Bệnh tay chân miệng ở mức báo động; Nước súc miệng bị thu hồi vẫn bày bán trên thị trường; Dịch tay chân miệng: Bùng phát chưa từng thấy; Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thăm Bệnh viện Trung ương Quân đội 108; Dịch bệnh tay chân miệng bùng phát: Bệnh viện quá tải, trường học đóng cửa; Bàng hoàng vào chợ phụ gia
Tuổi trẻ, Thanh niên, Nhân dân, Hà Nội mới, Tiền phong
Bệnh tay chân miệng ở mức báo động
Từ đầu năm đến nay đã có trên 56 ca tử vong vì bệnh tay chân miệng. Riêng tại TP.HCM có 21 ca tử vong.
So với các vụ dịch lớn tại các nước được Tổ chức Y tế thế giới ghi nhận, tình hình bệnh tay chân miệng của Việt Nam năm nay đang ở mức báo động. Từ năm 2008- 2010, mỗi năm cả nước ghi nhận trên 10.000 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng. Song thống kê của Cục Y tế dự phòng cho thấy từ đầu năm 2011 đến nay, số bệnh nhân bị hội chứng tay chân miệng trên cả nước tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái với tổng lượng mắc lên đến 20.000 người. Số ca tử vong cập nhật mới nhất đã lên đến 56 trường hợp. 50/56 trường hợp tử vong là bệnh nhi của các tỉnh phía Nam.
Trước tình hình diễn biến của bệnh tay chân miệng, ngày 19-7 Bộ Y tế đã ban hành hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh năm 2011, thay thế phác đồ trước đó ban hành năm 2008. Theo hướng dẫn mới, hội chứng tay chân miệng được phân loại lâm sàng theo bốn cấp độ từ nhẹ tới nặng.
Biểu hiện lâm sàng độ 1 với triệu chứng chủ yếu là loét miệng và/hoặc tổn thương da sẽ được điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở. Bệnh nhân được tái khám mỗi 1-2 ngày trong 8-10 ngày đầu của bệnh. Trẻ có sốt phải tái khám mỗi ngày đến khi hết sốt ít nhất 48 giờ.
Tuy nhiên, trẻ sẽ phải tái khám lập tức nếu có dấu hiệu từ độ 2a trở lên như: sốt cao từ 39OC trở lên, thở nhanh, khó thở, giật mình (dưới 2 lần/30 phút), lừ đừ, run chi, quấy khóc, bứt rứt khó ngủ, nôn nhiều, đi loạng choạng, da nổi vân tím, vã mồ hôi, tay chân lạnh... Bệnh nhân từ độ 2a trở lên sẽ được chuyển điều trị nội trú tại bệnh viện.
Bệnh thuộc độ 2b khi 30 phút trẻ giật mình trên 2 lần, mạch nhanh trên 150 lần/phút (khi trẻ nằm yên, không sốt), sốt cao từ 39OC trở lên không đáp ứng với thuốc hạ sốt hoặc với bệnh nhân bị run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng, rung giật nhãn cầu, lác mắt, yếu chi/liệt chi, liệt thần kinh sọ (nuốt sặc, thay đổi giọng nói...). Khi chuyển độ 2b, bệnh nhân nên nằm đầu cao 30O, thở oxy qua mũi 3-6 lít/phút, được theo dõi mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở, kiểu thở... đồng thời sử dụng các nhóm thuốc Phenobarbital, Immunoglobulin theo chỉ định của thầy thuốc.
Độ 3 của bệnh được xác định khi mạch nhanh hơn 170 lần/phút (một số trường hợp có thể mạch chậm - dấu hiệu rất nặng), vã mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc khu trú, có cơn ngưng thở, thở bụng, thở nông, rút lõm ngực, khò khè, thở rít thanh quản. Với bệnh độ 3, bệnh nhân buộc phải chuyển sang điều trị nội trú tại đơn vị hồi sức tích cực, đặt nội khí quản giúp thở sớm khi thất bại với thở oxy.
Hội chứng tay chân miệng sẽ chuyển sang độ 4 - mức nặng nhất của phân độ lâm sàng - khi bệnh nhân bị sốc, phù phổi cấp, tím tái, ngưng thở, thở nấc. Trường hợp này sẽ tiếp tục điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực.
