Ngày 22/4/2010: Nguy cơ bùng phát dịch tả bên sông; Địa phương có dịch heo tai xanh phải công bố công khai;“Hoa hồng” cho bác sĩ kê toa: Cần chế tài, phạt nặng; Nhiều vi phạm trong kinh doanh thuốc lá; Thông tư 09 không trái với Luật BHYT;
Ngày 23/4/2010: Dịch tiêu chảy cấp do phẩy khuẩn tả tại Hải Dương: Lo ngại trước triệu chứng lạ; Phát động cuộc thi viết “Sự hi sinh thầm lặng”.
Tuổi trẻ, Lao động
Bệnh tả có thể lan rộng
Ngày 21-4, lãnh đạo các sở y tế, trung tâm y tế dự phòng, chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm, bệnh viện đa khoa của 20 tỉnh thành phía Nam đã tham dự hội nghị triển khai công tác phòng chống dịch tiêu chảy cấp nguy hiểm khu vực phía Nam được tổ chức tại Viện Pasteur TP.HCM. Ông Lê Hoàng San, viện phó Viện Pasteur TP.HCM, cho biết hiện nay tại phía Nam đã có các ca bệnh tả ở An Giang (5 ca) và TP.HCM (7 ca). Trước tình hình bệnh tả có nguy cơ lây lan, ông Lê Hoàng San đề nghị các địa phương có kế hoạch phòng chống, tăng cường giám sát các ca bệnh, đồng thời chuẩn bị thuốc men, dịch truyền... nếu có ca bệnh xảy ra. Với các ca bệnh nghi ngờ, các tỉnh nên chủ động xét nghiệm để điều trị, sau đó gửi bệnh phẩm cho Viện Pasteur để được xác định lại (đến nay Bộ Y tế chỉ công nhận những ca tả do Viện Pasteur xét nghiệm).
Khó kiểm soát
Theo ông Hoàng San, hiện TP.HCM vẫn chưa tìm được nguồn lây bệnh tả nên chưa xử lý dứt điểm nguồn lây bệnh, chỉ tập trung xử lý các ca bệnh dương tính. TP.HCM là trung tâm kinh tế của cả nước với mỗi ngày có khoảng 1 triệu khách vãng lai từ nhiều vùng miền, thậm chí từ nước có bệnh tả. Do vậy dự báo bệnh tả ở TP.HCM khó kiểm soát, có thể kéo dài và lan tràn trong cộng đồng rất lớn. TS.BS Lê Trường Giang, phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, thừa nhận dù TP đã nỗ lực, chủ động trong công tác phòng chống bệnh tả, tuy nhiên vẫn có hai điểm yếu. Đó là việc quản lý hàng rong và các ghe thuyền. Bất cứ chỗ nào trên địa bàn TP.HCM đều có mặt của hàng rong và số lượng hàng rong trong TP là bao nhiêu thì không đếm được, trong đó có nhiều hàng rong chưa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
TP có chủ trương từ nay đến cuối tháng 5 toàn bộ người bán hàng rong sẽ được tập huấn lại về kiến thức, kỹ năng vệ sinh an toàn thực phẩm. Về lâu dài, UBND TP sẽ đưa những người bán hàng rong vào những khu ăn uống tập trung. Còn trước mắt trong thời gian này, những hàng rong không đủ điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm thì các phường, xã phải cấm không cho bán, thậm chí cưỡng chế, tịch thu. Để quản lý ghe, thuyền, tàu từ các tỉnh đến, đặc biệt là các tỉnh miền Tây khi những người này ở trên ghe, ăn trên bờ, tắm dưới sông và đi vệ sinh xuống sông, ông Giang cho rằng TP cần có thời gian. Trước mắt, UBND TP đã quyết định giao Công ty Cấp nước TP phải đưa xe bồn hoặc bồn nước lớn đặt trên những khu vực này để cung cấp nước sạch cho dân theo giá nước máy của TP. Như vậy, giá nước máy sẽ rẻ hơn 20 lần so với giá nước thực tế hiện các ghe này đang phải mua. Đồng thời TP sẽ tiếp tục đưa những xe vệ sinh công cộng lưu động tới và trong tương lai sẽ xây những nhà vệ sinh công cộng để đáp ứng nhu cầu vệ sinh của khách vãng lai.
