phòng chống bệnh tật nơi địa phương mình đang sinh sống, ngoài ra các thí sinh còn trình bày về bản thân và sở thích cá nhân bằng những câu vè dí dỏm. Phần thi năng khiếu của các đội đã cống hiến cho khán giả những ca khúc trữ tình, những bản dân ca tự sáng tác, những điệu hát bài chòi vừa được chính Chủ tịch UBND huyện Lê Trang Thanh vừa hoàn tất, đặc biệt là Tiểu phẩm “Thầy mo thất nghiệp” của Đội thị trấn Vân Canh được Ban giám khảo và khán giả nhiệt liệt hoan nghênh. Phần thi Kiến thức diễn ra một cách sôi nổi, gay cấn trước sự cỗ vũ nhiệt tình của đông đảo khán giả là người dân 3 xã tham dự Hội thi. Xen kẽ giữa các phần thi là những câu hỏi dành cho khán giả và họ đã trả lời chính xác chứng tỏ hiệu qủa của biện pháp truyền thông giáo dục mà Đề án đã thực hiện trong gần 2 năm qua cùng với những giọng ca trẻ trung, những điệu nhảy bốc lửa góp vui của bà con 3 xã đã làm Hội thi càng thêm phần sôi động. Kết thúc Hội thi, Đội xã Canh Hòa đoạt giải ba với tổng số điểm qua các phần thi là 316 điểm, Đội Thị trấn Vân Canh đoạt giải nhì với tổng số điềm là 319 điểm và Đội xã Canh Thuận xuất sắc đoạt giải nhất với tổng số điểm khít khao là 321 điểm.
 |
Và sự công bằng của Ban giám khảo là động lực to lớn để hội thi thành công tốt đẹp |
Tổng kết Hội thi
Hội thi thành công tốt đẹp và đạt các mục tiêu đề ra của Ban Tổ chức đề ra. Tổng kết Hội thi, TS. Triệu Nguyên Trung đã đánh giá cao sự tham gia nhiệt tình của 3 đội, sự cổ vũ không biết mệt mỏi của người dân tham dự và gửi lời cám ơn đến UBND huyện Vân Canh, Sở Y tế tỉnh Bình Định, Trung tâm y tế, Phòng y tế huyện Vân Canh, đã phối hợp và tạo điều kiện thuận lợi để Hội thi thành công tốt đẹp. Mô hình Hội thi sẽ tiếp tục được Lãnh đạo Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn lấy làm phương pháp truyền thông giáo dục chủ yếu cho các đồng bào dân tộc sống tại các vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới ở một số tỉnh khu vực miền Trung – Tây nguyên trong thời gian đến.