Theo Bộ Y tế, hiện chưa có vắc xin phòng bệnh đặc hiệu nên biện pháp phòng bệnh được áp dụng là cách thức phòng ngừa chung đối với bệnh lây qua đường tiêu hóa, đặc biệt tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn lây. Trẻ bị bệnh buộc phải cách ly tại nhà, không đến nhà trẻ, trường học, nơi các trẻ chơi tập trung trong 10-14 ngày đầu của bệnh.
Trẻ lớn vẫn nhập viện
Bác sĩ Trần Thị Thúy, phó khoa nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 2 TP.HCM, cho biết năm nay số trẻ trên 5 tuổi mắc bệnh tay chân miệng nhập viện nhiều hơn so với những năm trước. Trong đó xuất hiện cả trẻ trên 10 tuổi mắc bệnh tay chân miệng nhập viện ở tình trạng nặng và đã có một cháu 13 tuổi bị tử vong. Đây là hiện tượng hiếm gặp so với những năm trước.
Sở dĩ trẻ trên 5 tuổi, đặc biệt trên 10 tuổi, ít mắc bệnh tay chân miệng hoặc nếu mắc cũng hiếm khi phải nhập viện vì ở tuổi này trẻ có sức đề kháng cao hoặc có thể trước đó đã mắc bệnh nên không mắc lại nữa. Tuy nhiên, năm nay có thể do tác nhân gây bệnh tay chân miệng thay đổi nên làm những trẻ từng mắc bệnh vẫn có thể mắc bệnh lại. Gần đây, Bệnh viện Nhi Đồng 2 điều trị cho một cháu 11 tuổi mắc bệnh tay chân miệng nặng. Bệnh nhi này được các bác sĩ cho lọc máu và được cứu sống. Dù bệnh tay chân miệng thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi nhưng trẻ trên 10 tuổi vẫn có thể mắc bệnh nặng.
Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP.HCM, ngày 18-7 cháu H.T.T. - 3 tuổi, ở Củ Chi, TP.HCM - mắc bệnh tay chân miệng đã tử vong tại khoa hồi sức của bệnh viện. Cháu H. nhập viện Bệnh viện Nhi Đồng 1 ngày 17-7 trong tình trạng sốt cao liên tục, khó thở, sau đó diễn tiến sốc (trụy tim mạch). Các bác sĩ tiến hành lọc máu cho bệnh nhi nhưng chỉ sau gần bốn giờ lọc máu bệnh nhi đã tử vong do bệnh diễn tiến nặng. Như vậy từ đầu năm đến nay tại TP.HCM đã có 21 trẻ mắc bệnh tay chân miệng tử vong.
Thanh niên
Nước súc miệng bị thu hồi vẫn bày bán trên thị trường
Dù Công ty Procter & Gamble (P&G) VN đã có thông báo thu hồi sản phẩm (SP) nước súc miệng nhãn hiệu Oral-B sản xuất tại Columbia có tên thương mại là Oral-B Tooth and Gum Care Alcohol Free Mouth Rinse và Oral-B Tooth and Gum Care Mouth Rinse loại chai 350 ml và 500 ml, nhưng ngày 19.7, khảo sát tại Hà Nội, SP nằm trong diện bị thu hồi vẫn được bày bán trên thị trường.
Tại siêu thị Unimart (trên đường Phạm Ngọc Thạch), đến chiều 19.7 SP nước súc miệng nhãn hiệu Oral-B vẫn còn hàng chục chai trên kệ hàng. Khi chúng tôi hỏi, vì sao Công ty P&G VN đã có thông báo thu hồi, siêu thị vẫn bán, nhân viên bán hàng cho hay lẽ ra sản phẩm này bị thu hồi từ sáng, nhưng do sơ suất nên quên chưa thu hồi hết. Ngay sau đó, nhân viên bán hàng đưa SP này cất vào kho. Còn tại siêu thị Thái Hà, dù vẫn bày bán SP này, nhưng khi thấy khách hàng có ý định chọn Oral-B, nhân viên bán hàng lại tư vấn khách hàng nên dùng SP khác.