Khả năng lây tả từ Campuchia là rất lớn
Dự báo về nguy cơ lây bệnh tả khu vực phía Nam, ông Giang cho rằng với một đường biên giới giáp ranh giữa nước ta với Campuchia dài như vậy, khả năng phẩy khuẩn tả từ vùng dịch đó đi theo con đường tự nhiên cũng như đi theo con người vào miền Nam là rất lớn. Ông Giang nhận định không chỉ An Giang có bệnh nhân tả, có thể nhiều tỉnh thành khác cũng đã có ca bệnh tả nhưng chưa được phát hiện. Ông Phan Vân Điền Phương, phó giám đốc Sở Y tế tỉnh An Giang, tỏ ra lo lắng khi tình hình bệnh tả ở Campuchia vẫn diễn biến phức tạp. Nước bạn với nước ta cách nhau bởi một con sông, trong khi việc đi lại của người dân giữa hai nước diễn ra dễ dàng nên dù An Giang không phát hiện ca tả nào suốt một tháng nay sau năm ca đã xảy ra, nhưng vẫn tiềm tàng nhiều nguy cơ tái phát.
TS Trường Giang hoan nghênh tỉnh An Giang khi ngành y tế tỉnh này đã chủ động sang Campuchia hỗ trợ chống dịch, nhưng chỉ ngành y tế An Giang sẽ khó có thể giúp được Campuchia dập được ổ dịch. Do đó ông Giang đề xuất Viện Pasteur TP.HCM nên đề nghị chính thức với Bộ Y tế, thậm chí với Chính phủ, để VN có thể đưa một lực lượng mạnh mẽ hơn, hùng hậu hơn đến giúp nước bạn chống dịch, đồng thời cũng là giúp chính mình.
Địa phương có dịch heo tai xanh phải công bố công khai
Các địa phương có dịch phải công bố công khai theo pháp lệnh thú y, tập trung chỉ đạo quyết liệt, kiểm soát chặt chẽ khu vực có dịch, nghiêm cấm vận chuyển, giết mổ bán chạy heo bị bệnh khỏi ổ dịch. Các địa phương để heo bệnh bị vứt bừa bãi gây mất vệ sinh môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng phải làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, người đứng đầu ở địa phương và xử lý nghiêm vi phạm. Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã có công điện yêu cầu như trên về xử lý dịch tai xanh trên heo hôm qua 21-4. Theo công điện này, từ tháng 3 đến nay dịch tai xanh trên heo đã xuất hiện tại 12 huyện thị thuộc sáu tỉnh thành Hải Dương, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hải Phòng, Thái Bình, Hưng Yên và đang tiếp tục có nguy cơ lan rộng. Để nhanh chóng dập tắt dịch bệnh, Phó thủ tướng yêu cầu các địa phương chủ động bố trí ngân sách để phòng chống dịch, hỗ trợ kịp thời người chăn nuôi có heo bị tiêu hủy, không được để xảy ra tình trạng người dân bức xúc, vứt bừa bãi heo bệnh, ốm, chết, phải tiêu hủy theo quy định. Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn phải cử ngay các đoàn kiểm tra, đôn đốc việc dập tắt dịch bệnh, kiên quyết không để dịch lan rộng.
Tuổi trẻ
Nguy cơ bùng phát dịch tả bên sông
Hai cha con ông Trần Văn Em, sống trên ghe neo đậu tại kênh Tẻ (P.Tân Thuận Tây, Q.7, TP.HCM), đã bị nhiễm bệnh tả. Trong khi đó nơi đây hiện còn hàng ngàn hộ dân đang sống trên những chiếc ghe vẫn vô tư ăn uống, sinh hoạt, vứt rác, tống các chất thải xuống dòng kênh như chưa có việc gì xảy ra. Bà Nguyễn Thị T. (ngụ xã Phú Đức, Châu Thành, Bến Tre) có ghe neo cách ghe của ông Trần Văn Em khoảng 200m nhưng không biết có bệnh dịch tả đang xảy ra. Bà và ba cô con gái vẫn vô tư: “Hơn ba năm nay, từ hồi nào giờ tui và sấp nhỏ sống ở đây. Nước, đồ ăn mua trên những chiếc ghe hoặc xe đi bán dạo trên bờ, dưới sông mà chưa thấy mắc bệnh gì lớn. Có chăng chỉ là nhức đầu, đau bụng đi ngoài, tui ra nhà thuốc gần đây mua uống là khỏi ngay”.
Chính cuộc sống khó khăn, người dân ở đây phải sống tạm bợ trên những chiếc ghe bên dòng kênh Tẻ. Những chất loại thải trong cuộc sống họ không biết để đâu nên đành trút cả xuống kênh. Trên bờ, những hàng quán, xe đẩy rong buôn bán đồ ăn dạo. Những người dân này vô tư mua và ăn uống. Nước ngọt phải mua từng bình nên xài rất dè sẻn và chuyện tắm sạch, ăn chín, uống sôi, rửa tay trước khi ăn... dường như là khái niệm xa vời đối với người dân nghèo nơi đây. Đây là tác nhân có thể gây dịch tả rất lớn tại khu vực “xóm ghe” này.
Ông Nguyễn Hữu Hưng, giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng quận 7, cho biết hiện cán bộ y tế đã giám sát các ca bệnh, chưa phát hiện thêm ca nào mới. Ngoài việc giám sát, Trung tâm Y tế dự phòng còn cho phun thuốc khử trùng trên bề mặt 14 chiếc ghe đậu quanh khu xảy ra bệnh tả. “Chúng tôi cũng đã điều Công ty Công ích quận đem một bồn nước 5.000 lít đến ngay hiện trường để cung cấp nước sạch cho người dân tại đó. Những người sống trên ghe neo đậu gần khu vực phát bệnh có thể đến xin nước sạch về dùng để tránh lây bệnh”.
“Hoa hồng” cho bác sĩ kê toa: Cần chế tài, phạt nặng
PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan - phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM - đã khẳng định như vậy khi nói về “hoa hồng” cho bác sĩ kê toa. Bà Phong Lan cho biết:
Việc hãng dược “cầm tay” bác sĩ kê đơn hưởng “hoa hồng” là một thực trạng đáng buồn, thể hiện sự cạnh tranh không lành mạnh trong thị trường thuốc và sự xuống cấp về y đức của một bộ phận người làm công tác y tế. Để tình trạng này tồn tại dai dẳng mà chưa giải quyết dứt điểm, quản lý ngành cũng có trách nhiệm rất lớn. Thực tế ngành y tế TP đã có nhiều nỗ lực để giải quyết vấn nạn này bằng cách tăng cường vai trò của hội đồng thuốc và điều trị ở bệnh viện (BV), thực hiện bình đơn thuốc, trao đổi kinh nghiệm dược lâm sàng, tăng cường thanh tra, kiểm tra, tăng cường giáo dục và thực hành y đức trong ngành, thực hiện nghiêm túc thông tư 11 quản lý giá thuốc... Nhờ vậy, tình hình kê đơn thuốc đã cải thiện nhiều.
Sau khi báo chí lên tiếng về việc một số bác sĩ ở phòng mạch tư được “lại quả” số tiền lớn qua việc kê toa thuốc cho bệnh nhân, Sở Y tế có đi thanh tra, kiểm tra?
Sự việc đang được cơ quan công an và thanh tra Bộ Y tế điều tra để có kết luận sau cùng. Về phía Sở Y tế TP, ngay khi được phản ảnh vụ việc đã yêu cầu Công ty MSD có báo cáo, đồng thời tiến hành thanh tra các phòng mạch và nhà thuốc có liên quan. Chúng tôi đã báo cáo bước đầu cho thanh tra Bộ Y tế.