Trong khi đó, tại các siêu thị Fivimart Đặng Tiến Đông, Intimex bờ Hồ, trên kệ hàng có dán nhãn Oral-B đã bị bỏ trống. Khi hỏi lý do vì sao, nhân viên cả hai siêu thị này đều giải thích mập mờ do hết hàng, tuyệt nhiên không đả động gì đến lý do bị thu hồi. Theo các siêu thị, trên thị trường có rất nhiều loại SP nước súc miệng của nước ngoài và của VN sản xuất. Sản phẩm Oral-B không phải là SP bán chạy tại các siêu thị.
Theo bác sĩ (BS) Yên Lâm Phúc (Học viện Quân y), nước súc miệng có tác dụng khử khuẩn, làm sạch, chống mảng bám răng, chống cao răng. Thường các loại nước súc miệng có thành phần cơ bản: thuốc sát trùng, kháng sinh (iốt, flour hoặc chlorohexidin) tùy nhà sản xuất và thành phần khác là chất chống bám dính. "Tuy nhiên, nó không phải là SP chăm sóc tối ưu, không thay thế cho chải răng và chỉ là hình thức chăm sóc răng miệng bổ sung", BS Phúc lưu ý.
Các BS cũng lưu ý, với các thành phần hữu ích kể trên, khi sử dụng cần biết về nguy cơ của nước súc miệng vì về cơ bản, các chất có vai trò khử khuẩn, làm sạch chống bám dính đều là hóa chất. Đồng thời, với tác dụng khử khuẩn thành phần này có thể gây dị ứng, kích ứng niêm mạc miệng. Khả năng sát khuẩn càng mạnh thì nguy cơ gây kích ứng cũng tăng lên. Ngoài ra, với các thành phần trong nước súc miệng, cũng cần lưu ý về nguy cơ gây rối loạn tiêu hóa trong trường hợp nuốt phải dung dịch này với một ngụm lớn, đặc biệt là trẻ em. "SP cũng có nguy cơ bị nhiễm khuẩn. Trong trường hợp này vi khuẩn nhiễm trong SP bị bất hoạt do sống trong môi trường dung dịch đã có chứa kháng sinh, chất sát khuẩn. Tuy nhiên dung dịch bị nhiễm khuẩn cũng có thể ảnh hưởng không tốt với người đang có bệnh nặng, suy kiệt", BS Phúc khuyến cáo.
BS Võ Trương Như Ngọc (Viện Răng hàm mặt - Đại học Y Hà Nội) cho biết thêm: "Trong nước súc miệng có chứa thành phần là kháng sinh. Nếu lạm dụng, sử dụng không đúng có thể gây rối loạn hệ thống vi khuẩn miệng". Theo BS Ngọc, trong kem đánh răng cũng có một số thành phần tương tự như trong nước súc miệng (chất làm trắng, sát khuẩn...), nếu sử dụng cùng lúc sẽ làm "tăng liều" của các thành phần này, gây tác dụng quá mức cần thiết, người sử dụng có thể bị mòn răng hóa học. "Ở trẻ em nếu sử dụng nước súc miệng không phù hợp có thể bị say vì trong dung dịch chứa cồn. Cồn ngấm qua niêm mạc miệng sẽ tác động đến trẻ với hiện tượng như say rượu. Nên tham khảo hướng dẫn của nha sĩ khi sử dụng nước súc miệng để có hiệu quả tốt nhất", BS Ngọc nói.
Lao động
Dịch tay chân miệng: Bùng phát chưa từng thấy
TS. Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng cho biết: Liên tiếp 3 năm vừa qua, mỗi năm nước ta chỉ ghi nhận khoảng 10.000 ca mắc, trong đó có 20 – 30 trường hợp tử vong. Do đó, số lượng 20.000 ca mắc, 54 ca tử vong tính đến thời điểm tháng 7 năm nay là tăng đột biến. Những năm gần đây cho thấy, số ca mắc còn cao hơn nữa. Ca bệnh thường tập trung ở lứa tuổi nhà trẻ, mẫu giáo từ 2- 5 tuổi nên nhiều người thường chủ quan người lớn không mắc. Nhưng trên thực tế, ở Vũng Tàu đã có một trường hợp 32 tuổi bị bệnh. Trẻ em và ngay cả thiếu niên, người trưởng thành nếu chưa có miễn dịch đều có thể mắc bệnh.