Vừa qua Sở Y tế TP đã thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh, cung ứng thuốc tại các BV, công ty, nhà thuốc như thế nào? Có hay không việc Sở Y tế “nương tay” cho một số cơ sở vi phạm, thưa bà?
TP.HCM là địa phương có hệ thống phân phối bán lẻ dược phẩm lớn nhất nước. Tuy có đáp ứng nhu cầu cung ứng thuốc cho người dân, nhưng cũng bộc lộ nhiều khiếm khuyết như tình trạng thuốc không bảo đảm chất lượng, nguồn gốc, giá cả, vấn đề lạm dụng thuốc, thuốc kê đơn bán tự do và vắng mặt dược sĩ đại học. Giải quyết tất cả vấn đề này không thể ngày một ngày hai, mà phải có sự kết hợp đồng bộ giữa chấn chỉnh lại hệ thống bằng cách tiêu chuẩn hóa (GPP) và tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý thích đáng vi phạm. Công tác thanh tra dược cũng như y tế nói chung được giám đốc Sở Y tế trực tiếp chỉ đạo, thực hiện theo kế hoạch hằng năm. Tuy nhiên, công tác thanh tra còn nhiều bất cập và khó khăn do hạn chế về số lượng thanh tra viên, trình độ, quyền hạn so với yêu cầu của một TP gần 10 triệu dân với hơn 14.000 cơ sở hành nghề y tế tư nhân (trong đó hơn 4.000 cơ sở bán lẻ thuốc và hơn 600 công ty phân phối). Ngoài ra, mức xử phạt theo nghị định 45 đã không theo kịp với thực tế TP, cần được sửa đổi cho hợp lý và thật sự nghiêm khắc.
Sức khỏe & Đời sống
Nhiều vi phạm trong kinh doanh thuốc lá
Tại hội thảo "Đánh giá tình hình thực hiện các quy định cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá tại Việt Nam" do ĐH Y tế Công cộng phối hợp với WHO và Chương trình phòng, chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế)... tổ chức ngày 20/4, ThS. Trần Thị Tuyết Hạnh, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết, qua khảo sát 1.500 điểm kinh doanh thuốc lá ở 10 tỉnh, thành phố từ tháng 11- 12/2009 cho thấy có 95% điểm bán vi phạm quy định về quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá, trong đó vi phạm về quảng cáo chiếm 70% với các hình thức quảng cáo tinh vi như: trưng bày thuốc lá, thiết kế bao gói hấp dẫn, gắn poster lên xe đẩy, tủ hoặc tài trợ biểu diễn nghệ thuật.
Thông tư 09 không trái với Luật BHYT
Liên quan đến Thông tư 09 của liên Bộ Y tế - Tài chính hướng dẫn thi hành Luật BHYT, ngày 21/4, BS. Tống Thị Song Hương - Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế cho biết, trước hết phải khẳng định, nội dung hướng dẫn về thanh toán các trường hợp người tham gia BHYT bị tai nạn giao thông quy định tại Thông tư liên tịch số 09 không trái với tinh thần và nội dung của Luật BHYT. Theo đó, Luật BHYT quy định Quỹ BHYT không thanh toán đối với các trường hợp vi phạm pháp luật và nêu rõ nếu trường hợp đó đã xác định là không vi phạm thì Quỹ BHYT sẽ thanh toán. Điều đó có nghĩa, người bị tai nạn giao thông muốn được thanh toán BHYT phải có giấy xác nhận không vi phạm pháp luật của cơ quan có thẩm quyền. Theo bà Hương, đây là quy định "mở" để bảo đảm quyền lợi cho người tham gia BHYT. Liên Bộ chỉ quy định về nguyên tắc theo đúng tinh thần của Luật và các văn bản liên quan, không bó buộc và cũng không "tước bỏ quyền lợi" của người tham gia BHYT, nếu chưa thanh toán tại BV thì thanh toán sau tại cơ quan BHXH.
Sức khỏe & Đời sống, Tuổi trẻ
Hội nghị IMCAPI Hà Nội 2010: Chính phủ Việt Nam cam kết tiếp tục nỗ lực ngăn chặn cúm gia cầm
Phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng quốc tế về "Cúm động vật và đại dịch: Định hướng cho tương lai" (IMCAPI Hà Nội 2010) ngày 20/4, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, Việt Nam nhận thức được rằng, virut cúm gia cầm vẫn tồn tại trong môi trường và vẫn là thách thức với tất cả chúng ta. Phát biểu trước các Bộ trưởng Nông nghiệp và Y tế của 100 quốc gia tham dự Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu cho biết: Sự lây lan cúm gia cầm và khả năng xảy ra một đại dịch cúm ở người tiếp tục tạo nên nguy cơ nghiêm trọng trên toàn thế giới.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Quốc Triệu, mặc dù đã tập trung nhiều nỗ lực nhằm kiểm soát sự lây lan của dịch cúm gia cầm độc lực cao H5N1 và nhìn chung đã có những thành công, song virut vẫn tiếp tục lưu hành và tồn tại trong các đàn vật nuôi ở nhiều nơi trên thế giới và các ca nhiễm cúm sang người cũng đều có nguồn gốc từ động vật. Các nhà hoạch định chính sách ngày càng nhận thấy các dịch bệnh như SARS, cúm H5N1 và H1N1 gây nhiều tổn thất về kinh tế và thậm chí gây nên những tác động về chính trị... Tại Việt Nam, Chính phủ và toàn xã hội đã và đang nỗ lực kiểm soát cúm gia cầm độc lực cao trong các đàn vật nuôi và bảo vệ con người tránh khỏi virut này bằng nhiều biện pháp thành công trong những năm qua. Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực triển khai các biện pháp phòng chống cúm gia cầm trong các đàn vật nuôi và chuẩn bị cho khả năng xảy ra một đại dịch và Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với cộng đồng quốc tế trong phòng chống đại dịch.
Thanh niên
Hé lộ “mảng tối” ở bệnh viện công
Lâu nay, dư luận cho rằng việc đấu thầu mua sắm thuốc men, vật tư, thiết bị; những khoản thu, chi; sử dụng thuốc men ở các bệnh viện (BV) công lập là... “mảng tối” ít ai biết được. Qua thanh tra BV Nhân dân 115 (TP.HCM) mới đây, “mảng tối” đó phần nào đã hé lộ...
Hàng loạt sai phạm trong đấu thầu mua thuốc
Ngày 20.4, tại BV Nhân dân 115, Sở Y tế TP.HCM đã công bố kết luận thanh tra về công tác đấu thầu thuốc trong năm 2009 ở BV này. Theo đó, công tác thanh tra kéo dài từ 15.12.2009 đến 15.3.2010. Mục đích thanh tra nhằm: quản lý việc chi tiêu sử dụng các nguồn vốn của Nhà nước; phòng, chống tham nhũng; tăng cường tính công khai, minh bạch trong hoạt động đấu thầu, chống các hoạt động khép kín trong đấu thầu dẫn tới hạn chế cạnh tranh...
Sau mấy tháng làm việc, đoàn thanh tra đã đi đến một số kết luận cho thấy, có nhiều sai phạm nghiêm trọng tại BV này. Cụ thể, qua kiểm tra ngẫu nhiên một số hồ sơ trúng thầu cung cấp thuốc cho BV, đoàn phát hiện, có công ty lẽ ra phải bị loại nhưng vẫn được trúng thầu; có hồ sơ mời thầu không đúng quy định; việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu không có tính khách quan. Đặc biệt là trong việc chấm điểm kỹ thuật, có công ty không đạt tiêu chuẩn, nhưng vẫn được chấm điểm cao cho tất cả các mặt hàng mà công ty tham gia dự thầu; BV không thực hiện đúng quy trình đấu thầu... Tất cả những điều này đã dẫn đến việc lựa chọn nhà thầu không trung thực và sai lệch kết quả. Ngoài ra, việc mua thuốc đông dược, BV Nhân dân 115 cũng làm sai quy định. Thay vì mua sắm theo hình thức chào hàng cạnh tranh như kế hoạch đấu thầu và danh mục thuốc mời thầu đã được UBND TP.HCM phê duyệt, thì lại mua với hình thức trực tiếp...