Hà Nội mới
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thăm Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Sáng 19-7, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thăm và làm việc với Bệnh viện trung ương Quân đội 108. Cùng đi với Chủ tịch nước có Trung tướng Ngô Xuân Lịch, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.
Phát biểu với cán bộ, chiến sỹ, y, bác sỹ Bệnh viện trung ương Quân đội 108, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết mong muốn, Bệnh viện trung ương Quân đội 108 tiếp tục phát triển theo hướng hiện đại, không ngừng nâng cao trình độ nghiệp vụ cũng như y đức của y, bác sỹ để thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước, cho cán bộ, chiến sỹ trong quân đội và cho người dân.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã tới thăm bệnh nhân ở khoa Nội cán bộ, thăm Trung tâm Kỹ thuật cao... Tới thăm và tặng quà 4 bệnh nhân là thương, bệnh binh đang điều trị tại bệnh viện, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết nêu rõ: Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn biết ơn những thế hệ cán bộ cách mạng đi trước và mong các thương binh, bệnh binh phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, tiếp tục đóng góp ý kiến, kinh nghiệm, tâm huyết của mình cho sự nghiệp xây dựng và đổi mới đất nước.
Hà Nội mới, Phụ nữ Việt Nam
Dịch bệnh tay chân miệng bùng phát: Bệnh viện quá tải, trường học đóng cửa
Số bệnh nhân nhập viện vì bệnh tay chân miệng (TCM) ở các bệnh viện của TP Hồ Chí Minh vẫn liên tục tăng lên và ngày càng diễn biến phức tạp. Lo lắng trước dịch bệnh, một số trường mầm non đã phải đóng cửa đề phòng bệnh lây lan.
Bệnh viện: Trong, ngoài đều chật cứng
Hành lang Khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP Hồ Chí Minh những ngày này chật cứng vì số trẻ mắc bệnh TCM tăng đột biến. Dù 3-4 bé đã phải nằm ghép một giường nhưng vẫn không đủ chỗ, các bậc cha mẹ phải trải chiếu cho trẻ nằm la liệt dưới đất, hai bên hành lang và thậm chí tận cầu thang.
Đang sốt cao, nhưng bé Thi Nhật Lam (3 tuổi, ở Long Khê, Cần Đước, Long An) vẫn phải nằm ngoài hành lang. Bố bé cho biết, bé nhập viện đã 4 ngày, 2 ngày đầu nằm phòng cấp cứu, khi dứt sốt bác sĩ cho ra ngoài, nhưng bé bị sốt lại. Cả nhà bé Lam đang "tá túc" hành lang bệnh viện vì em gái của bé Lam mới 2 tuổi cũng hâm hấp sốt. Cả hai con đều bị bệnh TCM nên hai vợ chồng phải đóng cửa nhà để khăn gói lên TP.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho biết, hiện trong khoa luôn có hơn 160 trẻ mắc bệnh TCM điều trị nội trú và trung bình mỗi ngày có khoảng 60 - 80 trẻ nhập viện. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, tình trạng quá tải cũng tương tự khi luôn có trên 150 trẻ điều trị nội trú và mỗi ngày số trẻ mắc mới cũng khoảng 50 ca.
Trung tâm Y tế dự phòng TP Hồ Chí Minh cho biết, tổng số ca mắc TCM tại TP từ đầu năm đến nay là khoảng gần 5.000. Đã có 20 trẻ tử vong do bệnh này. Không chỉ ở TP Hồ Chí Minh, bệnh TCM đang bùng phát ở các tỉnh, thành phố phía Nam khiến lượng bệnh nhân đổ về TP ngày một nhiều hơn.