Đoàn thanh tra còn ghi nhận, dù chưa dùng hết số tiền được duyệt để mua thuốc, nhưng BV vẫn có công văn đề nghị tăng số lượng thuốc trong hợp đồng 2009 và được Sở Y tế phê duyệt (!?). Cụ thể, đến thời điểm thanh tra, gói thầu của năm 2009 thực hiện được 8 tháng (từ tháng 5.2009 đến tháng 12.2009) với tổng số tiền mua sắm thực tế là 94,174 tỉ đồng, trong khi kế hoạch đấu thầu và danh mục thuốc đấu thầu đã được UBND TP phê duyệt lên tới 178,071 tỉ đồng. Kiểm tra ngẫu nhiên 63 mặt hàng của 10 công ty cung cấp, đoàn thanh tra phát hiện có 11 mặt hàng không sử dụng, nhưng trong đó vẫn có 3 mặt hàng xin tăng thêm số lượng (?!)...
ép bệnh nhân, buộc mua thuốc tại BV
Qua kiểm tra ngẫu nhiên một số hồ sơ bệnh án có bảo hiểm y tế (BHYT) và không có BHYT, thanh tra phát hiện: với hồ sơ BHYT có một số loại thuốc được sử dụng ký hiệu T2 không thể hiện trong bảng thanh toán viện phí. Với hồ sơ không BHYT, thì trước các thuốc có ký hiệu T2, bảng thanh toán viện phí không thể hiện tên thuốc và tiền thuốc đã sử dụng, hóa đơn viện phí không tính tiền thuốc, chỉ tính tiền vật tư và các dịch vụ khác. Đoàn thanh tra phải khai thác trực tiếp từ y, bác sĩ của nhiều khoa phòng, thì mới biết được: “Ký hiệu T2 trước các tên thuốc trong bệnh án nghĩa là tự túc” (bệnh nhân tự mua thuốc!).
Đáng lưu ý, từ cuối năm 2008, các khoa điều trị đã yêu cầu bệnh nhân mua thuốc tại nhà thuốc của BV theo chủ trương của Ban giám đốc BV, nếu mua thuốc ở nơi khác thì không được sử dụng. Khi bệnh nhân đem thuốc về khoa, thì các khoa phòng phân biệt thuốc mua tại Nhà thuốc BV 115 với các nơi khác bằng chữ ký của nhân viên, hay hóa đơn bán thuốc của nhà thuốc! Đây có thể là một kiểu ép bệnh nhân để lấy hoa hồng từ các công ty dược hoặc tạo lợi nhuận khổng lồ cho một nhóm người. Trong khi doanh thu năm 2009 của nhà thuốc BV là 113 tỉ đồng, nhưng qua kiểm tra, nhà thuốc BV chưa đáp ứng các điều kiện về bảo quản thuốc!
Qua đối chiếu, kiểm tra, thanh tra phát hiện có 310 loại thuốc được sử dụng trong hồ sơ bệnh án nhưng bệnh nhân nội trú phải tự mua thuốc điều trị. Trong khi theo nguyên tắc, bệnh nhân BHYT đồng chi trả phải được cung cấp theo giá của thuốc nội trú, hoặc cơ quan BHYT phải chi trả toàn bộ theo giá thuốc nội trú đối với bệnh nhân BHYT 100%. Như vậy, nếu bị ép phải mua thuốc mua tại nhà thuốc BV (mà không sử dụng thuốc có trong danh mục) thì bệnh nhân phải trả chênh lệch! Việc buộc người bệnh nội trú phải tự mua thuốc điều trị là sai quy định, trái với Luật Dược gây thiệt hại cho bệnh nhân. Bộ Y tế cũng đã ra chỉ thị yêu cầu giám đốc các BV phải có trách nhiệm đảm bảo đủ thuốc chữa bệnh theo danh mục thuốc chủ yếu sử dụng tại BV, không để người bệnh nội trú phải tự mua thuốc.
Gia đình & Xã hội
Dịch tiêu chảy cấp do phẩy khuẩn tả tại Hải Dương: Lo ngại trước triệu chứng lạ
Cho đến ngày 21/4 – một tuần dịch tả xảy ra tại thôn Me Trai (xã Vĩnh Hồng, huyện Bình Giàng, Hải Dương), BS Mai Hải Anh, Phó Giám đốc TT Y tế dự phòng huyện Bình Giàng còn chưa hết bàng hoàng. Theo BS Anh, triệu chứng đầu tiên trên bệnh nhân mắc khuẩn tả đợt này không phải là tiêu chảy, mà bắt đầu bằng việc nôn thốc tháo nhiều lần. Tuy chỉ nôn nhưng người lại lả đi rất nhanh. Có những người đã phải truyền tới 40 chai dịch mới qua cơn nguy hiểm…
Diễn biến bệnh cấp tính
Khi chứng kiến cảnh bệnh nhân đi cấp cứu mới thấy hết sự nguy hiểm của vi khuẩn tả xuất hiện lần này. Chỉ cần nôn thốc vài lần, bệnh nhân đã gần như trụy mạch, huyết áp chỉ còn 40-60. Cơ thể mất nước nhanh đến mức da mặt dính vào xương, hai con mắt như trồi cả ra ngoài. Nhiều bệnh nhân nặng tới mức phải truyền tới… 40 chai dịch! Đưa chúng tôi về thôn Me Trai, BS Mai Hải Anh, Phó Giám đốc TT Y tế dự phòng huyện Bình Giàng kể như vậy. Cho đến ngày 21/4 – một tuần sau khi dịch xảy ra ở Me Trai, BS Hải Anh vẫn còn chưa hết bàng hoàng bởi triệu chứng ban đầu ở những bệnh nhân mắc tả lần này không giống các đợt dịch trước. Thay vì tiêu chảy, họ nôn thốc tháo nhiều lần và lả người rất nhanh. Trong 43 ca nhập viện đều có triệu chứng như vậy. Nếu không cấp cứu kịp thời sẽ xảy ra tử vong.
Bà Ngô Thị Cửu (70 tuổi), người đầu tiên phát bệnh tại thôn Me Trai vừa được xuất viện hôm 20/4 kể, ngày 13/4, bà đi ăn cỗ, chỉ ăn vài miếng măng và khoai tây. Ngày hôm sau thấy người mệt nhoài, trướng bụng, bà bị nôn 5 lần và không thể đi được nữa. Khi nhập viện bà Cửu mê man không biết gì.. “May mà bác sĩ cấp cứu kịp thời, nếu không hôm nay đã không còn ngồi đây nữa”, bà Cửu nói.
Tại Trung tâm Y tế xã Vĩnh Hồng cho đến ngày 21/4 vẫn còn hơn 10 bệnh nhân đang được điều trị, phần lớn là trẻ em. Gia đình chị Nguyễn Thị Mai (45 tuổi) có 3 đứa con thì cả 3 đứa đều bị nhiễm phẩy khuẩn tả. Chị Mai cũng là người ăn cỗ cùng chỗ với bà Cửu, sau đó còn mang phần về cho con. Không ngờ “món quà” đó lại khiến cho các con chị phải nhập viện. Cũng may là các con chị đang dần bình phục sau quá trình điều trị…
Mật độ vi khuẩn tả rất dày
Theo điều tra dịch tễ cho thấy, gia đình chị Lê Thị Hải, nơi tổ chức đám hiếu vào ngày 13/4 được xác định là gây ra vụ dịch tả lần này. Chị Hải là người có biểu hiện tiêu chảy trước khi diễn ra bữa cỗ tại gia đình. Trước đó, chị Hải có đi vào Đồng Nai ăn cưới em ruột, rồi trở ra chơi tại TPHCM vài ngày rồi mới về quê. Trở về được một ngày thì mẹ chồng mất. Cũng cùng ngày chị Hải đã thấy đau bụng và tiêu chảy. Nhưng sau đó, khi được uống thuốc tiêu chảy chị Hải không còn biểu hiện bệnh. Cho đến ngày hôm sau, gia đình tổ chức bữa cỗ hiếu mời khoảng 250 người đến dự.