Lúng túng xử lý
Vắcxin ngừa bệnh chưa có, biện pháp chính đến thời điểm này vẫn là vệ sinh khử khuẩn môi trường. Ngành y tế TP Hồ Chí Minh chỉ biết ngăn ngừa dịch bệnh bằng cách phát miễn phí hóa chất khử khuẩn cloramin B cho người dân. Bên cạnh đó, hiệu quả công tác tuyên truyền cho người dân cũng chưa cao nên tình trạng dập dịch TCM ở TP đang rơi vào lúng túng. 16 trường mầm non công lập trên địa bàn quận 8 (nơi đã có 3 trẻ tử vong vì bệnh TCM) phải đóng cửa và thông báo cho phụ huynh giữ con tại nhà để tránh bị lây lan và thông báo chỉ mở cửa trở lại vào ngày khai giảng năm học mới.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Bích, Phó Chủ tịch UBND quận 8 cho biết, quận có 17 trường mầm non công lập, trong đó có 16 trường tổ chức giữ trẻ trong dịp hè theo thỏa thuận giữa nhà trường và phụ huynh học sinh. Hằng năm, hoạt động giữ trẻ trong hè kết thúc vào cuối tháng 7 để bảo đảm yêu cầu nghỉ hè của giáo viên vào ngày 1-8 theo quy định. Tuy nhiên, trước tình hình thực tế là đã có 10 trường mầm non công lập có trẻ bị bệnh TCM và có 3 bé trên địa bàn quận bị tử vong nên từ ngày 12 đến ngày 15-7 các trường công lập đã thông báo với phụ huynh và thống nhất kết thúc việc giữ trẻ. Riêng các cơ sở mầm non ngoài công lập vẫn giữ trẻ bình thường.
TS-BS Trần Phủ Mạnh Siêu, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP Hồ Chí Minh cho biết, khi trường mầm non công lập đóng cửa thì các bậc phụ huynh buộc phải gửi trẻ ở các trường tư thục và các nhóm giữ trẻ tư nhân vốn không đủ điều kiện vệ sinh và kiến thức để phát hiện và phòng bệnh cho trẻ nên có thể làm dịch lan rộng hơn. TS-BS Trần Phủ Mạnh Siêu cũng cho rằng, việc đóng cửa trường học trong trường hợp này là không tích cực và chưa cần thiết, bởi chỉ cần hướng dẫn giáo viên mầm non và các bậc phụ huynh, khi phát hiện bé bị bệnh để chăm sóc y tế và không đưa đến trường cho đến khi bớt bệnh là đủ.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho biết, diễn biến dịch TCM năm nay bất thường hơn mọi năm. Nếu những năm trước đến tháng 9-10 mới là đỉnh điểm bùng phát dịch thì năm nay đã bùng phát dữ dội vào tháng 7. Diễn biến bất thường cũng không chỉ ở số lượng trẻ mắc bệnh mà chiều hướng biến chứng nặng dẫn đến viêm cơ tim, phù phổi cấp, viêm màng não cũng nhiều hơn. Vì vậy các bậc phụ huynh phải học cách nhận biết bệnh ở trẻ để đưa vào bệnh viện thật nhanh.
Tiền phong
Bàng hoàng vào chợ phụ gia
Bán hóa chất, phụ gia không rõ nguồn gốc một cách tràn lan, người bán hàng ở chợ Kim Biên (TPHCM) còn tận tình hướng dẫn khách hàng cách chế biến các loại thực phẩm từ hóa chất.
Để cho nước lèo thơm lừng nhưng không tốn kém thịt, xương, nhân viên tiệm Vạn Lợi tư vấn nên cho các loại hương thịt bò, hương thịt heo. Trên những chai này cũng không có nhãn mác, chỉ có dòng chữ viết bằng bút lônglên thân chai: Hương bò, Hương thịt heo, Hương gà… “Lúc nấu gần cong thì cho bột này vào nồi, cho bao nhiêu cũng được tùy theo muốn dậy mùi thơm tới đâu” – nhân viên này nói.
Tại sạp T.H, người bán lấy ra một lon chất keo gọi là CNC, một bịch bột tạo trắng và một bịch tạo mùi. Chị Hoa, một người bán cà phê cóc trên đường Huỳnh Tấn Phát, quận 7, để có được một ly cà phê hoàn hỏa cần ít nhất 4 chất phụ gia. “Chi khoảng 100.000 đồng có thể cho ra 50 ly cà phê cóc bình dân” – chị Hoa nói. Để chế cà phê theo kiểu này, người bán hóa chất cho biết cần phải mua chất bột keo để khi chao vào nước làm cà phê kết dính sền sệt, sau đó cho thêm bộ tạo bọt trắng, thêm chất caramen tạo mùi vị.