Phân tích về nguồn lây lan vi khuẩn tả, BS Hải Anh khẳng định, hoàn toàn không phải do nguồn thực phẩm mà do chính nguồn nước đã bị nhiễm vi khuẩn tả mức độ cao. Minh chứng rõ nhất cho giả thiết này là trong số 43 người bị mắc phẩy khuẩn tả rất nhiều người ăn những thực phẩm khác nhau như canh măng, khoai tây, giò, xôi… Số giò và thực phẩm của đám hiếu này được mua ở chợ Sặt (gần thôn Me Trai). Nếu do thực phẩm gây nên, thì những người khác ở các thôn khác cũng phải bị nhiễm bệnh.
Về khẳng định vi khuẩn tả có mật độ rất dày, BS Hải Anh đưa ra ví dụ như gia đình chị Mai có ba đứa con đều bị mắc bệnh. Chúng đều ăn miếng giò chị Mai mang từ đám cỗ về và cắt làm 3 phần cho con ăn. Điều này chứng tỏ, mật độ vi khuẩn tả bám rất dày trên bề mặt miếng giò nên chỉ ăn một phần nhỏ cũng bị bệnh. Một điều lạ tại đợt dịch lần này chính là 43 ca dương tính với phẩy khuẩn tả có đến 90% là nhiễm bệnh từ 135 phần cỗ mang về.
Cục Y tế dự phòng và Môi trường (Bộ Y tế) yêu cầu Viện Vệ sinh dịch tễ TƯ, Sở Y tế Hải Dương tăng cường công tác giám sát, xử lý triệt để ổ dịch, điều tra nguồn lây và các yếu tố dịch tễ, đồng thời tuyên truyền cho người dân các biện pháp phòng, chống dịch. Cục Y tế dự phòng và Môi trường khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; Đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện ăn chín uống sôi, sử dụng nước sạch để phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tiêu hoá, đặc biệt là phòng tránh bệnh tả.
Bộ Y tế cũng tiếp tục khuyến cáo, hiện thời tiết nắng nóng, nguy cơ bùng phát dịch tiêu chảy cấp do phẩy khuẩn tả là rất lớn, đặc biệt tại các khu vực tập trung đông người, điều kiện vệ sinh môi trường kém, ăn uống không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; để chủ động phòng chống dịch, bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.
Quân đội nhân dân, Gia đình & Xã hội, Phụ nữ Việt Nam
Phát động cuộc thi viết “Sự hi sinh thầm lặng”
Sáng 22-4, tại Hà Nội, Báo Sức khỏe và Đời sống đã tổ chức họp báo phát động cuộc thi viết về các thầy thuốc và những người làm công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho nhân dân với chủ đề: “Sự hy sinh thầm lặng”. Thời gian dự thi bắt đầu từ 1-5-2010 đến 1-1-2011, đối tượng dư thi là tất cả công dân Việt Nam từ 15 tuổi trở lên đang sống, làm việc ở Việt Nam, hoặc nước ngoài và những người mang quốc tích nước ngoài đang sống tại Việt Nam. Chủ đề viết về các tấm gương, sự hy sinh của các nhân viên y tế, giáo sư, bác sĩ, dược sĩ, lương y, cán bộ dân số, thầy thuốc dân y và trong lực lượng vũ trang… phục vụ chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân từ năm 1986 trở lại đây.
Bài viết không quá 3.500 từ, có kèm ảnh, chưa đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng nào và gửi về địa chỉ Báo Sức khỏe và Đời sống -138A Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội.
Những cá nhân đạt giải và một số tấm gương đặc biệt sẽ được tôn vinh trong lễ trao giải thưởng nhân kỷ niệm Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27-2-2011 được truyền hình trực tiếp trên sóng Đài Truyền hình Việt Nam.